กองบรรณาธิการ HD
เขียนโดย
กองบรรณาธิการ HD

Levothyroxine (เลโวไทรอกซิน)

เผยแพร่ครั้งแรก 10 ก.พ. 2019 อัปเดตล่าสุด 17 พ.ย. 2020 เวลาอ่านประมาณ 6 นาที

สรรพคุณของยา Levothyroxine

ยา Levothyroxine เป็นยาสำหรับรักษาภาวะขาดไทรอยด์ฮอร์โมน (Hypothyroidism) โดยยาจะไปทดแทนไทรอยด์ฮอร์โมน (Thyroid hormone) ในร่างกาย ซึ่งปกติฮอร์โมนนี้จะสร้างจากต่อมไทรอยด์ ภาวะขาดไทรอยด์ฮอร์โมนอาจเกิดขึ้นเองตามธรรมชาติ หรือเกิดขึ้นเมื่อต่อมไทรอยด์ได้รับความเสียหายจากรังสี จากยา หรือจากการผ่าตัดเอาต่อมไทรอยด์ออก 

ไทรอยด์ฮอร์โมนเป็นฮอร์โมนที่มีความสำคัญในการควบคุมกิจกรรมต่างๆ ในร่างกาย และมีผลต่อความฉลาด ความจำ ความเข้าใจ และอารมณ์ ในเด็กไทรอยด์ฮอร์โมนมีความสำคัญต่อการพัฒนาการทางสมองและทางร่างกาย

แพ็กเกจที่คุณอาจสนใจ
หมดปัญหาเหงื่อออกมากที่มืออย่างถาวร รักษาแล้วมือแห้ง ชีวิตง่ายขึ้น!

จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / เบิกประกันได้ / ผ่อน 0% ได้ / ปรึกษาหมอก่อนผ่าตัดได้ไม่จำกัดครั้ง

นอกจากนี้ยา Levothyroxine ยังใช้ในการรักษาโรคของต่อมไทรอยด์อื่นๆ เช่น คอพอกบางชนิด มะเร็งต่อมไทรอยด์

ยา Levothyroxine ไม่ควรใช้รักษาภาวะมีบุตรยาก ยกเว้นเกิดจากการขาดไทรอยด์ฮอร์โมน 

วิธีใช้ยา Levothyroxine

อ่านคำแนะนำในการใช้ยาที่ได้รับจากเภสัชกรก่อนใช้ยานี้ และในทุกครั้งที่มารับยาซ้ำ หากมีคำถามใดๆ ให้สอบถามจากแพทย์หรือเภสัชกร

รับประทานยานี้ตามแพทย์สั่ง โดยทั่วไปจะรับประทานวันละ 1 ครั้งตอนท้องว่าง ก่อนอาหารเช้า 30 นาที ถึง 1 ชั่วโมง โดยให้รับประทานยานี้พร้อมน้ำ 1 แก้ว ยกเว้นแพทย์สั่งเป็นอย่างอื่น 

ถ้าคุณรับประทานยา Levothyroxine ที่เป็นรูปแบบแคปซูล ให้กลืนยาทั้งแคปซูล ห้ามเปิดแคปซูล ห้ามบด หรือเคี้ยวยา ในคนที่ไม่สามารถกลืนยาทั้งแคปซูลได้ เช่น ในเด็กเล็กหรือทารก ควรเปลี่ยนมาใช้ยารูปแบบเม็ดแทน 

เด็กทารก หรือเด็ก ที่ไม่สามารถกลืนยาทั้งเม็ดได้ ให้บดยาและผสมในน้ำ 1-2 ช้อนชา (5-10 มิลลิลิตร) จากนั้นป้อนด้วยช้อนหรือใช้หลอดหยดยาแทน ห้ามบดผสมยาไว้ล่วงหน้าหรือผสมยาในนมถั่วเหลืองสำหรับทารก ปรึกษาเภสัชกรสำหรับข้อมูลเพิ่มเติม

แพ็กเกจที่คุณอาจสนใจ
หมดปัญหาเหงื่อออกมากที่มืออย่างถาวร รักษาแล้วมือแห้ง ชีวิตง่ายขึ้น!

จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / เบิกประกันได้ / ผ่อน 0% ได้ / ปรึกษาหมอก่อนผ่าตัดได้ไม่จำกัดครั้ง

ขนาดยาที่คุณได้รับจะขึ้นกับอายุ น้ำหนัก สภาวะโรคที่คุณเป็น ผลการตรวจทางห้องปฏิบัติการ และการตอบสนองต่อการรักษา

ให้ใช้ยานี้เป็นประจำตามแพทย์สั่งเพื่อให้ได้ประโยชน์จากยาเต็มที่ แนะนำให้รับประทานยาในเวลาเดียวกันของทุกวันเพื่อไม่ให้ลืมรับประทานยา 

ห้ามหยุดยาเองโดยไมได้ปรึกษาแพทย์ ซึ่งยาทดแทนไทรอยด์ฮอร์โมนมักต้องรับประทานตลอดชีวิต 

เนื่องจากยา Levothyroxine มีหลายยี่ห้อ ดังนั้นห้ามเปลี่ยนยี่ห้อยาเองโดยไม่ได้ปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกร 

ยาบางชนิดจะลดการดูดซึมยา Levothyroxine เข้าสู่ร่างกาย เช่น Cholestyramine, Colestipol, Colesevelam, Sucralfate, Simethicone, Sodium polystyrene sulfonate, Orlistat, Sevelamer, ยาลดกรด, ธาตุเหล็ก, ยาเสริมแคลเซียม หรืออาหารเสริมแคลเซียม ถ้าคุณจำเป็นต้องรับประทานยาเหล่านี้ ให้รับประทานห่างจากยา Levothyroxine อย่างน้อย 4 ชั่วโมง 

อาการของภาวะขาดไทรอยด์ฮอร์โมน ได้แก่ อ่อนเพลีย ปวดกล้ามเนื้อ ท้องผูก ผิวแห้ง น้ำหนักเพิ่ม หัวใจเต้นช้า หรือขี้หนาว ให้แจ้งแพทย์ถ้าอาการของคุณแย่ลงหรืออาการไม่ดีขึ้นหลังจากรับประทานยาไปแล้วหลายสัปดาห์

แพ็กเกจที่คุณอาจสนใจ
หมดปัญหาเหงื่อออกมากที่มืออย่างถาวร รักษาแล้วมือแห้ง ชีวิตง่ายขึ้น!

จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / เบิกประกันได้ / ผ่อน 0% ได้ / ปรึกษาหมอก่อนผ่าตัดได้ไม่จำกัดครั้ง

ผลข้างเคียงของยา Levothyroxine

อาจเกิดผมร่วงระหว่างใช้ยาในช่วงไม่กี่เดือนแรกของการรักษา โดยอาการจะค่อยๆ ดีขึ้นเมื่อร่างกายปรับตัวกับการใช้ยาได้แล้ว แต่ถ้ายังมีอาการอยู่อย่างต่อเนื่องหรือมีอาการแย่ลง ให้แจ้งแพทย์หรือเภสัชกรทันที

โปรดจำไว้ว่า การที่แพทย์สั่งยานี้ให้กับคุณ เพราะว่าแพทย์ได้ประเมินแล้วว่าคุณจะได้รับประโยชน์จากยานี้มากกว่าความเสี่ยงต่อการเกิดอาการข้างเคียง ผู้ป่วยหลายรายที่ใช้ยานี้ไม่เกิดอาการข้างเคียงร้ายแรงจากยา

แจ้งแพทย์ทันทีหากคุณมีอาการข้างเคียงจากการมีระดับไทรอยด์ฮอร์โมนสูงเกินไป ซึ่งเป็นอาการที่พบได้น้อย แต่ร้ายแรง ได้แก่ 

  • เหงื่อออกมากขึ้น
  • ขี้ร้อน รู้สึกร้อนง่าย
  • มีอารมณ์ จิตใจเปลี่ยนแปลงไป เช่น กังวลใจ อารมณ์แปรปรวน 
  • อ่อนเพลีย
  • ท้องเสีย 
  • สั่น 
  • ปวดศีรษะ
  • หายใจถี่ หายใจหอบเหนื่อย
  • ปวดกระดูก
  • กระดูกเปราะ ง่ายต่อการแตกหัก

