กองบรรณาธิการ HD
เขียนโดย
กองบรรณาธิการ HD

Morphine (มอร์ฟีน)

เผยแพร่ครั้งแรก 11 ส.ค. 2017 อัปเดตล่าสุด 17 พ.ย. 2020 เวลาอ่านประมาณ 4 นาที

เรื่องควรรู้

ขยาย

ปิด

  • Morphine (มอร์ฟีน) เป็นยาแก้ปวดในกลุ่มโอปิออยล์ ออกฤทธิ์ยับยั้งสัญญาณความเจ็บปวดที่เข้าสู่สมองด้วยการไปจับกับโปรตีนในระบบประสาทที่ชื่อว่า “โอปิออยล์รีเซพเตอร์”
  • ชื่อทางการค้าของยา Morphine ได้แก่ Roxanol, Kadian และ Avinza มีจำหน่ายในรูปแบบแคปซูล แคปซูลชนิดออกฤทธิ์นาน ยาน้ำ และยาฉีด
  • ผลข้างเคียงจากการใช้ยาที่พบบ่อย เช่น ท้องผูก คลื่นไส้อาเจียน ง่วงนอน เวียนศีรษะ
  • หากมีอาการเหล่านี้ให้ไปพบแพทย์ทันที ซึ่งได้แก่ ชัก เป็นลม หายใจลำบาก มีไข้ ผื่นคัน ลมพิษ กลืนลำบาก ง่วงนอนรุนแรง กล้ามเนื้ออ่อนตัว กดการหายใจ ผิวหนังเย็น หรือความดันโลหิตต่ำ
  • ยา Morphine สามารถทำให้เกิดอาการติดยาและอาการถอนยาได้ อีกทั้งยังมีผลข้างเคียงหลายอย่าง เพื่อความปลอดภัย ควรปรึกษาแพทย์ หรือเภสัชกรทุกครั้งก่อนใช้ยา (ดูแพ็กเกจตรวจสุขภาพได้ที่นี่)

Morphine (มอร์ฟีน) เป็นยาแก้ปวดในกลุ่มโอปิออยล์ (Opioid agonists) ออกฤทธิ์ยับยั้งสัญญาณความเจ็บปวดที่เข้าสู่สมองด้วยการไปจับกับโปรตีนในระบบประสาทที่ชื่อว่า "โอปิออยล์รีเซพเตอร์ (Opiod receptors)" 

Morphine จะใช้รักษาอาการปวดระดับปานกลางถึงรุนแรงทั้งแบบเฉียบพลันและเรื้อรัง ทั้งในเด็ก และผู้ใหญ่ โดยยานี้มักถูกพบในข่าวว่า มีผู้ป่วยที่ใช้ยานี้เกินขนาดโดยไม่ได้ตั้งใจจนถึงขั้นเสียชีวิต ซึ่งมักพุ่งเป้าการฟ้องร้องไปที่ผู้จ่ายยา หรือคลินิกที่สั่งจ่ายยา

แพ็กเกจที่คุณอาจสนใจ
ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*

แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท

ยา Morphine มีชื่อทางการค้าว่า Roxanol, Kadian และ Avinza

การใช้ยา Morphine เกินขนาด และการถอนยา

การใช้ยา Morphine มีความเสี่ยงต่อการติดยาได้เช่นเดียวกับยาในกลุ่มโอปิออยล์ตัวอื่นๆ โดยเฉพาะในผู้ที่มีประวัติ หรือประวัติครอบครัวเคยติดยา

การติดยามักทำให้ผู้ติดยาต้องสรรหาวิธีการเข้าถึงยาหลากหลายรูปแบบ เช่น การโทรศัพท์ หรือไปห้องฉุกเฉิน แกล้งทำเป็นยาหาย การเปลี่ยนแพทย์ที่ไปพบเรื่อยๆ หรือพยายามขอยาเพิ่มจากแพทย์ 

แม้ว่าคุณอาจจะไม่ได้ใช้ยา Morphine เกินขนาด แต่คุณอาจเกิดอาการติดยาและมีอาการถอนยาได้ หากหยุดรับประทานยาทันที จึงควรปรึกษาแพทย์ หรือเภสัชกรเกี่ยวกับปริมาณยาที่ควรรับประทาน และวิธีการลดปริมาณยาก่อนหยุดยาอย่างถูกต้อง

อาการถอนยา ประกอบด้วย

คำเตือนในการใช้ยา Morphine

คุณไม่ควรใช้ยานี้หากคุณมี...

