เมล็ดทานตะวันเป็นของว่างที่นิยมนำมาทานเล่น ในเมล็ดทานตะวัน มีสารอาหารมากมาย เช่น โปรตีน วิตามินเอ แคลเซียม ที่ล้วนมีความจำเป็นต่อร่างกาย โดยเมล็ดทานตะวัน สามารถนำมาใช้เพื่อสุขภาพและนำมารับประทาน ดังนี้
ทำความรู้จักเมล็ดทานตะวัน
เมล็ดทานตะวัน (Sunflower) เป็นส่วนที่อยู่ในผล ซึ่งอยู่ตรงกลางของดอก โดยผลที่มีขนาดใหญ่สุด จะอยู่ด้านนอกสุดติดกับกลีบดอก และจะลดขนาดลงไปเรื่อย ๆ จนถึงกึ่งกลาง ลักษณะของผลจะเป็นทรงรีที่มีด้านแหลม และด้านมน ใน 1 ผลจะมีเมล็ด 1 เมล็ด โดยทั่วไปแล้วเมล็ดทานตะวันสามารถแบ่งออกได้เป็น 3 แบบ คือแบบที่ใช้สกัดน้ำมัน แบบที่นำมาใช้รับประทาน และแบบที่เอาไปใช้ทำเป็นอาหารสัตว์ปีก
ตรวจโควิด-19 (COVID-19) วันนี้ ที่คลินิกหรือรพ. ใกล้บ้านคุณ เริ่มต้นที่ 1188 บาท ลดสูงสุด 7500 บาท
จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / จ่ายทีหลังได้ / ผ่อน 0% ได้ / พร้อมแอดมินคอยตอบทุกคำถาม!
คุณค่าทางโภชนาการของเมล็ดทานตะวัน
เมล็ดทานตะวันอบแห้ง 100 กรัม ให้พลังงาน 584 กิโลแคลอรี่ มีคุณค่าทางโภชนาการดังต่อไปนี้
โปรตีน 20.78 กรัม
ใยอาหาร 8.6 กรัม
คาร์โบไฮเดรต 20 กรัม
ไขมัน 51.46 กรัม
น้ำตาล 2.6 กรัม
แมงกานีส 1.950 มิลลิกรัม
โซเดียม 9 มิลลิกรัม
ซีลีเนียม 53 ไมโครกรัม
ฟอสฟอรัส 660 มิลลิกรัม
ธาตุเหล็ก 5.25 มิลลิกรัม
โพแทสเซียม 645 มิลลิกรัม
วิตามินเอ 50 หน่วยสากล
วิตามินอี 35.17 มิลลิกรัม
วิตามินบี 1 1.48 มิลลิกรัม
วิตามินบี 2 0.355 มิลลิกรัม
วิตามินบี 3 8.335 มิลลิกรัม
วิตามินซี 1.4 มิลลิกรัม
สรรพคุณของเมล็ดทานตะวัน
เมล็ดทานตะวันมีสรรพคุณ ดังนี้
- บำรุงผิวให้มีสุขภาพดี ในเมล็ดทานตะวันเต็มไปด้วยทองแดง ซึ่งมีส่วนสำคัญในการผลิตเมลานินที่จะช่วยทำให้ผิวพรรณกระจ่างใส จึงทำให้ผิวมีสุขภาพดีอยู่เสมอ
- กระตุ้นการไหลเวียนของเลือด เมล็ดทานตะวันมีวิตามินอี ซึ่งเป็นสารต้านอนุมูลอิสระชนิดหนึ่ง ที่ทำหน้าที่ป้องกันเยื่อหุ้มเซลล์ กระตุ้นการผลิตเม็ดเลือดแดง ทำให้ระบบการไหลเวียนของเลือดเป็นปกติ จึงช่วยลดความเสี่ยงโรคหัวใจได้
- ปรับสมดุลในร่างกาย การรับประทานเมล็ดทานตะวันจะช่วยปรับสมดุลในร่างกายได้เป็นอย่างดี ซึ่งก็จะช่วยกระตุ้นให้ระบบต่างๆ ในร่างกายทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพมากกว่าเดิม
- ช่วยขับหนองใน เมล็ดทานตะวันมีสรรพคุณที่ช่วยในการขับหนองใน ซึ่งเป็นโรคทางเพศสัมพันธ์ชนิดหนึ่ง โดยจะช่วยบรรเทาอาการให้ดีขึ้น
