กองบรรณาธิการ HD
เขียนโดย
กองบรรณาธิการ HD
ทีมแพทย์ HD
ตรวจสอบความถูกต้องโดย
ทีมแพทย์ HD

การรักษาสิวที่เหมาะสำหรับสิวแต่ละแบบ

รวมสาเหตุการเกิดสิว และการรักษาสิวที่เหมาะกับสิวแต่ละแบบ ทั้งสิวอุดตัน อักเสบ ไปจนถึงสิวผดที่มักเกิดเพราะอากาศร้อน
เผยแพร่ครั้งแรก 20 พ.ค. 2019 อัปเดตล่าสุด 26 เม.ย. 2021 ตรวจสอบความถูกต้อง 26 มิ.ย. 2019 เวลาอ่านประมาณ 3 นาที
การรักษาสิวที่เหมาะสำหรับสิวแต่ละแบบ

สิวเป็นโรคผิวหนังที่พบได้บ่อยที่สุด พบเห็นได้หลายลักษณะเช่น สิวหัวดำ สิวหัวขาว สิวผด สิวอักเสบ เป็นต้น บริเวณที่มักพบได้บ่อยคือใบหน้า คอ หน้าอกและหลัง ในวัยรุ่น  ผู้หญิงอายุ 14-17 ปี  ผู้ชายอายุ 16-17 ปี มักพบเป็นสิวมากกว่าวัยผู้ใหญ่ เนื่องมาจากฮอร์โมน แอนโดรเจนที่มีมากในช่วงวัยรุ่นกระตุ้นให้ต่อมไขมันทำงานมากกว่าปกติ

สิวแบ่งตามความรุนแรงได้เป็น 3 ระดับ ได้แก่ระดับเล็กน้อย ปานกลางและมาก หากปล่อยปะละเลยการรักษา สิวไปแล้ว จะก่อให้เกิดแผลเป็นจากสิวตามมา ซึ่งทำให้เกิดความ ไม่มั่นใจในตนเองจากรูปลักษณ์ภายนอกได้

แพ็กเกจที่คุณอาจสนใจ
รักษาหลุมสิว ลดรอยสิว วันนี้ ที่คลินิกใกล้บ้านคุณ เริ่มต้นที่ 97 บาท ลดสูงสุด 74%

จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / จ่ายทีหลังได้ / ผ่อน 0% ได้ / พร้อมแอดมินคอยตอบทุกคำถาม!

ลักษณะของสิวมี 2 ลักษณะ คือ ชนิดไม่อักเสบ และชนิดอักเสบ ซึ่งชนิดไม่อักเสบที่มักพบได้มากที่สุดคือสิวอุดตัน (comedone) สิวอุดตันแบ่งออกได้เป็น 2 ชนิดคือ สิวหัวขาว และสิวหัวดำ สิวหัวดำจะพบเซลล์ผิวที่ตายแล้วอุดตันรูขุมขนอยู่ มองเห็นลักษณะเป็นสีดำได้ชัดเจน สำหรับสิวหัวขาวเกิดจากเซลล์ผิวหนังบางส่วนอุดตันรูขุมขนไว้ จะมองเห็นลักษณะภายนอก เป็นตุ่มสีขาวนูนขนาดเล็ก 

สิวอักเสบคือสิวอุดตันที่เกิดการอักเสบขึ้นจากแบคทีเรียบนผิวหนังที่ชื่อ P.acnes ลักษณะของสิวอักเสบ จะพบเป็นตุ่มนูนแดงและมีอาการเจ็บร่วมด้วย การรักษาสิวอักเสบสามารถทำได้ด้วยการใช้ยาฆ่าเชื้อแบคทีเรียได้แก่ clindamycin, erythromycin สำหรับสิวอักเสบที่มีขนาดใหญ่และนูนมากจะถูกเรียกว่าสิวหัวช้าง การรักษาสิวหัวช้าง แนะนำให้พบแพทย์เพื่อฉีดสารสเตียรอยด์เข้าไปลดอาการอักเสบ ได้ทันที เพื่อลดการเกิดรอยสิวตามมา แต่วิธีการป้องกันการเกิดสิวอักเสบที่ดีที่สุด คือการเริ่มป้องกันไม่ให้เกิดสิวอุดตันก่อนนั่นเอง

