กองบรรณาธิการ HonestDocs
เขียนโดย
กองบรรณาธิการ HonestDocs

Gastroenteritis (โรคกระเพาะอาหารและลำไส้อักเสบ)

เผยแพร่ครั้งแรก 28 ก.พ. 2017 อัปเดตล่าสุด 25 ม.ค. 2021 เวลาอ่านประมาณ 3 นาที

เรื่องควรรู้

ขยาย

ปิด

  • โรคกระเพาะอาหารและลำไส้อักเสบ (Gastroenteritis) เกิดจากการรับประทานอาหารและน้ำที่มีการปนเปื้อนเชื้อต่างๆ ส่วนมากมักเกิดจากเชื้อไวรัส แต่ก็สามารถเกิดจากเชื้อแบคทีเรีย หรือปรสิตได้เช่นกัน
  • อาการทั่วไปที่พบในผู้ป่วยโรคกระเพาะอาหารและลำไส้อักเสบ เช่น รู้สึกคลื่นไส้ อาเจียน มีไข้ต่ำ เบื่ออาหาร ปวดมวนท้อง ปวดกล้ามเนื้อ ปวดศีรษะ เหงื่อออกมาก ถ่ายเหลวเป็นน้ำ แต่ไม่มีเลือดปน
  • อาการโรคกระเพาะอาหารและลำไส้อักเสบในเด็กทารก เช่น มีไข้มากกว่า 37.8 องศาเซลเซียส กระสับกระส่ายมากขึ้น ซึม หรือไม่รู้สึกตัว ดูไม่สุขสบาย ถ่ายเป็นเลือด หรือท้องเสีย
  • ไม่มีการรักษาที่จำเพาะต่อโรคนี้ เมื่อเวลาผ่านไปร่างกายสามารถฟื้นตัวได้เอง แต่สามารถบรรเทาอาการต่างๆ ได้ด้วยการดื่มน้ำมากๆ ดื่มเกลือแร่ทดแทน ไม่รับประทานอาหารแข็งๆ ในช่วงแรก อมน้ำแข็ง หรือจิบน้ำบ่อยๆ หลีกเลี่ยงผลิตภัณฑ์จากนม อาหารที่มีมันมาก และพักผ่อนมากๆ
  • วิธีป้องกันโรคกระเพาะอาหารและลำไส้อักเสบ เช่น รับประทานอาหารที่ผ่านการปรุงสุก สด และสะอาด ล้างมือบ่อยๆ และเมื่อไปในที่ที่เสี่ยงต่อการติดเชื้อให้สวมใส่อุปกรณ์ป้องกันเชื้อ เช่น หน้ากากอนามัย หรือถุงมือ
  • เปรียบเทียบราคาและแพ็กเกจตรวจสุขภาพ

โรคกระเพาะอาหารและลำไส้อักเสบ (Gastroenteritis) เป็นโรคที่พบได้บ่อย เกิดจากการรับประทานอาหารและน้ำที่มีการปนเปื้อนเชื้อต่างๆ ส่วนมากมักเกิดจากเชื้อไวรัส แต่ก็สามารถเกิดจากเชื้อแบคทีเรีย หรือปรสิต ได้เช่นกัน

อาการของโรคกระเพาะอาหารและลำไส้อักเสบ

อาการทั่วไปที่พบในผู้ป่วยโรคกระเพาะอาหารและลำไส้อักเสบ มีดังนี้

แพ็กเกจที่คุณอาจสนใจ
โปรแกรมตรวจสุขภาพวันนี้ ที่คลินิกหรือรพ. ใกล้บ้านคุณ เริ่มต้นที่ 99 บาท ลดสูงสุด 96%

จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / จ่ายทีหลังได้ / ผ่อน 0% ได้ / พร้อมแอดมินคอยตอบทุกคำถาม!