แพ็กเกจที่คุณอาจสนใจ
ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*

แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท

  • อาการแพ้ Morphine
  • มีปัญหาที่ทำให้กดการหายใจ โรคหอบหืด 
  • มีระดับคาร์บอนไดออกไซด์ในร่างกายที่ผิดปกติ
  • อยู่ในสถานที่ที่ไม่มีคนดูแล หรือไม่มีอุปกรณ์ช่วยเหลือ
  • ลำไส้ไม่เคลื่อนไหว และเกิดการอุดตัน

ข้อควรระวังเกี่ยวกับยา Morphine

  • การใช้ Morphine ร่วมกับยากดระบบประสาทส่วนกลาง จะเพิ่มความเสี่ยงในการเกิดการกดหายใจ และภาวะอื่นๆ ที่ทำให้เสียชีวิตได้ เช่น ความดันโลหิตต่ำ กล่อมประสาทอย่างรุนแรง หมดสติ และเสียชีวิต

  • การใช้ Morphine รูปแบบน้ำที่มีความเข้มข้นสูงที่สุด (100 มิลลิกรัมใน 5 มิลลิลิตร) และการรับประทานยา Avinza แคปซูลขนาด 90 มิลลิกรัมขึ้นไป ควรรับประทานในผู้ที่คุ้นเคยกับผลของยาในกลุ่มโอปิออยล์มาก่อน

  • หากคุณเพิ่งได้รับบาดเจ็บที่ศีรษะ หรือมีความดันภายในกระโหลกศีรษะสูง การรับประทานยา Morphine อาจเพิ่มผลในการกดการหายใจได้ และยังอาจเพิ่มความดันภายในกระโหลกศีรษะขึ้นอีกด้วย

  • การใช้ยา Morphine ขณะที่คุณมีโรคเกี่ยวกับน้ำดีหรือท่อที่มาจากตับอ่อน อาจทำให้กล้ามเนื้อหูรูดเกิดการหดเกร็งและทำให้การหลั่งน้ำดีและน้ำย่อยจากตับอ่อนนั้นน้อยลงได้

ควรแจ้งแพทย์หากคุณมีภาวะ หรือโรคเหล่านี้ 

  • มีหรือเคยเป็นโรคไตหรือตับที่รุนแรง 
  • มีความดันโลหิตต่ำ
  • โรคแอดดิสัน (Addison’s diesease) 
  • มีภาวะไทรอยด์ฮอร์โมนต่ำ
  • ต่อมลูกหมากโต
  • ชัก 
  • กลืนลำบาก
  • มีปัญหาในการปัสสาวะ

การใช้ยา Morphine ในผู้หญิงตั้งครรภ์ และผู้หญิงที่อยู่ในช่วงให้นมบุตร

Morphine จัดอยู่ในกลุ่ม C คือ ยาอาจส่งผลต่อทารก และไม่สามารถยืนยันได้ว่า ยาจะไม่ทำให้เกิดอันตรายต่อทารกในครรภ์ จึงไม่ควรใช้ยานี้ในผู้หญิงตั้งครรภ์ แต่ถ้าหากจำเป็นต้องใช้ยาจริงๆ แพทย์จะใช้ในกรณีที่เกิดประโยชน์มากกว่าความเสี่ยงเท่านั้น

สำหรับผู้หญิงที่อยู่ในช่วงให้นมบุตร ยาสามารถส่งผ่านน้ำนมได้ ซึ่งอาจทำให้เกิดอาการแพ้ยาในทารก จึงไม่ควรใช้ยาเช่นกัน

ผลข้างเคียงของการใช้ยา Morphine

ผลข้างเคียงที่พบบ่อยที่สุดของการใช้ยา Morphine ประกอบด้วย

  • ท้องผูก
  • คลื่นไส้และอาเจียน
  • ง่วงนอน
  • เวียนศีรษะและมึนหัว
  • เหงื่อออก