สิวอีกชนิดหนึ่งที่มักพบในพื้นที่ที่มีอากาศร้อนชื้นอย่างประเทศไทยคือสิวผด (Acne Aestivalis) มักพบเป็นตุ่มใส และแดงขึ้นหลังโดนแดดจัด การรักษาไม่ต่างจากสิวอุดตันทั่วไปและแนะนำให้หลีกเลี่ยงแสงแดด พร้อมทาครีมกันแดดเพื่อลดปัจจัยเสี่ยง

เมื่อเป็นสิวเล็กน้อยถึงปานกลาง สามารถดีขึ้นได้ด้วยการใช้ผลิตภัณฑ์ดูแลผิวหน้าสำหรับผู้เป็นสิว การรักษาสิวด้วยตนเองนั้นทำได้ไม่ยาก ควรเลือกใช้ผลิตภัณฑ์ล้างหน้าที่มีส่วนผสมของ Salicylic acid และอ่อนโยนต่อผิว เพื่อช่วยลดการอุดตันของต่อมไขมัน อีกทั้งเลือกซื้อผลิตภัณฑ์ดูแลผิวที่มีส่วนผสมของ สารสกัดจากพืชบางชนิด ได้แก่ Aloe vera มีฤทธิ์ช่วยลดการอักเสบของผิว Tea tree oil ช่วยฆ่าเชื้อแบคทีเรียบนผิวหนัง และ Propolis มีฤทธิ์ทั้งสองอย่างดังที่กล่าวมาข้างต้น

การรักษาสิวเบื้องต้น (First line treatment) 

แบ่งตามความรุนแรงของสิว ดังนี้

  1. สิวเล็กน้อย (mild acne) ใช้เฉพาะยาทา ได้แก่  
    - Benzoyl peroxide 2.5% - 5%
    - Topical retinoids 0.01%-0.1%
    - Clindamycin 1% solution
    - Erythromycin 2%-4% (solution หรือ gel)
    - Salicylic acid
    - Azelaic acid
    - Sulfur, Resorcinol
    ไม่ควรใช้ Clindamycin หรือ Erythromycin ทาอย่างเดียว เพราะมีความเสี่ยงต่อการเกิดเชื้อดื้อยาควรใช้รวมกับ Benzoyl peroxide
  2. สิวปานกลาง (moderate acne) ใช้ยาทา (ดังกล่าวแล้วใน mild acne) ร่วมกับยารับประทานคือยาในกลุ่ม Tetracycline ในกรณีที่แพ้ยาในกลุ่ม Tetracycline ให้ใช้ Erythromycin
  3. สิวรุนแรง (severe acne) ควรปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญโรคผิวหนัง  ในกรณีการรักษาที่ไม่ตอบสนองด้วยวิธีมาตรฐานใน 2-3 เดือน หรือเป็นสิวรุนแรง (severe acne ) ควรปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญโรคผิวหนัง  

การรักษาโดยแพทย์ผู้เชี่ยวชาญโรคผิวหนัง (Second line treatment) 

  1. สิว (acne vulgaris) ที่ใช้ยาทาตามการรักษาสิวเบื้องต้น ติดต่อกัน 2-3 เดือนแล้วไม่ได้ผล ควรพิจารณาใช้ second line drugs เช่น Co-trimoxazole (Sulfamethoxazole trimethoprim), dapsone, amoxicillin, isotretinoin, hormone 
  2. การรักษาเสริม (adjunctive therapy )
    - Comedone extraction (กดสิว)
    - Intralesional steroid (ฉีดสเตียรอยด์) 
    - Laser therapy and Light therapy (รักษาด้วยเลเซอร์)
    - Cryotherapy (รักษาด้วยความเย็น)