อาการของโรคกระเพาะอาหารและลำไส้อักเสบในเด็กทารก

  • มีไข้มากกว่า 37.8 องศาเซลเซียส
  • กระสับกระส่ายมากขึ้น
  • ซึม หรือไม่รู้สึกตัว
  • ดูไม่สุขสบาย
  • ถ่ายเป็นเลือด หรือท้องเสีย
  • อาเจียนมาก มักเป็นนานหลายชั่วโมง
  • อาการของภาวะขาดน้ำในทารก ประกอบด้วยผ้าอ้อมแห้งนานกว่า 6 ชั่วโมง คลำได้จุดนิ่มๆ บนศีรษะ หรือกระหม่อมบุ๋มลงไป ปากแห้ง ร้องไห้แต่ไม่มีน้ำตา

หากพบอาการของโรคกระเพาะอาหารและลำไส้อักเสบอักเสบในทารก ควรรีบพาไปพบแพทย์ทันที

ภาวะแทรกซ้อนที่เกิดขึ้นได้เมื่อเป็นโรคกระเพาะอาหารและลำไส้อักเสบ

โรคกระเพาะอาหารและลำไส้อักเสบอาจทำให้เกิดภาวะขาดน้ำได้ โดยลักษณะอาการมีดังนี้

  • ผิวและปากแห้ง
  • ตาโหล
  • กระหายน้ำมาก
  • ปัสสาวะสีเข้ม
  • ปัสสาวะออกน้อย
  • น้ำหนักลด
  • อ่อนเพลีย

สาเหตุของโรคกระเพาะอาหารและลำไส้อักเสบ

โรคกระเพาะอาหารและลำไส้อักเสบเกิดจากร่างกายได้รับเชื้อ ไม่ว่าจะเป็นเชื้อไวรัส เชื้อแบคทีเรีย หรือเชื้อปรสิต ผ่านการสัมผัสเชื้อ หรือรับประทานอาหารที่มีการปนเปื้อน จนทำให้เกิดโรคนั่นเอง 

เชื้อแต่ละประเภทมีรายละเอียดดังนี้

1. เชื้อไวรัส

  • โนโรไวรัส (Norovirus) เป็นสาเหตุที่พบบ่อยที่สุดของโรคที่ติดต่อผ่านการรับประทานอาหารทั่วโลก โดยมักแพร่กระจายผ่านทางอาหาร หรือน้ำ โดยพบการติดต่อจากคนสู่คนได้น้อยกว่า
  • โรต้าไวรัส (Rotavirus) เป็นสาเหตุของการเกิดโรคลำไส้อักเสบที่พบได้บ่อยที่สุดในเด็กทั่วโลก และในปัจจุบัน บางประเทศมีวัคซีนป้องกันการติดเชื้อนี้

2. เชื้อแบคทีเรีย

แพ็กเกจที่คุณอาจสนใจ
ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*

แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท

  • อีโคไล (E. Coli) เป็นแบคทีเรียที่พบได้ในร่างกาย แต่มีอีโคไลบางชนิดที่เป็นอันตราย ซึ่งอาจทำให้เกิดการอาเจียนหรือถ่ายเป็นเลือดได้ โดยเชื้อแบคทีเรียเหล่านี้จะแพร่กระจายมาจากน้ำที่ปนเปื้อน หรืออาหารที่สัมผัสกับมูลสัตว์
  • ซาลโมเนลลา (Salmonella) เป็นเชื้อแบคทีเรียที่พบในเนื้อสัตว์ที่ไม่ผ่านการปรุงสุก และไข่ดิบ

3. เชื้อปรสิต

  • ไกอาเดีย (Giardia) พบได้ในน้ำที่ปนเปื้อนตามแหล่งธรรมชาติ หากดื่มน้ำจากทะเลสาบ หรือลำธารก็อาจทำให้ได้รับเชื้อปรสิตชนิดนี้เข้าไปได้

แหล่งที่สามารถพบเชื้อเหล่านี้ได้บ่อย

  • อาหาร (โดยเฉพาะอาหารทะเลและหอยสดที่ไม่ได้ผ่านการทำอาหาร)
  • น้ำที่ปนเปื้อน
  • การสัมผัสบุคคลที่มีการติดเชื้อ
  • มือที่ไม่ได้ล้าง
  • เครื่องครัวที่สกปรก

