รังแคมีลักษณะเป็นสะเก็ดสีขาวที่ลอกจากหนังศีรษะ แต่จะไม่มีอาการอักเสบอย่างรอยแดงหรือบวมเหมือนโรคผิวหนังอักเสบของต่อมไขมันบริเวณอื่นๆ เช่น หน้า คิ้ว หู หน้าอกส่วนบน หรือขาหนีบ ซึ่งมักจะมีรอยแดง ขุย สะเก็ด หรือไขมันเกิดขึ้น
แพทย์ผู้เชี่ยวชาญทางด้านโรคผิวหนังมองว่ารังแคและโรคผิวหนังอักเสบของต่อมไขมันเป็นสภาวะที่มีความคล้ายคลึงกัน เพราะส่งผลให้สะเก็ดที่ผิวหนังหลุดออกมาเป็นส่วนผสมระหว่างน้ำมันและผิวที่ตายแล้ว สะเก็ดมักจะเป็นสีขาวหรือสีเหลือง แต่ก็อาจกลายเป็นสีน้ำตาลหรือเทาได้เช่นกัน
ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*
แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท
รังแคเกิดจากอะไร?
นักวิจัยยังไม่แน่ใจนักว่าทำไมบางคนเป็นรังแคหรือโรคผิวหนังอักเสบของต่อมไขมัน แต่ที่รู้คือทั้งสองสภาวะไม่ได้เกิดจากการดูแลความสะอาดของร่างกายไม่ดี ไม่ได้เกิดจากโรคภูมิแพ้ และไม่เป็นอันตรายต่อร่างกาย
นักวิจัยหลายคนเชื่อว่ารังแคอาจจะเกิดจากการที่ระดับฮอร์โมนผิดปกติ ระบบภูมิคุ้มกันที่อ่อนแอ การขาดสารอาหารบางชนิด หรือปัญหาทางระบบประสาทได้
ปัจจัยเสี่ยงต่อโรคผิวหนังอักเสบของต่อมไขมัน
การตอบสนองต่อเชื้อรา Malassezia จะทำให้เกิดเป็นโรคผิวหนังอักเสบของต่อมไขมัน โดยจะมีความเสี่ยงเพิ่มขึ้นหากมีภาวะเหล่านี้
- ติดเชื้อเอชไอวี (HIV)
- เครียดหรืออ่อนเพลีย
- เป็นสิว เป็นโรซาเซีย (สิวหน้าแดง) หรือโรคสะเก็ดเงิน
- เป็นโรคพาร์กินสันหรืออาการบาดเจ็บที่ศีรษะ
- เป็นโรคลมชัก
- กำลังพักฟื้นจากภาวะเส้นเลือดในสมองแตก หรือภาวะหัวใจวาย
- เป็นโรคพิษสุราเรื้อรัง
- เป็นโรคซึมเศร้า
- มีพฤติกรรมการรับประทานอาหารที่ผิดปกติ
- กำลังใช้ยาบางชนิด เช่น ลิเทียม (Lithium) อินเทอร์เฟอรอน (Interferon) และซอราเลน (Psoralen)
รังแคเป็นโรคติดต่อหรือไม่?
รังแคและโรคผิวหนังของต่อมไขมันไม่ได้เป็นโรคติดต่อ การที่ผิวหนังตอบสนองต่อเชื้อรานั้นเป็นเรื่องปกติ แต่นักวิจัยบางคนเคยสงสัยว่าการตอบสนองต่อเชื้อ Malassezia อาจมีความแตกต่างกันออกไป โดยยังไม่ทราบสาเหตุที่ชัดเจนในขณะนี้
ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*
แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท
รังแคในเด็ก
รังแคในเด็กเป็นโรคผิวหนังอักเสบของต่อมไขมันที่เกิดขึ้นในเด็กทารกประมาณ 42% เมื่อหนังศีรษะถูกกำจัด มีชื่อที่ต่างไปคือ "ไขบนหนังศีรษะ" และยังเป็นเรื่องธรรมดาที่จะเจอสะเก็ดเหล่านี้รอบๆ บริเวณดวงตาและบริเวณที่ใส่ผ้าอ้อม ทารกที่เป็นโรคผิวหนังอักเสบของต่อมไขมันอาจมีสะเก็ดสีเหลืองหรือน้ำตาล และสะเก็ดเหล่านี้อาจกระจายไปทั่วทั้งตัวได้
อย่างไรก็ตามการสระผมด้วยยาสระผมเด็กสูตรอ่อนโยนจะช่วยขจัดสะเก็ดออกไปอย่างอ่อนโยน และถ้าจะให้ดีที่สุดไม่ควรแกะสะเก็ด โรคผิวหนังอักเสบของต่อมไขมันในเด็กทารกมักไม่ทำให้เกิดอาการคัน และจะหายไปเองในระหว่างอายุ 6 เดือน ถึง 1 ปี
ความชุกของรังแค
รังแคพบได้มากที่สุดเมื่อเข้าสู่ช่วงอายุประมาณ 20 ปี และผู้ชายจะเป็นมากกว่าผู้หญิง ช่วงอายุ 3 กลุ่มที่พบรังแคได้มาก ได้แก่
- ทารก โดยเฉพาะทารกที่อายุต่ำกว่า 3 ปี
- วัยเริ่มเจริญพันธุ์
- ช่วงอายุระหว่าง 40-60 ปี
วิธีกำจัดรังแค