ไปพบแพทย์ทันทีหากคุณมีอาการข้างเคียงจากการมีระดับไทรอยด์ฮอร์โมนสูงเกินไป ซึ่งเป็นอาการที่พบได้น้อย แต่ร้ายแรง ได้แก่ 

ปฏิกิริยาการแพ้ยานี้ เป็นเรื่องที่พบได้น้อย อย่างไรก็ตามถ้าเกิดอาการใดๆ ของการแพ้ยาให้รีบไปพบแพทย์ทันที ได้แก่ ผื่น คัน บวม (โดยเฉพาะที่หน้า ลิ้น คอ) เวียนศีรษะรุนแรง หายใจลำบาก

อาการข้างเคียงที่กล่าวไว้ข้างต้นไม่ใช่อาการข้างเคียงทั้งหมดที่อาจเกิดขึ้นได้ ดังนั้นถ้าคุณมีอาการผิดปกติใดๆ ที่ไม่ได้กล่าวไว้ข้างต้น ให้ปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกร

ข้อควรระวังในการใช้ยา Levothyroxine

ถ้าคุณแพ้ยา Levothyroxine หรือแพ้สิ่งอื่นๆ ให้แจ้งแพทย์หรือเภสัชกรทราบก่อนได้รับยานี้ ผลิตภัณฑ์ยานี้อาจประกอบด้วยสารไม่ออกฤทธิ์อื่นซึ่งอาจเป็นสาเหตุของการแพ้หรือปัญหาอื่นได้ ให้ปรึกษาเภสัชกรสำหรับข้อมูลเพิ่มเติม

ก่อนการใช้ยา Levothyroxine ให้แจ้งแพทย์หรือเภสัชกรทราบเกี่ยวกับประวัติทางการแพทย์ของคุณ โดยเฉพาะถ้าคุณเป็น

  • มีภาวะไทรอยด์สูงกว่าปกติ (ภาวะไทรอยด์เป็นพิษ (Thyrotoxicosis))
  • การทำงานของต่อมหมวกไตลดลง
  • เป็นโรคหัวใจ เช่น โรคหลอดเลือดหัวใจตีบ (Coronary artery disease) หัวใจเต้นผิดจังหวะ 
  • มีความดันโลหิตสูง
  • เป็นโรคเบาหวาน

ถ้าคุณป่วยเป็นโรคเบาหวานร่วมด้วย ยา Levothyroxine อาจส่งผลต่อระดับน้ำตาลในเลือด จึงต้องตรวจน้ำตาลในเลือดเป็นประจำตามแพทย์สั่ง และนำผลตรวจไปให้แพทย์ดูด้วย โดยให้แจ้งแพทย์ทันทีถ้ามีอาการ เช่น หิวน้ำบ่อยขึ้น ปัสสาวะบ่อยขึ้น ตัวสั่น เหงื่อออกผิดปกติ เวียนศีรษะ หรือรู้สึกหิว เพราะแพทย์อาจจำเป็นต้องปรับยารักษาโรคเบาหวาน ปรับโปรแกรมการออกกำลังกาย หรือปรับคำแนะนำในการรับประทานอาหารให้กับคุณ 

ก่อนเข้ารับการผ่าตัด ให้แจ้งแพทย์หรือทันตแพทย์ทราบเกี่ยวกับรายการยา อาหารเสริม และสมุนไพรที่กำลังใช้อยู่

ในเด็กอาจเกิดอาการข้างเคียงจากยาได้มากกว่าปกติ โดยเฉพาะอาการปวดศีรษะ การมองเห็นผิดปกติ ปวดสะโพก ปวดขา การที่ร่างกายมีไทรอยด์ฮอร์โมนสูงเกินไปอาจลดการพัฒนาทางกระดูก ลดการเจริญเติบโต และลดส่วนสูงสุดท้ายเมื่อเป็นผู้ใหญ่ ดังนั้นจึงต้องไปพบแพทย์ตามนัดเป็นประจำเพื่อติดตามการรักษา

ผู้สูงอายุอาจเกิดอาการข้างเคียงจากยาได้มากกว่าปกติ โดยเฉพาะอาการหัวใจเต้นเร็ว หัวใจเต้นผิดจังหวะ

