เลือดคั่ง (Cardiac glycoside and inotropic agents used for congestive heart failure) และ ยากระตุ้นหัวใจ ไม่รวมกลุ่มไกล โคไซด์ (Cardiac stimulants excluding cardiac glycosides)
เลือดคั่งยากระตุ้นหัวใจ ไม่รวมกลุ่มไกล โคไซด์ ได้แก่ Adrenaline/Epinephrine Amrinone Metaraminol Milrinone ตลอดจนข้อมูลอันเป็นประโยชน์เรื่องการพยาบาลผู้ป่วยที่ได้รับยารักษาภาวะหัวใจล้มเหลวโดยรวม หากคุณสนใจสามารถอ่านต่อได้ที่นี่
ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*
แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท
ยาหัวใจกลุ่มไกลโคไซด์ และยากระตุ้นหัวใจสําหรับภาวะหัวใจวาย
Adrenaline/Epinephrine
ประเภท Adrenaline/ Epinephrine
ชื่อสามัญ Adrenaline Atlantic, Adrenotone, Epinephrine HCI, Epipen
ชื่อการค้า Adrenaline Atlantic, Adrenotone, Epinephrine HCI, Epipen
ประเภท ยากระตุ้นการทํางานของหัวใจ
ข้อบ่งใช้ รักษาภาวะหัวใจวาย ทําให้หลอดเลือดหดตัว ใช้รักษาภาวะความดันโลหิตต่ำ ช็อก และ
การไหลเวียนเลือดที่หัวใจและสมองลดลง
ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*
แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท
การออกฤทธิ์ กระตุ้นจุดรับ C และ B-adrenergic ภายในระบบซิมพาเธติค ทําให้เพิ่มทั้งความดัน
โลหิตค่าบนและค่าล่าง เพิ่มความแรงในการหดตัวของกล้ามเนื้อหัวใจ เพื่อให้เลือดไปเลี้ยงหัวใจและสมองมากขึ้น ผลข้างเคียง หากได้รับยาเป็นเวลานานๆ จะทําให้เกิดปฏิกิริยากับหัวใจและการไหลเวียน เช่น เกิดความดันโลหิตสูง ชีพจรเต้นเร็ว หัวใจเต้นไม่เป็นจังหวะ เป็นต้น
การพยาบาล
- ติดตามสังเกตสัญญาณชีพ และปริมาณปัสสาวะอย่างใกล้ชิด
- รายงานแพทย์ทราบ เมื่อจังหวะการเต้นของหัวใจผิดจังหวะ และเตรียมพร้อมให้การรักษาโดยการให้ Adrenaline ทางหลอดเลือดดํา อาจตามด้วยสารน้ำ 20 มิลลิลิตร เพื่อไม่ให้ยาเข้าไปใน Central compartment
Amrinone
ชื่อสามัญ Amrinone
ชื่อการค้า Inocor
ประเภท ยากระตุ้นหัวใจ
ข้อบ่งใช้ รักษาภาวะหัวใจล้มเหลว ในรายที่ใช้ยากลุ่ม Cardiac glycosides, Diuretic และยาขยาย
หมดปัญหาเหงื่อออกมากที่มืออย่างถาวร รักษาแล้วมือแห้ง ชีวิตง่ายขึ้น!
จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / เบิกประกันได้ / ผ่อน 0% ได้ / ปรึกษาหมอก่อนผ่าตัดได้ไม่จำกัดครั้ง
หลอดเลือดชนิดอื่นไม่ได้ผล
การออกฤทธิ์ เพิ่มแรงบีบตัวของเวนตริเคิล ซึ่งเป็นผลจากหลอดเลือดขยายตัวโดยผลการผ่อนคลาย
กล้ามเนื้อของหลอดเลือด เกล็ดเลือดต่ำ คลื่นไส้ อาเจียน ปวดท้อง เบื่ออาหาร หัวใจเต้นผิดปกติ ความดันโลหิตต่ำ
ผลข้างเคียง พิษต่อตับ ไต เจ็บหน้าอก ปวดบริเวณที่ฉีด
การพยาบาล
- วัดความดันโลหิต ชีพจร
- สังเกต EKG
- ติดตามระดับยาในเลือด LFT, Platelet และ CBC
- สังเกตอาการมีเลือดออกตามอวัยวะต่างๆ
Metaraminol
ชื่อสามัญ Metaraminol bitartrate
ชื่อการค้า Aramine
