เฟกโซเฟนาดีน (fexofenadine) เป็นยาต้านฮีสทามีนที่ใช้ในการรักษากลุ่มอาการแพ้ เช่น ตาแดง น้ำมูลไหล คันตา คันจมูก อาการคันจากการแพ้ ลมพิษ ออกฤทธิ์โดยยับยั้งสารสื่อประสาท คือ สารฮิสทามีนที่ถูกหลั่งออกในระหว่างที่ร่างการตอบสนองต่อการแพ้ เมื่อพิจารณาตามการออกฤทธิ์ของเฟกโซเฟนาดีนแล้วจะอยู่ในกลุ่มของยาต้านฮิสตามีนในกลุ่ม selective peripheral H1 blocker คือมีการออกฤทธิ์อย่างจำเพาะเจาะจงที่ตัวรับฮิสทามีน ชนิด H1 จัดเป็นยาในกลุ่มยาต้านฮีสทามีนรุ่นที่ 2 มีการผ่านเข้าสู่สมองที่ต่ำกว่า ทำให้การเกิดการง่วงซึมต่ำกว่าเมื่อเทียบกับยาต้านฮีสทามีนในรุ่นแรก
ในช่วงแรก มีการใช้เทอเฟนาดีน ซึ่งเป็นยาตั้งต้นของเฟกโซเฟนาดีน ภายหลังพบว่าเฟกโซเฟนาดีนมีคุณสมบัติเช่นเดียวกันกับเทอเฟนาดีน แต่มีข้อดีกว่าคือพบผลข้างเคียงอันไม่พึงประสงค์น้อยกว่า จึงได้มีการหันมาให้ความสนใจกับเฟกโซเฟนาดีน ปัจจุบันจึงมีการวางจำหน่ายในรูปของยาเฟกโซเฟนาดีนทดแทนยาเทอเฟนาดีน เฟกโซเฟนาดีนในรับการรับรองโดยคณะกรรมการอาหารและยา สหรัฐอเมริกา ในปี 1996 และมีวางจำหน่ายในรูปแบบยาสามัญ
หมดปัญหาเหงื่อออกมากที่มืออย่างถาวร รักษาแล้วมือแห้ง ชีวิตง่ายขึ้น!
จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / เบิกประกันได้ / ผ่อน 0% ได้ / ปรึกษาหมอก่อนผ่าตัดได้ไม่จำกัดครั้ง
ตัวอย่างยี่ห้อของยาเฟกโซเฟนาดีนที่มีจำหน่ายในประเทศไทย
TELFAST
- ยาเม็ด ขนาด 60 มิลลิกรัม
- ยาเม็ด ขนาด 180 มิลลิกรัม
- ยาน้ำแขวนตะกอน ความแรง 6 มิลลิกรัม / 1มิลลิลิตร
ชื่อผู้ผลิตคือ Sanofi-Aventis
TOFEXO
- ยาเม็ด ขนาด 60 มิลลิกรัม
ชื่อผู้ผลิตคือ T.O. Chemicals
VIFAS
- ยาเม็ด ขนาด 60 มิลลิกรัม
- ยาเม็ด ขนาด 180 มิลลิกรัม
ชื่อผู้ผลิตคือ สยามเภสัช
ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*
แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท
- ยาเม็ด ขนาด 60 มิลลิกรัม
- ยาเม็ด ขนาด 180 มิลลิกรัม
ชื่อผู้ผลิตคือ เภสัชกรมศรีประสิทธิ์
FEXOFAST
- ยาเม็ด ขนาด 180 มิลลิกรัม
ชื่อผู้ผลิตคือ Eurodrug
FEXOTINE
- ยาเม็ด ขนาด 60 มิลลิกรัม
ชื่อผู้ผลิตคือ Farmaline
หมดปัญหาเหงื่อออกมากที่มืออย่างถาวร รักษาแล้วมือแห้ง ชีวิตง่ายขึ้น!
จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / เบิกประกันได้ / ผ่อน 0% ได้ / ปรึกษาหมอก่อนผ่าตัดได้ไม่จำกัดครั้ง
BOSNUM
- ยาเม็ด ขนาด 60 มิลลิกรัม
- ยาเม็ด ขนาด 180 มิลลิกรัม
ชื่อผู้ผลิตคือ Unison
โรคและอาการที่เกี่ยวข้องกับการใช้ยานี้บรรเทา
- ข้อบ่งใช้สำหรับเยื่อโพรงจมูกอักเสบจากการแพ้
- ข้อบ่งใช้สำหรับผื่นลมพิษเรื้อรังชนิดไม่ทราบสาเหตุ
กลไกการออกฤทธิ์ของเฟกโซเฟนาดีน
เฟกโซเฟนาดีนออกฤทธิ์เช่นเดียวกันกับยาอื่นในกลุ่ม H1-blocker คือ เฟกโซเฟนาดีนเข้าจับกับตัวรับฮีสทามีนชนิด H1 อย่างแข่งขันและจำเพาะที่บริเวณทางเดินอาหาร หลอดเลือดใหญ่ และกล้ามเนื้อเรียบที่หลอดลม ซึ่งจะเป็นการยับยั้งการออกฤทธิ์ของฮีสทามีนที่ถูกหลั่งออกมาเมื่อร่างกายตอบสนองต่อการแพ้ ได้แก่ อาการคัดจมูก น้ำตาไหล ผื่นคัน เฟกโซเฟนาดีน ไม่มีฤทธิ์ anticholinergic, antidopaminergic และ antiadrenergic จับกับโปรตีนในกระแสเลือดร้อยละ 60-70 มีการดูดซึมเข้าสู่กระแสเลือดร้อยละ 33
ข้อบ่งใช้สำหรับเฟกโซเฟนาดีน
ข้อบ่งใช้สำหรับเยื่อโพรงจมูกอักเสบจากการแพ้ ยาในรูปแบบรับประทาน ขนาดการใช้ยาในผู้ใหญ่ ขนาด 120 มิลลิกรัม วันละครั้ง
ขนาดการใช้ยาในเด็ก อายุ 6-11 ปี ขนาด 30 มิลลิกรัม วันละ 2 ครั้ง
ขนาดการใช้ยาในเด็ก อายุมากกว่า 12 ปี ขนาดยาแบบเดียวกันกับในผู้ใหญ่
ข้อบ่งใช้สำหรับผื่นลมพิษเรื้อรังชนิดไม่ทราบสาเหตุ ยาในรูปแบบรับประทาน ขนาดการใช้ยาในผู้ใหญ่ ขนาด 180 มิลลิกรัม วันละครั้ง
ขนาดการใช้ยาในเด็ก อายุมากกว่า 12 ปี ขนาดยาแบบเดียวกันกับในผู้ใหญ่
ข้อปฏิบัติเมื่อลืมรับประทานยาเฟกโซเฟนาดีน
หากลืมรับประทานยาตามเวลาปกติที่รับประทาน ถ้าปกติรับประทาน 1 เม็ด ให้รับประทานยาทันทีที่นึกได้จำนวน 1 เม็ดโดยไม่ต้องเพิ่มขนาดยาเป็น 2 เม็ดแทนเม็ดที่ลืมรับประทาน ในกรณีลืมรับประทานยาใกล้กับเวลารับประทานถัดไป ให้รับประทานยาในมื้อถัดไปในขนาด 1 เม็ด โดยข้ามยาในมื้อที่ลืมไปและไม่ต้องเพิ่มขนาดยาเป็น 2 เม็ด
ข้อควรระวังของการใช้ยาเฟกโซเฟนาดีน
- ระวังการใช้ยานี้ในผู้ป่วยที่แพ้ยาเฟกโซเฟนาดีน
- ระวังการใช้ยานี้ในผู้ป่วยที่มีประวัติการเป็นโรคหัวใจและหลอดเลือด
- ระวังการใช้ยานี้ในเด็ก
- ระวังการใช้ยานี้ในผู้ป่วยโรคตับ
- ระวังการใช้ยานี้ในผุ้ป่วยโรคไต
- ระวังการใช้ยานี้ในสตรีมีครรภ์
- ระวังการใช้ยานี้ในสตรีให้นมบุตร
ผลข้างเคียงอันไม่พึงประสงค์จากการใช้ยาเฟกโซเฟนาดีน
