มะนาว พืชสมุนไพรที่จัดว่าเป็นได้ทั้งผักและผลไม้ในตัวเดียวกัน ภายใต้ผลเล็กๆ กลมๆ สีเขียวนั้น เนื้อในของมันอุดมไปด้วยน้ำที่มีรสเปรี้ยว มะนาวไม่ได้มีแค่รสชาติความเปรี้ยวซึ่งเป็นสัญลักษณ์ที่โดดเด่นแต่เพียงเท่านั้น หากแต่กลับเป็นพืชสมุนไพรที่มีสรรพคุณทางยาสูง
ลักษณะทั่วไปของมะนาว
มะนาว หรือในภาษาอังกฤษเรียกว่า Lime เป็นไม้ผลชนิดหนึ่งที่มีรสเปรี้ยวจัด จัดอยู่ในตระกูลส้ม (Citrus) ลักษณะของผลจะมีสีเขียว เมื่อสุกจัดจะออกเป็นสีเหลือง ลักษณะของเปลือกจะบาง
ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*
แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท
ภายในมะนาวจะมีเนื้อที่แบ่งออกเป็นกลีบๆ ชุ่มน้ำ ถือเป็นผลไม้ที่ถูกนำมาใช้เป็นเครื่องปรุงรส ที่สำคัญยังเป็นผลไม้ที่มีคุณค่าทางโภชนาการและทางการแพทย์
โดยทั่วไปมะนาวจะมีขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางอยู่ประมาณ 4-4.5 เซนติเมตร มีลำต้นที่เป็นไม้พุ่มเตี้ย มีความสูงประมาณ 5 เมตร ในส่วนของก้านจะมีหนามแต่เพียงเล็กน้อย ส่วนใหญ่จะมีใบดก ลักษณะของใบจะยาวเรียวเพียงเล็กน้อยคล้ายกับใบส้ม
ดอกมะนาวมีลักษณะสีขาวอมเหลือง ซึ่งดอกของมะนาวจะมีการออกดอกผลลอดทั้งปี อาจมีความแตกต่างกันตามฤดูกาล เพราะในช่วงหน้าแล้งต้นมะนาวจะออกผลน้อยกว่าและผลของมันจะมีน้ำที่น้อยกว่า
พันธุ์มะนาวที่นิยมปลูกในเมืองไทย
1. มะนาวไข่
มะนาวไข่เป็นพันธุ์ที่มีลักษณะผลกลม หัวท้ายจะยาว และมีสีอ่อนที่คล้ายกับสีของไข่เป็ด ขนาดของผลมะนาวสายพันธุ์นี้ใหญ่ประมาณ 2-3 เซนติเมตร และมีเปลือกที่ค่อนข้างบาง
ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*
แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท
2. มะนาวทราย
มะนาวทรายสายพันธุ์นี้จะมีลักษณะของต้นเป็นพุ่มสวย สามารถนำมาทำเป็นไม้ประดับหน้าบ้านได้ อีกทั้งยังเป็นสายพันธุ์ที่ให้ผลตลอดปี ทั้งนี้กลายเป็นมะนาวสายพันธุ์ที่ผู้คนไม่ค่อยนิยมนำมาบริโภคสักเท่าไหร่ เพราะรสชาติของน้ำมะนาวจะมีรสขมเจือปนอยู่ด้วย
3. มะนาวแป้น
