กองบรรณาธิการ HD
เขียนโดย
กองบรรณาธิการ HD

Phentermine (เฟนเทอร์มีน)

เผยแพร่ครั้งแรก 21 ก.พ. 2019 อัปเดตล่าสุด 17 พ.ย. 2020 เวลาอ่านประมาณ 6 นาที

สรรพคุณของยา Phentermine

ยา Phentermine เป็นยาที่สั่งโดยแพทย์สำหรับช่วยลดน้ำหนัก โดยต้องใช้ร่วมกับโปรแกรมการออกกำลังกาย การปรับเปลี่ยนพฤติกรรม และการลดปริมาณพลังงานที่ได้รับจากอาหาร โดยเป็นยาที่ถูกสั่งให้ใช้ในผู้ที่มีน้ำหนักเกินบางรายเท่านั้น เช่น ในผู้ป่วยอ้วนหรือมีน้ำหนักเกินที่สัมพันธ์กับปัญหาทางสุขภาพ การลดน้ำหนักจะช่วยลดความเสี่ยงทางสุขภาพหลายชนิดที่มาพร้อมกับความอ้วน ได้แก่ โรคหัวใจ โรคเบาหวาน ความดันโลหิตสูง และการมีอายุขัยที่สั้นลง

ยังไม่ทราบแน่ชัดว่ายา Phentermine ออกฤทธิ์ช่วยให้ลดน้ำหนักอย่างไร แต่ยาอาจออกฤทธิ์ช่วยลดความอยากอาหาร เพิ่มการใช้พลังงานในร่างกาย และออกฤทธิ์ที่บางส่วนของสมอง ยา Phentermine เป็นยาลดความอยากอาหาร โดยจัดเป็นยาในกลุ่ม sympathomimetic amines

แพ็กเกจที่คุณอาจสนใจ
ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*

แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท

วิธีใช้ยา Phentermine

รับประทานยานี้ตามแพทย์สั่ง โดยทั่วไปจะรับประทานวันละ 1 ครั้ง ก่อนอาหารเช้า 1 ชั่วโมง หรือหลังอาหารเช้า 1 – 2 ชั่วโมง ในกรณีที่จำเป็น แพทย์อาจปรับขนาดยาของคุณโดยแบ่งให้รับประทานวันละ 3 ครั้ง ดังนั้นให้ปฏิบัติตามคำสั่งใช้ยาของแพทย์อย่างเคร่งครัด การรับประทานยาในแต่ละวันช้าเกินไปอาจทำให้เกิดอาการนอนไม่หลับได้

ถ้าคุณใช้ยา Phentermine ในรูปแบบแคปซูลออกฤทธิ์นาน (Sustained-release capsules) ขนาดยาโดยทั่วไปคือวันละ 1 ครั้งก่อนอาหารเช้า หรืออย่างน้อย 10-14 ชั่วโมงก่อนเข้านอน โดยให้กลืนยาทั้งแคปซูล ห้ามบด หรือเคี้ยวแคปซูลออกฤทธิ์นาน เพราะจะทำให้ยาทั้งหมดถูกปลดปล่อยออกมา ทำให้เพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดอาการข้างเคียงจากยา

ถ้าคุณใช้ยานี้ในรูปแบบยาเม็ดละลายในปาก ขนาดยาโดยทั่วไปคือวันละ 1 ครั้งในตอนเช้า ก่อนหรือหลังอาหารก็ได้ ก่อนรับประทานยาให้เช็ดมือให้แห้งก่อนจับเม็ดยา และนำยาเม็ดไปวางไว้บนลิ้นจนกระทั่งยาละลายจนหมด และให้กลืนยา โดยจะดื่มน้ำตามหรือไม่ก็ได้

ขนาดยาที่คุณได้รับจะขึ้นกับสภาวะโรคและการตอบสนองต่อการรักษา แพทย์อาจปรับขนาดยาเพื่อค้นหาขนาดยาที่เหมาะสมกับคุณที่สุด ให้รับประทานยาอย่างต่อเนื่องตามแพทย์สั่งอย่างเคร่งครัดเพื่อให้ได้ประโยชน์จากยาเต็มที่ เพื่อไม่ให้ลืมรับประทานยา แนะนำให้รับประทานยาในเวลาเดียวกันของทุกวัน