การรักษาโรคกระเพาะอาหารและลำไส้อักเสบ

ไม่มีการรักษาที่จำเพาะต่อโรคนี้ เมื่อเวลาผ่านไปร่างกายสามารถฟื้นตัวได้เอง 

อย่างไรก็ตาม ขั้นตอนต่อไปนี้อาจช่วยให้หายได้เร็วขึ้น และบรรเทาอาการต่างๆ

  • ดื่มน้ำมากๆ
  • ดื่มเกลือแร่ทดแทน
  • ไม่รับประทานอาหารแข็งๆ ในช่วงแรก
  • อมน้ำแข็ง หรือจิบน้ำบ่อยๆ
  • หลีกเลี่ยงผลิตภัณฑ์จากนม คาเฟอีน แอลกอฮอล์ นิโคติน 
  • หลีกเลี่ยงการรับประทานอาหารที่มีมันมาก หรือปรุงรสมาก
  • พักผ่อนมากๆ

เนื่องจากโรคนี้มักเกิดจากการติดเชื้อไวรัส การใช้ยาปฏิชีวนะจึงไม่ได้ผล นอกจากนั้นยาที่ลดอาการถ่าย หรือยาหยุดถ่ายจึงอาจสามารถบรรเทาอาการได้ แต่ก็อาจทำให้การติดเชื้อคงอยู่นานขึ้นเช่นกันจึงไม่แนะนำให้ใช้ยาหยุดถ่าย

วิธีป้องกันโรคกระเพาะอาหารและลำไส้อักเสบ

โรคกระเพาะอาหารและลำไส้อักเสบมักเกิดจากการติดเชื้อต่างๆ ผ่านการสัมผัส หรือรับประทานอาหารและเครื่องดื่มที่มีการปนเปื้อนเข้าไป หากเรารักษาสุขอนามัยดีก็จะทำให้เราห่างไกลจากโรคได้ เช่น

  • รับประทานอาหารที่ผ่านการปรุงสุก สด และสะอาด
  • รักษาความสะอาดด้วยการล้างมือบ่อยๆ
  • เมื่อไปในที่ที่เสี่ยงต่อการติดเชื้อให้สวมใส่อุปกรณ์ป้องกันเชื้อ เช่น หน้ากากอนามัย หรือถุงมือ

โรคกระเพาะอาหารและลำไส้แม้จะเป็นโรคที่พบได้บ่อย แต่หากรู้จักวิธีป้องกันตนเองและคนรอบข้างอย่างถูกต้องย่อมปลอดภัยและห่างไกลจากโรค โดยเฉพาะเด็กเล็กที่ต้องเพิ่มความใส่ใจมากเป็นพิเศษ

เปรียบเทียบราคาและแพ็กเกจตรวจสุขภาพ จากคลินิกและโรงพยาบาลใกล้คุณ และไม่พลาดทุกการอัปเดตเรื่องสุขภาพและโปรโมชั่นเมื่อกดดาวน์โหลดแอป iOS และ Android


8 แหล่งข้อมูล
กองบรรณาธิการ HD มุ่งมั่นตั้งใจให้ผู้อ่านได้รับข้อมูลที่ถูกต้อง โดยทำงานร่วมกับแพทย์และบุคลากรทางการแพทย์ รวมถึงเลือกใช้ข้อมูลอ้างอิงที่น่าเชื่อถือจากสถาบันต่างๆ คุณสามารถอ่านหลักการทำงานของกองบรรณาธิการ HD ได้ที่นี่
Viral Gastroenteritis (Stomach Flu): Symptoms and Treatment. Healthline. (Available via: https://www.healthline.com/health/viral-gastroenteritis)
Emergent Treatment of Gastroenteritis: Background, Pathophysiology, Etiology. Medscape. (Available via: https://emedicine.medscape.com/article/775277-overview)