ผลข้างเคียงที่รุนแรงของการใช้ยา Morphine

ควรไปพบแพทย์ทันทีหากคุณมีอาการ

ปฏิกิริยาระหว่างยา Morphine และยาอื่น ๆ

Morphine อาจทำปฏิกิริยากับ

ควรแจ้งให้แพทย์ทราบเกี่ยวกับยาทุกชนิดที่กำลังรับประทานอยู่ รวมถึงอาหารเสริม และยาสมุนไพร เพื่อความปลอดภัยในการใช้ยา

แพ็กเกจที่คุณอาจสนใจ
ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*

แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท

Morphine กับแอลกอฮอล์

การดื่มแอลกอฮอล์ขณะที่รับประทานยา Morphine จะเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดภาวะที่เป็นอันตรายต่อชีวิต โดยเฉพาะหากคุณรับประทานยาชนิดที่ออกฤทธิ์นานกว่าปกติ เช่น Avinza 

เนื่องจากแอลกอฮอล์จะทำให้มีการปล่อย Morphine ออกมาอย่างรวดเร็ว และการเคี้ยวยาเหล่านี้จะทำให้ปล่อย Morphine ออกมาในปริมาณมากเช่นเดียวกัน

ปฏิกิริยาระหว่าง Morphine กับสิ่งอื่นๆ

ควรหลีกเลี่ยงการขับรถ หรือใช้งานเครื่องจักรขณะรับประทานยา เด็กที่ได้รับยานี้โดยไม่ตั้งใจอาจได้รับยาเกินขนาด และเสียชีวิตได้

ขนาดของยา Morphine ที่ใช้ในการรักษา

Morphine มีหลายรูปแบบ ทั้งแคปซูล แคปซูลชนิดออกฤทธิ์นาน ยาน้ำ และยาฉีด ควรใช้ยานี้ตามที่แพทย์สั่งเท่านั้น

การได้รับยา Morphine เกินขนาด

การได้รับยา Morphine เกินขนาดจะทำให้เกิดอาการ

  • กดการหายใจ
  • ง่วงนอนอย่างรุนแรงจนถึงขั้นไม่รู้สึกตัวและหมดสติได้
  • กล้ามเนื้ออ่อนตัว
  • ผิวหนังเย็น
  • ม่านตาหดแม้อยู่ในที่มืด
  • เกิดการคั่งของสารน้ำในปอดที่ผิดปกติ
  • หัวใจทำงานช้ากว่าปกติและหยุดทำงาน
  • ความดันโลหิตต่ำ
  • เสียชีวิต

หากคุณได้รับยา Morphine เกินขนาด ควรไปห้องฉุกเฉินในทันที

การลืมรับประทานยา Morphine

หากคุณลืมรับประทานยา ให้รับประทานทันทีที่คุณนึกได้ แต่ให้เว้นระยะห่างจากยามื้อถัดไปให้เท่ากับปกติที่คุณเคยรับประทาน 

แต่หากกำลังจะถึงการรับประทานยาครั้งถัดไป ก็ให้ข้ามมื้อที่ลืมนั้นไปและรับประทานมื้อถัดไปตามปกติ และให้ข้ามยาที่ลืมนั้นไปเลยหากคุณรับประทานยา Avinza แบบแคปซูล

คำถามเกี่ยวกับยา Morphine

1. Morphine ทำให้น้ำหนักเพิ่มได้หรือไม่

คำตอบ: Morphine เป็นยาที่ใช้รักษาอาการปวดด้วยการบดบังตัวรับความรู้สึกเจ็บปวดในสมอง ยานี้มีทั้งในรูปแบบที่ออกฤทธิ์สั้นและออกฤทธิ์ยาว ผลข้างเคียงที่พบบ่อยจากการใช้ยาประกอบด้วย ท้องผูก มึนหัว คลื่นไส้ อาเจียน และปากแห้ง ไม่มีรายงานที่พบว่ายานี้ทำให้น้ำหนักตัวเพิ่มได้ 

อย่างไรก็ตาม มีบางคนที่รับประทานยานี้แล้วน้ำหนักตัวเพิ่มขึ้น ซึ่งอาจเกิดจากการที่ท้องผูกจากการใช้ยา 

