กองบรรณาธิการ HD
เขียนโดย
กองบรรณาธิการ HD

อาการปวดแสบปวดร้อน

อาการนี้ไม่เพียงมีสาเหตุจากเส้นประสาทเท่านั้น แต่เกิดจากสาเหตุอื่นๆ ได้ รีบรักษาก่อนอาการจะรุนแรง
เผยแพร่ครั้งแรก 3 พ.ค. 2019 อัปเดตล่าสุด 4 ก.พ. 2021 เวลาอ่านประมาณ 4 นาที

เรื่องควรรู้

ขยาย

ปิด

  • หนึ่งในสาเหตุที่พบบ่อยของอาการปวดแสบร้อนคือ ความเสียหาย หรือการทำงานที่ผิดปกติในระบบประสาท ซึ่งเป็นระบบที่ประกอบด้วยระบบประสาทส่วนกลาง (Central Nervous System (CNS)) และระบบประสาทส่วนปลาย (Peripheral Nervous System (PNS))
  • อาการปวดแสบร้อนจากสาเหตุอุบัติเหตุและการบาดเจ็บ เช่น เนื้อเยื่อถูกทำลายเพราะความเย็นจัด (Frostbite) ก่อนที่จะเกิดอาการชา ความเย็นจัดจะทำให้มีอาการปวดแสบก่อน ถูกกัดและต่อยจากแมลง หรือสัตว์เป็นพิษ  อาการเจ็บปวดกล้ามเนื้อ เส้นประสาท หรือข้อต่อบริเวณคอ 
  • อาการปวดแสบร้อนจากสภาวะขาดสารอาหารบางชนิด เช่น โรคเหน็บชา (Beriberi) ต่อมพาราไทรอยด์สร้างฮอร์โมนน้อยเกินไป (Hypoparathyroidism) โลหิตจางชนิด Megaloblastic Anemia โรคโลหิตจางจากการขาดวิตามินบี 12 (Pernicious Anemia)
  • การรักษาอาการปวดแสบร้อนจะขึ้นกับโรคที่เป็นสาเหตุ โดยการรักษาอาจได้แก่ การใช้ยา เช่น ยาต้านการอักเสบ (Anti-Inflammatory Medications) หรือยาแก้ปวด การผ่าตัด การทำกายภาพบำบัด การปรับเปลี่ยนอาหารที่รับประทาน และการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการใช้ชีวิต
  • เปรียบเทียบราคาและแพ็กเกจตรวจสุขภาพผู้หญิง ผู้ชายทุกวัย

อาการปวดแสบร้อนเป็นอาการปวดชนิดหนึ่ง ที่มักเกี่ยวข้องกับปัญหาที่เส้นประสาท แต่ก็สามารถเกิดจากสาเหตุอื่นๆ ได้เช่นกัน เช่น การติดเชื้อ โรคภูมิต้านตนเอง การบาดเจ็บ ซึ่งเป็นปัจจัยกระตุ้นให้มีอาการปวดเส้นประสาทได้

ในบางกรณีอาจทำให้เส้นประสาทได้รับความเสียหายอีกด้วย

แพ็กเกจที่คุณอาจสนใจ
ตรวจกระดูกวันนี้ ที่คลินิกหรือรพ. ใกล้บ้านคุณ เริ่มต้นที่ 534 บาท ลดสูงสุด 61%

จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / จ่ายทีหลังได้ / ผ่อน 0% ได้ / พร้อมแอดมินคอยตอบทุกคำถาม!

สาเหตุของอาการปวดแสบร้อน

หนึ่งในสาเหตุที่พบบ่อยของอาการปวดแสบร้อนคือ ความเสียหาย หรือการทำงานที่ผิดปกติในระบบประสาท ซึ่งเป็นระบบที่ประกอบด้วยระบบประสาทส่วนกลาง (Central Nervous System (CNS)) และระบบประสาทส่วนปลาย (Peripheral Nervous System (PNS)) เช่น

  • กระดูกคอเสื่อม (Cervical spondylosis) เป็นโรคที่เกิดขึ้นเนื่องจากอายุที่มากขึ้น การใช้งานและการฉีกขาดของกระดูกและกระดูกอ่อนบริเวณคอ ทำให้เกิดการกดทับของเส้นประสาท ผู้ป่วยจะมีอาการปวดที่คอเรื้อรังร่วมกับอาการแสบร้อน

