กองบรรณาธิการ HD
เขียนโดย
กองบรรณาธิการ HD
ทีมแพทย์ HD
ตรวจสอบความถูกต้องโดย
ทีมแพทย์ HD

Zithromax (ตัวยา Azithromycin)

เผยแพร่ครั้งแรก 21 พ.ค. 2017 อัปเดตล่าสุด 17 พ.ย. 2020 ตรวจสอบความถูกต้อง 5 เม.ย. 2019 เวลาอ่านประมาณ 6 นาที

เรื่องควรรู้

ขยาย

ปิด

  • Azithromycin (อะซิโธมัยซิน) เป็นชื่อสามัญของยา Zithromax, Zmax และ Z-Pak เป็นยาปฏิชีวนะใช้ในการรักษาโรคติดเชื้อแบคทีเรีย โรคปอดและระบบทางเดินหายใจติดเชื้อ รวมทั้งโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์
  • Azithromycin สามารถทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงที่ผิดปกติในระบบไฟฟ้าของหัวใจ ซึ่งอาจนำไปสู่ภาวะหัวใจเต้นผิดปกติรุนแรงได้
  • หากมีโรคเกี่ยวกับหัวใจ ไต ตับ กล้ามเนื้ออ่อนแรง ควรแจ้งแพทย์ก่อนทุกครั้ง เพราะยา Azithromycin อาจส่งผลร้ายแรงต่อโรคดังกล่าวได้
  • ผลข้างเคียงที่อาจพบได้กรณีที่ใช้ยา Azithromycin ในปริมาณสูง เช่น คลื่นไส้ อาเจียน ท้องร่วง มีลมในท้อง อุจจาระเหลว ติดเชื้อในช่องคลอด
  • องค์การอาหารและยาสหรัฐอเมริกาอนุมัติให้ Azithromycin เป็นยาที่มีความปลอดภัย ใช้ได้ทั้งผู้ชายและผู้หญิง แต่ต้องใช้ภายใต้ความควบคุมของแพทย์เท่านั้น (ดูแพ็กเกจตรวจสุขภาพได้ที่นี่)

Azithromycin (อะซิโธมัยซิน) เป็นชื่อสามัญของยา Zithromax, Zmax และ Z-Pak เป็นยาที่จ่ายตามใบสั่งแพทย์ จัดเป็นยาปฏิชีวนะใช้ในการรักษาโรคติดเชื้อแบคทีเรีย เช่น ติดเชื้อที่หู ติดเชื้อที่ผิวหนัง คอ หรือต่อมทอนซิล

นอกจากนั้นยังใช้รักษาโรคปอดและระบบทางเดินหายใจติดเชื้อ เช่น โรคหลอดลมอักเสบ ไซนัสอักเสบ ปอดบวม โรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง (chronic obstructive pulmonary disease: COPD) และโรคไอกรน (pertussis) 

แพ็กเกจที่คุณอาจสนใจ
ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*

แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท

อีกทั้งยังเป็นยาใช้รักษาอาการติดเชื้อที่อวัยวะเพศและโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ เช่น หนองใน การติดเชื้อในท่อปัสสาวะ หรือปากมดลูก แผลที่อวัยวะเพศและโรคอุ้งเชิงกรานอักเสบอย่างรุนแรง 

Azithromycin เป็นยาปฏิชีวนะอยู่ในกลุ่ม macrolide ทำงานโดยป้องกันเชื้อแบคทีเรียไม่ให้สร้างโปรตีนของตัวมันเองเช่นเดียวกับยาปฏิชีวนะอื่นๆ เพื่อป้องกันภาวะเชื้อดื้อยา 

สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (FDA) ได้แนะนำแพทย์ให้ใช้ยานี้ก็ต่อเมื่อมั่นใจว่า เป็นการติดเชื้อที่ตัวยาชนิดนี้มีประสิทธิภาพในการรักษาจริงๆ  

คำเตือนในการใช้ยา 

Azithromycin สามารถทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงที่ผิดปกติในระบบไฟฟ้าของหัวใจ ซึ่งอาจนำไปสู่ภาวะหัวใจเต้นผิดปกติรุนแรง ตามคำเตือนพิเศษขององค์การอาหารและยาในปี ค.ศ. 2012

ควรแจ้งให้แพทย์ทราบหากว่า คุณมีภาวะต่อไปนี้เพื่อหลีกเลี่ยงการได้รับยา azithromycin