บทความนี้มีจุดประสงค์เพื่อให้ความรู้แก่ผู้อ่าน และไม่สามารถแทนการแนะนำของแพทย์ การวินิจฉัยโรค หรือการรักษาได้ ผู้อ่านควรพบแพทย์เพื่อให้แพทย์ตรวจที่สถานพยาบาลทุกครั้ง และไม่ควรตีความเองหรือวางแผนการรักษาด้วยตัวเองจากการอ่านบทความนี้ ทาง HD พยายามอัปเดตข้อมูลให้ครบถ้วนถูกต้องอยู่เสมอ คุณสามารถส่งคำแนะนำได้ที่ https://honestdocs.typeform.com/to/kkohc7

ผู้เขียนและผู้รีวิวบทความไม่มีส่วนเกี่ยวข้องกับสินค้าหรือบริการที่นำเสนอแต่อย่างใด เว้นแต่จะระบุในเนื้อหา การแนะนำสินค้าและบริการแสดงขึ้นอัตโนมัติจากระบบของเว็บไซต์หรือแอปพลิเคชัน

ขอบคุณที่อ่านค่ะ คุณคิดว่าบทความนี้มีประโยชน์มากแค่ไหนคะ
(1 ดาว - น้อย / 5 ดาว - มาก)

ดูคำถามและคำตอบอื่นๆ ที่เกี่ยวกับอาการนี้
สาเหตุที่เด็ก1ปีเป็นลำไส้อักเสบเป็นเพราะอะไรค่ะ
คำถามนี้ได้การตอบจากแพทย์ที่มีใบอนุญาต (คำตอบนี้เป็นการให้คำแนะนำเบื้องต้น ไม่สามารถแทนการวินิจฉัยโรค หรือการรักษา)
อยากทราบว่าทำไมลำไส้ถึงอักเสบบ่อยทุกๆเดือนคะ เป็นถึงขั้นอาเจียนและท้องเสียหลายๆครั้ง ใน 1 วัน
คำถามนี้ได้การตอบจากแพทย์ที่มีใบอนุญาต (คำตอบนี้เป็นการให้คำแนะนำเบื้องต้น ไม่สามารถแทนการวินิจฉัยโรค หรือการรักษา)
พ่อผมเป็นลำไส้อักเสบครับ เป็นมาประมาณ 3เดือนแล้ว จะมีอากาศปวดท้อง บางครั้งก็นอนไม่ได้ มีวิธีการดูแลอย่างไร รักษาอย่างไรให้ถูกต้องครับ
คำถามนี้ได้การตอบจากแพทย์ที่มีใบอนุญาต (คำตอบนี้เป็นการให้คำแนะนำเบื้องต้น ไม่สามารถแทนการวินิจฉัยโรค หรือการรักษา)
เป็นลำไส้อักเสบมีโอกาสหายขาด มั้ยคะ แล้วต้องดูแลตัวเองอย่างไรบ้าง
คำถามนี้ได้การตอบจากแพทย์ที่มีใบอนุญาต (คำตอบนี้เป็นการให้คำแนะนำเบื้องต้น ไม่สามารถแทนการวินิจฉัยโรค หรือการรักษา)
ลูกสุนัขผมอายุ 2เดือน เพิ่งจะรักษาและหายจากโรคลำไส้อักเสบ จะขอถามว่า จะมีโอกาสกลับมาเป็นโรคลำไส้อีกหรือเปล่าครับ
คำถามนี้ได้การตอบจากแพทย์ที่มีใบอนุญาต (คำตอบนี้เป็นการให้คำแนะนำเบื้องต้น ไม่สามารถแทนการวินิจฉัยโรค หรือการรักษา)
ปวดท้องไม่อยากอาหารถ่ายเหลวเป็นอะไรหรอคับ
คำถามนี้ได้การตอบจากแพทย์ที่มีใบอนุญาต (คำตอบนี้เป็นการให้คำแนะนำเบื้องต้น ไม่สามารถแทนการวินิจฉัยโรค หรือการรักษา)