ในผู้ที่มีแนวโน้มเป็นสิวง่ายควรหลีกเลี่ยงการขัดถูผิวอย่างแรง เพราะจะยิ่งไปช่วยกระตุ้นการทำงานของ ต่อมไขมันให้ทำงานหนักยิ่งขึ้น หลีกเลี่ยงแสงแดดและความร้อน งดใช้ครีมบำรุงผิวที่มีส่วนผสมเป็นน้ำมัน เพราะจะทำให้ผิวอุดตันได้ง่าย

แพ็กเกจที่คุณอาจสนใจ
รักษาหลุมสิว ลดรอยสิว วันนี้ ที่คลินิกใกล้บ้านคุณ เริ่มต้นที่ 97 บาท ลดสูงสุด 74%

จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / จ่ายทีหลังได้ / ผ่อน 0% ได้ / พร้อมแอดมินคอยตอบทุกคำถาม!

นอกจากปัจจัยหลักที่ส่งผลกระทบโดยตรงต่อผิวหนังแล้ว ปัจจัยอื่นที่มีผลต่อร่างกายทั้งระบบก็เกี่ยวข้อง กับสิวด้วยเช่นกัน ชนิดของอาหารก็เป็นสาเหตุหนึ่งในนั้น อาหารยอดนิยมของชาติตะวันตก เช่น สเต็กเนื้อ แป้งขัดสี เฟรนช์ฟราย เนยและนมวัวก่อให้เกิดการกระตุ้นสิวมากยิ่งขึ้นได้ การเปลี่ยนมาเลือกรับประทานอาหารที่มีค่าดัชนี น้ำตาลต่ำ ทานผักผลไม้สด และเนื้อสัตว์ที่ไขมันน้อย จะช่วยควบคุมการเกิดสิวได้ดีกว่า

อีกหนึ่งปัจจัยที่ส่งผลทำให้สิวแย่ลงมากคือความเครียด ความเครียดส่งผลให้ฮอร์โมนคอร์ติซอลและแอนโดรเจน เพิ่มขึ้นผิดปกติในทุกเพศทุกวัย มีผลกระตุ้นการทำงานของรูขุมขนอย่างชัดเจน การสูบบุหรี่ก็เช่นกัน ผู้ที่สูบบุหรี่จะพบการอุดตันของผิวหนังได้มากกว่าผู้ที่ไม่สูบ

สิวเป็นโรคผิวหนังเรื้อรังที่ไม่ก่อเกิดให้อันตรายแก่ชีวิต แต่สามารถทำให้สูญเสียความมั่นใจในบุคลิกภาพ และส่งผลกระทบไปถึงการดำรงชีวิตประจำวันได้ การรักษาสิวจึงมีความจำเป็นมากขึ้นเมื่อเทียบกับแนวความเชื่อดั้งเดิม ที่ควรปล่อยให้สิวหายไปเอง การรักษาสิวนอกจากการใช้ยาเพื่อปรับสภาพผิวให้ทำงานอย่างสมดุลขึ้นแล้ว ปัจจัยอื่นที่เกี่ยวข้องกับการเลือกใช้ผลิตภัณฑ์ดูแลผิวหน้า รวมไปถึงการรักษาความสะอาดของผิวก็สำคัญไม่ยิ่งหย่อนไปกว่ากัน และต้องทำไปควบคู่กันเพื่อ ให้เห็นผลการรักษา ที่ชัดเจน ระยะเวลาในการรักษาสิวมักเริ่มเห็นผลภายใน 4-6 สัปดาห์ ดังนั้นผู้ที่เป็นสิวจึงควรรอจนกว่าอาการจะ ค่อยๆดีขึ้น ไม่ควรไปแกะเกาบริเวณที่เป็นสิว

แต่หากเป็นสิวระดับรุนแรงมาก พบสิวอักเสบและสิวหัวช้างจำนวนมาก ทั้งบริเวณใบหน้าและลำตัว แนะนำให้ไปพบแพทย์ผิวหนังเพื่อทำการรักษา ไม่ควรปล่อยสิวอักเสบรุนแรงให้หายเอง เพราะถึงแม้สิวจะสามารถ หายได้เองเมื่อระยะเวลาผ่านไป แต่รอยดำและหลุมสิวที่อาจเกิดขึ้นตามมานั้นรักษาได้ยากกว่ามาก