ประเภท ยากลุ่ม Adrenergics เป็น Sympathomimetic direct and indirect acting
ข้อบ่งใช้ รักษาภาวะหัวใจล้มเหลว ความดันโลหิตต่ำจากการผ่าตัด ให้ยาชาที่ไขสันหลัง เสียเลือด มีก้อนเนื้องอก และจากการแพ้ยา ใช้รักษาภาวะติดเชื้อในกระแสเลือด หรือภาวะช็อกจากหัวใจ
การออกฤทธิ์ กระตุ้นตัวรับ α-adrenergic ภายใน Sympathetic nervous system ใช้รักษาภาวะ ความดันโลหิตต่ำ
ผลข้างเคียง ปวดศีรษะ มือสั่น มึนงง คลื่นไส้ ความดันโลหิตสูง หรือหัวใจเต้นไม่เป็นจังหวะ ชีพจร
เต้นเร็ว
การพยาบาล
- สังเกตและบันทึกสัญญาณชีพ วัดความดันโลหิตทุก 5 นาที ตรวจคลื่นไฟฟ้าหัวใจ ปริมาณเลือดออกจากหัวใจใน 1 นาที จํานวนปัสสาวะ ลักษณะสีผิว และรายงานแพทย์ทราบ เมื่อมีอาการผิดปกติ เช่น หัวใจเต้นเร็วขึ้น และผิดจังหวะ จํานวนปัสสาวะออกน้อยลง ความดันโลหิตลดลง ลักษณะสีผิวซีด เย็น เขียว เป็นต้น
- ดูแลให้ได้รับสารน้ำหรือเลือดทดแทนอย่างเพียงพอก่อนใช้ยานี้ โดยเฉพาะในรายที่มีภาวะช็อกจากปริมาตรเลือดลดลง
- สังเกตและบันทึกปริมาณสารน้ำเข้าและออกจากร่างกายของผู้ป่วยอย่างเคร่งครัด
Milrinone
ชื่อสามัญ Milrinone lactate
ชื่อการค้า Primacor
ประเภท ยากระตุ้นหัวใจ
ข้อบ่งใช้ รักษา Acute heart failure ใช้เพิ่มการบีบตัวของหัวใจในผู้ป่วยหลังการผ่าตัดหัวใจใช้
ทดแทน Dopamine หรือ Dobutamine ใน Advanced heart failure
การออกฤทธิ์ Milrinone ยับยั้ง Phosphodiesterase เพิ่มระดับ Cyclic AMP และเพิ่มการบีบตัวของหัวใจให้แรงขึ้น และยานี้มีฤทธิ์ขยายหลอดเลือดด้วย
ผลข้างเคียง การบีบตัวของเวนตริเคิลผิดจังหวะ (Ventricular anythmias) ความดันโลหิตต่ำปวดศีรษะ
การพยาบาล
- ฟังเสียงหัวใจให้เต็มนาที หยุดให้ยาหรือรายงานแพทย์หาก HR < 60 ครั้ง/นาที ในผู้ใหญ่ หรือ HR < 90-100 ครั้ง/ นาที ในเด็ก
- วัดความดันโลหิต บันทึกปริมาณน้ำเข้า-ออก ชั่งน้ำหนัก ตรวจคลื่นไฟฟ้าหัวใจ สําหรับผู้ป่วยหัวใจวาย ฟังเสียงปอด ดูเส้นเลือดดําที่คอ ตรวจบริเวณที่บวม
การพยาบาลผู้ป่วยที่ได้รับยารักษาภาวะหัวใจล้มเหลวโดยรวม
- ประเมินผลของยา เช่น หากใช้ยารับประทานแล้วไม่ได้ผลอาจต้องรายงานแพทย์เพื่อพิจารณาเปลี่ยนเป็นยาฉีดเข้าทางหลอดเลือดดํา
- ผู้ป่วยที่ได้รับยาขับปัสสาวะจะต้องประเมินว่าได้ผลหรือไม่ หากไม่ได้ผลจะต้องสอบถามปัจจัยส่งเสริมด้วย เช่น การรับประทานอาหารเค็ม หรือได้รับโซเดียมจากอาหารหรือยา หรือมีปัญหาการดูดซึมยา เป็นต้น
- การใช้ยากลุ่ม Cardiac glycosides จะต้องดูแลผู้ป่วยอย่างใกล้ชิด หากมีอาการข้างเคียงของยา เช่น คลื่นไส้ อาเจียน การเห็นภาพสีเหลือง เป็นต้น รายงานแพทย์ทราบ เพื่อพิจารณาลดยา เพราะผู้ป่วยอาจได้รับยาเกินขนาด ซึ่งทําให้เกิดอาการพิษที่ทําให้เกิดภาวะหัวใจเต้นผิดปกติ
หากคุณเห็นว่าบทความนี้มีประโยชน์และอยากอ่านเกี่ยวกับหัวข้อนี้เพิ่มเติม สามารถสนับสนุนผู้แต่ง รองศาสตราจารย์ปราณี ทู้ไพเราะ ได้โดยการซื้อหนังสือ “คู่มือยา (Handbook of Drugs)”