  • ภาวะหัวใจเต้นผิดปกติ หรือเต้นช้า
  • ระดับ potassium และ magnesium ในเลือดไม่ปกติ
  • แพ้ยา Azithromycin หรือเคยเจอภาวะที่ยาชนิดนี้กระตุ้นให้เกิดภาวะดีซ่าน (cholestatic jaundice) ซึ่งทำให้น้ำดีเก็บที่ตับไม่ได้ เกิดภาวะผิวหนัง ตาหรือเล็บเป็นสีเหลือง
  • มีการใช้ยา Pimozide (Orap)

ก่อนใช้ยา Azithromycin ควรแจ้งแพทย์หากคุณมีอาการดังนี้

แพ็กเกจที่คุณอาจสนใจ
ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*

แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท

  • หัวใจเต้นผิดปกติ หรือเต้นช้า
  • มีปัญหาเกี่ยวกับตับ รวมทั้งเคยเป็น หรือเป็นไวรัสตับอักเสบอยู่
  • มีปัญหาไตรุนแรง
  • มีภาวะกล้ามเนื้ออ่อนแรง (myasthenia gravis)
  • ก่อนที่จะใช้ยานี้รักษาโรคหนองใน หรือซิฟิลิส ควรมีการทดสอบยืนยันเชื้อแบคทีเรียที่ก่อให้เกิดการติดเชื้อว่า ตอบสนองต่อการใช้ยา Azithromycinหรือไม่ เนื่องจากพบว่า ผู้ที่ใช้ยาชนิดนี้เป็นเวลานาน มีแนวโน้มที่เชื้อแบคทีเรีย หรือเชื้อราจะพัฒนาเป็นสายพันธุ์ที่รุนแรงมากขึ้น ทำให้รักษายากขึ้น

การตั้งครรภ์และการใช้ Azithromycin

โดยทั่วไป Azithromycin จัดเป็นยาที่ปลอดภัยสำหรับภาวะตั้งครรภ์ แต่ควรบอกแพทย์ถึงภาวะตั้งครรภ์ หรือกรณีวางแผนจะตั้งครรภ์ก่อนทุกครั้ง ยังไม่มีการตรวจสอบว่า พบยานี้ในนมแม่หรือไม่ แต่ควรแจ้งแพทย์เช่นกันว่า คุณอยู่ในช่วงให้นมบุตร หรือวางแผนที่จะให้นมบุตรก่อนเริ่มใช้ยาชนิดนี้ด้วย

อาการข้างเคียงที่พบบ่อย

พบอาการข้างเคียงจากยา Azithromycin ค่อนข้างน้อยเมื่อเทียบกับยาปฏิชีวนะอื่นๆ ในกลุ่ม macrolide

ผลข้างเคียงที่อาจพบได้กรณีที่ใช้ยา Azithromycin ในปริมาณสูง และควรแจ้งแพทย์หากพบอาการใดๆ ต่อไปนี้

ผลข้างเคียงร้ายแรงที่ต้องรีบไปพบแพทย์

  • เจ็บหน้าอก
  • ชัก
  • บวมที่เท้า หรือข้อเท้า
  • การอักเสบของลำไส้ใหญ่ (อาจมีอาการปวดท้อง ท้องเสียอย่างรุนแรง ปวดเมื่อย)
  • มีของเหลวถูกสร้างขึ้นระหว่างปอดและผนังหน้าอก (อาจมีอาการเจ็บแน่นหน้าอก หรือหายใจลำบาก)
  • ปริมาณเซลล์เม็ดเลือดขาวต่ำ (ซึ่งตรวจสอบจากเลือดในห้องปฏิบัติการ อาการแสดงคือ อ่อนเพลีย เหนื่อยง่าย หายใจถี่ หรือภาวะติดเชื้อที่หายยาก)

Azithromycin กับปฏิกิริยากับยาอื่น

ควรแจ้งแพทย์และเภสัชกรเกี่ยวกับการใช้ยา วิตามิน อาหารเสริม (รวมถึงผงโปรตีน) สมุนไพร ยาเสพติด ของมึนเมา ทั้งที่ถูกกฎหมายและผิดกฎหมาย เนื่องจากไม่ควรกินยา Azithromycin ร่วมกับยาเหล่านี้ 

