มะเร็งถุงน้ำดีเป็นมะเร็งหาพบได้ยากชนิดหนึ่งที่ส่งผลกระทบต่อเซลล์ต่อมหรือเซลล์บุผิวในถุงน้ำดี โดยทั่วไปมักไม่เกิดอาการร้ายแรงในตอนต้น แต่ก็ทำให้ยากต่อการสังเกตพบและอาจได้รับการวินิจฉัยล่าช้าและลดอัตราความสำเร็จของการรักษา
บทนำ
มะเร็งถุงน้ำดีเป็นชนิดของมะเร็งที่หาพบได้ยาก
ตรวจมะเร็งทั่วไปวันนี้ ที่คลินิกหรือรพ. ใกล้บ้านคุณ เริ่มต้นที่ 340 บาท ลดสูงสุด 64%
จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / จ่ายทีหลังได้ / ผ่อน 0% ได้ / พร้อมแอดมินคอยตอบทุกคำถาม!
มะเร็งถุงน้ำดีแบ่งออกได้เป็นหลายประเภทขึ้นอยู่กับว่าเซลล์ในบริเวณใดที่ผิดปกติ
โดยส่วนใหญ่ 85% ของโรคมะเร็งถุงน้ำดีเป็นชนิดมะเร็งอะดีโนคาร์ซิโนมา (Adenocarcinoma) หรือมะเร็งชนิดต่อมหมายถึงการที่เซลล์มะเร็งเริ่มต้นจากเซลล์ต่อมซึ่งบุอยู่ภายในถุงน้ำดี
แต่มะเร็งที่เริ่มต้นในเซลล์เยื่อบุผิวคล้ายเซลล์ผิวหนังที่บุผิวของถุงน้ำดีจะมีชื่อว่า มะเร็งเยื่อบุผิวชนิดสความัส (Squamous cell cancer)
มะเร็งถุงน้ำดีพบได้บ่อยในผู้หญิงมากกว่าผู้ชายโดยประมาณ 7 ใน 10 รายของผู้ป่วยถุงน้ำดีจะเป็นเพศหญิง นอกจากนี้ ยังพบได้บ่อยในผู้สูงอายุโดยเฉพาะผู้ที่มีอายุมากกว่า 70 ปีขึ้นไป
ถุงน้ำดี
ถุงน้ำดีเป็นอวัยวะรูปลูกแพร์ขนาดเล็กที่ตำแหน่งอยู่ใต้ตับ มีหน้าที่หลักคือการเก็บน้ำดีและทำให้เข้มข้น
น้ำดีเป็นของเหลวที่ผลิตโดยตับซึ่งช่วยในการย่อยสารอาหารกลุ่มไขมัน น้ำดีจะผ่านจากตับผ่านท่อเล็ก ๆ ซึ่งเรียกว่าท่อน้ำดีไปในถุงน้ำดีและเก็บไว้ในนั้น
ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*
แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท
เมื่อเวลาผ่านไป น้ำดีที่ถูกเก็บไว้ก็จะเข้มข้นมากขึ้นซึ่งจะทำให้ย่อยสลายไขมันดีขึ้น และถุงน้ำดีจะปล่อยน้ำดีเข้าไปในระบบย่อยอาหารเมื่อจำเป็นต้องใช้
ถุงน้ำดีเป็นอวัยวะที่มีประโยชน์ แต่ไม่ได้มีผลกระทบสำคัญอย่างยิ่งยวดต่อชีวิต ซึ่งหากมีปัญหาหรือมีความผิดปกติก็สามารถตัดออกได้อย่างปลอดภัยโดยปราศจากการรบกวนความสามารถในการย่อยอาหาร
อาการของโรคมะเร็งถุงน้ำดี
ในระยะเริ่มแรก โรคมะเร็งถุงน้ำดีมักไม่ก่อให้เกิดอาการซึ่งหมายความว่าคุณอาจได้รับการวินิจฉัยเมื่อโรคมะเร็งพัฒนาลุกลามไปมากแล้ว
อาการที่เกิดขึ้นในโรคมะเร็งระยะท้าย ได้แก่:
อาการเหล่านี้อาจเกิดมาจากภาวะอื่น ๆ และอาจไม่เกี่ยวข้องกับโรคมะเร็งถุงน้ำดีก็เป็นได้ อย่างไรก็ตาม หากคุณมีอาการเหล่านี้คุณควรเข้าพบแพทย์ประจำตัวของคุณเพื่อให้พวกเขาตรวจร่างกายและค้นหาสาเหตุสิ่งที่ทำให้เกิดอาการเหล่านี้
อาการที่เป็นไปได้อื่น ๆ ของมะเร็งถุงน้ำดีนั้นได้แก่ ไม่อยากอาหาร การสูญเสียน้ำหนักที่ไม่มีสาเหตุชัดเจน และท้องบวม
ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*
แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท
สาเหตุของโรคมะเร็งถุงน้ำดี
ในโรคมะเร็งถุงน้ำดีเซลล์จะเติบโตอย่างผิดปกติภายในถุงน้ำดี ไม่เป็นที่ทราบแน่ชัดว่าเหตุใดจึงเกิดเหตุการณ์เช่นนี้ขึ้น แต่พบว่ามีปัจจัยบางอย่างที่เพิ่มโอกาสในการเป็นโรคมะเร็งถุงน้ำดีได้