โดยทั่วไปยา Phentermine จะรับประทานเป็นเวลาไม่กี่สัปดาห์เท่านั้น และไม่ควรรับประทานร่วมกับยาลดความอยากอาหารตัวอื่นๆ เพราะมีโอกาสเกิดผลข้างเคียงที่ร้ายแรงจากยามากขึ้น หากใช้ยาเป็นเวลานานและใช้ร่วมกับยาลดน้ำหนักตัวอื่น

ยา Phentermine อาจทำให้เกิดอาการถอนยา โดยเฉพาะถ้าใช้ยาติดต่อกันเป็นเวลานาน หรือใช้ยาในขนาดสูง อาการถอนยาอาจเกิดขึ้นได้เมื่อหยุดยากะทันหัน เช่น อาหารซึมเศร้า อ่อนเพลียอย่างรุนแรง เพื่อป้องกันไม่ให้เกิดอาการถอนยา แพทย์อาจค่อยๆ ลดขนาดยาลงช้าๆ ก่อนพิจารณาหยุดยาให้กับคุณ ให้ปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรสำหรับข้อมูลเพิ่มเติม และถ้ามีอาการของการถอนยาเกิดขึ้นให้แจ้งแพทย์หรือเภสัชกรทันที

แพ็กเกจที่คุณอาจสนใจ
ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*

แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท

แม้ว่ายานี้จะช่วยรักษาผู้ป่วยจำนวนมาก แต่อาจทำให้เกิดอาการติดยาได้ (Addiction) ซึ่งจะมีโอกาสเกิดมากขึ้นถ้าคุณติดยาเสพติด หรือติดเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ ดังนั้นห้ามปรับเพิ่มขนาดยา ห้ามรับประทานบ่อยกว่าที่แพทย์สั่ง หรือใช้ยาเป็นระยะเวลานานกว่าที่แพทย์สั่ง และให้หยุดยาอย่างเหมาะสมเมื่อแพทย์สั่งให้หยุดได้

ยา Phentermine อาจออกฤทธิ์ไม่ดีดังเดิมภายหลังรับประทานยาผ่านไปไม่กี่สัปดาห์ ดังนั้นถ้าเกิดอาการนี้ขึ้นให้ปรึกษาแพทย์ ห้ามปรับเพิ่มขนาดยาเองโดยไม่ได้ปรึกษาแพทย์ แพทย์อาจพิจารณาให้คุณหยุดการใช้ยานี้

ผลข้างเคียงของยา Phentermine

อาการข้างเคียงที่อาจเกิดจากการใช้ยา Phentermine ได้แก่ เวียนศีรษะ ปากแห้ง นอนไม่หลับ หงุดหงิด คลื่นไส้ อาเจียน ท้องเสีย หรือท้องผูก ถ้าอาการเหล่านี้ไม่ดีขึ้น หรือมีอาการแย่ลง ให้แจ้งแพทย์หรือเภสัชกรทันที

โปรดจำไว้ว่า การที่แพทย์สั่งยานี้ให้กับคุณ เพราะว่าแพทย์ได้ประเมินแล้วว่าคุณจะได้รับประโยชน์จากยานี้มากกว่าความเสี่ยงต่อการเกิดอาการข้างเคียง ผู้ป่วยหลายรายที่ใช้ยานี้ไม่เกิดอาการข้างเคียงร้ายแรงจากยา

ยา Phentermine อาจเพิ่มระดับความดันโลหิต จึงต้องตรวจวัดความดันโลหิตเป็นประจำ และแจ้งแพทย์หากพบว่าความดันโลหิตสูง

แจ้งแพทย์ทันทีหากคุณมีอาการข้างเคียงที่พบได้น้อยแต่ร้ายแรง ได้แก่

  • หัวใจเต้นเร็ว/เต้นผิดจังหวะ
  • มีการเปลี่ยนแปลงของอารมณ์ จิตใจ เช่น กระสับกระส่าย มีอารมณ์โกรธอย่างควบคุมไม่ได้ ประสาทหลอน ความกังวล
  • ไม่สามารถควบคุมการเคลื่อนไหวของกล้ามเนื้อได้
  • ความสามารถทางเพศเปลี่ยนไป หรือความสนใจทางเพศเปลี่ยนไป

ให้หยุดยาและไปพบแพทย์ทันทีถ้ามีอาการข้างเคียงที่พบได้น้อยแต่ร้ายแรงมาก ได้แก่

  • ปวดศีรษะอย่างรุนแรง
  • พูดไม่ชัด
  • มีอาการชัก
  • อ่อนแรงที่ด้านใดด้านหนึ่งของร่างกาย
  • การมองเห็นผิดปกติ เช่น ตาพร่ามัว

