การมีเนื้องอกในร่างกายถือเป็นอันตรายที่ทำให้ผู้ป่วยถึงแก่ชีวิตได้ และเป็นภาวะที่ไม่มีใครอยากให้เกิดขึ้น โดยเนื้องอกสามารถเกิดกับผู้คนทุกเพศทุกวัย ไม่เว้นแม้แต่เด็กทารก
ความหมายของเนื้องอกหลอดเลือดในเด็ก
เนื้องอกหลอดเลือดในเด็กชนิดอินแฟนไทล์ ฮีแมงจิโอมา (Infantile haemangioma) เป็นเนื้องอกหลอดเลือดชนิดที่พบบ่อยที่สุดในเด็กทารก โดยมีอุบัติการณ์ของโรคประมาณ 5% ในเด็กทารกก่อนอายุ 9 เดือน โดยมักพบในเพศหญิงมากกว่าเพศชาย
ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*
แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท
ปัจจัยเสี่ยงต่อการเกิดเนื้องอกหลอดเลือดดังกล่าว ได้แก่
- ทารกคลอดก่อนกำหนด
- ทารกมีน้ำหนักแรกเกิดน้อย
- การมีบุตรหลายคน
- มารดามีภาวะเลือดออกทางช่องคลอดระหว่างตั้งครรภ์ โดยเฉพาะในช่วงไตรมาสแรกของการตั้งครรภ์
- การใช้ฮอร์โมนเพศหญิง (Progesterone hormone)
- การมีภาวะแทรกซ้อนระหว่างตั้งครรภ์ เช่น ภาวะครรภ์เป็นพิษ (Preclampsia) มารดามีอายุมาก (Advanced maternal age) และภาวะรกเกาะต่ำ (Placenta previa)
มีการศึกษาทางการแพทย์บางชิ้นพบว่า หากสมาชิกครอบครัวมีประวัติเป็นเนื้องอกหลอดเลือดอินแฟนไทล์ ฮีแมงจิโอมา ก็อาจสัมพันธ์กับโอกาสการมีเนื้องอกหลอดเลือดชนิดดังกล่าวในทารกได้
ทางการแพทย์แบ่งเนื้องอกหลอดเลือดอินแฟนไทล์ ฮีแมงจิโอมาชนิดดังกล่าวออกเป็น 3 ลักษณะ ได้แก่
- เนื้องอกหลอดเลือดชนิดตื้น (Superficial type)
- เนื้องอกหลอดเลือดชนิดลึก (Deep type)
- เนื้องอกหลอดเลือดชนิดผสม (Combined type)
โดยในผู้ป่วยหนึ่งคนอาจมีเนื้องอกหลอดเลือดเพียงลักษณะเดียวหรือหลายลักษณะร่วมกันได้
อาการของเนื้องอกหลอดเลือดอินแฟนไทล์ ฮีแมงจิโอมา
เนื้องอกหลอดเลือดดังกล่าวอาจพบ หรือไม่พบรอยโรคตั้งแต่แรกเกิด หากพบรอยโรคตั้งแต่แรกเกิดจะมีลักษณะเป็นปื้นขนาดเล็กของสีผิวหนังที่ซีดลง ปื้นแดงขนาดเล็ก ปื้นคล้ายรอยช้ำ หรือเห็นคล้ายเป็นเส้นเลือดฝอยขนาดเล็ก สามารถพบได้ทุกบริเวณของร่างกาย
หลังจากนั้นเนื้องอกหลอดเลือดอินแฟนไทล์ ฮีแมงจิโอมาจะโตขึ้นอย่างรวดเร็ว ในชนิดตื้นจะเห็นรอยโรคเป็นก้อนนูนสีแดงสด อาจมีพื้นผิวตะปุ่มตะป่ำ ลักษณะคล้ายผลสตรอว์เบอร์รี ขอบเขตชัดเจน
ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*
แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท
หากเป็นเนื้องอกชนิดลึกจะเห็นรอยโรคเป็นก้อนนูนสีม่วงๆ น้ำเงินๆ พื้นผิวค่อนข้างเรียบ และหากเป็นลักษณะผสม จะพบทั้งลักษณะของชนิดตื้น และชนิดลึกอยู่ร่วมกันในรอยโรคเดียวกัน
โดยทั่วไปเนื้องอกหลอดเลือดอินแฟนไทล์ ฮีแมงจิโอมาชนิดตื้นจะโตขึ้นอย่างรวดเร็วในช่วงอายุ 9 ถึง 12 เดือนแรกของชีวิต หลังจากนั้นขนาดรอยโรคจะคงที่ และเริ่มยุบลง โดยในระยะเวลา 5 ปี สามารถยุบลงได้ประมาณ 50% ของขนาดที่ใหญ่ที่สุด และยุบตัวลงอย่างต่อเนื่องเมื่ออายุมากขึ้น
อย่างไรก็ตาม ตัวเลขดังกล่าวเป็นเพียงการกะประมาณเท่านั้น
เนื้องอกหลอดเลือดอินแฟนไทล์ ฮีแมงจิโอมาชนิดลึกมีระยะเวลาในการโตขึ้นของเนื้องอกมากกว่า (ซึ่งอาจยาวนานได้ถึง 2 ปี) และระยะเวลาในการยุบตัวลงของเนื้องอกนานกว่าชนิดตื้น
หลังจากเซลล์เนื้องอกยุบตัวหมดลง จะมีการแทนที่ด้วยเนื้อเยื่อแผลเป็นและไขมัน (Fibrofatty change) เนื้อเยื่อหลอดเลือดขนาดเล็กที่ขยานตัว (Telangiectasia) หรืออาจกลายเป็นผิวหนังปกติก็ได้
เนื้องอกหลอดเลือดอินแฟนไทล์ ฮีแมงจิโอมาเป็นโรคติดต่อหรือไม่ เกิดขึ้นได้อย่างไร?
เนื้องอกหลอดเลือดอินแฟนไทล์ ฮีแมงจิโอมาเป็นโรคไม่ติดต่อ ไม่ใช่การติดเชื้อ ปัจจุบันพบว่าเนื้องอกหลอดเลือดดังกล่าวสามารถเกิดได้จากหลายสาเหตุ เช่น
ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*
แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท
- เซลล์หลอดเลือดบริเวณรอยโรคมีพฤติกรรมคล้ายกับเนื้อเยื่อรก
- เกิดจากภาวะขาดออกซิเจน (Oxygen) ในครรภ์มารดา (Hypoxia) ทำให้หลอดเลือดบางตำแหน่งตอบสนองโดยการแบ่งตัวเพิ่มขึ้นกลายเป็นเนื้องอกหลอดเลือดอินแฟนไทล์ ฮีแมงจิโอมา
การวินิจฉัยเนื้องอกหลอดเลือดอินแฟนไทล์ ฮีแมงจิโอมา
เนื้องอกหลอดเลือดชนิดดังกล่าวสามารถวินิจฉัยได้จากประวัติการดำเนินของรอยโรค และลักษณะของผื่นที่จำเพาะเจาะจงกับเนื้องอกหลอดเลือดอินแฟนไทล์ ฮีแมงจิโอมา การตรวจทางห้องปฏิบัติการณ์เพิ่มเติมอาจไม่มีความจำเป็น
อย่างไรก็ตาม หากรอยโรคมีลักษณะไม่ชัดเจน หรือคล้ายกับโรคเนื้องอกหลอดเลือดชนิดอื่น การตัดชิ้นเนื้อผิวหนังเพื่อดูโครงสร้างภายใต้กล้องจุลทรรศน์ และการย้อมสีพิเศษอาจมีความสำคัญเพื่อให้ได้มาซึ่งการวินิจฉัยที่ถูกต้องแม่นยำ