- บำรุงตับไต เมล็ดทานตะวันมีสรรพคุณช่วยบำรุงตับและไตให้แข็งแรง พร้อมขับสารพิษและของเสียออกไปจากร่างกาย
- บำรุงสายตา การรับประทานเมล็ดทานตะวันเป็นประจำ จะช่วยบำรุงและปกป้องดวงตาจากการเสื่อมสภาพและถูกทำลายด้วยแสงสีฟ้าจากหน้าจอคอมพิวเตอร์และจอโทรศัพท์มือถือได้ เพราะมีวิตามินเอสูง และยังลดความเสี่ยงการเกิดต้อกระจกได้อีกด้วย
- เป็นยาขับปัสสาวะ เมล็ดทานตะวันมีสรรพคุณเป็นยาขับปัสสาวะ โดยน้ำมันที่ได้จากเมล็ดทานตะวัน จะช่วยแก้ปัญหาปัสสาวะติดขัด แก้นิ่ว และบรรเทาอาการกระเพาะปัสสาวะอักเสบ
- ต้านอนุมูลอิสระ เมล็ดทานตะวัน มีส่วนช่วยในการต้านอนุมูลอิสระที่เข้าสู่ร่างกาย ทำให้ผิวพรรณดูเต่งตึง อ่อนเยาว์อยู่เสมอ
- รักษาโรคบิด โรคบิดสามารถบรรเทาและรักษาให้หายได้ด้วยการทานเมล็ดทานตะวัน โดยจะช่วยลดความรุนแรงของอาการลง ในกรณีที่มีอาการบิดและถ่ายเป็นเลือดร่วมด้วย ก็สามารถใช้ดอกและฝักของต้นทานตะวันมาใช้ในการรักษาให้หายเป็นปกติได้
ประโยชน์จากส่วนอื่นๆ ของต้นทานตะวัน
นอกจากเมล็ดทานตะวันแล้ว ส่วนอื่นๆ ของต้นก็มีประโยชน์มากมาย ดังนี้
- ใบ - บรรเทาอาการโรคเบาหวาน ใบทานตะวันมีส่วนช่วยในการลดระดับน้ำตาลในเลือด และควบคุมน้ำตาลให้อยู่ในระดับที่เป็นปกติ โดยการรับประทานใบทานตะวันควบคู่ไปกับการรักษาทางการแพทย์ จะเพิ่มประสิทธิภาพในการรักษาเบาหวานได้ดีขึ้น
- ใบ - รักษาแผลไฟไหม้ นำใบทานตะวันมาโขลก แล้วนำมาพอกบริเวณแผล ทำบ่อยๆ เป็นประจำทุกวันจนกว่าแผลจะหาย
- ดอก - แก้อาการปวดฟัน นำดอกทานตะวันแห้งประมาณ 25 กรัม มาสูบเหมือนกับสูบยาสูบ จะช่วยให้อาการปวดฟันค่อยๆ บรรเทาลง แต่ทั้งนี้หลังจากหายปวดฟันแล้วก็ควรไปดูแลรักษาฟัน อุดหรือถอนฟันให้เรียบร้อย จะได้ไม่กลับมาปวดอีก
- ฐานรองดอก - แก้ปวดประจำเดือน นำฐานรองดอก 1 อัน ผสมกับน้ำตาลทรายแดง 30 กรัม และกระเพาะหมู มาต้มกับน้ำเปล่า แล้วนำน้ำที่ได้มาดื่มก่อนถึงวันประจำเดือนมา ก็จะทำให้อาการปวดท้องลดน้อยลง หรืออาจไม่พบอาการปวดท้องเลย
- ลำต้น - รักษาแผลสด นำต้นทานตะวันมาสกัดจนได้เป็นขี้ผึ้งใส่กระปุกเก็บไว้ เมื่อเป็นแผลก็นำขี้ผึ้งจากต้นทานตะวันมาทาเป็นประจำทุกวัน แผลจะค่อยๆ สมานและหายเป็นปกติในที่สุด
แนวทางการใช้เมล็ดทานตะวันเพื่อสุขภาพ
เมล็ดทานตะวันสามารถนำมาใช้ประโยชน์เพื่อสุขภาพได้อย่างหลากหลายดังต่อไปนี้
- แก้ไอ บรรเทาหวัด นำเมล็ดทานตะวันมาคั่วให้เหลือง ชงกับน้ำดื่มเป็นประจำ จะทำให้อาการป่วยค่อยๆ ทุเลาลงและหายเป็นปกติในที่สุด
