ชะอมจัดเป็นพืชสวนครัวที่สามารถปลูกเป็นแนวกั้น มียอดอ่อนให้ตัดกินได้ทุกฤดูกาล เป็นรั้วธรรมชาติที่กินได้ และยังเป็นพืชปลอดสารพิษที่หากินได้ง่าย ราคาไม่แพง ถึงแม้จะมีกลิ่นค่อนข้างแรง แต่ก็ไม่ใช่ปัญหา เพราะมีคุณค่าทางอาหารสูง ประกอบเมนูอาหารได้อย่างหลากหลาย อร่อย แถมยังมีสรรพคุณทางยาอีกด้วย
ชะอมคืออะไร?
ชะอมเป็นไม้พุ่มขนาดย่อม เป็นพืชที่ตลอดทั้งลำต้นและกิ่งมีหนามแหลม มีใบเป็นใบประกอบเล็กๆ ลักษณะเหมือนใบกระถิน มีกลิ่นฉุนทุกส่วนของต้น ปลายใบเล็กแหลมสามารถหุบลงได้ในตอนเย็น เมื่อแดดออกจะมีการกางใบออกเพื่อรับแสงแดด ใบอ่อนนิยมนำมารับประทาน ดอกชะอมจะออกตามซอกใบมีสีขาวหรือเหลืองนวล ปลูกขึ้นได้โดยวิธีปักชำ ตอนกิ่ง ทนทานกับสภาพแวดล้อมได้ดี เป็นพืชที่มีถิ่นกำเนิดแถบเอเชียตะวันออกเฉียงใต้และเอเชียใต้
ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*
แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท
คุณค่าทางโภชนาการ
ในชะอม 100 กรัม ประกอบไปด้วยสารอาหารดังนี้
- พลังงาน 57 กิโลแคลอรี่
- เส้นใยอาหาร 5.7 กรัม
- ฟอสฟอรัส 80 กรัม
- แคลเซียม 58 กรัม
- ธาตุเหล็ก 4.1 มิลลิกรัม
- วิตามินเอ 10066 IU (หน่วยสากล)
- วิตามินบี1 0.05มิลลิกรัม
- วิตามินบี2 0.25 มิลลิกรัม
- วิตามินบี 31.5 มิลลิกรัม
- วิตามินบี 58 มิลลิกรัม
ประโยชน์ของชะอม
- บำรุงสายตา เพราะชะอมอุดมไปด้วยวิตามินเอ ช่วยต่อสู้กับอนุมูลอิสระในร่างกายได้เป็นอย่างดี
- มีใยอาหารสูง จึงช่วยระบายท้อง แก้อาการท้องผูก ทำให้ระบบขับถ่ายดีขึ้น
- ลดความร้อนในร่างกาย ด้วยการนำยอดอ่อนมารับประทาน ส่วนนี้เป็นส่วนที่นิยมรับประทานกันมากที่สุด
- ช่วยขับลมในกระเพาะอาหาร ช่วยลดลมในกระเพาะ ทำให้คลายจากอาการท้องอืดท้องเฟ้อได้
- บำรุงเส้นเอ็น ป้องกันไม่ให้เส้นเอ็นเสื่อมได้ง่ายๆ และยังช่วยให้เส้นเอ็นแข็งแรงอีกด้วย
- แคลเซียมสูง เป็นผลดีกับผู้หญิงวัยทองที่กำลังจะเข้าสู่ภาวะกระดูกพรุน ชะอมสามารถช่วยได้ เพราะอุดมไปด้วยแคลเซียมที่เป็นผลดีกับกระดูกและฟัน
- รักษาการอักเสบ เช่น อาการอักเสบที่ลิ้น และลดอาการผื่นแดง
- มีฟอสฟอรัสสูง ฟอสฟอรัสจะช่วยให้วิตามินต่างๆ ทำหน้าที่ได้อย่างมีประสิทธิภาพเต็มที่