ความผิดปกติในระบบอวัยวะอื่นๆ ที่สามารถพบร่วมกับเนื้องอกหลอดเลือดอินแฟนไทล์ ฮีแมงจิโอมา
ส่วนมาก เนื้องอกหลอดเลือดอินแฟนไทล์ ฮีแมงจิโอมามักพบบริเวณผิวหนังเท่านั้น อย่างไรก็ตาม มีลักษณะบางอย่างที่บ่งชี้ถึงการพบความผิดปกติในระบบอวัยวะอื่นๆ ร่วมด้วยได้ เช่น
- การพบเนื้องอกหลอดเลือดอินแฟนไทล์ ฮีแมงจิโอมามากกว่า 5 จุดในร่างกาย อาจสัมพันธ์กับการพบเนื้องอกหลอดเลือดฮีแมงจิโอมาที่ตับ (Hepatic haemangioma)
- เนื้องอกหลอดเลือดอินแฟนไทล์ ฮีแมงจิโอมาบริเวณใกล้ปาก คาง หรือตำแหน่งของเครา (Beard area) อาจสัมพันธ์กับการพบเนื้องอกหลอดเลือดฮีแมงจิโอมาในระบบทางเดินหายใจ โดยเฉพาะบริเวณใต้กล่องเสียง (Subglottic haemangioma)
- การพบเนื้องอกหลอดเลือดอินแฟนไทล์ ฮีแมงจิโอมาบริเวณก้นกบหรือกระเบนเหน็บ (Sacral area) อาจสัมพันธ์กับความผิดปกติของกระดูกสันหลัง ระบบประสาทส่วนกลาง (Spinal dysraphism) หรือความผิดปกติของระบบทางเดินปัสสาวะ และอวัยวะสืบพันธุ์ (Genitourinary system)
เนื้องอกหลอดเลือดอินแฟนไทล์ ฮีแมงจิโอมาในเกิดขึ้นในบางบริเวณอาจทำให้เกิดภาวะแทรกซ้อนได้ เช่น
- หากเกิดเนื้องอกอินแฟนไทล์ ฮีแมงจิโอมาขึ้นใกล้ตา อาจทำให้เกิดภาวะตาเข บดบังการรับภาพปกติของตา ทำให้ระบบประสาททางตาเรียนรู้และปรับตาการรับภาพแบบผิดปกติ ซึ่งอาจนำไปสู่ความผิดปกติถาวรต่อการมองเห็นในอนาคต
- หากมีเนื้องอกอินแฟนไทล์ ฮีแมงจิโอมาบริเวณหู จมูก หรือปาก จะเพิ่มโอกาสเสี่ยงต่อการเกิดการผิดรูปถาวรของอวัยวะดังกล่าวในอนาคต
นอกจากนี้ยังพบว่าเนื้องอกหลอดเลือดอินแฟนไทล์ ฮีแมงจิโอมามีโอกาสเกิดแผลเปิดเลือดออกระดับลึก (Ulceration และ Bleeding) ในตำแหน่งที่มีการเสียดสี เช่น รักแร้ ซอกคอ ขาหนีบ ซอกพับต่างๆ ศีรษะ คอ รอบปาก ริมฝีปาก อวัยวะเพศ และรอบรูทวารหนัก
เนื้องอกหลอดเลือดอินแฟนไทล์ ฮีแมงจิโอมา ยังอาจเป็นลักษณะแสดงของกลุ่มอาการ (Syndrome) ได้ เช่น
- PHACE(S) syndrome โดยพบความผิดปกติในสมอง (Posterior fossa malformation) ซึ่งทำให้มีเนื้องอกหลอดเลือดอินแฟนไทล์ ฮีแมงจิโอมาขนาดใหญ่กว่า 5 เซนติเมตร โดยเฉพาะบริเวณใบหน้า หลอดเลือดแดง
- การตีบคอดของของหลอดเลือดแดงใหญ่จากหัวใจ (Coartation of aorta)