  • หมอนรองกระดูกเคลื่อนทับเส้นประสาท (Herniated Disk) ภาวะที่หมอนรองกระดูกสันหลังเคลื่อนที่ออกจากตำแหน่งปกติ ทำให้เกิดการกดทับเส้นประสาทและทำให้มีอาการปวดแสบร้อนเกิดขึ้น และอาจมีอาการชา หรือกล้ามเนื้ออ่อนแรงด้วย

  • กลุ่มอาการปวดที่เกิดจากระบบประสาทส่วนกลาง (Central pain syndrome) เป็นโรคที่เกิดขึ้นที่สมอง เกิดจากเส้นประสาทในระบบประสาทส่วนกลางได้รับความเสียหาย ทำให้ผู้ป่วยมีอาการปวด แสบร้อนเกิดขึ้น

  • ความเสียหายที่เกิดกับเส้นประสาท 1 เส้น (Mononeuropathy) กลุ่มของโรคที่สร้างความเสียหายกับเส้นประสาท 1 เส้น มักทำให้มีอาการแสบร้อนที่บริเวณที่มีอาการ ความเสียหายที่เกิดขึ้นนี้ยังแบ่งได้อีกหลายชนิด ได้แก่

  • โรคปลอกประสาทเสื่อมแข็ง (Multiple Sclerosis) เป็นโรคที่ส่งผลกระทบต่อระบบประสาทส่วนกลาง นักวิจัยเชื่อว่า โรคปลอกประสาทเสื่อมแข็ง มีสาเหตุมาจากระบบภูมิคุ้มกันของร่างกายที่เข้าทำลายเยื่อไมอีลิน (Myelin) ซึ่งเป็นเยื่อหุ้มเส้นประสาท ทำให้การสื่อสารระหว่างเซลล์ประสาทในระบบประสาทส่วนกลางจะถูกขัดขวาง บางส่วนของร่างกายไม่สามารถรับคำสั่งจากสมองได้ ผู้ป่วยจะมีอาการหลากหลาย รวมถึงมีอาการปวดแสบร้อนและกล้ามเนื้อหดเกร็ง

  • ปลายประสาทอักเสบ (Peripheral Neuropathy) โรคที่เกิดขึ้นจากเส้นประสาทส่วนปลายได้รับความเสียหาย ส่งผลต่อความสามารถในการทำงานของร่างกาย และอาจกระตุ้นให้มีอาการปวดแสบร้อนได้ หากความเสียหายนั้นเกิดขึ้นกับเส้นประสาทอย่างน้อย 2 เส้น หรือเกิดกับ 2 ตำแหน่งขึ้นไป เช่น โรคเรื้อน (Leprosy) สภาวะนี้จะเรียกว่า Mononeuritis Multiplex

  • โรครากประสาท (Radiculopathy) เป็นโรคที่มีการกดเบียดของเส้นประสาทที่กระดูกสันหลัง ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของการแก่ลงตามวัย สภาวะนี้จะเกิดขึ้นกระดูก กระดูกอ่อน และกล้ามเนื้อรอบๆ มีการเสื่อมลงตามกาลเวลา

  • อาการปวดตามเส้นประสาท (Neuralgia) อาการปวดเหมือนถูกอะไรทิ่มแทง ปวดแสบร้อน เกิดขึ้นจากเส้นประสาทได้รับความเสียหาย หรือมีการระคายเคือง อาจเกิดขึ้นได้ทุกบริเวณของร่างกาย แต่มักพบบ่อยที่บริเวณใบหน้าและลำคอ

    แพ็กเกจที่คุณอาจสนใจ
    ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*

    แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท

อาการปวดแสบร้อนจากสาเหตุอุบัติเหตุและการบาดเจ็บ

  • ถูกกัดและต่อย จากแมลง หรือสัตว์เป็นพิษ เช่น งูพิษกัดจะทำให้มีอาการปวดแสบร้อนที่บริเวณที่ถูกกัด

  • เนื้อเยื่อถูกทำลายเพราะความเย็นจัด (Frostbite) ก่อนที่จะเกิดอาการชา ความเย็นจัดจะทำให้มีอาการปวดแสบก่อน

