สวัสดีค่ะ หนูอายุ16ปี เวลาโมโห โกรธ อยู่ๆก็ร้องไห้ค่ะ ร้องแบบไม่มีเหตุผล เเค่เรื่องเล็กๆน้อยๆก็ร้องค่ะ ตอนร้องจะรู้สึกแค้นๆค่ะ หนูอธิบายไม่ถูก รู้สึกเกร็งไปหมด บางครั้งก็ทุบตัวเองค่ะ ไม่ได้ทุบเเรงขนาดนั้นนะคะ ที่บอกว่าเรื่องเล็กน้อยก็ร้องเช่น ไฟดับ หนูโมโหมาก หงุดหงิด แล้วก็ร้องไห้เลยค่ะ ตอนทำการบ้านทำไม่ได้ก็เป็นแบบเดียวกันเลยค่ะ

สวัสดีครับ
การที่มีอารมณ์หงุดหงิด โมโหง่าย ควบคุมอารมณ์ตัวเองไม่ได้อยู่บ่อยๆนั้นอาจเกิดได้จากหลายสาเหตุครับ เช่น
- การขาดทักษะการควบคุมอารมณ์ที่ดีพอ
- อารมณ์ที่แปรปรวนตามรอบเดือน
- โรคซึมเศร้า
- โรคอารมณ์สองขั้ว
- โรคระเบิดอารมณ์เป็นครั้งคราว (Intermittent explosive disorder)
- โรคสมาธิสั้น
- ความผิดปกติของบุคลิกภาพบางอย่าง

ในกรณีที่มีปัญหาการควบคุมอารมณ์อยู่บ่อยๆจนทำให้มีผลกระทบกับการใช้ชีวิตตามมา หมอก็แนะนำว่าควรไปพบจิตแพทย์เพื่อตรวจประเมินอาการเพิ่มเติมให้ทราบสาเหตุที่แน่ชัดก่อน เพื่อที่จะได้ให้การรักษาและให้คำแนะนำในการฝึกควบคุมอารมณ์ได้อย่างเหมาะสมครับ

ช่วงวัยรุ่นต้องปรับตัวหลายด้าน ร่างกาย ฮอร์โมนมีการเปลี่ยนแปลง หน้าที่ความรับผิดชอบเพิ่มมากขึ้น อาจทำให้เกิดความเครียดได้ง่าย และหากไม่สามารถจัดการหรือปรับตัวกับความเครียดเหล่านั้นได้ ก็จะนำไปสู่ปัญหาสุขภาพจิต

ในกรณีที่โมโหง่าย ท้อแท้ง่าย อาจเกิดได้จากหลายสาเหตุ ได้แก่ จากความแปรปรวนของระดับฮอร์โมนช่วงมีประจำเดือน จากการขาดทักษะในการจัดการอารมณ์ที่เหมาะสม จากการเลี้ยงดูที่ไม่เหมาะสม จากความผิดปกติของสารเคมีในสมองซึ่งทำให้เกิดอาการของโรคทางด้านอารมณ์ หรือโรคอื่นๆในสาขาจิตเวช

ดังนั้นในกรณีนี้หากมีอาการต่อเนื่อง จัดการหรือควบคุมอารมณ์ไม่ได้ จนส่งผลกระทบต่อการดำเนินชีวิตประจำวันและสัมพันธภาพที่ดีต่อคนรอบข้าง ในกรณีนี้แนะนำพบจิตแพทย์ ประเมินอาการเพิ่มเติม วินิจฉัยโรคให้แน่ชัด แล้วรับการรักษาด้วยวิธีที่เหมาะสมต่อไปนะคะ

สวัสดีครับ

จากที่เล่ามาในเรื่องของการควบคุมอารมณ์ตนเองไม่ค่อยอยู่เมื่อมีเรื่องเข้ามาทำให้โมโห หรือการที่ไม่สามารถรับมือกับเรื่องเล็กๆอย่างไฟดับ หรือการทำการบ้านไม่เสร็จตรงนี้ก็เป็นเรื่องที่สมควรจะได้รับการประเมินจากจิตแพทย์หรือนักจิตวิทยานะครับ เพื่อลองหาต้นตอของความคิดหรือความรู้สึกที่ทำให้หนูเกิดอาการร้องไห้และโมโห โดยที่ไม่สามารถควบคุมตนเองได้

ไม่แน่ใจว่าเมื่อก่อนเคยสามารถควบคุมตนเองได้หรือไม่ หรือมีเหตุการณ์อะไรหรือเปล่าที่ชักนำให้ตัวเราเข้ามาถึงจุดที่ไม่สามารถควบคุมอารมณ์ของตนเองได้ ไม่ว่าจะเกิดเรื่องเล็กหรือเรื่องใหญ่ เพราะการลองได้ทบทวนตนเองจนเห็นความเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นก็อาจจะนำไปสู่การได้เข้าใจตนเอง และช่วยให้มีกระบวนการคิด และการจัดการอารมณ์ที่ดีขึ้นได้ครับ

ในเบื้องต้น การฝึกสมาธิจะช่วยให้เรามีการควบคุมตนเองได้ดีขึ้น พร้อมทั้งสภาพจิตใจที่ดีก็จะช่วยให้เราไม่อ่อนไหวไปตามอารมณ์ที่เกิดขึ้นได้ครับ ดังนั้นในการปรับสภาพจิตใจ ก็สามารถทำได้โดยลองมองดูกิจกรรมที่สามารถทำเป็นประจำได้เช่น การออกลังกาย การฟังเพลง หรือการทำงานอดิเรกบางอย่าง ทานอาหารให้ครบหมู่ ออกไปทานของอร่อยๆบ้าง ซึ่งตรงนี้ก็จะเป็นส่วนหนึ่งที่มีส่วนช่วยให้ความตึงเครียดในตัวคุณลดน้อยลงได้ คล้ายๆกับการพักฟื้นให้สภาพจิตใจของตนเองค่อยๆมีการเปลี่ยนแปลงไปในทางที่ดีขึ้น ซึ่งการดูแลตนเองควบคู่กันไปด้วยกับการรับการช่วยเหลือจากผู้เชี่ยวชาญด้านสุขภาพจิต จะเป็นการช่วยให้คุณสามารถรับมือกับเรื่องต่างๆที่เข้ามาในชีวิตได้ในระยะยาวอีกด้วยครับ

สุดท้ายนี้หากรู้สึกว่าต้องการจะพูดคุยกับใครซักคนหนึ่งแต่ยังไม่ต้องการที่จะพบกับจิตแพทย์หรือนักจิตวิทยา สายด่วนสุขภาพจิต 1323 ก็เป็นอีกหนึ่งทางเลือกที่คุณจะสามารถโทรเข้าไปพูดคุยกับเจ้าหน้าที่ได้ซึ่ง ข้อเสียคืออาจจะต้องมีการรอสายที่นานในบางช่วงเวลาครับ