- ความผิดปกติของหัวใจ (Cardiac anomaly)
- ความผิดปกติทางตา และ/หรือความผิดปกติของกระดูกหน้าอก (Sternal anomaly)
- กลุ่มอาการอื่นๆ ที่อาจเกี่ยวข้อง เช่น SACRAL syndrome, LUMBAR syndrome หรือ PELVIS syndrome
ภาวะแทรกซ้อนในเนื้องอกหลอดเลือดอินแฟนไทล์ ฮีแมงจิโอมา
ภาวะแทรกซ้อนที่เกิดขึ้นได้ ได้แก่
- แผลเปิดเลือดออกระดับลึก (Ulceration และ Bleeding)
- การอุดตันของทางเดินอาหารและระบบหายใจ (หากมีเนื้องอกหลอดเลือดในบริเวณดังกล่าว)
- ความผิดปกติต่อการมองเห็น (หากมีเนื้องอกหลอดเลือดในบริเวณใกล้ตา)
- ภาวะหัวใจล้มเหลวหรือฮอร์โมนไทรอยด์ต่ำ (Congestive heart failure หรือ Hypothyroidism)
หากมีเนื้องอกหลอดเลือดอินแฟนไทล์ ฮีแมงจิโอมาจำนวนมาก หรือมีเนื้องอกหลอดเลือดดังกล่าวที่ตับ
เนื้องอกหลอดเลือดอินแฟนไทล์ ฮีแมงจิโอมามีการรักษาอย่างไรบ้าง?
โดยส่วนมากเนื้องอกหลอดเลือดอินแฟนไทล์ ฮีแมงจิโอมาสามารถหายได้เองเมื่อโตขึ้น อย่างไรก็ตามในปัจจุบันมียาทาที่สามารถชะลอการแบ่งตัวของเนื้องอกหลอดเลือดได้
ในเนื้องอกหลอดเลือดอินแฟนไทล์ ฮีแมงจิโอมาบางประเภทหากมีแนวโน้มที่เสี่ยงต่อภาวะแทรกซ้อน แพทย์ผู้เชี่ยวชาญอาจพิจารณาให้ยาชนิดรับประทานเพื่อลดขนาดของเนื้องอกหลอดเลือด
อย่างไรก็ตาม ยาดังกล่าวมีภาวะแทรกซ้อนที่อันตราย เช่น ภาวะน้ำตาลต่ำ ภาวะหัวใจเต้นช้า ความดันโลหิตตก หรือแม้แต่ทำให้ระบบทางเดินหายใจตีบแคบ จึงมีความจำเป็นต้องอยู่ในความดูแลของแพทย์เท่านั้น
การรักษาอื่นๆ เช่น การรักษาด้วยแสงเลเซอร์ หรือการผ่าตัดจะทำเมื่อมีข้อบ่งชี้เท่านั้น
เนื้องอกหลอดเลือดอินแฟนไทล์ ฮีแมงจิโอมา เป็นเนื้องอกหลอดเลือดที่พบบ่อยในเด็กสามารถโตขึ้นได้ในช่วงขวบปีแรกหรืออาจนานกว่านั้นขึ้นอยู่กับชนิดของเนื้องอก และสามารถยุบหายได้เองได้แต่อาจทิ้งรอยไว้บางส่วน
เนื้องอกหลอดเลือดอินแฟนไทล์ ฮีแมงจิโอมาบางลักษณะสามารถเกิดภาวะแทรกซ้อนได้ จึงแนะนำให้ปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเพื่อวางแผนการรักษาต่อไป
เปรียบเทียบราคาและแพ็กเกจปรึกษาแพทย์ผ่านวีดีโอคอล (Telemedicine) จากคลินิกและโรงพยาบาลใกล้คุณ และไม่พลาดทุกอัปเดตเรื่องสุขภาพและโปรโมชั่นเมื่อกดดาวน์โหลดแอป iOS และ Android
เป็นเนื้องอกในมดลูกอันตรายมากไหมค่ะ