Dilation and Curettage (D&C) ช่วยในการวินิจฉัยได้หลายโรค รวมไปถึงมะเร็งโพรงมดลูก หรือติ่งเนื้อ
การทำ dilation and curettage (D&C) มักใช้กำจัดเนื้อเยื่อผิดปกติจากมดลูก dilation หมายถึง การถ่างขยายปากมดลูก และ curettage คือ การขูดมดลูก ในการทำหัตถการนี้ ปากมดลูกของผู้หญิง (ส่วนที่ต่ำที่สุดและแคบที่สุดของมดลูก) จะถูกถ่างขยายด้วยเครื่องมือหรือยา เพื่อให้สามารถขูดเยื่อบุโพรงมดลูกด้วยอุปกรณ์ที่มีลักษณะคล้ายช้อนคม ๆ เรียกว่า curette ซึ่ง curette นี้มีความคม หรือจะใช้เพื่อดูดก็ได้
หมดปัญหาเหงื่อออกมากที่มืออย่างถาวร รักษาแล้วมือแห้ง ชีวิตง่ายขึ้น!
จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / เบิกประกันได้ / ผ่อน 0% ได้ / ปรึกษาหมอก่อนผ่าตัดได้ไม่จำกัดครั้ง
เหตุผลในการทำ D&C
D&C เพื่อวินิจฉัยหรือรักษาอาการในโพรงมดลูก แพทย์อาจแนะนำให้คุณทำหัตถการดังกล่าวหากเคยมีประวัติเหล่านี้
- ภาวะเลือดออกผิดปกติจากโพรงมดลูก
- ภาวะเลือดออกหลังวัยหมดระดู
- เซลล์ผนังมดลูกผิดปกติ อาจเป็นสัญญาณของการเป็นมะเร็ง
- เป็นหมัน หรือมีบุตรยาก
หลังเก็บตัวอย่างเนื้อเยื่อจากผนังมดลูกแล้ว แพทย์จะส่งตัวอย่างนี้ไปให้ห้องปฏิบัติการเพื่อทดสอบว่ามีภาวะต่าง ๆ ดังนี้
- มะเร็งมดลูก
- ติ่งเนื้อในโพรงมดลูก
- เยื่อบุโพรงมดลูกหนาตัวผิดปกติ เป็นภาวะก่อนการเกิดมะเร็ง
แพทย์ที่ทำ D&C เพื่อรักษาจะกำจัดทั้งตัวมดลูก หรืออาจเลือกทำวิธีต่าง ๆ ดังนี้
- กำจัดส่วนที่เป็นครรภ์ไข่ปลาอุกซึ่งเป็นสาเหตุให้เกิดก้อนขึ้น
- รักษาภาวะเลือดออกมากผิดปกติหลังการคลอดด้วยการกำจัดส่วนของรกที่เหลือค้างในโพรงมดลูก
- กำจัดติ่งเนื้อที่ปากมดลูกหรือที่เยื่อบุโพรงมดลูก
- กำจัดเนื้องอกมดลูก
- กำจัดเนื้อเยื่อที่ค้างในโพรงมดลูกหลังการแท้งบุตรหรือการทำแท้ง เพื่อป้องกันการติดเชื้อหรือเลือดออกมากผิดปกติ
จาก American Pregnancy Association พบว่า มีผู้หญิงแท้งบุตรเพียงครึ่งเดียวเท่านั้นที่จำเป็นต้องทำ D&C
อย่างไรก็ตาม หากการแท้งบุตรเกิดขึ้นหลัง 10 สัปดาห์อาจจำเป็นต้องทำ D&C
ผู้หญิงบางคนอาจทำ D&C พร้อมการส่องกล้องตรวจโพรงมดลูก (hysteroscopy) ซึ่งจะมีแพทย์สอดอุปกรณ์ขนาดบาง ๆ ที่มีไฟฉายและกล้องเข้าไปในช่องคลอดผ่านปากมดลูกไปยังโพรงมดลูก วิธีการดังกล่าวจะช่วยให้แพทย์เห็นลักษณะเยื่อบุผิวโพรงมดลูกบนหน้าจอ และสามารถระบุบริเวณที่มีความผิดปกติ ติ่งเนื้อ หรือแม้กระทั่งเก็บตัวอย่างเนื้อเยื่อ นอกจากนี้ แพทย์ยังสามารถกำจัดติ่งเนื้อและก้อนเนื้องอกระหว่างการส่องกล้องตรวจโพรงมดลูกได้อีกด้วย
คุณจะพบอะไรในการทำ D&C
ระหว่างการทำหัตถการ คุณจะได้รับยาชาจากหนึ่งในรูปแบบต่าง ๆ เหล่านี้ ได้แก่
- ยาชาทั่วไปซึ่งจะทำให้คุณสลบ คุณจะได้ไม่รู้สึกถึงความเจ็บปวด
- ยาสลบเฉพาะจุดที่มีฤทธิ์สลบอย่างเบา หรือใช้เป็นยาฉีดเพื่อทำให้ชาในบริเวณส่วนเล็ก ๆ ของร่างกาย
- ยาสลบเฉพาะบริเวณที่มีฤทธิ์สลบอย่างเบา หรือใช้เป็นยาฉีดเพื่อทำให้ชาในบริเวณส่วนใหญ่ ๆ ของร่างกาย
ระหว่างการทำหัตถการ คุณจะต้องผ่านขั้นตอน ดังนี้
หมดปัญหาเหงื่อออกมากที่มืออย่างถาวร รักษาแล้วมือแห้ง ชีวิตง่ายขึ้น!
จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / เบิกประกันได้ / ผ่อน 0% ได้ / ปรึกษาหมอก่อนผ่าตัดได้ไม่จำกัดครั้ง
- คุณต้องนอนหงายและยกข้อเท้าบนขาหยั่งในขณะที่แพทย์สอดอุปกรณ์ (speculum) เข้าไปในช่องคลอดเพื่อเปิดปากช่องคลอดเพื่อให้เห็นปากมดลูก
- แพทย์จะสอดชุดแท่งอุปกรณ์หนา ๆ เพื่อให้ปากมดลูกค่อย ๆ ขยาย
- เมื่อปากมดลูกขยายตัวอย่างเพียงพอแล้ว แพทย์จะนำแท่งอุปกรณ์เหล่านั้นออก และใส่อุปกรณ์ที่มีลักษณะคล้ายช้อนที่มีขอบคม หรืออุปกรณ์ดูดเพื่อกำจัดเนื้อเยื่อมดลูก
หลังทำ D&C
หลังทำหัตถการ คุณจะต้องอยู่ในห้องพักฟื้น 1-2 ชั่วโมงเพื่อให้มั่นใจว่า จะไม่มีเลือดออกมามากผิดปกติหรือมีภาวะแทรกซ้อนอื่น ๆ คุณอาจต้องรอให้ยาชาหมดฤทธิ์ ผลข้างเคียงจากการทำ D&C อาจเกิดขึ้นนานเป็นเวลาหลายวัน ซึ่งจะมีอาการปวดเกร็งเล็กน้อย หรือมีเลือดออกจากช่องคลอดเล็กน้อย แพทย์อาจแนะนำให้ทานยา ibuprofen (Advil, Motrin) หรือยาตัวอื่น ๆ เพื่อลดอาการปวดเกร็ง และในการป้องกันการติดเชื้อ แพทย์มักจะแนะนำให้หลีกเลี่ยงการสอดใส่สิ่งต่าง ๆ เข้าไปในช่องคลอดจนกว่าปากมดลูกจะกลับมาเป็นปกติ
หลังการทำ D&C มดลูกจะต้องสร้างเยื่อบุใหม่ขึ้นมา นั่นหมายความว่า รอบประจำเดือนของคุณอาจมาไม่ตรงเวลา หากทำ D&C เนื่องจากการแท้งบุตรและคุณอยากตั้งครรภ์อีกครั้ง ควรปรึกษาแพทย์เพื่อหาช่วงเวลาที่ปลอดภัยสำหรับการตั้งครรภ์ใหม่
ความเสี่ยงในการทำ D&C
แม้ D&C จะเป็นหัตถการที่มีความปลอดภัย แต่ก็ยังพบความเสี่ยงในการเกิดภาวะแทรกซ้อนต่าง ๆ ได้แก่
- เลือดออกมาก
- ติดเชื้อ ซึ่งพบได้น้อยมาก
- ผนังมดลูกฉีกขาด (เกิดจากเครื่องมือไปเจาะให้เกิดรู) มักเกิดขึ้นมากกว่าในผู้หญิงที่เพิ่งตั้งครรภ์ และผู้หญิงในวัยหมดระดู
อาจเกิดลำไส้ฉีกขาดด้วยเช่นกัน - เกิดแผลเป็นในผนังมดลูก เป็นภาวะที่พบได้น้อยมาก และมักเกิดในการทำ D&C หลังการแท้งบุตรหรือการทำคลอด
เรียกภาวะนี้ว่า Asherman's syndrome ซึ่งแผลเป็นที่เกิดขึ้นจะทำให้เกิดรอบประจำเดือนที่ผิดปกติ ขาดประจำเดือน หรือปวดรอบประจำเดือน อาจเกิดการแท้งบุตรในอนาคต รวมไปถึงภาวะเป็นหมัน - ปากมดลูกบาดเจ็บ หากเกิดภาวะนี้ขึ้น แพทย์อาจกดหรือใช้ยาเพื่อหยุดเลือด หรือใช้วิธีเย็บปิดปากแผล
หากคุณมีอาการอย่างใดอย่างหนึ่งดังต่อไปนี้หลังทำ D&C ให้รีบติดต่อแพทย์ทันที
- เลือดออกมาก ต้องเปลี่ยนผ้าอนามัยทุก ๆ ชั่วโมง
- เลือดออกเล็กน้อยแต่ยาวนานกว่า 2 สัปดาห์
- มีไข้
- ปวดเกร็งเป็นเวลามากกว่า 48 ชั่วโมง
- เจ็บปวดมากขึ้น
- ตกขาวและมีกลิ่นเหม็น
