กองบรรณาธิการ HD
เขียนโดย
กองบรรณาธิการ HD

Witch Hazel (วิชฮาเซล)

เผยแพร่ครั้งแรก 27 ม.ค. 2019 อัปเดตล่าสุด 17 พ.ย. 2020 เวลาอ่านประมาณ 3 นาที

ข้อมูลภาพรวมของวิชฮาเซล

วิชฮาเซล (Witch hazel) คือต้นไม้ที่มีการนำเปลือก, ใบ, และกิ่งก้านไปใช้ทำยา โดยคุณอาจจะเคยเห็นผลิตภัณฑ์บางชนิดที่ทำมาจากสารสกัดของวิชฮาเซลบ้าง (Hamamelis water) ซึ่งมีการใช้ของเหลวที่ได้จากการกลั่นใบ, เปลือก, และกิ่งตากแห้งจากต้นวิชฮาเซลนั่นเอง

วิชฮาเซลถูกนำไปรับประทานรักษาอาการท้องร่วง, ลำไส้อักเสบ (mucus colitis), อาเจียนเป็นเลือด, ไอเป็นเลือด, วัณโรค (tuberculosis),  ไข้หวัด, อาการสั่น, และมะเร็ง

แพ็กเกจที่คุณอาจสนใจ
ยุค New Normal สุขภาพ เป็นสิ่งที่ทุกคนใส่ใจมากยิ่งขึ้น

ถ้าเริ่มมีอาการเจ็บคอ คันคอ ระคายคอ หรือมีเสมหะ เหนียวคอ มาดู 5 วิธี บรรเทาง่ายๆ ได้ผล อย่ารอให้เป็นหนัก

บางคนใช้วิธีทาวิชฮาเซลบนผิวหนังเพื่อรักษาอาการคัน, อาการปวดและบวม (อักเสบ), ตาอักเสบ, การบาดเจ็บที่ผิว, ภาวะอักเสบของเยื่อเมือกบุผิว, เส้นเลือดขอด (varicose veins), ริดสีดวง (hemorrhoids), ฟกช้ำ, แมลงกัดต่อย, แผลไหม้ชนิดไม่รุนแรง, สิว, หนังศีรษะอ่อนไหว, และภาวะระคายเคืองที่ผิวหนังอื่น ๆ มากมาย

ในอุตสาหกรรมนั้นมีการใช้สารสกัดจากใบ, เปลือก, และน้ำจากวิชฮาเซลผลิตยาสมานเพื่อบีบรัดผิวหนัง อีกทั้งยังมียาบางชนิดที่ใช้สารสกัดเหล่านี้กับผลิตภัณฑ์สำหรับชะลอหรือหยุดการไหลของเลือดที่ออก โดยยาประเภทนี้มักถูกใช้เพื่อรักษาแมลงกัดต่อย, แผลโดนฟันกัด, ริดสีดวง, อาการคัน, ระคายเคือง, และอาการเจ็บปวดชนิดเบา เป็นต้น

วิชฮาเซลออกฤทธิ์อย่างไร?

วิชฮาเซลประกอบด้วยสารเคมีที่เรียกว่าแทนนิน (tannins) ที่เมื่อถูกทาบนผิวหนังจะช่วยลดอาการบวม, ช่วยในการสมานผิวหนังที่แตก, และต่อสู้กับแบคทีเรีย

การใช้และประสิทธิภาพของวิชฮาเซล

ภาวะที่อาจใช้วิชฮาเซลได้อย่างมีประสิทธิภาพ

  • ริดสีดวง (Hemorrhoids) การทาน้ำจากวิชฮาเซลที่ผิวหนังอาจช่วยบรรเทาอาการคัน, ไม่สบายผิว, ระคายเคืองผิว, หรือแสบร้อนที่ผิวจากโรคริดสีดวงกับภาวะผิดปรกติต่าง ๆ ที่ทวารหนักได้ชั่วคราว
  • ภาวะเลือดออกเล็กน้อย การทาน้ำ, เปลือก, หรือใบของต้นวิชฮาเซลกับผิวหนังจะช่วยลดอาการเลือดออกเล็กน้อยได้
  • ระคายเคืองผิวหนัง การทาครีมวิชฮาเซลอาจช่วยบรรเทาอาการระคายเคืองที่ผิวหนังชนิดเบาบางได้ แต่อาจไม่ดีเท่ากับการใช้ยา hydrocortisone งานวิจัยอื่น ๆ แสดงให้เห็นว่าการทาขี้ผึ้งวิชฮาเซล (Hametum) ที่ผิวหนังอาจช่วยลดอาการของการบาดเจ็บหรือระคายเคืองที่ผิวหนังได้ดีเทียบเท่ากับการใช้ขี้ผึ้ง dexpanthenol กับเด็ก

ภาวะที่วิชฮาเซลอาจไม่สามารถรักษาได้

  • โรคผิวหนังอักเสบ (eczema) การทาครีมที่ประกอบด้วยวิชฮาเซลที่ผิวหนังเป็นเวลา 14 วันไม่อาจช่วยลดอาการคันและผิวอักเสบของผู้ป่วยโรคผิวหนังอักสบชนิดปานกลางได้ ทำให้การทาครีม hydrocortisone ยังคงเป็นทางเลือกการรักษาที่ดีที่สุด

ภาวะที่ยังคงขาดหลักฐานว่าใช้วิชฮาเซลรักษาได้หรือไม่

  • ฟกช้ำ
  • หวัด
  • ไอเป็นเลือด
  • ท้องร่วง
  • ตาอักเสบ
  • ไข้หวัด
  • วัณโรค (Tuberculosis)
  • เส้นเลือดขอด (Varicose veins)
  • อาเจียนเป็นเลือด
  • ภาวะสุขภาพอื่น

