ประโยชน์ของทานตะวัน แนวทางการใช้เพื่อสุขภาพ ตัวอย่างเมนูน่ากินจากทานตะวัน และข้อควรระวัง
ทานตะวันเป็นดอกไม้สีเหลืองที่มีลักษณะเด่นคือหันช่อดอกไปยังทิศของดวงอาทิตย์ คือหันไปยังทิศตะวันออกในตอนเช้า และหันไปยังทิศตะวันตก เมื่อดวงอาทิตย์ลับขอบฟ้า นอกจากสีสันที่โดดเด่นแล้ว ทานตะวันยังสามารถนำไปทำประโยชน์ได้มากมาย ทั้งในส่วนของเมล็ด ใบ ดอก และลำต้น
ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*
แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท
ทำความรู้จักทานตะวัน
ทานตะวัน (Sunflower) เป็นพืชล้มลุกที่มีอายุประมาณ 1 ปี มีถิ่นกำเนิดในประเทศสหรัฐอเมริกา และมีหลักฐานว่าเป็นพืชที่ได้รับการปลูกในประเทศเม็กซิโกมาตั้งแต่ 4,000 ปีที่แล้ว ลำต้นมีลักษณะเป็นแกนแข็งตั้งตรงสูงประมาณ 3 เมตร ใบเป็นขอบหยักทรงหัวใจ ส่วนดอกทานตะวันเป็นมีลักษณะเป็นจานขนาดใหญ่ที่มีกลีบดอกซ้อนกันเป็นชั้น มีเส้นผ่านศูนย์กลาง 25-30 เซนติเมตร
ประโยชน์ของทานตะวัน
ทานตะวันสามารถนำไปใช้ประโยชน์ได้ ดังนี้
- บรรเทาอาการจากโรคเบาหวาน ใบของต้นทานตะวัน สามารถนำมารับประทานเพื่อช่วยลดระดับน้ำตาลในเลือดได้ แต่ควรปรึกษาแพทย์แผนปัจจุบันก่อนใช้รับประทานทุกครั้ง
- บรรเทาอาการแสบร้อนจากแผลไฟไหม้ นำใบทานตะวันสดมาล้างให้สะอาดแล้วโขลกให้แหลก พอกไว้บริเวณแผลที่โดนไฟไหม้เป็นประจำจนกว่าจะหาย
- บรรเทาอาการปวดฟัน นำดอกทานตะวันไปตากแดดให้แห้ง แล้วใช้ประมาณ 25 กรัม นำมามวนสูบเหมือนยาสูบ จะช่วยบรรเทาอาการปวดฟันลงชั่วคราวได้ แนะนำว่าควรรีบไปพบทันตแพทย์ เพื่อรักษาฟันที่เป็นสาเหตุของการปวดโดยตรง
- แก้ปวดประจำเดือน นำฐานรองดอก 1 อัน หรือประมาณ 30-60 กรัม ผสมกับน้ำตาลทรายแดง 30 กรัม และกระเพาะหมู ต้มกับน้ำเปล่า ดื่มก่อนประจำเดือนจะมา ช่วยบรรเทาอาการปวดได้ดี
- รักษาแผลสด นำต้นทานตะวันมาสกัดเป็นขี้ผึ้งเก็บใส่กระปุกหรือตลับ เมื่อเป็นแผลสดก็ให้นำขี้ผึ้งนี้ไปทาแผล จะช่วยให้แผลหายเร็วขึ้น และไม่ทิ้งรอยแผลเป็นไว้
- ขับพยาธิไส้เดือน ใช้รากสดประมาณ 25-30 กรัม ต้มกับน้ำสะอาดและน้ำตาลทรายแดง ดื่มเมื่อต้องการถ่ายพยาธิ
- ป้องกันการเกิดโรคมะเร็ง ต้นอ่อนทานตะวัน มีสารประกอบฟีนอล ซึ่งเป็นสารต้านอนุมูลอิสระชนิดหนึ่งที่ช่วยป้องกันการเกิดโรคมะเร็งได้เป็นอย่างดี