รังแคส่วนมากจะตอบสนองต่อยาสระผมที่สามารถขจัดรังแคได้ แต่ต้องใช้อย่างระมัดระวังและทำตามคำแนะนำบนฉลาก ยาสระผมที่ขจัดรังแคได้มีอยู่ 5 ประเภทหลักๆ เท่านั้นที่คุณสามารถหาซื้อได้โดยไม่ต้องใช้ใบสั่งแพทย์
- ยาสระผม ซิงก์ ไพริไธออน (Zinc pyrithione) เช่น Head&Shoulder ซึ่งจะช่วยลดเชื้อรา Malassezia ที่อาจอยู่บนหนังศีรษะของคุณ
- ยาสระผมที่ผสมกรดซาลิไซลิก ผลิตภัณฑ์เหล่านี้รวมถึง Neutrogena T/Sal ที่สามารถช่วยขจัดสะเก็ดรังแค แต่อาจทำให้หนังศีรษะแห้ง จึงควรใช้คู่กับครีมนวดผม
- ยาสระผมที่ผสมน้ำมันดิน ผลิตภัณฑ์เหล่านี้รวมถึง Neutrogena T/Gel ที่ช่วยชะลออัตราของการเกิดสะเก็ดบนหนังศีรษะ ฆ่าเชื้อรา และลดอาการอักเสบ แต่ยาสระผมชนิดนี้อาจเปลี่ยนสีผมของให้อ่อนลงและทำให้หนังศีรษะไวต่อแสง จึงควรสวมหมวกเมื่ออยู่กลางแจ้งหรืออยู่ในร่มหากใช้ยาสระผมที่ผสมน้ำมันดิน
- ยาสระผมที่ผสมซีลีเนียมซัลไฟด์ (Selenium sulfide) ยาสระผมเหล่านี้อาจลด Malassezia และลดการเกิดขุยบนหนังศีรษะ และสามารถเปลี่ยนสีผมให้อ่อนหรือย้อมสีผมได้
- ยาสระผมที่มีส่วนผสมของคีโตโคนาโซล (Ketoconazole) ผลิตภัณฑ์เหล่านี้รวมถึง Nizoral ซึ่งสามารถหาซื้อได้ทั้งตามร้านขายยาหรือตามใบสั่งแพทย์
สถาบันโรคผิวหนังแห่งอเมริกาได้แนะนำให้ผู้ที่มีเชื้อสายยุโรปและเอเชียที่เป็นรังแคใช้ยาสระผมทุกวัน และให้ใช้ยาสระผมขจัดรังแค 2 ครั้งต่อสัปดาห์ ส่วนผู้ที่มีเชื้อสายแอฟริกันนั้นควรใช้ยาสระผมขจัดรังแคเพียงสัปดาห์ละครั้ง
แพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านโรคผิวหนังสามารถแนะนำยาสระผมที่เหมาะสำหรับสภาพผมของคุณที่สุดได้ ถ้าอาการรังแคไม่ตอบสนองต่อยาสระผม คุณอาจเป็นโรคผิวหนังอักเสบของต่อมไขมัน และอาจต้องไปพบแพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านโรคผิวหนังเพื่อรับยาทาหรือครีมทารักษาเชื้อรา ซึ่งอาจได้รับคำแนะนำให้รักษาด้วยวิธีอื่นๆ เช่น การใช้แชมพูขจัดรังแคที่แรงขึ้น หรือรักษาด้วยแสง
ทั้งนี้การรักษาสำหรับโรคผิวหนังอักเสบของต่อมไขมันไม่ได้ทำเพื่อให้หายขาดจากโรค แต่สามารถช่วยลดอาการคัน ขจัดสะเก็ด และป้องกันการติดเชื้อจากผิวหนังถลอก โดยประเภทของการรักษาที่แพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านโรคผิวหนังจะแนะนำให้ใช้นั้นขึ้นอยู่กับอายุและบริเวณที่เกิดอาการด้วย อีกทั้งแพทย์อาจต้องวินิจฉัยแยกโรคผิวหนังอื่นที่อาจทำให้มีอาการคล้ายกันได้ออกไปด้วย เช่น สะเก็ดเงิน และผื่นผิวหนังอักเสบ
วิธีรักษารังแคด้วยตนเองที่บ้าน
ปัจจุบันมีการแพทย์ทางเลือกที่นำมาใช้รักษารังแคหรือโรคผิวหนังอักเสบของต่อมไขมัน นั่นคือ Tea tree oil oil การใช้ยาสระผมที่มีส่วนผสมของ หลายคนที่ลองใช้กล่าวว่า Tea tree oil ช่วยรักษารังแคได้ แต่บางคนกลับประสบกับอาการระคายเคืองบนผิวหนังในขณะใช้ผลิตภัณฑ์นี้ ยาสระผมชนิดนี้สามารถหาซื้อได้ทั่วไปตามร้านสะดวกซื้อ นอกจากนี้การจัดการเกี่ยวกับระดับความเครียดและการรับประทานอาหารที่ดีต่อสุขภาพก็อาจจะช่วยได้เช่นกัน เพราะรังแคและโรคผิวหนังอักเสบของต่อมไขมันนั้นมีอาการแย่ลงได้เมื่อเกิดความเครียด
แผลเป็นด่างขาวหลายจุดมันเกิดจากการเป็นแผลซ้ำๆอะค่ะ อยากทราบว่าด่างขาวมันจะลามมั้ยคะ