จำเป็นต้องรวบรวมหลักฐานให้มากขึ้นเพื่อให้ข้อมูลด้านประสิทธิผลของวิชฮาเซลเพิ่มเติม

ผลข้างเคียงและความปลอดภัยของวิชฮาเซล

การทาวิชฮาเซลบนผิวหนังถูกจัดว่าค่อนข้างปลอดภัยสำหรับผู้ใหญ่ส่วนมาก โดยที่ผู้ใช้บางคนอาจมีอาการระคายเคืองที่ผิวเล็กน้อย

การทานวิชฮาเซลในปริมาณน้อยสำหรับผู้ใหญ่ส่วนมากถูกจัดว่าอาจจะปลอดภัย โดยบางคนอาจมีอาการปวดท้องหลังรับประทานวิชฮาเซล ส่วนการรับประทานในปริมาณสูงนั้นอาจทำให้เกิดปัญหากับตับได้

แพ็กเกจที่คุณอาจสนใจ
ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*

แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท

วิชฮาเซลประกอบด้วยสารเคมีที่ก่อให้เกิดมะเร็ง (safrole) แต่เป็นการเพิ่มขึ้นที่น้อยมาก ๆ จนไม่เป็นประเด็นที่ต้องกังวลใด ๆ

คำเตือนและข้อควรระวังเป็นพิเศษ:

เด็ก: การทาวิชฮาเซลบนผิวหนังของเด็กโดยตรงนั้นถูกจัดว่าอาจจะปลอดภัย

สตรีมีครรภ์และแม่ที่ต้องให้นมบุตร: ณ ขณะนี้ยังคงขาดแคลนข้อมูลที่น่าเชื่อถือเกี่ยวกับความปลอดภัยจากการใช้วิชฮาเซลในกลุ่มผู้หญิงที่ต้องให้นมบุตรกับผู้มีครรภ์ ดังนั้นคนในกลุ่มดังกล่าวควรเลี่ยงใช้วิชฮาเซลเพื่อความปลอดภัย

การใช้วิชฮาเซลร่วมกับยาชนิดอื่น

ขณะนี้ยังไม่มีข้อมูลเรื่องปฏิสัมพันธ์ของวิชฮาเซล

ปริมาณยาที่ใช้

ปริมาณหรือขนาดยาที่ใช้ดังต่อไปนี้ได้ถูกศึกษาจากงานวิจัยทางวิทยาศาสตร์

ผู้ใหญ่

ทาบนผิวหนัง:

  • สำหรับอาการระคายเคืองที่ผิวหนัง: ทาวิชฮาเซลชนิดน้ำ 10% หลังทาครีมกันแดด

ทารอบทวารหนัก:

  • สำหรับอาการคันและไม่สบายตัวจากริดสีดวงหรือภาวะผิดปรกติที่ทวารหนักอื่น : ทาวิชฮาเซลชนิดน้ำ 6 ครั้งต่อวัน หรือหลังการถ่ายหนักทุกครั้ง, ยาเหน็บที่ทวารหนัก 1-3 ครั้งต่อวัน

เด็ก

ทาบนผิวหนัง:

  • สำหรับอาการระคายเคืองที่ผิวหนัง: ทาวิชฮาเซลชนิดขี้ผึ้งหลายครั้งต่อวัน (สำหรับเด็กอายุ 2-11 ปี)


5 แหล่งข้อมูล
กองบรรณาธิการ HD มุ่งมั่นตั้งใจให้ผู้อ่านได้รับข้อมูลที่ถูกต้อง โดยทำงานร่วมกับแพทย์และบุคลากรทางการแพทย์ รวมถึงเลือกใช้ข้อมูลอ้างอิงที่น่าเชื่อถือจากสถาบันต่างๆ คุณสามารถอ่านหลักการทำงานของกองบรรณาธิการ HD ได้ที่นี่
Kristeen Cherney, Is Using Witch Hazel as a Facial Toner a Good Idea? (https://www.healthline.com/health/witch-hazel-for-face), 19 October 2018.
Nicole Galan, What are the benefits of witch hazel? (https://www.medicalnewstoday.com/articles/323628.php), 8 November 2018.
drugs.com, Witch Hazel (https://www.drugs.com/npc/witch-hazel.html).

บทความนี้มีจุดประสงค์เพื่อให้ความรู้แก่ผู้อ่าน ผู้อ่านไม่ควรเลือกใช้ยาเองจากการอ่านบทความ ควรได้รับคำแนะนำจากแพทย์หรือเภสัชกรก่อนใช้ยาทุกครั้ง เพราะแต่ละท่านอาจมีสาเหตุของโรค โรคประจำตัว และประวัติการรักษาที่ต่างกัน ทาง HD พยายามอัปเดตข้อมูลให้ครบถ้วนถูกต้องอยู่เสมอ คุณสามารถส่งคำแนะนำได้ที่ https://honestdocs.typeform.com/to/kkohc7

ผู้เขียนและผู้รีวิวบทความไม่มีส่วนเกี่ยวข้องกับสินค้าหรือบริการที่นำเสนอแต่อย่างใด เว้นแต่จะระบุในเนื้อหา การแนะนำสินค้าและบริการแสดงขึ้นอัตโนมัติจากระบบของเว็บไซต์หรือแอปพลิเคชัน

ขอบคุณที่อ่านค่ะ คุณคิดว่าบทความนี้มีประโยชน์มากแค่ไหนคะ
(1 ดาว - น้อย / 5 ดาว - มาก)