มะนาวแป้นสายพันธุ์นี้จะมีขนาดของผลค่อนข้างใหญ่ ลักษณะของผลค่อนข้างกลมแป้น ให้น้ำมะนาวในปริมาณที่มาก แถมยังมีเปลือกที่บาง มะนาวแป้นจัดเป็นสายพันธุ์ที่ผู้คนนิยมนำมาบริโภคเป็นส่วนมาก และในทางเชิงพาณิชย์จะมีการปลูกมะนาวพันธุ์แป้นรำไพและพันธุ์แป้นดกพิเศษ เพราะมันสามารถบังคับให้ออกผลในฤดูแล้งได้
4. มะนาวหนัง
ในส่วนของสายพันธุ์มะนาวหนังจะมีลักษณะของผลที่กลมยาว ส่วนของหัวท้ายจะแหลม และเมื่อผลของมันโตเต็มที่ก็จะมีลักษณะผลเป็นกลมที่ค่อนข้างยาวและมีเปลือกที่หนา ดังนั้งจึงทำให้ผู้บริโภคสามารถเก็บมะนาวสายพันธุ์นี้ได้นาน
ประโยชน์ของมะนาว
มะนาวมีประโยชน์มากมาย ตั้งแต่ส่วนต้น ใบ ผล นอกจากน้ำมะนาวที่มีวิตามินซีสูงแล้ว ส่วนอื่นๆ ก็สามารถนำมาใช้ประโยชน์ได้เช่นกัน ส่วนต่างๆ ของมะนาวมีประโยชน์ที่แตกต่างกันดังต่อไปนี้
ประโยชน์ของผลและเปลือกมะนาว
- ช่วยบำรุงสายตาของคนเราให้มีความสดใสอยู่ตลอดเวลา
- ช่วยบำรุงผิวพรรณให้มีความเปล่งปลั่งและสดใสอยู่สม่ำเสมอ
- มีน้ำมันระเหยที่ช่วยให้ความสดชื่นแก่ร่งกาย
- สามารถนำน้ำมันระเหยที่ได้ประมาณ 7% ในมะนาว 1 ลูกมาผสมเป็นน้ำยาทำความสะอาดได้
- มะนาวเป็นผลไม้ที่มีฤทธิ์ช่วยในการกัด ถือเป็นกรดผลไม้ชนิดหนึ่งหรือที่เรียกว่า AHA ที่เป็นที่ยอมรับ และเป็นกรดที่ช่วยเร่งการผลัดเซลล์ผิวที่เสื่อมได้
- นำมาปรุงรสชาติในอาหารและเครื่องดื่มได้อย่างอร่อย และไม่ทำให้อาหารจานนั้นรู้สึกเลี่ยนได้
- ช่วยแก้ปัญหาขาลายที่เกิดจากสาเหตุต่างๆ รวมทั้งปัญหาสีผิวไม่สม่ำเสมอ ด้วยการนำมะนาวมาผสมเข้ากับดินสอพอง จากนั้นนำมาทาทิ้งไว้ก่อนนอน ตื่นเช้าขึ้นมาค่อยล้างออกให้สะอาด
- ช่วยรักษาสิวให้มีปริมาณที่ลดลง เนื่องจากกรดอ่อนๆ ที่อยู่ในมะนาวนั้นจะช่วยลดการอุดตันของรูขุมขนจากสิว อีกทั้งยังช่วยขจัดความมันและเชื้อโรคบนใบหน้าได้เป็นอย่างดี
- นำเปลือกมะนาวที่บีบน้ำมะนาวออกหมดแล้ว มาทาหรือขัดในบริเวณคาง ข้อศอก เข้า หรือส้นเท้า จะช่วยให้ผิวในบริเวณนี้มีความนุ่มนวลมากยิ่งขึ้น
- นำเปลือกผลแห้งของมะนาวมาต้มเพื่อเอาน้ำมาดื่ม จะช่วยแก้อาการจุกเสียดแน่นท้อง ช่วยขับเสมหะที่ติดอยู่ในลำคอ และยังช่วยบำรุงกระเพาะอาหาร