  • Pimozide (Orap)
  • BCG Vaccine (Theracrys)
  • Dronedarone (Multaq)
  • ยาที่ทำให้เลือดข้นน้อยลง เช่น Enoxaparin (Lovenox), Fondaparinux (Arixta), Warfarin (Coumadin or Jantoven) 

ยาที่ใช้เพื่อป้องกันไม่ให้เลือดอุดตัน เช่น ระหว่าง หรือหลังการผ่าตัด หรือในสถานการณ์ที่เสี่ยงกับภาวะรอดชีวิตเช่น

  • Antithrombin III (Thrombin)
  • Bivalirudin (Angiomax)
  • Dalteparin (Fragmin)
  • Amiodarone (Cordarone, Pacerone, Nextarone)
  • Digoxin (Lanoxin)
  • วัคซีนไทฟอยด์ (Vivotif)
  • Quinidine

Azithromycin และเครื่องดื่มต่างๆ

เครื่องดื่มแอลกอฮอล์อาจทำให้อาการข้างเคียงที่เกิดจาก azithromycin ดีขึ้นหรือแย่ลงได้ เช่น อาการวิงเวียนศีรษะและปวดท้อง นอกจากนั้นควรหลีกเลี่ยงผลิตภัณฑ์จากส้มโอ (grapefruit) ทั้งหมดในช่วงที่ใช้ยานี้เพราะอาจเกิดปฏิกิริยาต่อกันได้

แพ็กเกจที่คุณอาจสนใจ
หมดปัญหาเหงื่อออกมากที่มืออย่างถาวร รักษาแล้วมือแห้ง ชีวิตง่ายขึ้น!

จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / เบิกประกันได้ / ผ่อน 0% ได้ / ปรึกษาหมอก่อนผ่าตัดได้ไม่จำกัดครั้ง

รูปแบบและขนาดของยา azithromycin 

มีรูปแบบเป็นยาเม็ด ยาน้ำ ยาฉีดผ่านทางหลอดเลือดดำ (IV)  และชนิดผงแห้งผสมน้ำ 

Azithromycin สามารถรับประทานได้ทั้งก่อนและหลังอาหาร แพทย์อาจกำหนดการได้รับยา azithromycin ในระยะเวลาที่สั้นกว่ายาปฏิชีวนะอื่นๆ เช่น อาจรับประทานยาในปริมาณที่สูงขึ้นแค่วันเดียวหรือ 3 - 5 วัน โดยใช้ Z-Pak ซึ่งจะเริ่มยาในปริมาณที่สูงกว่าการใช้ยาปกติ 

ขนาดและระยะเวลาในการใช้ azithromycin แตกต่างกันไปตามประเภทของการติดเชื้อ

  • ติดเชื้อที่ผิวหนังและเนื้อเยื่อใต้ผิว: วันแรก 500 มิลลิกรัม  ตามด้วย 250 มิลลิกรัม/วัน เป็นเวลา 4 วัน
  • ติดเชื้อที่ลำคอและต่อมทอนซิล: วันแรก 500 มิลลิกรัม  ตามด้วย 250 มิลลิกรัม/วัน เป็นเวลา 4 วัน
  • ปอดบวม (Community Acquired Pneumonia (CAP)): วันแรก 500 มิลลิกรัม  ตามด้วย 250 มิลลิกรัม/วัน เป็นเวลา 4 วัน
  • เป็นแผลที่อวัยวะเพศ (Genital Ulcer Disease): 1 กรัม  เพียงครั้งเดียว
  • การติดเชื้อโพรงจมูกเนื่องจากเชื้อแบคทีเรีย: 500 มิลลิกรัม/วัน เป็นเวลา 3 วัน หรือ 2 กรัมครั้งเดียว

หากสงสัยว่า ได้รับยาเกินขนาด ควรติดต่อแผนกฉุกเฉินทันที 

กรณีลืมรับประทานยา Azithromycin 

หากลืมรับประทานยาควรรับประทานเม็ดที่ลืมให้เร็วที่สุดเมื่อนึกได้ เว้นแต่ถ้านึกได้เมื่อใกล้เวลากินมื้อต่อไป ควรข้ามเม็ดที่ลืม และเริ่มยาเม็ดต่อไปในเวลาปกติ ไม่ควรรับประทานยาเป็นสองเท่าในเวลาเดียวกัน

azithromycin (Zithromax) กับคำถามที่พบบ่อย

คำถาม: ยาน้ำแขวนตะกอน azithromycin สามารถใช้ได้ทั้งผู้หญิงและผู้ชายใช่หรือไม่?