ผู้ที่ใช้ยา Morphine มักจะมีกิจกรรมทางกายที่ลดลง ไม่ว่าจะด้วยสาเหตุจากอาการปวด หรือความรู้สึกง่วงนอนจากการใช้ยาก็ตาม ดังนั้น การระมัดระวังเรื่องการรับประทานอาหารอาจช่วยลดโอกาสที่จะมีน้ำหนักเพิ่มขึ้นจากการใช้ยาได้

2. Morphine ส่งผลต่อฟันหรือเหงือกหรือไม่ แล้วจะรักษาอย่างไร

คำตอบ: ผลข้างเคียงเกี่ยวกับปากที่อาจเกิดขึ้นจากการใช้ยา Morphine มีอย่างเดียว คือ "อาการปากแห้ง" ซึ่งคุณสามารถเคี้ยวหมากฝรั่ง หรืออมลูกอมเพื่อบรรเทาอาการดังกล่าวได้

อย่างไรก็ตาม ยา Morphine สามารถทำให้เกิดผลข้างเคียงหลายอย่าง หากหลังจากใช้ยาเกิดอาการผิดปกติใดๆ ควรแจ้งให้แพทย์ทราบ

ยา Morphine เป็นยาแก้ปวดกลุ่มโอปิออยล์ที่จำเป็นต้องสั่งจ่ายโดยแพทย์ หรือเภสัชกรผู้เชี่ยวชาญเท่านั้น เพราะยาอาจทำให้เกิดอาการติดยาและถอนยาได้ นอกจากนี้ Morphine ยังมีผลข้างเคียงหลายอย่าง จึงควรปรึกษาแพทย์ทุกครั้งก่อนการใช้ยา

ดูแพ็กเกจตรวจสุขภาพ เปรียบเทียบราคา โปรโมชั่นล่าสุดจากโรงพยาบาลและคลินิกชั้นนำได้ที่นี่ หรือไม่พลาดทุกการอัปเดตแพ็กเกจเหล่านี้ เมื่อกดเป็นเพื่อนทางไลน์ @hdcoth และกดดาวน์โหลดแอป iOS และ Android


15 แหล่งข้อมูล
กองบรรณาธิการ HD มุ่งมั่นตั้งใจให้ผู้อ่านได้รับข้อมูลที่ถูกต้อง โดยทำงานร่วมกับแพทย์และบุคลากรทางการแพทย์ รวมถึงเลือกใช้ข้อมูลอ้างอิงที่น่าเชื่อถือจากสถาบันต่างๆ คุณสามารถอ่านหลักการทำงานของกองบรรณาธิการ HD ได้ที่นี่
Morphine: strong painkiller to treat severe pain. NHS (National Health Service). (https://www.nhs.uk/medicines/morphine/)
Morphine Injection : Uses, Side Effects, Interactions, Pictures, Warnings & Dosing. WebMD. (https://www.webmd.com/drugs/2/drug-3891/morphine-injection/details)
MS Contin, Astramorph (morphine) dosing, indications, interactions, adverse effects, and more. Medscape. (https://reference.medscape.com/drug/ms-contin-astramorph-morphine-343319)

บทความนี้มีจุดประสงค์เพื่อให้ความรู้แก่ผู้อ่าน ผู้อ่านไม่ควรเลือกใช้ยาเองจากการอ่านบทความ ควรได้รับคำแนะนำจากแพทย์หรือเภสัชกรก่อนใช้ยาทุกครั้ง เพราะแต่ละท่านอาจมีสาเหตุของโรค โรคประจำตัว และประวัติการรักษาที่ต่างกัน ทาง HD พยายามอัปเดตข้อมูลให้ครบถ้วนถูกต้องอยู่เสมอ คุณสามารถส่งคำแนะนำได้ที่ https://honestdocs.typeform.com/to/kkohc7

ผู้เขียนและผู้รีวิวบทความไม่มีส่วนเกี่ยวข้องกับสินค้าหรือบริการที่นำเสนอแต่อย่างใด เว้นแต่จะระบุในเนื้อหา การแนะนำสินค้าและบริการแสดงขึ้นอัตโนมัติจากระบบของเว็บไซต์หรือแอปพลิเคชัน

ขอบคุณที่อ่านค่ะ คุณคิดว่าบทความนี้มีประโยชน์มากแค่ไหนคะ
(1 ดาว - น้อย / 5 ดาว - มาก)