- อุดมด้วยธาตุเหล็ก โดยจะช่วยในการบำรุงเลือด ช่วยให้ระบบการหมุนเวียนไปหล่อเลี้ยงร่างกายได้ดีขึ้น
- ป้องกันโรค เนื่องจากมีวิตามินซี ชะอมจึงมีฤทธิ์เสริมสร้างภูมิคุ้มกัน และสร้างความแข็งแรงให้กับร่างกายได้ การป้องกันโรคต่างๆ ก็เป็นไปได้ง่ายขึ้น
- มีเบต้าแคโรทีน ซึ่งสามารถช่วยต่อต้านการเกิดมะเร็งและช่วยป้องกันโรคหัวใจ อีกทั้งยังช่วยบำรุงผิวพรรณให้ดูมีน้ำมีนวล อ่อนเยาว์ ไม่ดูแก่ก่อนวัย
- บำรุงเส้นผม ช่วยบำรุงให้เส้นผมเงางาม มีน้ำหนักเป็นธรรมชาติ และลดการแตกปลายของเส้นผมได้
ไอเดียการใช้ชะอมเพื่อสุขภาพ
ชะอม ถือเป็นพืชสมุนไพรอีกหนึ่งชนิดก็ว่าได้ เพราะเราสามารถนำทุกส่วนของชะอมมาใช้ได้แทบทั้งต้น โดยนำมาใช้เพื่อรักษาอาการทางร่างกายต่างๆ ซึ่งมีดังนี้
- รักษาอาการปวดท้อง ท้องอืด ชะอมสามารถใช้เพื่อการรักษาอาการภายในช่องท้องได้ เช่น อาการปวดท้องอันเกิดจากจุกเสียดแน่นอ ท้องอืด ท้องเฟ้อ แนะนำให้นำเอารากชะออ 1-2 ราก ที่ล้างสะอาดแล้ว มาฝนลงไปในน้ำ หรืออาจจะใช้การขยี้เบาๆ ในน้ำ แค่เพียง 10 นาที หลังจากนั้นก็สามารถนำมาดื่มเวลาใดก็ได้
- รักษาผมเสีย ให้นำใบชะอม 1 กำมือ ต้มกับน้ำเปล่า 2 ถ้วย โดยต้มพอเดือดเท่านั้น แล้วนำมาวางพักให้เย็น ใช้หลังจากสระผมไป 1 รอบ โดยนำมาชโลมที่ผม จะช่วยฟื้นฟูผมแห้งเสีย ทำให้ผมชุ่มชื้นและมีน้ำหนักสวยงาม เมื่อเสร็จแล้วก็สามารถสระผมและหมักผมได้ตามปกติ
- รักษาแผลติดเชื้อ ให้ฝนรากชะอมจนเป็นผง แล้วนำผงรากชะอมมาทาหรือประคบที่แผล ก็จะทำให้แผลแห้งและหายได้อย่างรวดเร็ว
- ช่วยขับพยาธิ สำหรับการใช้ชะอมมาขับพยาธิในร่างกาย เราจะใช้ส่วนของลำต้นชะอมนั่นเอง โดยนำเอาผิวบริเวณเปลือกมาบดให้ละเอียด แล้วนำมาผสมกับฟ้าทะลายโจรและสะเดา ซึ่งสามารถที่จะเอามาทานในเวลาใดก็ได้ ฤทธิ์จากสมุนไพรเหล่านี้จะช่วยขับพยาธิได้เป็นอย่างดี
ไอเดียการกินชะอมเพื่อสุขภาพ
ชะอมสามารถนำมาประกอบเมนูอาหารได้หลากหลายเมนูทีเดียว แต่ที่นำมาเสนอนี้เป็นเมนูที่ทำง่ายๆ และยังคงได้รับสารอาหารครบถ้วน