- นำมาแปรรูปเป็นอาหารหลากหลายชนิด เช่น มะนาวแช่อิ่มตากแห้ง น้ำมะนาวรสชาติเข้มข้น แยมมะนาว แยมเปลือกมะนาว แยมมะนาวดอง กิมจ้อมะนาว เปลือกมะนาวสามรส เปลือกมะนาวเชื่อม มาร์มาเลดมะนาว เป็นต้น
- ใส่มะนาว 2-3 ลูกไว้ในถังข้าวสาร จะช่วยป้องกันมอดได้นำเปลือกมะนาวมาเช็ดทำความสะอาดภาชนะให้เงางามขึ้น ไม่ว่าจะเป็นทองเหลือง ทองแดง เครื่องเงิน เป็นต้น
ประโยชน์ของน้ำมะนาว
- ให้สารวิตามินเอ วิตามินซี ธาตุฟอสฟอรัส แคลเซียม กรดมาลิค และกรดซิตริคแก่ร่างกาย
- ช่วยรักษาผิวแตก เพียงแค่นำน้ำมะนาวมาทาในบริเวณที่ผิวแตกก็เป็นอันเสร็จ
- รักษาปัญหาส้นเท้าแตก โดยนำน้ำมะนาวมาทาในบริเวณส้นเท้าวันละ 3 ครั้ง จะช่วยให้รอยแตกในบริเวณส้นเท้าค่อยๆ ดีขึ้น
- หยดน้ำมะนาวลงไปในไข่เจียว จะช่วยให้ไข่ฟูขึ้นและมีความนิ่มร่วมอยู่ด้วย
- บีบมะนาวลงบนฝ่ามือ จากนั้นลูบไล้ให้ทั่วมือทั้งสองข้าง ช่วยลดกลิ่นคาวปลาหลังจากทำอาหารได้
- แก้ปัญหาเล็บดำจากการหั่นหรือเด็ดผักเป็นประจำ ด้วยการนำน้ำมะนาวมาถูในบริเวณเล็บจะช่วยแก้ปัญหาดังกล่าวได้
ใส่น้ำมะนาวประมาณ 2-3 ช้อนชาลงไปในข้าว จากนั้นนำไปซาวข้าว จะช่วยให้ข้าวเป็นสีขาวและอร่อยมากยิ่งขึ้น
สรรพคุณทางยาของมะนาว
นอกจากประโยชน์ที่ใช้ได้ในชีวิตประจำวันทั่วไป มะนาวยังมีสรรพคุณทางยา ตามตำรับสมุนไพรไทย ที่สามารถใช้แก้ และรักษาโรคที่เกิดจากธาตุต่างๆ ได้อีกหลายโรค โดยเฉพาะน้ำมะนาวที่เป็นกรด มีรสเปรี้ยว สามารถรับประทานได้นั้น มีประโยชน์สารพัด
สรรพคุณทางยาของน้ำมะนาว
- ช่วยรักษาอาการท้องอืด ท้องเฟ้อ แน่นท้อง หรือปวดท้องได้ เพียงนำน้ำมะนาวมาผสมกินกับน้ำตาลจะช่วยรักษาอาการดังกล่าวได้
- เมื่อมีอาการท้องร่วง ควรดื่มน้ำมะนาวตามเข้าไป มันจะช่วยหยุดอาการดังกล่าวได้เป็นอย่างดี
- นำน้ำมะนาวมาผสมเข้ากับน้ำผึ้งแล้วทานเข้าไป จะช่วยขับพยาธิไส้เดือนได้
- นำมะนาวผสมกับน้ำเกลือแต่เพียงเล็กน้อย จะช่วยรักษาอาการท้องผูก อีกทั้งยังเป็นยาระบายชั้นดี
- นำน้ำมะนาวมาผสมกับน้ำผึ้งในอัตราส่วนที่เท่ากัน จากนั้นนำมาดื่ม จะช่วยแก้อาการบิดได้
- น้ำมะนาวมีส่วนช่วยในการรักษาโรคนิ่วได้