มะเร็งในถุงน้ำดีพบได้บ่อยในผู้สูงอายุและโอกาสในการพัฒนาโรคดังกล่าวเพิ่มขึ้นตามอายุเช่นกัน ส่วนใหญ่เกิดขึ้นในผู้ที่อายุเกิน 70 ปีขึ้นไป
ปัจจัยด้านวิถีชีวิต เช่น โรคอ้วน การสูบบุหรี่ และการรับประทานที่ไม่ดีต่อสุขภาพนั้นเชื่อว่าจะเพิ่มความเสี่ยงต่อการเป็นมะเร็งถุงน้ำดี อย่างไรก็ตาม ยังมีหลักฐานไม่เพียงพอที่จะแสดงความสัมพันธ์ระหว่างอาหารที่ทานและโรคมะเร็งถุงน้ำดีอย่างชัดเจน
นอกจากนี้ ยังมีปัจจัยอีกมากมายที่สามารถเพิ่มโอกาสในการเกิดมะเร็งถุงน้ำดีได้ ตัวอย่างเช่น การเป็นโรคนิ่วในถุงน้ำดี (gallstones) โรคถุงน้ำดีอักเสบ (cholecystitis) และโรคเบาหวานก็มีส่วนเพิ่มความเสี่ยงได้เช่นกัน
หากคุณมีประวัติครอบครัวเป็นโรคนิ่วถุงน้ำดีอักเสบ นิ่วในถุงน้ำดี หรือโรคมะเร็งถุงน้ำดีคุณมีแนวโน้มที่เสี่ยงต่อการเกิดมะเร็งถุงน้ำดีมากกว่าประชากรทั่วไป
การวินิจฉัยโรคมะเร็งถุงน้ำดี
แพทย์ประจำตัวของคุณจะตรวจร่างกายและถามเกี่ยวกับอาการของคุณ หากสงสัยว่าเป็นมะเร็งถุงน้ำดี พวกเขาอาจจะส่งต่อคุณให้กับแพทย์ผู้เชี่ยวชาญโดยปกติแล้วจะเป็น อายุรแพทย์ทางเดินอาหารซึ่งเป็นแพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านระบบทางเดินอาหารโดยเฉพาะ
แพทย์ผู้เชี่ยวชาญจะซักถามประวัติทางการแพทย์ของคุณ และตรวจร่างกายเพื่อดูว่าต่อมน้ำเหลืองที่คอและขาหนีบของคุณบวมโตหรือไม่
นอกจากนี้ คุณยังอาจมีการตรวจเพิ่มเติมอื่น ๆ ได้แก่:
- การตรวจเลือด
- การสแกนอัลตราซาวนด์
- การสแกนด้วยระบบเอกซเรย์คอมพิวเตอร์
หากการทดสอบเหล่านี้ชี้ให้เห็นสิ่งผิดปกติภายในหรือรอบ ๆ ถุงน้ำดีของคุณ อาจมีการตรวจทดสอบเพิ่มเติมเพื่อช่วยยืนยันว่าคุณเป็นมะเร็งถุงน้ำดีหรือไม่ ได้แก่:
- การส่องกล้องตรวจท่อทางเดินน้ำดีและตับอ่อน (Endoscopic retrograde cholangiopancreatography: ERCP)
- การตรวจท่อทางเดินน้ำดีและตับอ่อนด้วยเครื่องเอ็มอาร์ไอ (Magnetic resonance cholangiopancreatography: MRCP)
- การตรวจชิ้นเนื้อ และการเจาะดูดชิ้นเนื้อด้วยเข็มขนาดเล็ก
การรักษามะเร็งถุงน้ำดี
การรักษาหลักสำหรับโรคมะเร็งถุงน้ำดี คือ การผ่าตัดเพื่อกำจัดถุงน้ำดีและเนื้อเยื่อโดยรอบในบางกรณี
บางครั้ง ก็มีการใช้ยาเคมีบำบัดและการฉายรังสีรักษาร่วมกับการผ่าตัด หรือการใช้เพียงเคมีบำบัดอย่างเดียว หรือการฉายรังสีรักษาอย่างเดียว
ทางเลือกในการรักษาที่เหมาะกับคุณที่สุดจะขึ้นอยู่กับ:
- ชนิดของมะเร็งถุงน้ำดีที่คุณมี
- ระยะของโรคมะเร็งของคุณ
- สุขภาพความแข็งแรงโดยรวมของคุณ
เช่นเดียวกับโรคมะเร็งทั้งหมด โอกาสในการรักษาแล้วประสบความสำเร็จขึ้นอยู่กับระยะของโรคมะเร็งขณะได้รับการวินิจฉัยว่าลุกลามไปเพียงใด
ตัวอย่างเช่น หากเซลล์มะเร็งยังจำกัดอยู่เพียงบริเวณถุงน้ำดี โอกาสรอดชีวิตอยู่นานกว่าห้าปีมีประมาณ 80% ของกรณีทั้งหมด
อย่างไรก็ตาม หากมะเร็งถุงน้ำดีแพร่กระจายไปในเนื้อเยื่อรอบข้าง หรือแพร่กระจายไปยังต่อมน้ำเหลืองแล้วจะทำให้มีโอกาสรอดชีวิตอยู่อย่างน้อยห้าปีลดลงมาก เหลือเพียงประมาณ 30% เท่านั้น