ยานี้อาจก่อให้เกิดอาการอันไม่พึงประสงค์ ได้แก่ อาการที่เกี่ยวข้องกับระบบประสาท ได้แก่ ปวดศีรษะ ง่วงซึม อ่อนเพลีย ง่วงนอน ความผิดปกติของระบบประสาทสั่งการ อาการที่เกี่ยวข้องกับระบบหัวใจและหลอดเลือด ได้แก่ ใจสั่น หัวใจเต้นเร็ว อาการที่เกี่ยวข้องกับระบบทางเดินอาหาร ได้แก่ คลื่นไส้ อาหารไม่ย่อย ท้องเสีย อาการที่เกี่ยวข้องกับระบบางเดินหายใจ ได้แก่ การติดเชื้อในระบบทางเดินหายใจ ไซนัสอักเสบ อาการที่เกี่ยวกับระบบทางเดินปัสสาวะ ได้แก่ การติดเชื้อในระบบทางเดินปัสสาวะ อาการที่เกี่ยวข้องกับระบบผิวหนัง ได้แก่ เกิดผื่น อาการอื่นๆ ได้แก่ ปวดหลัง ปวดประจำเดือน
ข้อมูลการใช้ยาเฟกโซเฟนาดีนในสตรีมีครรภ์และสตรีให้นมบุตร
สำหรับการใช้ยาในสตรีมีครรภ์ ตัวยาจัดอยู่ในกลุ่ม category C คือ ควรระมัดระวังการใช้ยาในสตรีมีครรภ์ สำหรับสตรีให้นมบุตร ควรระวังการใช้ยา
ประเภทของยาตามองค์การอาหารและยา ประเทศไทย
ยาจัดอยู่ในกลุ่มยาอันตราย จำหน่ายเฉพาะในร้านขายยาแผนปัจจุบันที่มีเภสัชกรชั้นหนึ่งเป็นผู้จ่ายยาเท่านั้น
ข้อมูลการเก็บรักษายาเฟกโซเฟนาดีน
เก็บที่อุณหภูมิระหว่าง 20 ถึง 25 องศาเซลเซียส เก็บให้พ้นจากแสงแดด ความร้อน และความชื้น
สิ่งที่ควรแจ้งแพทย์ เภสัชกร และพยาบาลในการสั่งใช้ยา
แพทย์และเภสัชกรสามารถให้ข้อมูลการใช้ยาอย่างปลอดภัย ผู้ป่วยควรแจ้งข้อมูลเหล่านี้แก่แพทย์หรือเภสัชกรเพื่อประโยชน์ต่อผู้ป่วยและลดความเสี่ยงในการเกิดอันตรายจากการใช้ยา
- แจ้งข้อมูลการใช้ยารักษาโรคประจำตัว ยาที่เพิ่งรับประทานก่อนหน้านี้ ผลิตภัณฑ์เสริมอาหารที่รับประทาน (รวมถึงวิตามิน และสมุนไพร) ในกรณีมียาประจำตัวจำนวนมาก ให้พกยาเพื่อให้แพทย์หรือเภสัชกรช่วยตรวจสอบก่อนสั่งจ่ายยาใหม่ ไม่ให้เกิดอันตรกิริยาระหว่างยาที่จะได้รับใหม่และยาที่เดิมที่ผู้ป่วยใช้อยู่
- แจ้งประวัติการแพ้ยา หรืออาการแพ้ที่เกิดขึ้นเมื่อใช้ยา ผลิตภัณฑ์เสริมอาหาร หรือแพ้อาหารชนิดใดอยู่ (เนื่องจากยาบางชนิดมีส่วนประกอบของไข่ขาว นม ยีสต์) อาการที่เกิดขึ้น เช่น อาการบวม เกิดผื่น หายใจลำบาก หรือให้นำบัตรแพ้ยา พกติดตัวและแสดงบัตรนี้แก่แพทย์และเภสัชกรก่อนเข้าใช้บริการสุขภาพทุกครั้ง
- แจ้งข้อมูลในกรณีที่มีการตั้งครรภ์ หรือมีแผนที่จะตั้งครรภ์ หรือกำลังให้นมบุตร เนื่องจากยาบางชนิดส่งผลอันตรายต่อเด็กในครรภ์ หรือสามารถขับออกทางน้ำนมได้
- แจ้งข้อมูลที่จะส่งผลต่อการรับประทานยา เช่น มีปัญหาการกลืนลำบาก มีปัญหาด้านการมองเห็นหรืออ่านฉลากยา วิธีการรับประทานยา เพื่อแพทย์หรือเภสัชกรจะได้ช่วยแก้ไขปัญหาได้อย่างถูกต้อง