  • อาการเจ็บปวดกล้ามเนื้อ เส้นประสาท หรือข้อต่อบริเวณคอ (Whiplash) คือ ความเสียหายที่เกิดขึ้นเมื่อมีการเคลื่อนไหวไปข้างหลังและมาข้างหน้าอย่างรวดเร็วด้วยแรงที่มาก มักเกิดภายหลังการเกิดอุบัติเหตุทางรถยนต์ ทำให้มีอาการปวดแสบร้อนและอาการคอแข็งได้

อาการปวดแสบร้อนจากสภาวะขาดสารอาหารบางชนิด 

  • โรคเหน็บชา (Beriberi) โรคที่เกิดจากการขาดวิตามินบี 1 (Thiamine)

  • โลหิตจางชนิด Megaloblastic Anemia เป็นโลหิตจางที่อาจสัมพันธ์กับการขาดวิตามินบี 12 หรือการขาดกรดโฟลิก

  • โรคโลหิตจางจากการขาดวิตามินบี 12 (Pernicious Anemia)

  • ต่อมพาราไทรอยด์สร้างฮอร์โมนน้อยเกินไป (Hypoparathyroidism) ผู้ป่วยจะมีปริมาณฮอร์โมนพาราไทรอยด์ต่ำ ซึ่งเป็นฮอร์โมนที่สร้างจากต่อมพาราไทรอยด์ที่บริเวณลำคอ ทำให้เกิดการขาดแคลเซียม

สาเหตุอื่นๆ ที่ทำให้เกิดอาการปวดแสบร้อนที่บริเวณต่างๆ ของร่างกาย 

  • แผลร้อนใน (Canker Sores) คือ แผลร้อนในที่เกิดจากเชื้อไวรัส มักมีอาการเจ็บปวดมาก
  • โรคงูสวัด (Shingles) หรือเรียกอีกอย่างว่า Herpes Zoster จะเกิดขึ้นในผู้ที่เคยติดเชื้ออีสุกอีใสมาก่อน ผู้ป่วยจะมีอาการแสบร้อน ปวด ที่ด้านใดด้านหนึ่งของร่างกาย
  • โรคกรดไหลย้อน (Gastroesophageal reflux disease (GERD)) โรคที่มีการไหลย้อนของกรดอย่างเรื้อรัง เกิดขึ้นเมื่อกรดไหลย้อนจากกระเพาะอาหารขึ้นสู่หลอดอาหาร ผู้ป่วยจะมีอาการแสบร้อนยอดอก แสบที่หลอดอาหาร หรือที่กระเพาะอาหาร

  • โรคหลอดเลือดส่วนปลาย (Peripheral Vascular Disease) โรคเกี่ยวกับการไหลเวียนของเลือด ซึ่งส่งผลกระทบต่อเส้นเลือดดำและเส้นเลือดแดงที่อยู่ภายนอกหัวใจและสมอง มักทำให้มีอาการปวดแสบร้อน

  • เริม (Herpes Simplex) เป็นการติดเชื้อไวรัสที่ติดต่อกันได้ ผู้ป่วยจะมีอาการปวด แสบ ที่บริเวณต่างๆ ของร่างกาย มักเกิดขึ้นที่อวัยวะเพศ หรือที่ปาก

  • โรคโรซาเซีย (Rosacea) โรคผิวหนังที่มีอาการหน้าแดง มีตุ่มแดง อักเสบ มีหนอง ซึ่งเกิดขึ้นที่บริเวณต่างๆ ของร่างกาย ในบางกรณีจะรู้สึกร้อนร่วมด้วย

การวินิจฉัยสาเหตุของอาการปวดแสบร้อน

ถ้าคุณมีอาการปวดแสบร้อนเรื้อรังแล้วไม่ดีขึ้น ให้ไปพบแพทย์ ซึ่งแพทย์จะทำการตรวจร่างกายและซักประวัติอาการปวด ได้แก่ 

  • คุณมีอาการปวดบ่อยครั้งเพียงใด
  • อาการปวดกลับมาเป็นอีกครั้งเมื่อใด
  • มีอาการอื่นๆ ร่วมด้วยหรือไม่
  • ตำแหน่งของอาการปวด
  • ความรุนแรงของอาการปวด