จากข้อมูลในปัจจุบันทราบว่ายา Levothyroxine อาจใช้ระหว่างตั้งครรภ์ได้ ให้แจ้งแพทย์หากคุณกำลังตั้งครรภ์ เพราะแพทย์อาจต้องปรับขนาดยาให้กับคุณ 

ยา Levothyroxine ผ่านไปยังน้ำนมได้ แต่ไม่น่าอันตรายต่อทารกที่ดูดนม ให้ปรึกษาแพทย์ก่อนการให้นมบุตร 

คำเตือนในการใช้ยา Levothyroxine

ไม่ควรใช้ยา Levothyroxine สำหรับลดน้ำหนัก ขนาดยาปกติของยานี้ไม่ช่วยในการลดน้ำหนัก และการใช้ขนาดยาที่สูงเกินไปอาจทำให้เกิดอาการข้างเคียงที่ร้ายแรง (อาจถึงแก่ชีวิต) โดยเฉพาะเมื่อรับประทานร่วมกับยาลดน้ำหนักชนิดอื่น

ใครบ้างที่ไม่ควรใช้ยา Levothyroxine

สภาวะต่อไปนี้ถือเป็นข้อห้ามในการใช้ยา Levothyroxine ดังนั้นต้องแจ้งแพทย์ทราบหากคุณมีสภาวะดังต่อไปนี้

  • ต่อมไทรอยด์ทำงานมากกว่าปกติ
  • ภาวะต่อมไทรอยด์เป็นพิษวิกฤต (Thyrotoxicosis crisis)
  • เป็นโรคเบาหวาน 
  • ขาดฮอร์โมนจากต่อมใต้สมอง 
  • เป็นโรคแอดดิสัน (Addison's Disease)
  • เป็นโรคกระดูกพรุน (Osteoporosis)
  • ความหนาแน่นของกระดูกลดลง
  • การสะสมแคลเซียมที่กระดูกลดลง 

การใช้ยา Levothyroxine ร่วมกับยาอื่น

การเกิดปฏิกิริยาระหว่างยา (Drug Interactions) อาจเปลี่ยนแปลงการออกฤทธิ์ของยาหรือเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดผลข้างเคียงร้ายแรง ข้อมูลที่ระบุนี้ไม่ได้ครอบคลุมการเกิดปฏิกิริยาระหว่างยาที่อาจเกิดขึ้นได้ทั้งหมด ดังนั้นคุณต้องแจ้งแพทย์และเภสัชกรทราบทุกครั้งว่าคุณกำลังรับประทานยา อาหารเสริม สมุนไพร ใดอยู่ในขณะนี้ อย่าเริ่มยา หยุดยา หรือเปลี่ยนแปลงขนาดยาต่างๆ เอง โดยไม่ได้ปรึกษาแพทย์

ผลิตภัณฑ์ยาบางรายการที่อาจเกิดปฏิกิริยากับยา Levothyroxine:

อาหารที่ควรหลีกเลี่ยงการรับประทานร่วมกับยา Levothyroxine:

  • ใยอาหาร
  • กาแฟ
  • ผลิตภัณฑ์จากถั่วเหลือง

เพราะอาหารเหล่านี้อาจลดการดูดซึมยา Levothyroxine เข้าสู่ร่างกายได้ อาจทำให้เกิดอาการของภาวะขาดไทรอยด์ฮอร์โมน เช่น อ่อนเพลีย เฉื่อยชา ท้องผูก ตัวแข็งทื่อ กล้ามเนื้อหดเกร็ง เบื่ออาหาร น้ำหนักเพิ่ม หรือผิวหนังแห้ง โดยให้สอบถามแพทย์หรือเภสัชกรสำหรับข้อมูลเพิ่มเติม ห้ามเริ่มยา หยุดยา หรือเปลี่ยนแปลงการใช้ยา หรืออาหาร โดยไม่ได้ปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกร

การได้รับยา Levothyroxine เกินขนาด

หากมีใครก็ตามที่ได้รับยา Levothyroxine เกินขนาด จนทำให้เกิดอาการที่ร้ายแรง เช่น หมดสติ หรือหายใจลำบาก ให้รีบเรียกรถพยาบาลทันที โทร 1669 