- ดื่มน้ำมะนาวผสมกับเกลือและน้ำตาลเพียงเล็กน้อย ช่วยแก้อาการระดูขาว
- เมื่อเจอกับปัญหาก้างปลาติดคอ ให้นำน้ำมะนาวคั้นสดเติมเกลือเพียงเล็กน้อย จากนั้นกรอกลงไปให้ตรงกับบริเวณที่ก้างติดคอ อมน้ำมะนาวไว้สักครู่แล้วจึงค่อยกลืนลงไป จะทำให้ก้างปลาเกิดการอ่อนตัวลงแล้วหลุดลงไปในกระเพาะอาหารต่อไป
- มะนาวมีส่วนช่วยในการแก้ลิ้นเป็นฝ้า โดยนำสำลีสะอาดไปชุบน้ำมะนาวจากนั้นเช็ดที่ลิ้นวันละ 2-3 ครั้ง จะช่วยลดฝ้าบนลิ้นให้จางลงได้
- นำน้ำมะนาวมาใช้เป็นน้ำยาบ้วนปากจะช่วยทำให้ช่องปากสะอาดมากยิ่งขึ้น
- น้ำมะนาวช่วยลดอาการอักเสบของเหงือกบวมได้
- น้ำมะนาวช่วยบรรเทาอาการคอแสบแห้งจากการใช้เสียงมากเกินไป
- บรรเทาอาการของโรคต่อมทอนซิลอักเสบได้ด้วยการดื่มน้ำมะนาว
- หากมีอาการไอที่มีเลือดปนออกมานั้น การใช้น้ำมะนาวดื่มเพื่อรักษาจะช่วยบรรเทาอาการดังกล่าวลงได้ดีในระดับหนึ่ง
- ดื่มน้ำมะนาวคั้นสดจะช่วยขับเสมหะที่เกิดจากการเป็นหวัด หรือสูดดมควันเข้าไปบ่อยได้
- มีส่วนช่วยในการแก้อาการอาเจียน คลื่นไส้ หรือเป็นลมวิงเวียนศีรษะ
- น้ำมะนาวเป็นยาอายุวัฒนะ อีกทั้งยังมีส่วนช่วยในการเจริญอาหารได้
- สามารถนำมาใช้เพื่อรักษาโรคความดันโลหิตสูงและต่ำได้อย่างน่าเหลือเชื่อ
- วิตามินซีสูงที่อุดมอยู่ในน้ำมะนาว จะช่วยรักษาโรคลักปิดลักเปิด หรือเลือดออกตามไรฟันได้
- นำน้ำมะนาวผสมเข้ากับน้ำหวาน แล้วตามด้วยเกลือเพียงเล็กน้อยมาดื่ม จะเป็นการช่วยบำรุงโลหิตและรักษาโรคโลหิตจางได้
- การดื่มน้ำมะนาวคั้นสดมีส่วนช่วยในการแก้โรคเหน็บชา และอาการร้อนในได้
- น้ำมะนาวผสมกับน้ำตาลช่วยบรรเทาอาการอ่อนเพลียจากการทำงานหนักหรือพักผ่อนไม่เพียงพอ
- ดื่มน้ำมะนาวจะช่วยบรรเทาอาการปวดตามข้อได้เป็นอย่างดี
- รักษาโรคผิวหนังได้ด้วยการนำน้ำมะนาวมาทาบริเวณผิวหนังที่เป็นโรคดังกล่าว การนำมะนาวมาผ่าซีก จากนั้นนำไปทาในบริเวณที่เป็นสังคัง ก่อนนอนและตื่นนอน จะช่วยให้อาการดีขึ้น
- แก้โรคกาก เกลื้อน และหิด ด้วยการเอากำมะถันมาตำให้ละเอียด จากนั้นมาผสมเข้ากับน้ำมะนาว นำไปทาในบริเวณที่เป็นโรคดังกล่าวหลังอาบน้ำ จะช่วยรักษาให้หายได้