ยา Phentermine อาจทำให้เกิดปัญหาอย่างร้ายแรงที่ปอดหรือหัวใจได้ (อาจถึงแก่ชีวิต) ซึ่งได้แก่ ภาวะความดันหลอดเลือดปอดสูง (Pulmonary hypertension) มีปัญหาที่ลิ้นหัวใจ โดยความเสี่ยงจะเพิ่มขึ้นเมื่อใช้ยาติดต่อกันเป็นเวลานาน และเมื่อใช้ยานี้ร่วมกับยาลดความอยากอาหารตัวอื่นๆ หรือสมุนไพรลดความอยากอาหารตัวอื่น หากสังเกตเห็นอาการที่พบได้น้อยแต่ร้ายแรงมากดังต่อไปนี้ ให้หยุดยา และรีบมาพบแพทย์ทันที

แพ็กเกจที่คุณอาจสนใจ
ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*

แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท

ปฏิกิริยาการแพ้ยานี้ เป็นเรื่องที่พบได้น้อย อย่างไรก็ตามถ้าเกิดอาการใดๆ ของการแพ้ยาให้รีบไปพบแพทย์ทันที ได้แก่ ผื่น คัน/บวม (โดยเฉพาะที่หน้า ลิ้น คอ) เวียนศีรษะรุนแรง หายใจลำบาก

อาการข้างเคียงที่กล่าวไว้ข้างต้นไม่ใช่อาการข้างเคียงทั้งหมดที่อาจเกิดขึ้นได้ ดังนั้นถ้าคุณมีอาการผิดปกติใดๆ ที่ไม่ได้กล่าวไว้ข้างต้น ให้ปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกร

ข้อควรระวังในการใช้ยา Phentermine

ถ้าคุณแพ้ยา Phentermine หรือแพ้ยาในกลุ่ม Sympathomimetic amines ตัวอื่นๆ (ยาแก้คัดจมูก เช่น Pseudoephedrine, ยากดความอยากอาหาร เช่น diethylpropion) หรือแพ้สิ่งอื่นๆ ให้แจ้งแพทย์หรือเภสัชกรทราบก่อนได้รับยานี้ ผลิตภัณฑ์ยานี้อาจประกอบด้วยสารไม่ออกฤทธิ์อื่นซึ่งอาจเป็นสาเหตุของการแพ้หรือปัญหาอื่นได้ ให้ปรึกษาเภสัชกรสำหรับข้อมูลเพิ่มเติม

ก่อนการใช้ยา Phentermine ให้แจ้งแพทย์หรือเภสัชกรทราบเกี่ยวกับประวัติทางการแพทย์ของคุณ โดยเฉพาะถ้าคุณ

  • เป็นโรคเบาหวาน
  • มีความดันโลหิตสูง
  • เป็นต้อหิน
  • ตนเองหรือคนในครอบครัวใช้สารเสพติด หรือติดแอลกอฮอล์
  • เป็นโรคหัวใจ เช่น เจ็บหน้าอก กล้ามเนื้อหัวใจตายจากการขาดเลือด มีเสียงผิดปกติในหัวใจ หัวใจเต้นเร็ว หัวใจเต้นผิดจังหวะ มีปัญหาที่ลิ้นหัวใจ
  • มีการเปลี่ยนแปลงของอารมณ์ สภาพจิตใจ เช่น ซึมเศร้า มีความคิดฆ่าตัวตาย วิตกกังวลอย่างรุนแรง กระสับกระส่ายอย่างรุนแรง
  • ความดันโลหิตสูงในปอด (Pulmonary hypertension)
  • เป็นโรคหลอดเลือดสมอง (Stroke)
  • เป็นโรคต่อมไทรอยด์ทำงานมากเกินไป (Hyperthyroidism)
  • เป็นโรคไต
  • มีอาการชัก