อาการของการได้รับยาเกินขนาดอาจได้แก่: หัวใจเต้นเร็ว หัวใจเต้นผิดจังหวะ หมดสติ สับสน มีอาการชัก

หมายเหตุ

ห้ามแบ่งยานี้ให้ผู้อื่นใช้

ควรมีการตรวจติดตามทางห้องปฏิบัติการ และ/หรือ การตรวจทางการแพทย์เป็นระยะเพื่อติดตามอาการและอาการข้างเคียงจากยา เช่น ตรวจการทำงานของต่อมไทรอยด์ (Thyroid function tests) ให้ปรึกษาแพทย์สำหรับข้อมูลเพิ่มเติม

หากลืมรับประทานยา Levothyroxine

ถ้าคุณลืมรับประทานยานี้ ให้รับประทานทันทีที่นึกได้ หากนึกได้เมื่อใกล้กับเวลาของมื้อถัดไป ให้ข้ามมื้อที่ลืมไป และรับประทานมื้อถัดไปตามปกติ โดยไม่ต้องเพิ่มขนาดยาเป็น 2 เท่า ยกเว้นแพทย์สั่งให้เพิ่มขนาดยา ให้แจ้งแพทย์หากคุณลืมรับประทานยาตั้งแต่ 2 ครั้งติดต่อกันขึ้นไป และให้สอบถามแพทย์ไว้ก่อนว่า หากคุณลืมรับประทานยาจะต้องปฏิบัติตัวอย่างไรและปฏิบัติตามคำแนะนำของแพทย์

การเก็บรักษายา Levothyroxine

เก็บรักษายาที่อุณหภูมิห้อง ห่างจากแสงแดดและความชื้น ไม่เก็บยาในห้องอาบน้ำ เก็บยาทุกชนิดให้ห่างจากมือเด็กและสัตว์เลี้ยง

ไม่เทยานี้ทิ้งในห้องน้ำหรือในท่อระบายน้ำ ให้ทิ้งผลิตภัณฑ์ยานี้อย่างเหมาะสมเมื่อยาหมดอายุหรือเมื่อไม่จำเป็นต้องใช้ยานี้อีก


5 แหล่งข้อมูล
กองบรรณาธิการ HD มุ่งมั่นตั้งใจให้ผู้อ่านได้รับข้อมูลที่ถูกต้อง โดยทำงานร่วมกับแพทย์และบุคลากรทางการแพทย์ รวมถึงเลือกใช้ข้อมูลอ้างอิงที่น่าเชื่อถือจากสถาบันต่างๆ คุณสามารถอ่านหลักการทำงานของกองบรรณาธิการ HD ได้ที่นี่
medlineplus, Levothyroxine (https://medlineplus.gov/druginfo/meds/a682461.html), 15 February 2019.

บทความนี้มีจุดประสงค์เพื่อให้ความรู้แก่ผู้อ่าน ผู้อ่านไม่ควรเลือกใช้ยาเองจากการอ่านบทความ ควรได้รับคำแนะนำจากแพทย์หรือเภสัชกรก่อนใช้ยาทุกครั้ง เพราะแต่ละท่านอาจมีสาเหตุของโรค โรคประจำตัว และประวัติการรักษาที่ต่างกัน ทาง HD พยายามอัปเดตข้อมูลให้ครบถ้วนถูกต้องอยู่เสมอ คุณสามารถส่งคำแนะนำได้ที่ https://honestdocs.typeform.com/to/kkohc7

ผู้เขียนและผู้รีวิวบทความไม่มีส่วนเกี่ยวข้องกับสินค้าหรือบริการที่นำเสนอแต่อย่างใด เว้นแต่จะระบุในเนื้อหา การแนะนำสินค้าและบริการแสดงขึ้นอัตโนมัติจากระบบของเว็บไซต์หรือแอปพลิเคชัน

ขอบคุณที่อ่านค่ะ คุณคิดว่าบทความนี้มีประโยชน์มากแค่ไหนคะ
(1 ดาว - น้อย / 5 ดาว - มาก)