ช่องคลอดแห้ง เป็นหนึ่งในปัญหาที่ผู้หญิงหลายคนเคยประสบ แต่มีคนจำนวนไม่น้อยที่ไม่รู้สาเหตุของปัญหาดังกล่าว แม้ว่าจะดูไม่ใช่เรื่องใหญ่แต่ภาวะดังกล่าวสามารถส่งผลต่อการมีเพศสัมพันธ์ จนความสัมพันธ์ระหว่างคุณกับคนรักสั่นคลอนเพราะเมื่อช่องคลอดมีสารหล่อลื่นไม่เพียงพอ จะทำให้เกิดความรู้สึกเจ็บและแสบในขณะมีเพศสัมพันธ์ได้
จากการศึกษาพบว่า ภาวะช่องคลอดแห้งและปากช่องคลอดแห้ง หรือ Vulvovaginal atrophy (VVA) พบได้บ่อย แต่มักไม่ได้รับการรายงานมากนัก สามารถเกิดได้กับผู้หญิงทุกช่วงวัยในช่วงชีวิตหนึ่ง เมื่อมีการขาดฮอร์โมนเอสโตรเจน โดยร้อยละ 50 พบในหญิงวัยหมดประจำเดือน มาดูสาเหตุที่ทำให้ช่องคลอดแห้งกันดีกว่าว่า มีอะไรบ้าง
ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*
แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท
สาเหตุที่ทำให้ช่องคลอดแห้ง
1. มีระดับเอสโตรเจนต่ำ
เป็นสาเหตุหลักของภาวะช่องคลอดแห้ง ฮอร์โมนเอสโตรเจน มีหน้าที่ทำให้ผนังช่องคลอดหนาตัวขึ้น มีความชุ่มชื้น และมีความหยืดหยุ่น แต่ฮอร์โมนเอสโตรเจนจะมีปริมาณลดลงระหว่างมีประจำเดือนและจะหมดไปเมื่อถึงวัยหมดระดู
2. ตั้งครรภ์ หรือให้นม
เมื่อผู้หญิงตั้งครรภ์ หรืออยู่ในช่วงให้นมลูก ฮอร์โมนในร่างกายจะเกิดการผันผวนซึ่งมีผลต่อการผลิตฮอร์โมนเอสโตรเจน โดยเฉพาะเมื่อร่างกายหลั่งฮอร์โมนโปรแลคตินในช่วงที่ให้นมลูก แม้ฮอร์โมนโปรแลคตินจะช่วยผลิตน้ำนมแต่มันกลับไปลดระดับของเอสโตรเจนลงทำให้ช่องคลอดแห้งได้ในที่สุด แต่เมื่อคุณกลับมามีประจำเดือนอีกครั้ง ช่องคลอดก็จะกลับมามีสารหล่อลื่นเหมือนเช่นเคย
3.วัยทอง
เมื่ออายุมากขึ้น จำนวนไข่ในร่างกายก็จะลดลงซึ่งทำให้ฮอร์โมนเอสโตรเจนลดลงตามไปด้วย นอกจากนี้ผนังช่องคลอดก็จะบางลง สีซีด และสูญเสียความยืดหยุ่นแล้วยังส่งผลให้ระดับของค่า PH เปลี่ยนไป ยิ่งไปกว่านั้นต่อมในช่องคลอดจะทำงานไม่เหมือนเดิมทำให้ผลิตสารหล่อลื่นได้น้อยลง
4.เนื้อเยื่อในช่องคลอดอักเสบ
มีหลายกรณีที่การติดเชื้อทำให้ผู้หญิงมีช่องคลอดแห้ง เช่น ผลิตภัณฑ์บางชนิด ยา การเจ็บป่วย สุขนิสัย ตัวอย่างเช่น
- การใส่ห่วงคุมกำเนิดสามารถทำให้เกิดการอักเสบที่ผนังของช่องคลอด
- ยาฆ่าสเปิร์ม หรือยางจากถุงยางก็สามารถทำให้เกิดการระคายเคืองบริเวณนี้
- การติดเชื้อราในช่องคลอดสามารถทำให้เกิดการระคายเคืองและทำให้ช่องคลอดแห้ง
- ผ่าตัดรังไข่
- โรคภูมิคุ้มกันบกพร่อง
- โรคเบาหวานที่ควบคุมไม่ได้
5.ยา
ยาที่ทำให้ช่องคลอดของผู้หญิงแห้ง เช่น
- ยาคุมกำเนิด
- ยาต้านอาการซึมเศร้า
- ยาต้านฮีสตามีนสำหรับโรคภูมิแพ้และโรคหวัด
- ยาเคมีบำบัดและรักษามะเร็ง
- ยาต้านเอสโตรเจน
6.ดูแลเรื่องสุขอนามัยไม่ดี
การดูแลทำความสะอาดของช่องคลอดไม่ได้หมายความว่า คุณต้องใช้ผลิตภัณฑ์ทำความสะอาด เช่น สบู่ โลชั่น เจล และน้ำยาระงับกลิ่น ในการสวนล้างช่องคลอดเสมอไป เนื่องจากผลิตภัณฑ์พวกนี้ ทำให้เกิดภาวะช่องคลอดแห้งได้
7.ความเครียด
เมื่อร่างกายตกอยู่ในสถานการณ์ตึงเครียด ระดับของคอร์ติซอลในเลือดก็จะเพิ่มขึ้นซึ่งจะทำให้ฮอร์โมนทางเพศหลั่งออกมาผิดปกติ มีผลให้ช่องคลอดแห้งได้ในที่สุด
8.ความกลัว
เมื่อพูดถึงเรื่องบนเตียง มีผู้หญิงบางคนที่มีปัญหากับอารมณ์ โดยอาจเกิดความรู้สึกกลัว หรือไม่รู้สึกสนใจที่จะทำกิจกรรมบนเตียง ซึ่งก็มีส่วนทำให้ช่องคลอดไม่หลั่งสารหล่อลื่นออกมา
การดูแลตนเองเมื่อมีภาวะช่องคลอดแห้ง
- งดใช้น้ำยาทุกชนิดสวนล้างช่องคลอด เนื่องจากภายในช่องคลอดมีแบคทีเรียที่มีประโยชน์ในการสร้างสมดุลกรด ด่าง และมีกลไกลในการทำความสะอาดตัวเอง การสวนล้างจะทำให้เสียสมดุลกรดด่างและทำลายแบคทีเรีย มีผลให้ติดเชื้อราและช่องคลอดอักเสบได้
- การใช้สารหล่อลื่นที่มีขายอยู่ตามร้านขายยาสามารถช่วยแก้ปัญหาได้
- จำกัดการดื่มแอลกอฮอล์และการสูบบุหรี่
- ดื่มน้ำอย่างน้อยวันละ 2 ลิตรทุกวัน
- ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ
- รับประทานอาหารที่มีส่วนผสมของถั่วเหลือง เพราะถั่วเหลืองมีไฟโตเอสโตรเจนที่มีฤทธิ์คล้ายกับฮอร์โมนเอสโตรเจน
- มีเพศสัมพันธ์บ่อยขึ้น เพราะจะช่วยให้เลือดไหลเวียนมาเลี้ยงเนื้อเยื่อช่องคลอดมากขึ้น
หากคุณลองทำตามวิธีข้างต้นแล้ว อาการยังไม่ดีขึ้น และปัญหาช่องคลอดแห้งส่งผลกระทบต่อการใช้ชีวิต แนะนำให้ปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเฉพาะทางเพื่อหาแนวทางในการรักษาที่เหมาะสมต่อไป