กองบรรณาธิการ HD
เขียนโดย
กองบรรณาธิการ HD

Dilation and Curettage (D&C) คืออะไร?

เผยแพร่ครั้งแรก 21 ส.ค. 2019 อัปเดตล่าสุด 25 ม.ค. 2021 เวลาอ่านประมาณ 3 นาที

Dilation and Curettage (D&C) ช่วยในการวินิจฉัยได้หลายโรค รวมไปถึงมะเร็งโพรงมดลูก หรือติ่งเนื้อ

การทำ dilation and curettage (D&C) มักใช้กำจัดเนื้อเยื่อผิดปกติจากมดลูก dilation หมายถึง การถ่างขยายปากมดลูก และ curettage คือ การขูดมดลูก ในการทำหัตถการนี้ ปากมดลูกของผู้หญิง (ส่วนที่ต่ำที่สุดและแคบที่สุดของมดลูก) จะถูกถ่างขยายด้วยเครื่องมือหรือยา เพื่อให้สามารถขูดเยื่อบุโพรงมดลูกด้วยอุปกรณ์ที่มีลักษณะคล้ายช้อนคม ๆ เรียกว่า curette ซึ่ง curette นี้มีความคม หรือจะใช้เพื่อดูดก็ได้

แพ็กเกจที่คุณอาจสนใจ
หมดปัญหาเหงื่อออกมากที่มืออย่างถาวร รักษาแล้วมือแห้ง ชีวิตง่ายขึ้น!

จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / เบิกประกันได้ / ผ่อน 0% ได้ / ปรึกษาหมอก่อนผ่าตัดได้ไม่จำกัดครั้ง

เหตุผลในการทำ D&C

D&C เพื่อวินิจฉัยหรือรักษาอาการในโพรงมดลูก แพทย์อาจแนะนำให้คุณทำหัตถการดังกล่าวหากเคยมีประวัติเหล่านี้

  • ภาวะเลือดออกผิดปกติจากโพรงมดลูก
  • ภาวะเลือดออกหลังวัยหมดระดู
  • เซลล์ผนังมดลูกผิดปกติ อาจเป็นสัญญาณของการเป็นมะเร็ง
  • เป็นหมัน หรือมีบุตรยาก

หลังเก็บตัวอย่างเนื้อเยื่อจากผนังมดลูกแล้ว แพทย์จะส่งตัวอย่างนี้ไปให้ห้องปฏิบัติการเพื่อทดสอบว่ามีภาวะต่าง ๆ ดังนี้

  • มะเร็งมดลูก
  • ติ่งเนื้อในโพรงมดลูก
  • เยื่อบุโพรงมดลูกหนาตัวผิดปกติ เป็นภาวะก่อนการเกิดมะเร็ง

แพทย์ที่ทำ D&C เพื่อรักษาจะกำจัดทั้งตัวมดลูก หรืออาจเลือกทำวิธีต่าง ๆ ดังนี้

  • กำจัดส่วนที่เป็นครรภ์ไข่ปลาอุกซึ่งเป็นสาเหตุให้เกิดก้อนขึ้น
  • รักษาภาวะเลือดออกมากผิดปกติหลังการคลอดด้วยการกำจัดส่วนของรกที่เหลือค้างในโพรงมดลูก
  • กำจัดติ่งเนื้อที่ปากมดลูกหรือที่เยื่อบุโพรงมดลูก
  • กำจัดเนื้องอกมดลูก
  • กำจัดเนื้อเยื่อที่ค้างในโพรงมดลูกหลังการแท้งบุตรหรือการทำแท้ง เพื่อป้องกันการติดเชื้อหรือเลือดออกมากผิดปกติ
    จาก American Pregnancy Association พบว่า มีผู้หญิงแท้งบุตรเพียงครึ่งเดียวเท่านั้นที่จำเป็นต้องทำ D&C
    อย่างไรก็ตาม หากการแท้งบุตรเกิดขึ้นหลัง 10 สัปดาห์อาจจำเป็นต้องทำ D&C

ผู้หญิงบางคนอาจทำ D&C พร้อมการส่องกล้องตรวจโพรงมดลูก (hysteroscopy) ซึ่งจะมีแพทย์สอดอุปกรณ์ขนาดบาง ๆ ที่มีไฟฉายและกล้องเข้าไปในช่องคลอดผ่านปากมดลูกไปยังโพรงมดลูก วิธีการดังกล่าวจะช่วยให้แพทย์เห็นลักษณะเยื่อบุผิวโพรงมดลูกบนหน้าจอ และสามารถระบุบริเวณที่มีความผิดปกติ ติ่งเนื้อ หรือแม้กระทั่งเก็บตัวอย่างเนื้อเยื่อ นอกจากนี้ แพทย์ยังสามารถกำจัดติ่งเนื้อและก้อนเนื้องอกระหว่างการส่องกล้องตรวจโพรงมดลูกได้อีกด้วย