การตรวจเพิ่มเติมเพื่อวิเคราะห์หาสาเหตุ

  • การ X-Ray และ CT Scan เพื่อดูกระดูกและกล้ามเนื้อที่กระดูกสันหลัง
  • การตรวจเลือดหรือปัสสาวะเพื่อดูภาวะขาดสารอาหารและสภาวะโรคอื่นๆ
  • การตรวจคลื่นไฟฟ้ากล้ามเนื้อ (Electromyography (EMG)) เพื่อประเมินสุขภาพของกล้ามเนื้อและเส้นประสาท 
  • การตรวจความเร็วในการนำสัญญาณประสาท (Nerve Conduction Velocity Test) การประเมินความเร็วในการส่งสัญญาณประสาท โดยเฉพาะที่เส้นประสาทส่วนปลาย
  • การส่งตรวจเนื้อเยื่อผิวหนัง เพื่อประเมินผิวหนังบริเวณที่เกิดโรคโดยการส่องกล้องจุลทรรศน์ว่ามีเซลล์ผิดปกติหรือไม่
  • การส่งตรวจชิ้นเนื้อเส้นประสาท (Nerve Biopsy) คือการตรวจดูความเสียหายบริเวณที่สงสัยของร่างกาย

การรักษาอาการปวดแสบร้อน

การรักษาอาการปวดแสบร้อนจะขึ้นกับโรคที่เป็นสาเหตุ โดยการรักษาอาจได้แก่

  • การใช้ยา เช่น ยาต้านการอักเสบ (Anti-Inflammatory Medications) หรือยาแก้ปวด 

  • การปรับเปลี่ยนอาหารที่รับประทาน

  • การทำกายภาพบำบัด

  • การผ่าตัด

  • การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการใช้ชีวิต

อาการปวดแสบร้อนตามร่างกายไม่ใช่เรื่องปกติ หากมีอาการบ่อยครั้ง ควรรีบไปพบแพทย์เพื่อรับการตรวจวินิจฉัยและรับการรักษาอย่างเหมาะสมและถูกต้องต่อไป ยิ่งหากอาการปวดแสบร้อนตามร่างกายเป็นสัญญาณของโรคร้ายจะได้รักษาและควบคุมโรคก่อนอาการจะรุนแรงมาก

เปรียบเทียบราคาและแพ็กเกจตรวจสุขภาพผู้หญิง ผู้ชายทุกวัย จากคลินิกและโรงพยาบาลใกล้คุณ และไม่พลาดทุกอัปเดตเรื่องสุขภาพและโปรโมชั่นเมื่อกดดาวน์โหลดแอป iOS และ  Android


9 แหล่งข้อมูล
กองบรรณาธิการ HD มุ่งมั่นตั้งใจให้ผู้อ่านได้รับข้อมูลที่ถูกต้อง โดยทำงานร่วมกับแพทย์และบุคลากรทางการแพทย์ รวมถึงเลือกใช้ข้อมูลอ้างอิงที่น่าเชื่อถือจากสถาบันต่างๆ คุณสามารถอ่านหลักการทำงานของกองบรรณาธิการ HD ได้ที่นี่
Mary Ellen Ellis, Burning Sensation (https://www.healthline.com/health/burning-sensation), April 21, 2016.
Unexplained Nerve Pain Causes, Symptoms, Treatments. WebMD. (https://www.webmd.com/pain-management/unexplained-nerve-pain-the-mystery-of-neuropathic-pain#1)

บทความนี้มีจุดประสงค์เพื่อให้ความรู้แก่ผู้อ่าน และไม่สามารถแทนการแนะนำของแพทย์ การวินิจฉัยโรค หรือการรักษาได้ ผู้อ่านควรพบแพทย์เพื่อให้แพทย์ตรวจที่สถานพยาบาลทุกครั้ง และไม่ควรตีความเองหรือวางแผนการรักษาด้วยตัวเองจากการอ่านบทความนี้ ทาง HD พยายามอัปเดตข้อมูลให้ครบถ้วนถูกต้องอยู่เสมอ คุณสามารถส่งคำแนะนำได้ที่ https://honestdocs.typeform.com/to/kkohc7

ผู้เขียนและผู้รีวิวบทความไม่มีส่วนเกี่ยวข้องกับสินค้าหรือบริการที่นำเสนอแต่อย่างใด เว้นแต่จะระบุในเนื้อหา การแนะนำสินค้าและบริการแสดงขึ้นอัตโนมัติจากระบบของเว็บไซต์หรือแอปพลิเคชัน

ขอบคุณที่อ่านค่ะ คุณคิดว่าบทความนี้มีประโยชน์มากแค่ไหนคะ
(1 ดาว - น้อย / 5 ดาว - มาก)