คำตอบ:  Azithromycin ได้รับการอนุมัติโดยอาหารและยาสหรัฐอเมริกา (U.S. FDA) ให้เป็นยาที่มีความปลอดภัย ใช้ได้ทั้งผู้ชายและผู้หญิง และมีประสิทธิภาพในการรักษาการติดเชื้อแบคทีเรีย เช่น การติดเชื้อระบบทางเดินหายใจ ติดเชื้อผิวหนัง ติดเชื้อที่หู และโรคติดต่อทางเพศ

ปริมาณและระยะเวลาของการรักษา จะแตกต่างกันไปขึ้นอยู่กับประเภทของการติดเชื้อ จากข้อมูลฉลากยารายงานผลข้างเคียงที่พบมากจากการใช้ azithromycin ได้แก่ ท้องเสีย คลื่นไส้ ปวดท้อง อาเจียน และ ช่องคลอดอักเสบ ดังนั้นควรได้รับคำแนะนำการใช้โดยแพทย์และเภสัชกร

คำถาม: ผู้ป่วยที่ได้รับการผ่าตัดรักษาโรคอ้วน (bariatric patient) สามารถใช้ Z-pack ได้หรือไม่ ?

คำตอบ: หลังการผ่าตัดลดความอ้วน ผู้ป่วยอาจจะไม่สามารถกลืนกินยาทั้งเม็ดได้ จึงต้องใช้ยาที่มีลักษณะเคี้ยวได้ เป็นของเหลว หรือสามารถบดได้ ผู้ป่วยที่ได้รับการผ่าตัดรักษาโรคอ้วนจะไม่สามารถใช้ยาที่ค่อยๆ ปล่อยตัวยา หรือชนิดเคลือบ (enteric-coated) 

Azithromycin เป็นยาปฏิชีวนะที่ถูกใช้เพื่อรักษาโรคติดเชื้อแบคทีเรีย เช่น ติดเชื้อระบบทางเดินหายใจ ติดเชื้อที่หู ติดเชื้อในโพรงจมูก โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ โรคผิวหนัง โรคอุ้งเชิงกรานอักเสบ (PID) และคออักเสบ(Strep throat)

 Azithromycin บรรจุเป็นแผงที่เรียกว่า Z-pack ประกอบด้วยยาเม็ดเคลือบฟิล์ม 5 วันสำหรับการรักษา 1 ครั้ง มีการนำยาเม็ดเคลือบฟิล์มมาใช้เพื่อช่วยให้สะดวกในการกลืน กลบรสชาติ หรือกลิ่นของยา และช่วยเสริมความคงตัวของยา 

การบดยาจะทำให้ประโยชน์ข้างต้นเปลี่ยนไป ยารูปแบบยาน้ำแขวนตะกอนจึงเหมาะกับคนที่ผ่าตัดลดความอ้วน ที่สำคัญควรปรึกษาแพทย์และปฏิบัติตามคำแนะนำที่อาจเฉพาะเจาะจงกับคุณ เพื่อให้แน่ใจว่า คุณจะรับประทานยาจนครบคอร์ส

คำถาม: azithromycin สามารถทำให้เกิดอาการคันได้หรือไม่ ยาที่ฉันกินเป็นสีขาวและมีที่ตัวอักษร "GGD6" บนยา ฉันใช้ยาถูกไหม ?

คำตอบ:  Azithromycin (Zithromax) เป็นยาปฏิชีวนะ อยู่ในกลุ่มยา macrolide ยาที่คุณกินมีสีขาวและอักษร GGD6 เป็น azithromycin โดยผู้ผลิตชื่อ Sandoz แต่ถ้าเป็นยาเม็ดสีชมพูและสีฟ้าจะมาจากผู้ผลิตอื่น