- แก้มูกโลหิต นำเมล็ดทานตะวันประมาณ 30 กรัม มาต้มกับน้ำตาล น้ำสะอาดประมาณ 60 นาที จากนั้นนำน้ำที่ได้มาดื่ม จะทำให้อาการมูกโลหิตหายเป็นปกติในไม่ช้า
- บรรเทาอาการหูอื้อ นำเปลือกของเมล็ดทานตะวัน 10 กรัม มาล้างน้ำให้สะอาด แล้วต้มกับน้ำเปล่า นำน้ำที่ได้มาดื่ม จะช่วยลดอาการหูอื้อลง
- แก้พิษแมลงสัตว์กัดต่อย ในคนที่ถูกแมลงสัตว์กัดต่อย จนเกิดอาการแสบร้อน คัน หรือเกิดอาการแพ้ ให้นำน้ำมันที่ได้จากเมล็ดทานตะวันมาทาบริเวณที่ถูกกัด จะช่วยถอนพิษแมลงออกไปจนหมด
เมนูสุขภาพที่ทำจากเมล็ดทานตะวัน
ยกตัวอย่างเช่น
ตรวจโควิด-19 (COVID-19) วันนี้ ที่คลินิกหรือรพ. ใกล้บ้านคุณ เริ่มต้นที่ 1188 บาท ลดสูงสุด 7500 บาท
จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / จ่ายทีหลังได้ / ผ่อน 0% ได้ / พร้อมแอดมินคอยตอบทุกคำถาม!
- เมล็ดทานตะวันคั่วเกลือ นำเมล็ดทานตะวันมาคั่วให้แห้ง เติมเกลือลงไปตามชอบ จากนั้นก็นำมารับประทานเล่นแทนขนมได้เลย
- คุกกี้ทานตะวัน นำแป้ง 1 ¼ ถ้วยตวง ผงฟู 1 ช้อนชา และเกลือ ¼ ช้อนชา มาผสมเข้าด้วยกัน จากนั้นนำเนยกับน้ำตาลอย่างละ ½ ถ้วยตวง มาตีผสมด้วยกันจนขึ้นฟู ใส่ไข่กับวานิลลาลงไป แล้วตีให้เข้ากันอีกครั้ง นำแป้งที่ผสมไว้เทใส่ลงไป ใช้พายคนให้เข้ากันแล้วโรยเมล็ดทานตะวัน ตักส่วนผสมหยอดลงบนถาดอบโดยหยอดให้ห่างกันประมาณ 2 นิ้ว อบด้วยความร้อน 375 ํF ประมาณ 10-12 นาที
- ยำต้นอ่อนทานตะวันหมูยอ ให้ทำน้ำยำก่อนโดยนำพริกสด น้ำมะนาว น้ำตาลมะพร้าวและน้ำปลามาผสมเข้าด้วยกัน ปรุงให้ได้รสชาติตามชอบ แล้วใส่ต้นอ่อนทานตะวัน มะเขือเทศ เห็ดเข็มทอง แคร์รอต และหมูยอ ลงไปในน้ำยำที่เตรียมไว้ คลุกเคล้าให้เข้ากัน ตักใส่จาน
ข้อควรระวัง
ถึงแม้ว่าเมล็ดทานตะวันจะอุดมไปด้วยประโยชน์มากมาย แต่ก็มีสารที่อาจเป็นอันตรายต่อคนท้องได้ จึงไม่ควรให้คนท้องรับประทานเป็นอันขาด
ที่มาของข้อมูล
Brandi Marcene, 11 Amazing Health Benefits of Sunflower Seeds (https://www.naturalfoodseries.com/11-benefits-sunflower-seeds/), 2018
Marsha McCulloch, Are Sunflower Seeds Good for You? Nutrition, Benefits and More (https://www.healthline.com/nutrition/sunflower-seeds), 2018
United States Department of Agriculture, Basic Report: 12036, Seeds, sunflower seed kernels, dried (https://ndb.nal.usda.gov/ndb/foods/show/12036), 2018
สำนักศิลปะและวัฒนธรรม, ทานตะวัน (http://academic.udru.ac.th/~culture/?p=1547), 21 เมษายน 2016