ยา Phentermine อาจทำให้มีอาการเวียนศีรษะ หรือตาพร่ามัว และอาจทำให้ง่วงนอนได้แต่พบได้น้อย เครื่องดื่มแอลกอฮอล์จะทำให้คุณมีอาการวิงเวียนศีรษะหรือง่วงนอนได้มากขึ้น ห้ามขับรถ ทำงานเกี่ยวกับเครื่องจักร หรือทำกิจกรรมใดๆ ที่ต้องอาศัยการตื่นตัว หรือการมองเห็นที่ชัดเจน จนกว่าคุณจะทำกิจกรรมดังกล่าวได้อย่างปลอดภัย และแนะนำให้หลีกเลี่ยงการดื่มแอลกอฮอล์

ถ้าคุณเป็นผู้ป่วยเบาหวาน ให้ตรวจระดับน้ำตาลในเลือดเป็นประจำตามแพทย์สั่งและนำผลการตรวจไปให้แพทย์ดูด้วย เพราะแพทย์อาจจำเป็นต้องปรับยารักษาโรคเบาหวานให้กับคุณระหว่างที่ใช้ยา Phentermine

ถ้าคุณใช้ยาเม็ดชนิดละลายในปาก ยาอาจมีส่วนประกอบของแอสปาร์แตม (Aspartame) ถ้าคุณเป็นโรคฟีนิลคีโตนูเรีย (Phenylketonuria; PKU) หรือเป็นโรคอื่นๆ ที่ต้องจำกัด/หลีกเลี่ยงการรับประทานแอสปาร์แตม หรือฟีนิลอะลานีน (Phenylalanine) ให้ปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรเกี่ยวกับการใช้ยานี้อย่างปลอดภัย

ก่อนเข้ารับการผ่าตัด ให้แจ้งแพทย์หรือทันตแพทย์ทราบเกี่ยวกับรายการยา อาหารเสริม และสมุนไพรทุกชนิดที่กำลังใช้อยู่

การทำงานของไตจะค่อยๆ ลดการทำงานลงเมื่ออายุสูงขึ้น เนื่องจากยา Phentermine กำจัดออกทางไต ดังนั้นผู้สูงอายุอาจมีความเสี่ยงต่อการเกิดอาการวิงเวียนศีรษะและความดันโลหิตสูงขณะใช้ยา Phentermine มากกว่าคนทั่วไป

ยา Phentermine ห้ามใช้ขณะตั้งครรภ์ เพราะอาจทำให้เกิดอันตรายต่อทารกในครรภ์ได้ ถ้าคุณกำลังตั้งครรภ์หรือคิดว่าตนเองอาจจะตั้งครรภ์ ให้แจ้งแพทย์ทันที

ยา Phentermine อาจผ่านไปยังน้ำนมได้ และก่อให้เกิดอาการไม่พึงประสงค์ในทารกที่ดูดนม ดังนั้นจึงไม่แนะนำให้นมบุตรระหว่างใช้ยานี้ และแนะนำให้ปรึกษาแพทย์ก่อนการให้นมบุตร

การใช้ยา Phentermine ร่วมกับยาอื่น

การเกิดปฏิกิริยาระหว่างยา (Drug interactions) อาจเปลี่ยนแปลงการออกฤทธิ์ของยาหรือเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดผลข้างเคียงร้ายแรง ข้อมูลที่ระบุนี้ไม่ได้ครอบคลุมการเกิดปฏิกิริยาระหว่างยาที่อาจเกิดขึ้นได้ทั้งหมด ดังนั้นคุณต้องแจ้งแพทย์และเภสัชกรทราบทุกครั้งว่าคุณกำลังรับประทานยา อาหารเสริม สมุนไพร ใดอยู่ในขณะนี้ อย่าเริ่มยา หยุดยา หรือเปลี่ยนแปลงขนาดยาต่างๆ เอง โดยไม่ได้ปรึกษาแพทย์

รายการยาที่อาจเกิดปฏิกิริยากับยา Phentermine:

  • ยาในกลุ่ม MAOIs
  • Tricyclic compounds
  • Guanethidine
  • Ergot derivatives
  • ยาในกลุ่ม SSRIS, SNRIS

การได้รับยา Phentermine เกินขนาด

หากมีใครก็ตามที่ได้รับยา Phentermine เกินขนาด จนทำให้เกิดอาการที่ร้ายแรง เช่น หมดสติ หรือหายใจลำบาก ให้รีบเรียกรถพยาบาลทันที โทร 1669

อาการของการได้รับยาเกินขนาด อาจได้แก่ หายใจเร็ว กระสับกระส่ายผิดปกติ หัวใจเต้นเร็ว หัวใจเต้นช้า หัวใจเต้นผิดจังหวะ เจ็บหน้าอก ประสาทหลอน มีอาการชัก หมดสติ