Azithromycin ใช้รักษาโรคติดเชื้อแบคทีเรียหลายชนิด รวมถึงไซนัสอักเสบ ติดเชื้อที่หู ปอดบวมและการติดเชื้อทางเดินปัสสาวะ ผลข้างเคียงที่พบมากที่สุด ได้แก่ อาการคลื่นไส้ อาเจียน ท้องเสีย ท้องผูก ปวดท้อง อารมณ์เสีย วิงเวียน รู้สึกเหนื่อย ปวดศีรษะ มีอาการเหมือนโรคประสาท มีปัญหาการนอน (นอนไม่หลับ) มีอาการคันช่องคลอด หรือตกขาว มีผื่นคันที่ผิวหนัง มีเสียงดังก้องในหู มีปัญหาทางการได้ยิน รับรสชาติ หรือการได้กลิ่นลดลง 

นอกจากนั้นยังอาจเพิ่มปฏิกิริยาภูมิแพ้ในคนที่แสดงออกตามอาการแพ้ยา ควรปรึกษาแพทย์เมื่อพบผลข้างเคียงที่เฉพาะ หรือหากมีอาการแย่ลงหลังการใช้ยา

ตรวจสอบกับเภสัชกรเพี่อการใช้ยาที่เหมาะสม Azithromycin  จัดเป็นยาปฏิชีวนะในกลุ่ม macrolide Zithromax ใช้ในการรักษาโรคติดเชื้อแบคทีเรียหลายชนิด 

ผลข้างเคียงที่พบมีดังนี้ อาการคลื่นไส้อาเจียน ท้องเสีย ท้องผูก ปวดท้องรุนแรง อารมณ์เสีย ปวดหัว เวียนหัว รู้สึกเหนื่อย นอนหลับยาก หงุดหงิด อาการผื่นคัน อาการคัน และตกขาวในช่องคลอด ความรู้สึกในการรับรสและดมกลิ่นลดลง และมีเสียงในหู 

Azithromycin สามารถรับประทานได้ทั้งก่อนและหลังอาหาร ยกเว้นในกรณีที่คุณรู้สึกเสียดท้องเมื่อรับประทานยานี้เข้าไป แนะนำให้รับประทานพร้อมอาหาร และปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรเพื่อขอคำแนะนำที่เหมาะสมกับคุณ

ดูแพ็กเกจตรวจสุขภาพ เปรียบเทียบราคา โปรโมชั่นล่าสุดจากโรงพยาบาลและคลินิกชั้นนำได้ที่นี่ หรือไม่พลาดทุกการอัปเดตแพ็กเกจต่างๆ เมื่อกดเป็นเพื่อนทางไลน์ @hdcoth และกดดาวน์โหลดแอป iOS และ Android


2 แหล่งข้อมูล
กองบรรณาธิการ HD มุ่งมั่นตั้งใจให้ผู้อ่านได้รับข้อมูลที่ถูกต้อง โดยทำงานร่วมกับแพทย์และบุคลากรทางการแพทย์ รวมถึงเลือกใช้ข้อมูลอ้างอิงที่น่าเชื่อถือจากสถาบันต่างๆ คุณสามารถอ่านหลักการทำงานของกองบรรณาธิการ HD ได้ที่นี่
University of Illinois-Chicago, Drug Information Group, Azithromycin, Oral Tablet (https://www.healthline.com/hea...), 8 March 2018
azithromycin (Rx) (https://reference.medscape.com...)

บทความนี้มีจุดประสงค์เพื่อให้ความรู้แก่ผู้อ่าน ผู้อ่านไม่ควรเลือกใช้ยาเองจากการอ่านบทความ ควรได้รับคำแนะนำจากแพทย์หรือเภสัชกรก่อนใช้ยาทุกครั้ง เพราะแต่ละท่านอาจมีสาเหตุของโรค โรคประจำตัว และประวัติการรักษาที่ต่างกัน ทาง HD พยายามอัปเดตข้อมูลให้ครบถ้วนถูกต้องอยู่เสมอ คุณสามารถส่งคำแนะนำได้ที่ https://honestdocs.typeform.com/to/kkohc7

ผู้เขียนและผู้รีวิวบทความไม่มีส่วนเกี่ยวข้องกับสินค้าหรือบริการที่นำเสนอแต่อย่างใด เว้นแต่จะระบุในเนื้อหา การแนะนำสินค้าและบริการแสดงขึ้นอัตโนมัติจากระบบของเว็บไซต์หรือแอปพลิเคชัน

ขอบคุณที่อ่านค่ะ คุณคิดว่าบทความนี้มีประโยชน์มากแค่ไหนคะ
(1 ดาว - น้อย / 5 ดาว - มาก)