Minoxidil
ชื่อสามัญ Minoxidil
ชื่อการค้า Loniten, Manoxidil, Minoxtrim, Modil, Neoxidil, NoxidiVNoxidil Forte
ประเภท ยาลดความดันโลหิตสูง และขยายหลอดเลือดส่วนปลาย
ข้อบ่งใช้ ควบคุมความดันโลหิตสูงในผู้ป่วยที่ใช้ยาอื่นไม่ได้ผล หรือทนอาการข้างเคียงของยาเหล่านั้นไม่ได้ และผู้ป่วยที่มี End organ เสื่อมสภาพไปแล้วเนื่องจากความดันโลหิตสูง การออกฤทธิ์ ออกฤทธิ์โดยตรงต่อกล้ามเนื้อเรียบของหลอดเลือดให้คลายตัว และบางที่อาจมีผลยับยั้งต่อเอนไซม์ Phosphodiesterase เป็นผลให้หลอดเลือดขยายตัว โดยเฉพาะหลอดเลือด แดงเล็ก ไม่มีผลต่อหลอดเลือดดํา การขยายหลอดเลือดทําให้หลอดเลือดส่วนปลายมี แรงต้านลดลง ทําให้ความดันโลหิตลดลง และช่วยให้หัวใจห้องล่างซ้ายบีบตัวได้สมบูรณ์กว่าเดิม จึงช่วยให้ Stroke Volume เพิ่มขึ้น
ผลข้างเคียง ปวดศีรษะ ปอดบวมน้ำ น้ำหนักเพิ่มอย่างรวดเร็ว ขาช่วงล่างและเท้าบวม แพ้ผื่นผิวหนัง
ชีพจรเต้นเร็ว หัวใจวาย T-wave เปลี่ยนแปลง มีน้ำในเยื่อหุ้มหัวใจ Hct ต่ำ และอาจมี อาการคลื่นไส้
การพยาบาล
- ก่อนให้ยาต้องวัดความดันโลหิต และจับชีพจรทุกครั้ง หากพบการเปลี่ยนแปลง ให้รายงานแพทย์ทราบ
- ชั่งน้ำหนัก ฟังเสียงปอด เพื่อสังเกตอาการแรกเริ่มของภาวะหัวใจวาย
Phenoxybenzamine
ชื่อสามัญ Phenoxybenzamine
ชื่อการค้า Dibenzyline
ประเภท ยาลดความดันโลหิตสูง
ข้อบ่งใช้ ควบคุมภาวะความดันโลหิตสูง
การออกฤทธิ์ ยับยั้งการทํางานของ Postganglionic adrenergic neuron ทําให้ Epinephrine ที่เก็บไว้บริเวณปลายประสาทน้อยลง ทําให้ความดันโลหิตต่ำ Pulse pressure แคบ เลือดไหล กลับเข้าสู่หัวใจลดลง พบมี Na+ และน้ำคั่ง ผู้ป่วยมักได้ยาขับปัสสาวะร่วมด้วย
ผลข้างเคียง คัดจมูก ปากแห้ง เปลือกตาหลุบลง Postural hypotension หัวใจเต้นเร็ว ใจสั่น วิงเวียน เป็นลม ซึมเศร้า คลื่นไส้ อาเจียน อ่อนเพลีย อาจมีอาการช็อก
การพยาบาล
หมดปัญหาเหงื่อออกมากที่มืออย่างถาวร รักษาแล้วมือแห้ง ชีวิตง่ายขึ้น!
จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / เบิกประกันได้ / ผ่อน 0% ได้ / ปรึกษาหมอก่อนผ่าตัดได้ไม่จำกัดครั้ง
- ห้ยาพร้อมกับนม หรืออาหาร เพื่อลดการระคายเคืองต่อกระเพาะอาหาร
- วัดความดันโลหิต และจับชีพจรในท่ายืน เพื่อปรับขนาดยาให้แน่นอน เพราะเวลายืนความดันโลหิตมักจะต่ำ
- แนะนําให้เปลี่ยนท่าช้าๆ หากมีอาการหน้ามืดเป็นลม หรืออ่อนเพลีย ให้นอนราบทันที
- ให้เก็บยาในขวดสีชา
Prazosin
ชื่อสามัญ Prazosin hydrochloride
ชื่อการค้า Atodel, Lopress, Mima, Minipress, Parabowl, Polypress, Pratsiol, Prazosin T.0. Pressin
ประเภท ยาลดความดันโลหิตสูง และ α1-adrenergic blocking drug
ข้อบ่งใช้ ลดความดันโลหิตสูงชนิดอ่อนและปานกลาง อาจใช้ร่วมกับยาลดความดันโลหิตตัวอื่น รักษาโรค Raynaud และใช้บรรเทาอาการของต่อมลูกหมากโต (Benign prostatic hyperplasia, BPH)
การออกฤทธิ์ ขยายหลอดเลือดแดงส่วนปลายและหลอดเลือดดําส่วนปลาย โดยขัดขวางการออกฤทธิ์ ของ Norepinephrine ที่ α1adrenergic-receptor ยาออกฤทธิ์ลดความดันโลหิตโดย ไม่เปลี่ยนแปลงการเต้นของหัวใจ ปริมาณเลือดที่ออกจากหัวใจใน 1 นาที อัตราเลือดผ่าน ไต และอัตราการกรองผ่าน Glomerulus
ผลข้างเคียง ทําให้ความดันโลหิตต่ำเมื่อเปลี่ยนอิริยาบถและเป็นลมหมดสติชั่วคราว ภายใน 1-3 ชั่วโมง หลังได้รับยาครั้งแรก จากการที่ยาขยายหลอดเลือด โดยไม่มีการเร่งอัตราการเต้นของหัวใจ เพื่อชดเชย เวียนศีรษะชนิดเรื้อรังขณะเปลี่ยนท่าทาง (พบไม่บ่อย) อื่นๆ เช่น ง่วงนอน ไม่มีแรง คัดจมูก ซึมเศร้า สมรรถภาพทางเพศลดลง เป็นต้น หากผู้ป่วยที่ได้รับยาขนาดสูง
การพยาบาล
- ตรวจสอบค่าความดันโลหิตก่อนและหลังให้ยาทุกครั้งเป็นระยะๆ
- หลังรับประทานยาครั้งแรกให้ผู้ป่วยนอนราบนาน 3 ชั่วโมง และค่อยๆ ลุกขึ้นหลังรับประทานยา จึงควรรับประทานยาครั้งแรกก่อนนอน
- สังเกตอาการของความดันโลหิตต่ำ เช่น เป็นลม วิงเวียน ปวดศีรษะ ง่วงซึม เป็นต้นหากพบอาการดังกล่าวให้นอนพัก
- แนะนําผู้ป่วยลดอาหารที่มีรสเค็ม ไขมันสูง ออกกําลังกายอย่างสม่ำเสมอ และระมัดระวังการทํางานเกี่ยวกับเครื่องจักรและการขับขี่ยานพาหนะ
- เก็บยาให้พ้นแสง ใส่ซอง (ขวด) สีชา
Reserpine
ชื่อสามัญ Reserpine
ชื่อการค้า “Bedin, “Brinerdin, “Hydrares, “Hyperdine, “Hypery, “Iso-Triraupin SP, *Mano-Ap-Es, *Medeserpine Co, “Reser, Reserpina, Reserpine PP Lab, *Ser-Ap-Es
ประเภท ยาลดความดันโลหิตสูง
ข้อบ่งใช้ ลดความดันโลหิตสูงที่ไม่รุนแรง และใช้ร่วมกับยาตัวอื่น เพื่อรักษาความดันโลหิตสูงที่รุนแรง ลดการเก็บ Catecholamines ในสมอง กล้ามเนื้อหัวใจ หลอดเลือด ต่อมหมวกไต สกัดกั้น การออกฤทธิ์ การดูดกลับของ Noradrenaline ทําให้แรงต้านของหลอดเลือดส่วนปลายลดลง ความดันโลหิตลดลง
ผลข้างเคียง ง่วงนอน ฝันร้าย ซึมเศร้า คัดจมูก หายใจลําบาก มีอาการหอบหืดได้ ปวดท้องอย่างรุนแรง
คลื่นไส้ อาเจียน ท้องเสีย เป็นแผลในกระเพาะอาหาร หัวใจเต้นช้าลง หัวใจเต้นไม่เป็นจังหวะ เป็นลม มีการคั่งของโซเดียมและน้ำ มีผลทําให้เกิดภาวะหัวใจล้มเหลว อ่อนเพลีย
การพยาบาล
- ตรวจสอบค่าความดันโลหิตก่อนและหลังให้ยาทุกครั้ง
- ในรายที่มีอาการปวดท้อง ท้องเสีย คลื่นไส้อาเจียน ให้รายงานแพทย์ทราบ เพื่อพิจารณาให้ยาเคลือบกระเพาะอาหารร่วมด้วย
- ในรายที่มีอาการคัดจมูกอาจให้ยาพ่นจมูกที่มีฤทธิ์ทําให้หลอดเลือดหดตัว
- สังเกตอาการซึมเศร้า บุคลิกภาพเปลี่ยน
- แนะนําผู้ป่วยให้ลดการรับประทานอาหารที่มีรสเค็มและรสจัด
- เตรียมยา Adrenalin 1:1,000 ทันที ถ้าเกิดปฏิกิริยาภูมิแพ้
- แนะนําผู้ป่วยว่าไม่ควรเปลี่ยนยาบ่อย เพราะยาจะได้ผลมากที่สุดเมื่อใช้ไปได้ 10-14 วัน
