อาการสับสน คือความรู้สึกที่ทำให้มีการนึกคิดที่ไม่แน่นอน บางคนอาจรู้สึกกระสับกระส่าย จึงทำให้จดจ่อกับสิ่งใดสิ่งหนึ่งลำบาก หรือมีการตัดสินใจทำบางสิ่งยากขึ้น อาการสับสนสามารถเรียกได้อีกอย่างว่าเลอะเลือน (Disorientation) และในกรณีที่มีอาการรุนแรงมาก อาจเรียกว่าอาการเพ้อ (Delirium)
สัญญาณของอาการสับสน
การสังเกตเห็นอาการสับสนเร็ว จะช่วยให้ผู้ป่วยได้รับการรักษาจนหายเป็นปกติได้ โดยตัวอย่างสัญญาณของอาการสับสน ได้แก่
ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*
แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท
- พูดจาติดอ่าง หรือมีการหยุดชะงักระหว่างพูด
- ใช้คำผิดหรือไม่ปะติดปะต่อ
- ไม่รับรู้เวลาหรือสถานที่
- หลงลืมหน้าที่ที่กำลังทำอยู่
- อารมณ์เปลี่ยนแปลงกะทันหัน เช่น อยู่ดีๆ ก็รู้สึกโกรธขึ้นมา
สาเหตุของการเกิดอาการสับสน
สาเหตุที่ทำให้เกิดอาการสับสนมากที่สุด คือการดื่มแอลกอฮอล์ในปริมาณมาก ส่วนปัจจัยทางการแพทย์อื่นๆ ที่เป็นสาเหตุให้เกิดอาการสับสน ได้แก่
- การกระทบกระเทือน โดยเฉพาะการบาดเจ็บที่สมอง ภายหลังจากประสบเหตุรุนแรงที่ศีรษะ การกระทบกระเทือนสามารถเปลี่ยนแปลงระดับความตื่นตัว การตัดสินใจ และการพูดจาของผู้บาดเจ็บให้แย่ลง หรืออาจจะทำให้ผู้บาดเจ็บหมดสติได้ทั้งแบบที่รู้ตัวและไม่รู้ตัว บางครั้งอาจพบอาการสับสนที่เกิดหลังถูกกระทบกระแทกไปแล้ว 3-5 วัน
- ภาวะขาดน้ำ ปกติแล้วร่างกายของคนเราจะสูญเสียของเหลวตลอดวันจากเหงื่อ ปัสสาวะ และการทำงานอื่นๆ ของร่างกาย หากไม่มีการชดเชยของเหลวที่เสียไปอย่างเพียงพอ จะทำให้เกิดภาวะขาดน้ำ ซึ่งภาวะนี้จะส่งผลต่อปริมาณอีเล็กโทรไลท์ (Electrolytes) ของร่างกายอีกด้วย
- การใช้ยา ยาบางตัวสามารถทำให้เกิดอาการสับสนขึ้นมาได้ และการไม่รับประทานยาตามที่แพทย์สั่งก็สามารถทำให้เกิดอาการสับสนขึ้นได้เช่นกัน
สาเหตุอื่นๆ นอกจากนี้อาจพบอาการสับสนที่เกิดขึ้นจากปัจจัยดังต่อไปนี้
- ไข้
- การติดเชื้อ
- ระดับน้ำตาลในเลือดต่ำ
- การนอนหลับพักผ่อนไม่เพียงพอ
- การขาดออกซิเจน
- อุณหภูมิร่างกายตกลงอย่างรวดเร็ว
- ภาวะซึมเศร้า
เมื่อใดที่ควรไปพบแพทย์?
หากพบสัญญาณสับสนเลอะเลือนจากตนเอง หรือบุคคลใกล้ชิด ให้รีบไปแพทย์เพราะอาการนี้สามารถเกิดได้จากหลายสาเหตุ เช่น บาดเจ็บ การติดเชื้อ การใช้สารบางอย่าง และการใช้ยา สิ่และถ้าอาการสับสนเกิดจากการถูกกระทบกระแทกที่ศีรษะ แล้วมีอาการต่อไปนี้ร่วมด้วยคุณควรติดต่อขอความช่วยเหลือในทันที โดยเฉพาะอย่างยิ่งหากมีอาการวิงเวียน หัวใจเต้นเร็ว ผิวเย็น ปวดศีรษะ หายใจลำบาก ร่วมอยู่ด้วย
การรักษาอาการสับสน
หากคนที่คุณรักมีอาการสับสน ให้อยู่ใกล้ชิดกับผู้ป่วยตลอดเวลาจนกว่าแพทย์จะสามารถสรุปสาเหตุของอาการนั้นได้ เพราะข้อมูลอาการที่คุณพบเห็นจะเป็นประโยชน์สำหรับแพทย์ต่อการระบุหาสาเหตุของอาการสับสนของผู้ป่วยได้มาก
กรณีที่อาการสับสนเกิดจากภาวะขาดสมดุลของสารอาหาร ภาวะขาดน้ำ หรือการนอนหลับไม่เพียงพอ ก็สามารถบรรเทาอาการได้ง่ายๆ ที่บ้าน เช่น นอนหลับให้เพียงพอวันละ 6-8 ชั่วโฒง ดื่มน้ำอย่างน้อยวันละ 8 แก้ว และรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ต่อร่างกาย
ส่วนอาการสับสนเกิดการบาดเจ็บที่ศีรษะ การติดเชื้อ และการขาดออกซิเจน จะต้องได้รับรักษาจากแพทย์อย่างเร่งด่วน เพราะบางภาวะหากมีความรุนแรงมากอาจเป็นอันตรายถึงแก่ชีวิตได้
อายุ 51 ปี มีอาการชาริมฝีปากล่างบ่อย ๆ อาการคือชายิบ ๆ เจ็บเล็กน้อยค่ะ มีอาการเป็นบางวันค่ะ ไม่มีโรคประจำตัว แต่ค่า LDL สูง 144 ค่ะ ไม่ทราบเกิดจากอะไรคะ ต้องพบแพทย์แผนกไหนคะ