- รักษาโรคน้ำกัดเท้าด้วยการใช้น้ำมะนาวสดมาทาในบริเวณดังกล่าว จากนั้นทิ้งไว้ให้แห้งแล้วจึงล้างออกด้วยน้ำสะอาด
- นำน้ำมะนาวมาชโลมลงบนบริเวณที่เป็นแผลจากการโดนน้ำร้อนลวก จะช่วยรักษาแผลให้หายเร็วขึ้น
- นำน้ำมะนาวมานวดให้ทั่วศีรษะก่อนสระผม จะช่วยบรรเทาอาการคันหนังศีรษะได้
สรรพคุณทางยาของเปลือกมะนาว
- การนำเปลือกมะนาวมาชงกับน้ำอุ่นๆ แล้วนำมาจิบทีละนิดจะช่วยรักษาโรคกระเพาะได้
- แก้เล็บขบได้ด้วยการนำมะนาวมาผ่าส่วนหัว จากนั้นคว้านเอาเนื้อข้างในออกเพียงเล็กน้อย แล้วจึงใช้ปูนทาบางๆ ตามด้วยการเอานิ้วที่เป็นเล็บขบสอดเข้าไป
- สำหรับคุณแม่หลังคลอดที่มักมีอาการวิงเวียนศีรษะ แนะนำให้นำมะนาวมาดมแทนการใช้ยาดมเพื่อลดอาการดังกล่าว
- นำเปลือกมะนาวมาหมักเข้ากับน้ำส้มสายชูประมาณ 2 วัน จากนั้นนำเปลือกมะนาวที่ได้หมักเรียบร้อยแล้วมาปิดทับบริเวณที่เป็นหูด วิธีนี้จะช่วยแก้ปัญหาดังกล่าวได้
สรรพคุณทางยาของใบและรากมะนาว
- นำใบมะนาวมาต้มกับน้ำตาลแดง จากนั้นนำมาดื่มจะช่วยแก้อาการปัสสาสะกะปริบกะปรอย
- อาการผิดสำแดงสามารถรักษาได้ด้วยการนำรากของต้นมะนาวมาฝนกับน้ำซาวข้าว จากนั้นนำมาดื่มเป็นประจำทุกวัน
- นำใบมะนาวมาหั่นเป็นฝอยๆ แล้วนำมาชงในน้ำเดือด ดื่มเป็นชาสมุนไพรช่วยรักษาอาการไอได้ หรือจะนำมากลั้วคอเพื่อช่วยฆ่าเชื้อโรคก็ได้เช่นกัน
- แก้อาการลมเงียบได้ด้วยการนำใบมะนาวมาต้มกับยาหอม
- นำใบมะนาวประมาณ 100 ใบมาต้มน้ำดื่ม ช่วยรักษาไข้ทับระดู
- นำใบมะนาวมาต้มดื่มเป็นประจำทุกวัน จะเป็นการช่วยฟอกโลหิต
ทราบถึงประโยชน์และสรรพคุณทางยาของมะนาวเป็นที่เรียบร้อยแล้ว ดังนั้นหากไม่ต้องการรักษาโรคต่างๆ ด้วยยา แนะนำให้ใช้ส่วนต่างๆ ของมะนาวมาใช้รักษาโรคที่เป็นอยู่ได้เช่นกัน นอกจากจะหมดกังวลจากผลข้างเคียงของสารเคมีแล้ว ยังถือเป็นการรักษาด้วยวิธีธรรมชาติที่ปลอดภัยต่อสุขภาพและไม่ต้องลงทุนแพง
ดูแพ็กเกจ Detox ล้างลำไส้ เปรียบเทียบราคา โปรโมชันล่าสุดจากโรงพยาบาลและคลินิกชั้นนำได้ที่นี่ หรือไม่พลาดทุกการอัปเดตแพ็กเกจเหล่านี้ เมื่อกดเป็นเพื่อนทางไลน์ @hdcoth และกดดาวน์โหลดแอป iOS และ Android