10 แหล่งข้อมูล
กองบรรณาธิการ HD มุ่งมั่นตั้งใจให้ผู้อ่านได้รับข้อมูลที่ถูกต้อง โดยทำงานร่วมกับแพทย์และบุคลากรทางการแพทย์ รวมถึงเลือกใช้ข้อมูลอ้างอิงที่น่าเชื่อถือจากสถาบันต่างๆ คุณสามารถอ่านหลักการทำงานของกองบรรณาธิการ HD ได้ที่นี่
Emmy Graber MD, Treatment of acne vulgaris (https://www.uptodate.com/contents/treatment-of-acne-vulgaris)
Jaggi Rao MD, Acne Vulgaris Guidelines (https://emedicine.medscape.com/article/1069804-guidelines), 26 March 2019
รองศาสตราจารย์ นายแพทย์นภดล นพคุณ, Clinical Practice Guideline Acne (http://www.dst.or.th)

บทความนี้มีจุดประสงค์เพื่อให้ความรู้แก่ผู้อ่าน และไม่สามารถแทนการแนะนำของแพทย์ การวินิจฉัยโรค หรือการรักษาได้ ผู้อ่านควรพบแพทย์เพื่อให้แพทย์ตรวจที่สถานพยาบาลทุกครั้ง และไม่ควรตีความเองหรือวางแผนการรักษาด้วยตัวเองจากการอ่านบทความนี้ ทาง HD พยายามอัปเดตข้อมูลให้ครบถ้วนถูกต้องอยู่เสมอ คุณสามารถส่งคำแนะนำได้ที่ https://honestdocs.typeform.com/to/kkohc7

ผู้เขียนและผู้รีวิวบทความไม่มีส่วนเกี่ยวข้องกับสินค้าหรือบริการที่นำเสนอแต่อย่างใด เว้นแต่จะระบุในเนื้อหา การแนะนำสินค้าและบริการแสดงขึ้นอัตโนมัติจากระบบของเว็บไซต์หรือแอปพลิเคชัน

ขอบคุณที่อ่านค่ะ คุณคิดว่าบทความนี้มีประโยชน์มากแค่ไหนคะ
(1 ดาว - น้อย / 5 ดาว - มาก)

บทความต่อไป
วิธีบีบสิว หรือเจาะสิวด้วยตัวเอง ผลข้างเคียง ข้อควรระวัง วิธีการเตรียมตัวก่อน และวิธีการดูแลตัวเอง
วิธีบีบสิว หรือเจาะสิวด้วยตัวเอง ผลข้างเคียง ข้อควรระวัง วิธีการเตรียมตัวก่อน และวิธีการดูแลตัวเอง

บีบสิวอย่างถูกวิธี ไม่เพียงแต่กำจัดสิวให้พ้นสายตาได้แล้ว แต่ยังหยุดรอยดำคล้ำจากสิวได้ด้วย

อ่านเพิ่ม
วิธีการรักษาสิวอุดตันด้วยตัวเอง
วิธีการรักษาสิวอุดตันด้วยตัวเอง

วิธีการรักษาสิวอุดตันด้วยตัวเอง ทำได้ไม่ยาก เพียงแค่หมั่นดูแลใบหน้าสม่ำเสมอ และเลือกใช้ยารักษาสิวให้ถูกชนิด สิวอุดตันก็จะหลุดออกโดยไม่จำเป็นต้องไปกดสิว

อ่านเพิ่ม
เป็นสิวหัวช้าง รักษาอย่างไรดี?
เป็นสิวหัวช้าง รักษาอย่างไรดี?

สิวหัวช้าง เป็นสิวอักเสบที่มีความรุนแรงมาก เพราะยากต่อการรักษาและมักจะทิ้งรอยเอาไว้ ยิ่งถ้าบีบและเค้นเพื่อให้สิวแตก ก็จะยิ่งทำให้เกิดแผลเป็นและรอยหลุมสิวขนาดใหญ่อีกด้วย

อ่านเพิ่ม