- แกงส้มชะอมกุ้ง วิธีการไม่ยาก แค่เตรียมน้ำพริกแกงที่ใช้สำหรับทำแกงส้ม เนื้อปลากะพงต้มสุก ไข่ไก่ ชะอม กุ้งขาว น้ำปลา น้ำตาล และน้ำมะขามเปียก เมื่อเตรียมเสร็จแล้วให้นำเนื้อปลาต้ม มาโขลกรวมกับน้ำพริกแกงที่เตรียมไว้ ทอดไข่ใส่ชะอมเมื่อสุกให้หั่นเป็นชิ้นสี่เหลี่ยมพอคำ นำน้ำกับพริกแกงตั้งไฟ รอให้เดือดแล้วปรุงรสตามใจชอบ ใส่กุ้ง เมื่อกุ้งสุกแล้วจึงใส่ไข่ทอดชะอมลงไป รอเดือดอีกครั้ง ยกลงทานร้อนๆ กับข้าวสวยหุงสุกใหม่ๆ รับรองอร่อยมาก แต่หากใครไม่สะดวกตำพริกแกงส้มเอง ก็สามารถซื้อพริกแกงส้มแบบสำเร็จรูปมาใช้แทนได้
- ชะอมผัดเต้าหู้ เตรียมยอดชะอม 1 จาน เต้าหู้แผ่น 1 แผ่น หั่นเป็น 4 เหลี่ยมพอคำ เห็ดหอม น้ำตาล เต้าเจี้ยว และน้ำมัน วิธีทำ เริ่มจากนำเต้าหู้ลงไปทอดในกระทะให้สุก แล้วจึงนำส่วนผสมคือ ชะอม เห็ดหอมลงไป ผัดให้เข้ากัน ปรุงรสด้วยเต้าเจี้ยว น้ำตาลทราย ตามรสชาติที่ต้องการ เท่านี้เมนูที่ง่าย แต่ไม่ธรรมดาก็พร้อมเสิร์ฟร้อนๆ แล้ว
- น้ำพริกกะปิ ชะอมลวกกะทิ แนมด้วยปลาทูทอด เมนูนี้เป็นที่ชื่นชอบของคนที่ชอบทานผักเป็นอย่างมาก เพราะยอดชะอมเมื่อนำมาลวกแล้วม้วนพอคำ ให้คั้นเอาหัวกะทิมาราดอาจมีถั่วพูต้มมาราดอีกอย่างก็ยังได้ ผักสด เช่น แตงกวา มะเขือ ถั่วค้างหรือผักตามใจที่ชอบ เมนูนี้ได้สารอาหารเพื่อสุขภาพเหมือนกัน อร่อยไม่อ้วนอีกด้วย
ข้อควรระวัง
- สตรีที่กำลังให้นมบุตร ไม่ควรรับประทาน เพราะชะอมมีฤทธิ์ที่ทำให้น้ำนมลดน้อยจนถึงแห้งได้
- ควรรับประทานชะอมในหน้าร้อน เพราะชะอมจะมีรสชาติดีกว่าหน้าฝนที่มีรสเปรี้ยวและกลิ่นแรง
- ก่อนนำชะอมมารับประทานควรล้างทำความสะอาดให้ดีและควรปรุงให้สุกก่อนที่จะรับประทาน จะได้ไม่เสี่ยงที่จะได้รับเชื้อ Salmonella ซึ่งเป็นเชื้อที่พบมากในดิน อากาศหรือน้ำซึ่งอาจติดมาได้กับชะอม หากรับประทานเชื้อนี้เข้าไป อาจทำให้ท้องเสียปวดท้อง ถ่ายเหลวหรือถ่ายเป็นมูกได้
- คนที่เป็นโรคเกาต์ไม่ควรรับประทานชะอมในปริมาณที่มากหรือไม่ควรทานเลย เพราะในชะอมมีพิวลีนสูง ซึ่งพิวลีนจะเปลี่ยนเป็นกรดยูริก อันเป็นสาเหตุที่ทำให้ข้ออักเสบ ส่งผลให้ผู้ป่วยโรคเกาต์ยิ่งปวดกระดูกมากขึ้น
เมื่อทราบถึงคุณประโยชน์ที่มีอย่างหลากหลายแล้ว ก็หวังว่าคนที่ไม่นิยมรับประทาน เพราะมีกลิ่นฉุนแรง จะเปลี่ยนใจหันกลับมาทานกันบ้าง เพราะชะอมเป็นพืชที่มีคุณค่าไม่ด้อยไปกว่าพืชสวนครัวชนิดอื่นๆ เลย
