กองบรรณาธิการ HonestDocs
เขียนโดย
กองบรรณาธิการ HonestDocs

Cholecystitis (ถุงน้ำดีอักเสบ)

เผยแพร่ครั้งแรก 1 มี.ค. 2017 อัปเดตล่าสุด 17 พ.ย. 2020 เวลาอ่านประมาณ 2 นาที

เรื่องควรรู้

ขยาย

ปิด

  • โรคถุงน้ำดีอักเสบ เกิดขึ้นเมื่อน้ำดีไม่สามารถไหลเวียนออกจากตับได้ ขณะที่น้ำดีสะสมอยู่ในท่อ ถุงน้ำดีจะเริ่มหนา แข็ง บวม และเกิดการระคายเคือง ช่องท้องจะมีอาการเจ็บ และติดเชื้อ เนื่องจากน้ำดีไม่สามารถไหลเวียนได้ตามปกติ
  • อาการทั่วไปของโรคถุงน้ำดีอักเสบ ได้แก่ มีไข้ รู้สึกปวดรุนแรงเฉียบพลันที่ช่องท้องส่วนบนด้านขวา รู้สึกปวดอยู่นานกว่า 6 ชั่วโมง เจ็บหลังจากทานข้าว คลื่นไส้ อาเจียน ท้องอืด และรู้สึกเจ็บที่ช่องท้องด้านขวา
  • ตัวอย่างสาเหตุของโรคถุงน้ำดีอักเสบที่พบบ่อย เช่น นิ่วน้ำดีจะฝังตัวอยู่ในท่อถุงน้ำดีกีดกันไม่ให้น้ำดีไหลผ่านไปได้ ภาวะแทรกซ้อนจากปัญหาสุขภาพอื่นๆ เช่น โรคเบาหวาน หรือโรคเอดส์ ถุงน้ำดีอักเสบเฉียบพลันและมีอาการบวม หรือมีถุงน้ำดีขุ่นเหมือนสีโคลน
  • วิธีรักษาโรคถุงน้ำดีอักเสบ ได้แก่ การผ่าตัดถุงน้ำดี เปลี่ยนอาหารให้เป็นแบบไขมันต่ำ ยาบรรเทาอาการปวด ยาที่ใช้สลายนิ่ว ยายับยั้งการก่อตัวของนิ่ว รวมกับการปรับเปลี่ยนพฤติกรรม และดื่มน้ำเยอะๆ
  • โรคถุงน้ำดีอักเสบสามารถตรวจวินิจฉัยได้ง่ายๆ ด้วยการทดสอบ ดูประวัติทางการแพทย์ อัลตราซาวด์ เอ็กซเรย์ และการตรวจโดยการฉายภาพอื่นๆ เพื่อตรวจดูการอักเสบของถุงน้ำดี 
  • เปรียบเทียบราคาและแพ็กเกจตรวจสุขภาพ

โรคถุงน้ำดีอักเสบ (Cholecystitis) เป็นคำกว้างๆ ที่ใช้เรียกปัญหาการอักเสบของถุงน้ำดีทั่วไป ที่อาจสร้างความเจ็บปวดได้  

โรคถุงน้ำดีอักเสบ หรือการอักเสบของถุงน้ำดีจะเกิดขึ้นเมื่อน้ำดีไม่สามารถไหลเวียนออกจากตับได้เหมือนเช่นเคย ขณะที่น้ำดีสะสมอยู่ในท่อ ถุงน้ำดีจะเริ่มหนา แข็ง บวม และเกิดการระคายเคือง ช่องท้องจะมีอาการเจ็บ และติดเชื้อ เนื่องจากน้ำดีไม่สามารถไหลเวียนได้ตามปกติ

แพ็กเกจที่คุณอาจสนใจ
หมดปัญหาเหงื่อออกมากที่มืออย่างถาวร รักษาแล้วมือแห้ง ชีวิตง่ายขึ้น!

จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / เบิกประกันได้ / ผ่อน 0% ได้ / ปรึกษาหมอก่อนผ่าตัดได้ไม่จำกัดครั้ง

อาการของโรคถุงน้ำดีอักเสบ

อาการทั่วไปของโรคถุงน้ำดีอักเสบ ได้แก่

  • มีไข้
  • รู้สึกปวดรุนแรงเฉียบพลันที่ช่องท้องส่วนบนด้านขวา
  • รู้สึกปวดอยู่นานกว่า 6 ชั่วโมง
  • เจ็บหลังจากทานข้าว
  • คลื่นไส้
  • อาเจียน
  • ท้องอืด
  • รู้สึกเจ็บที่ช่องท้องด้านขวา

แม้อาการบางอย่างอาจทำให้เราเข้าใจผิดคิดว่า เป็นโรคถุงน้ำดี ทั้งๆ ที่อาจไม่ใช่ แต่การให้แพทย์ตรวจวินิจฉัยก็ยังจำเป็นอยู่ดี 