คุณจะพบอะไรในการทำ D&C

ระหว่างการทำหัตถการ คุณจะได้รับยาชาจากหนึ่งในรูปแบบต่าง ๆ เหล่านี้ ได้แก่

  • ยาชาทั่วไปซึ่งจะทำให้คุณสลบ คุณจะได้ไม่รู้สึกถึงความเจ็บปวด
  • ยาสลบเฉพาะจุดที่มีฤทธิ์สลบอย่างเบา หรือใช้เป็นยาฉีดเพื่อทำให้ชาในบริเวณส่วนเล็ก ๆ ของร่างกาย
  • ยาสลบเฉพาะบริเวณที่มีฤทธิ์สลบอย่างเบา หรือใช้เป็นยาฉีดเพื่อทำให้ชาในบริเวณส่วนใหญ่ ๆ ของร่างกาย

ระหว่างการทำหัตถการ คุณจะต้องผ่านขั้นตอน ดังนี้

แพ็กเกจที่คุณอาจสนใจ
ขูดมดลูก วันนี้ ที่คลินิกหรือรพ. ใกล้บ้านคุณ เริ่มต้นที่ 28,000 บาท

จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / จ่ายทีหลังได้ / ผ่อน 0% ได้ / พร้อมแอดมินคอยตอบทุกคำถาม!

  • คุณต้องนอนหงายและยกข้อเท้าบนขาหยั่งในขณะที่แพทย์สอดอุปกรณ์ (speculum) เข้าไปในช่องคลอดเพื่อเปิดปากช่องคลอดเพื่อให้เห็นปากมดลูก
  • แพทย์จะสอดชุดแท่งอุปกรณ์หนา ๆ เพื่อให้ปากมดลูกค่อย ๆ ขยาย
  • เมื่อปากมดลูกขยายตัวอย่างเพียงพอแล้ว แพทย์จะนำแท่งอุปกรณ์เหล่านั้นออก และใส่อุปกรณ์ที่มีลักษณะคล้ายช้อนที่มีขอบคม หรืออุปกรณ์ดูดเพื่อกำจัดเนื้อเยื่อมดลูก

หลังทำ D&C

หลังทำหัตถการ คุณจะต้องอยู่ในห้องพักฟื้น 1-2 ชั่วโมงเพื่อให้มั่นใจว่า จะไม่มีเลือดออกมามากผิดปกติหรือมีภาวะแทรกซ้อนอื่น ๆ คุณอาจต้องรอให้ยาชาหมดฤทธิ์ ผลข้างเคียงจากการทำ D&C อาจเกิดขึ้นนานเป็นเวลาหลายวัน ซึ่งจะมีอาการปวดเกร็งเล็กน้อย หรือมีเลือดออกจากช่องคลอดเล็กน้อย แพทย์อาจแนะนำให้ทานยา ibuprofen (Advil, Motrin) หรือยาตัวอื่น ๆ เพื่อลดอาการปวดเกร็ง และในการป้องกันการติดเชื้อ แพทย์มักจะแนะนำให้หลีกเลี่ยงการสอดใส่สิ่งต่าง ๆ เข้าไปในช่องคลอดจนกว่าปากมดลูกจะกลับมาเป็นปกติ

หลังการทำ D&C มดลูกจะต้องสร้างเยื่อบุใหม่ขึ้นมา นั่นหมายความว่า รอบประจำเดือนของคุณอาจมาไม่ตรงเวลา หากทำ D&C เนื่องจากการแท้งบุตรและคุณอยากตั้งครรภ์อีกครั้ง ควรปรึกษาแพทย์เพื่อหาช่วงเวลาที่ปลอดภัยสำหรับการตั้งครรภ์ใหม่

ความเสี่ยงในการทำ D&C

แม้ D&C จะเป็นหัตถการที่มีความปลอดภัย แต่ก็ยังพบความเสี่ยงในการเกิดภาวะแทรกซ้อนต่าง ๆ ได้แก่