หมายเหตุ

ไม่ควรใช้ยาลดความอยากอาหารแทนการรับประทานอาหารอย่างเหมาะสม

เพื่อให้ได้ผลจากการรักษาเต็มที่ ต้องใช้ยานี้ร่วมกับการควบคุมอาหารและการออกกำลังกาย และแพทย์ต้องเป็นผู้สั่งยานี้ให้กับคุณ

ห้ามแบ่งยานี้ให้ผู้อื่นใช้

อาจต้องมีการตรวจทางห้องปฏิบัติการ และ/หรือการตรวจทางการแพทย์ระหว่างใช้ยานี้เพื่อติดตามอาการและผลข้างเคียงจากยา เช่น การตรวจความดันโลหิต การตรวจหัวใจ การตรวจการทำงานของไต ปรึกษาแพทย์สำหรับข้อมูลเพิ่มเติม

หากลืมรับประทานยา Phentermine

ถ้าคุณลืมรับประทานยานี้ ให้รับประทานทันทีที่นึกได้ หากนึกได้เมื่อใกล้กับเวลาของมื้อถัดไป หรือนึกได้ในตอนเย็นแล้ว ให้ข้ามมื้อที่ลืมไป และรับประทานมื้อถัดไปตามปกติ โดยไม่ต้องเพิ่มขนาดยาเป็น 2 เท่า

การเก็บรักษายา Phentermine

เก็บรักษายาในภาชนะปิดสนิทที่อุณหภูมิห้อง (20-25 องศาเซลเซียส) ห่างจากแสงแดดและความชื้น เก็บยาทุกชนิดให้ห่างจากมือเด็กและสัตว์เลี้ยง

ไม่เทยานี้ทิ้งในห้องน้ำหรือในท่อระบายน้ำ ให้ทิ้งผลิตภัณฑ์ยานี้อย่างเหมาะสมเมื่อยาหมดอายุหรือเมื่อไม่จำเป็นต้องใช้ยานี้อีก


5 แหล่งข้อมูล
กองบรรณาธิการ HD มุ่งมั่นตั้งใจให้ผู้อ่านได้รับข้อมูลที่ถูกต้อง โดยทำงานร่วมกับแพทย์และบุคลากรทางการแพทย์ รวมถึงเลือกใช้ข้อมูลอ้างอิงที่น่าเชื่อถือจากสถาบันต่างๆ คุณสามารถอ่านหลักการทำงานของกองบรรณาธิการ HD ได้ที่นี่
University of Illinois-Chicago, Drug Information Group, Phentermine, Oral Capsule (https://www.healthline.com/health/phentermine-oral-capsule), 9 March 2018.
Gavin Van De Walle, MS, RD, Does Phentermine Work for Weight Loss? A Diet Pill Reviewed (https://www.healthline.com/nutrition/phentermine-weight-loss), 20 January 2019.
Meera Shah, M.D., Is phentermine a good option for weight loss? (https://www.mayoclinic.org/healthy-lifestyle/weight-loss/expert-answers/phentermine/faq-20057940), 17 January 2019.

บทความนี้มีจุดประสงค์เพื่อให้ความรู้แก่ผู้อ่าน ผู้อ่านไม่ควรเลือกใช้ยาเองจากการอ่านบทความ ควรได้รับคำแนะนำจากแพทย์หรือเภสัชกรก่อนใช้ยาทุกครั้ง เพราะแต่ละท่านอาจมีสาเหตุของโรค โรคประจำตัว และประวัติการรักษาที่ต่างกัน ทาง HD พยายามอัปเดตข้อมูลให้ครบถ้วนถูกต้องอยู่เสมอ คุณสามารถส่งคำแนะนำได้ที่ https://honestdocs.typeform.com/to/kkohc7

ผู้เขียนและผู้รีวิวบทความไม่มีส่วนเกี่ยวข้องกับสินค้าหรือบริการที่นำเสนอแต่อย่างใด เว้นแต่จะระบุในเนื้อหา การแนะนำสินค้าและบริการแสดงขึ้นอัตโนมัติจากระบบของเว็บไซต์หรือแอปพลิเคชัน

ขอบคุณที่อ่านค่ะ คุณคิดว่าบทความนี้มีประโยชน์มากแค่ไหนคะ
(1 ดาว - น้อย / 5 ดาว - มาก)