โรคถุงน้ำดีอักเสบที่ไม่ได้รับการรักษาจะส่งผลให้เกิดภาวะแทรกซ้อน ดังนั้น อย่าคิดว่าอาการเหล่านี้เป็นเพียงอาการอาหารไม่ย่อย หรือท้องเสียเท่านั้น 

โรคถุงน้ำดีอักเสบอาจเรื้อรังได้ ถุงน้ำดีอาจบวม หรือเสียหายเป็นเวลานาน และถาวร หรืออาจจะมีอาการเฉียบพลัน หรืออาการอักเสบ “จู่โจม” ในทันที ส่งผลให้ถุงน้ำดีบวมและเกิดการระคายเคือง 

การที่ถุงน้ำดีอักเสบจู่โจมเฉียบพลันบ่อยๆ จะทำให้โรคถุงน้ำดีอักเสบเรื้อรังในที่สุด

แพ็กเกจที่คุณอาจสนใจ
โปรแกรมตรวจสุขภาพวันนี้ ที่คลินิกหรือรพ. ใกล้บ้านคุณ เริ่มต้นที่ 99 บาท ลดสูงสุด 96%

จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / จ่ายทีหลังได้ / ผ่อน 0% ได้ / พร้อมแอดมินคอยตอบทุกคำถาม!

สาเหตุของโรคถุงน้ำดีอักเสบ

สาเหตุที่พบบ่อยที่สุดของโรคถุงน้ำดีอักเสบ ได้แก่

  • นิ่วน้ำดีจะฝังตัวอยู่ในท่อถุงน้ำดี กีดกันไม่ให้น้ำดีไหลผ่านไปได้
  • ภาวะแทรกซ้อนจากปัญหาสุขภาพอื่นๆ เช่น โรคเบาหวาน หรือโรคเอดส์
  • ถุงน้ำดีอักเสบเฉียบพลันและมีอาการบวม
  • ถุงน้ำดีขุ่นเหมือนสีโคลน (Gallbladder sludge) จะเป็นสารหนาๆที่ปนเปื้อนอยู่ในถุงน้ำดีและไม่สามารถดูดซึมได้ หญิงมีครรภ์และผู้ที่น้ำหนักลดลงในช่วงเวลาสั้นๆอาจมีภาวะนี้
  • มีเนื้องอกในตับหรือตับอ่อน
  • การไหลเวียนของเลือดในถุงน้ำดีลดลง
  • การติดเชื้อแบคทีเรียที่โจมตีระบบท่อน้ำดีที่ทำหน้าที่ถ่ายเทน้ำดีออกจากถุงน้ำดี

การรักษาโรคถุงน้ำดีอักเสบ

โรคถุงน้ำดีอักเสบสามารถตรวจวินิจฉัยได้ง่ายๆ ด้วยการทดสอบ ดูประวัติทางการแพทย์ อัลตราซาวด์ เอ็กซเรย์ และการตรวจโดยการฉายภาพอื่นๆ เพื่อตรวจดูการอักเสบของถุงน้ำดี 

หากตรวจพบว่า เป็นโรคถุงน้ำดีอักเสบ คุณสามารถรักษาได้ด้วยวิธีดังต่อไปนี้

  • การผ่าตัดถุงน้ำดี เป็นการผ่าตัดเพื่อเอาถุงน้ำดีออก เป็นวิธีรักษาที่ใช้บ่อยที่สุด
  • เปลี่ยนอาหารให้เป็นแบบไขมันต่ำ
  • ยาบรรเทาอาการปวด
  • ยาที่ใช้สลายนิ่ว
  • ยายับยั้งการก่อตัวของนิ่ว

คนที่เป็นโรคถุงน้ำดีอักเสบที่ไม่รุนแรงนักอาจต้องปรับแค่เรื่องอาหารการกิน ใช้ยาปฏิชีวนะ และดื่มน้ำเยอะๆ เพื่อให้การอักเสบบรรเทาลง 

ผู้ป่วยถุงน้ำดีอักเสบที่รุนแรงกว่าจะใช้วิธีรักษาที่ซับซ้อนยิ่งขึ้น การรักษาโดยทั่วไปแล้วผู้ป่วยต้องพักรักษาตัวอยู่ที่โรงพยาบาล เช่นเดียวกับการใช้ยาปฏิชีวนะเพื่อบรรเทาอาการอักเสบ และติดเชื้อในถุงน้ำดีก็ต้องอยู่ในโรงพยาบาลเช่นกัน 

การเข้ารับการรักษานั้นถือเป็นเรื่องที่จำเป็นมากเพราะจะช่วยป้องกันไม่ให้เกิดภาวะแทรกซ้อนจากโรคถุงน้ำดีอักเสบ เช่น โรคดีซ่าน โรคตับอ่อนอักเสบ มะเร็งถุงน้ำดี หรือถุงน้ำดีอักเสบที่เพิ่งจะทวีความรุนแรง 

แพ็กเกจที่คุณอาจสนใจ
หมดปัญหาเหงื่อออกมากที่มืออย่างถาวร รักษาแล้วมือแห้ง ชีวิตง่ายขึ้น!

จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / เบิกประกันได้ / ผ่อน 0% ได้ / ปรึกษาหมอก่อนผ่าตัดได้ไม่จำกัดครั้ง

การรักษาที่เหมาะกับคุณนั้นจะขึ้นอยู่กับอาการ อายุ และความสามารถในการอดทนต่อการรักษา รวมไปถึงสุขภาพโดยรวมของคุณด้วย หากคุณมีอาการแล้วล่ะก็ คุณควรจะไปพบแพทย์เพื่อวินิจฉัยโรคและหาวิธีรักษาที่เหมาะต่อการรักษาโรคถุงน้ำดีอักเสบที่คุณเป็น

เปรียบเทียบราคาและแพ็กเกจตรวจสุขภาพ จากคลินิกและโรงพยาบาลใกล้คุณ และไม่พลาดทุกการอัปเดตเรื่องสุขภาพและโปรโมชั่นเมื่อกดดาวน์โหลดแอป iOS และ Android


14 แหล่งข้อมูล
กองบรรณาธิการ HD มุ่งมั่นตั้งใจให้ผู้อ่านได้รับข้อมูลที่ถูกต้อง โดยทำงานร่วมกับแพทย์และบุคลากรทางการแพทย์ รวมถึงเลือกใช้ข้อมูลอ้างอิงที่น่าเชื่อถือจากสถาบันต่างๆ คุณสามารถอ่านหลักการทำงานของกองบรรณาธิการ HD ได้ที่นี่
Indar AA, Beckingham IJ. Acute cholecystitis. BMJ (Clinical research ed.) 2002;325(7365):639-43. National Center for Biotechnology Information. (Available via: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1124163/)
Cholecystitis. Johns Hopkins Medicine. (Available via: https://www.hopkinsmedicine.org/health/conditions-and-diseases/cholecystitis)
Gallbladder Pain Relief, Signs, Symptoms, Treatment & Location. MedicineNet. (Available via: https://www.medicinenet.com/gallbladder_pain_gall_bladder_pain/article.htm)

บทความนี้มีจุดประสงค์เพื่อให้ความรู้แก่ผู้อ่าน และไม่สามารถแทนการแนะนำของแพทย์ การวินิจฉัยโรค หรือการรักษาได้ ผู้อ่านควรพบแพทย์เพื่อให้แพทย์ตรวจที่สถานพยาบาลทุกครั้ง และไม่ควรตีความเองหรือวางแผนการรักษาด้วยตัวเองจากการอ่านบทความนี้ ทาง HD พยายามอัปเดตข้อมูลให้ครบถ้วนถูกต้องอยู่เสมอ คุณสามารถส่งคำแนะนำได้ที่ https://honestdocs.typeform.com/to/kkohc7

ผู้เขียนและผู้รีวิวบทความไม่มีส่วนเกี่ยวข้องกับสินค้าหรือบริการที่นำเสนอแต่อย่างใด เว้นแต่จะระบุในเนื้อหา การแนะนำสินค้าและบริการแสดงขึ้นอัตโนมัติจากระบบของเว็บไซต์หรือแอปพลิเคชัน

ขอบคุณที่อ่านค่ะ คุณคิดว่าบทความนี้มีประโยชน์มากแค่ไหนคะ
(1 ดาว - น้อย / 5 ดาว - มาก)

ดูคำถามและคำตอบอื่นๆ ที่เกี่ยวกับอาการนี้
ตอนนี้หนูปวดท้องใต้ซี่โครงขวาแบบสุดๆเลยค่ะ ทานยาอะไรได้บ้างค่ะเพื่อบรรเทาอาการ
คำถามนี้ได้การตอบจากแพทย์ที่มีใบอนุญาต (คำตอบนี้เป็นการให้คำแนะนำเบื้องต้น ไม่สามารถแทนการวินิจฉัยโรค หรือการรักษา)
แมวมีถุงน้ำดีไหมคะ
คำถามนี้ได้การตอบจากพยาบาลผู้เชี่ยวชาญ
สวัสดีค่ะพอดีเป็นนิ่วในถุ่งน้ำดีคะถ้าผ่าตัดต้องมีค่าใช้จ่ายเท่าไหร่คะ
คำถามนี้ได้การตอบจากแพทย์ที่มีใบอนุญาต (คำตอบนี้เป็นการให้คำแนะนำเบื้องต้น ไม่สามารถแทนการวินิจฉัยโรค หรือการรักษา)
ป่วยเป็น ถุงน้ำดีอักเสบคะ เป็นโรคร้ายแรงไหมคะแล้วถ้า ทานแค่ยา แก้อักเสบจะหายเร็วไหมคะ
คำถามนี้ได้การตอบจากแพทย์ที่มีใบอนุญาต (คำตอบนี้เป็นการให้คำแนะนำเบื้องต้น ไม่สามารถแทนการวินิจฉัยโรค หรือการรักษา)