  • เลือดออกมาก
  • ติดเชื้อ ซึ่งพบได้น้อยมาก
  • ผนังมดลูกฉีกขาด (เกิดจากเครื่องมือไปเจาะให้เกิดรู) มักเกิดขึ้นมากกว่าในผู้หญิงที่เพิ่งตั้งครรภ์ และผู้หญิงในวัยหมดระดู
    อาจเกิดลำไส้ฉีกขาดด้วยเช่นกัน
  • เกิดแผลเป็นในผนังมดลูก เป็นภาวะที่พบได้น้อยมาก และมักเกิดในการทำ D&C หลังการแท้งบุตรหรือการทำคลอด
    เรียกภาวะนี้ว่า Asherman's syndrome ซึ่งแผลเป็นที่เกิดขึ้นจะทำให้เกิดรอบประจำเดือนที่ผิดปกติ ขาดประจำเดือน หรือปวดรอบประจำเดือน อาจเกิดการแท้งบุตรในอนาคต รวมไปถึงภาวะเป็นหมัน
  • ปากมดลูกบาดเจ็บ หากเกิดภาวะนี้ขึ้น แพทย์อาจกดหรือใช้ยาเพื่อหยุดเลือด หรือใช้วิธีเย็บปิดปากแผล

หากคุณมีอาการอย่างใดอย่างหนึ่งดังต่อไปนี้หลังทำ D&C ให้รีบติดต่อแพทย์ทันที

  • เลือดออกมาก ต้องเปลี่ยนผ้าอนามัยทุก ๆ ชั่วโมง
  • เลือดออกเล็กน้อยแต่ยาวนานกว่า 2 สัปดาห์
  • มีไข้
  • ปวดเกร็งเป็นเวลามากกว่า 48 ชั่วโมง
  • เจ็บปวดมากขึ้น
  • ตกขาวและมีกลิ่นเหม็น

15 แหล่งข้อมูล
กองบรรณาธิการ HD มุ่งมั่นตั้งใจให้ผู้อ่านได้รับข้อมูลที่ถูกต้อง โดยทำงานร่วมกับแพทย์และบุคลากรทางการแพทย์ รวมถึงเลือกใช้ข้อมูลอ้างอิงที่น่าเชื่อถือจากสถาบันต่างๆ คุณสามารถอ่านหลักการทำงานของกองบรรณาธิการ HD ได้ที่นี่
What Is Dilation & Curettage (D&C) Surgery? Recovery & Complications. eMedicineHealth. (https://www.emedicinehealth.com/dilation_and_curettage_dandc/article_em.htm)
D and C (Dilation and Curettage) Procedure. Healthline. (https://www.healthline.com/health/d-and-c)

บทความนี้มีจุดประสงค์เพื่อให้ความรู้แก่ผู้อ่าน และไม่สามารถแทนการแนะนำของแพทย์ การวินิจฉัยโรค หรือการรักษาได้ ผู้อ่านควรพบแพทย์เพื่อให้แพทย์ตรวจที่สถานพยาบาลทุกครั้ง และไม่ควรตีความเองหรือวางแผนการรักษาด้วยตัวเองจากการอ่านบทความนี้ ทาง HD พยายามอัปเดตข้อมูลให้ครบถ้วนถูกต้องอยู่เสมอ คุณสามารถส่งคำแนะนำได้ที่ https://honestdocs.typeform.com/to/kkohc7

ผู้เขียนและผู้รีวิวบทความไม่มีส่วนเกี่ยวข้องกับสินค้าหรือบริการที่นำเสนอแต่อย่างใด เว้นแต่จะระบุในเนื้อหา การแนะนำสินค้าและบริการแสดงขึ้นอัตโนมัติจากระบบของเว็บไซต์หรือแอปพลิเคชัน

ขอบคุณที่อ่านค่ะ คุณคิดว่าบทความนี้มีประโยชน์มากแค่ไหนคะ
(1 ดาว - น้อย / 5 ดาว - มาก)

บทความต่อไป
การตั้งครรภ์หลังจากเคยได้ทำหัตถการ LEEP
การตั้งครรภ์หลังจากเคยได้ทำหัตถการ LEEP

การทำหัตถการ LEEP จะเป็นสาเหตุของการแท้งหรือไม่? และฉันจะยังสามารถตั้งครรภ์ได้หลังจากเคยได้ทำหัตถการ LEEP จริง ๆ หรือ?

อ่านเพิ่ม
6 สิ่งที่ผู้หญิงมักทำผิดพลาดเป็นประจำในการตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูก
6 สิ่งที่ผู้หญิงมักทำผิดพลาดเป็นประจำในการตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูก

สิ่งที่คุณต้องทำก่อน ระหว่าง และหลังจากตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกแล้ว

อ่านเพิ่ม