- ลดความเสี่ยงต่อการเกิดโรคหัวใจ ในเมล็ดทานตะวัน เต็มไปด้วยวิตามินอี ที่ช่วยกระตุ้นให้ร่างกายผลิตเม็ดเลือดแดงมากขึ้น จึงช่วยทำให้ระบบไหลเวียนโลหิตทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ ซึ่งสามารถลดความเสี่ยงต่อการเกิดโรคหัวใจและหลอดเลือดได้
- ลดคอเลสเตอรอล น้ำมันที่สกัดจากเมล็ดทานตะวัน สามารถลดระดับคอเลสเตอรอลลงได้ และยังมีสารต้านอนุมูลอิสระที่ดีต่อสุขภาพหลายชนิด ปัจจุบันจึงมีความนิยมนำไปใช้เป็นน้ำมันสำหรับประกอบอาหารมากขึ้น
- บรรเทาอาการหูอื้อ นำเปลือกของเมล็ดทานตะวัน ประมาณ 5-10 กรัม มาล้างน้ำเปล่าให้สะอาด แล้วนำไปต้ม กรองเอากากของเมล็ดทิ้งก่อนดื่ม จะช่วยให้อาการดีขึ้น
- ขับปัสสาวะ ใช้แกนต้น 15 กรัม ต้มน้ำกิน หรือรากสด 15- 30 กรัม คั้นน้ำแล้วผสมกับน้ำผึ้งกิน
- จากการวิจัยของ Lucian Blaga University of Sibiu ประเทศโรมาเนีย พบว่าน้ำมันที่สกัดจากเมล็ดดอกทานตะวันสามารถให้ความชุ่มชื้นกับผิวได้เป็นอย่างดี
เมนูสุขภาพจากทานตะวัน
ส่วนของต้นทานตะวันที่นิยมนำมารับประทานมากที่สุด ได้แก่ต้นอ่อน และเมล็ดทานตะวัน โดยมีเมนูตัวอย่างง่ายๆ แนะนำดังนี้
- ต้นอ่อนทานตะวันผัดน้ำมันหอย เริ่มจากตั้งกระทะใส่น้ำมันเมล็ดดอกทานตะวัน เจียวกระเทียม แล้วใส่เห็ดหอมลงไปผัดจนสุก ตามด้วยต้นอ่อนทานตะวัน และพริกชี้ฟ้าแดง ปรุงรสตามชอบ รีบผัดพอให้ต้นอ่อนทานตะวันสลด ตักขึ้นใส่จาน
- ยำต้นอ่อนทานตะวัน เริ่มจากทำน้ำยำ โดยการผสมพริกสด น้ำปลา มะนาว และปรุงด้วยน้ำตาลตามชอบ คนให้น้ำยำเข้ากัน จากนั้นนำต้นอ่อนทานตะวัน มะเขือเทศ เห็ดเข็มทอง แครอท และเนื้อสัตว์ตามใจชอบ (ลวกเนื้อสัตว์ให้สุกก่อน) ไปคลุกกับน้ำยำ
- สลัดทานตะวัน นำต้นอ่อนทานตะวันใส่รวมกับผักชนิดอื่นๆ เช่น แครอท แตงกวา กะหล่ำปลี ผักกาดหอม เพิ่มคุณค่าทางโภชนาการให้มากขึ้น ด้วยการใส่ไข่ต้มหรืออกไก่ย่างหรือนึ่งเข้าไป ราดด้วยน้ำสลัดรสที่ชอบ พร้อมรับประทานทันที
- เมล็ดทานตะวันคั่วเกลือ นำเมล็ดทานตะวันมาคั่วให้แห้ง เติมเกลือลงไปเล็กน้อย นำมารับประทานในมื้อว่าง
ข้อควรระวัง
สตรีมีครรภ์ ไม่ควรรับประทานอาหารที่มีส่วนประกอบของต้นทานตะวัน เนื่องจากเคยมีการทดลองในหนูขาว พบว่าสารบางชนิดในน้ำมันจากเมล็ดทานตะวัน ทำให้เกิดภาวะแท้งได้ ผู้ที่แพ้เกสรดอกไม้ควรใช้ด้วยความระมัดระวัง