ช่วงนี้ฝนตกทุกวันเลยค่ะ แถมบางวันก็ตก (อย่าตาดีอ่านตัวสะกดผิดจาก “ก” เป็น “ด” นะจ๊ะ 555) กันหลายรอบซะด้วย ถ้าไม่คิดว่าเป็นเรื่องปกติของช่วงฤดูมรสุม ดิฉันก็คงเข้าใจว่าพระพิรุณท่านช่างทันสมัย เห่อเล่น Ice bucket challenge กะเค้าด้วยแล้วเนี่ย… (เล่นกันวันละหลายรอบอย่างนี้ไม่เรียกว่า ‘เห่อ’ คงไม่ได้อ่ะค่ะ) ยิ่งถ้าที่ไหนเจอพายุลูกเห็บด้วยล่ะก้อ น่าสงสัยหนักเลย ฮ่า…ช่วงปลายฝนต้นหนาวอย่างนี้ หนึ่งในหลายโรคฮิตที่ลูกค้าพากันตบเท้าเข้าร้านยา (ไม่ใช่สำบัดสำนวนว่ามีลูกค้ามากันคับคั่งร้านนะคะ แต่เป็นคำบอกเล่าตรง ๆ ทื่อ ๆ นี่ล่ะค่ะว่า… ด้วยความที่ลูกค้าเกรงใจว่าเพิ่งลุยโคลนมา ก่อนเข้าร้านก็เลยมักจะย่ำเท้าอยู่หน้าร้านยาก่อนพอเป็นพิธีไล่โคลน ฮ่า…) ก็คือโรคตาแดงนี่แหละค่ะ
อย่างไม่กี่วันที่ผ่านมา ก็มีข่าวจากกระทรวงสาธารณสุขออกมาเตือนโรคตาแดงระบาดหนักในระยะนี้ แต่คนที่ไม่ค่อยติดตามข่าวสารอย่างดิฉันมาเอะใจก็ตอนที่เจอลูกค้าตาแดงจัด ๆ บ้าง ชมพูฟรุ้งฟริ้งบ้าง (ฮ่า…) มาซื้อยาหลายรายในเวลาใกล้เคียงกันนี่ล่ะค่ะ เฮ้อ… เภสัชร้านยามือใหม่อย่างดิฉันเลยต้องวิ่งวุ่นหายาเสียยกใหญ่ เพราะยี่ปั๊วไหน ๆ ก็บอกว่า “ยาหมดแล้วจ้า” …กลุ้มเบยยยย
ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*
แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท
เพราะงั้น… วันนี้เรามาเม้าท์มอยกันด้วยสาระน่ารู้เกี่ยวกับโรคตาแดงกันดีกว่านะคะ (อา… เข้าเรื่องซะที ^_^)
ไหน ๆ มาดูซิ… ตาแดงเป็นยังไงกัน?
อันนี้น่ะ…เจน ทไวท์ไลท์ “ตาแดงแวมไพร์” ค่ะคู้ณ….ณ….. ไม่ใช่ “ตาแดงเป็นโรค”
หมดปัญหาเหงื่อออกมากที่มืออย่างถาวร รักษาแล้วมือแห้ง ชีวิตง่ายขึ้น!
จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / เบิกประกันได้ / ผ่อน 0% ได้ / ปรึกษาหมอก่อนผ่าตัดได้ไม่จำกัดครั้ง
อืมม์… เอาใหม่ละกัน
แหม่… “เอาฮาอีกแล้วเนี่ย… นี่มันน้ำพริกตาแดงย่ะ”
หมดปัญหาเหงื่อออกมากที่มืออย่างถาวร รักษาแล้วมือแห้ง ชีวิตง่ายขึ้น!
จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / เบิกประกันได้ / ผ่อน 0% ได้ / ปรึกษาหมอก่อนผ่าตัดได้ไม่จำกัดครั้ง
ไหน… ลองอีกทีดิ๊ ไม่ผิดแล้วน่า…
“อาการตาแดง” มีสาเหตุมาจากความผิดปกติทางตาในหลายโรคค่ะ …แต่ “โรคตาแดง” ที่หลาย ๆ คนเรียกกันติดปากนั้น ชื่ออย่างเป็นทางการที่คุณหมอเค้าเรียกก็คือ โรคเยื่อบุตาขาวอักเสบ (Conjunctivitis) นะคะ มีสาเหตุการเกิดได้หลายอย่าง ไม่จำเป็นว่าต้องเป็นการติดเชื้อเสมอไป ซึ่งอาการที่พบก็แตกต่างกันบ้างตามสาเหตุที่เกิด ลองพิจารณาตามตารางนี้นะคะ
ลักษณะ | ไวรัส | แบคทีเรีย | ภูมิแพ้ |
ตาแดง | ++++ | + | + |
น้ำตาไหล | +++ | + | ++ |
คัน / เคืองตา | ++ | + | +++บริเวณหัวตา / หางตา |
ตาบวม | + | ++ | +++ |
ขี้ตา | ++ | +++ตื่นนอนตอนเช้ามักลืมตาไม่ขึ้น | + |
ลักษณะขี้ตา | ขาว / ใส | ข้น / เหลือง / เขียว | ขาว / ใส / เมือกเหนียว |
ต่อมน้ำเหลืองหน้าหู | บวม | – | – |
ลักษณะเฉพาะ | เป็นข้างเดียวแล้วลามไปอีกข้าง | เป็นข้างเดียวหรือสองข้างก็ได้ | เป็นทั้งสองข้างพร้อมกัน |
ประวัติที่สอดคล้อง | ใกล้ชิดผู้ป่วยตาแดง / มีการระบาด / มีไข้ เจ็บคอ | – | ประวัติภูมิแพ้ / เป็น ๆ หาย ๆ / จาม มีน้ำมูก |
การติดต่อ | น้ำตา / ขี้ตา (การสัมผัส)และน้ำลาย / น้ำมูก (การไอ / จาม) | น้ำตา / ขี้ตา (การสัมผัส) | ไม่ติดต่อ |
โรคตาแดงที่มักจะระบาดในช่วงปลายฤดูฝนเช่นนี้เกิดจากเชื้อไวรัสค่ะ และเนื่องจากสามารถติดต่อได้ทั้งทางการไอ / จาม และการสัมผัสเชื้อจากตาสู่ตาผ่านทางมือ, แมลง หรือสิ่งของที่ใช้ร่วมกัน จึงพบได้ง่ายในเด็กเล็ก (แต่ก็สามารถพบได้ทุกวัยนะคะ) โดยเป็นการระบาดในโรงเรียน, โรงงาน หรือในชุมชนอย่างรวดเร็ว โรคนี้สามารถหายได้เองในเวลา 1-2 สัปดาห์ การรักษาจึงเป็นเพียงการใช้ยาตามอาการ ลดอาการแดงหรือระคายเคืองไปตามเรื่องตามราว ไม่จำเป็นต้องใช้ยาฆ่าเชื้อ เนื่องจากไม่สามารถฆ่าเชื้อไวรัสที่เป็นต้นเหตุได้อยู่ดี จะใช้ยาปฏิชีวนะร่วมด้วยเมื่อสงสัยว่าอาจมีการติดเชื้อแบคทีเรียแทรกซ้อนนะคะ
ลูกค้าที่มีอาการเข้าข่ายโรคตาแดงจากเชื้อไวรัสก็อย่าเพิ่งงอนว่าไม่ตามใจ ไม่เห็นจ่ายยาฆ่าเชื้อให้ด้วยเลยนะคะ อย่าถึงกับลองตระเวนไปร้านอื่น ๆ เผื่อมีร้านยาร้านไหนตามใจ ^_^ แบบว่าถ้ายืนยันจริง ๆ ว่าอยากได้ พูดกันตามตรงเลยว่าดิฉันก็ขายนะคะ ฮ่า… ยิ่งขายยาได้เยอะดิฉันยิ่งได้เงินเข้ากองทุนเลี้ยงดูแมวอ้วน ๆ ผู้หิวโหยมากขึ้น …ดีจะตาย ^_^
แต่ที่ไม่แนะนำให้ใช้ ก็เพราะการใช้ยาปฏิชีวนะกับโรคตาแดงจากเชื้อไวรัส ในกรณีที่มั่นจั๊ย…มั่นใจว่ายังไม่มีการติดเชื้อแบคทีเรียแทรกซ้อนแน่นอน ก็เหมือนการเอาข้าวสารเสกไปสาดใส่แวมไพร์น่ะค่ะ ฮ่า… ทั้งสิ้นเปลือง แถมยังเสี่ยงต่อการแพ้ยาอีกต่างหาก อย่างไรก็ตาม… ถ้ามีขี้ตามากหรือเริ่มขุ่นข้น ซึ่งส่อแววว่าอาจจะติดเชื้อแบคทีเรียแทรกซ้อนเข้าแล้ว อันนี้ก็น่าใช้อยู่นะคะ ^_^
แล้วการดูแลรักษาตัวเองล่ะ …ควรทำยังไงบ้าง?
โรคตาแดงจากไวรัสและแบคทีเรีย มักพบอาการหลังได้รับเชื้อ 1-2 วัน และสามารถแพร่เชื้อต่อได้ประมาณ 7-14 วัน (ก็จนกว่าจะหายจากตาแดงนั่นแหละค่ะ) นอกจากการใช้ยาตามที่ได้กล่าวไว้แล้ว ก็ควรป้องกันติดเชื้อซ้ำซ้อนและการระบาด โดยป้องกันการติดเชื้อผ่านการสัมผัส เช่น ไม่ขยี้ตา, ล้างมือบ่อย ๆ, ไม่ใช้สิ่งของเครื่องใช้โดยเฉพาะที่อาจมีการสัมผัสน้ำตา / ขี้ตาทั้งทางตรงและทางอ้อมร่วมกัน เช่น ผ้าเช็ดหน้า ผ้าเช็ดตัว แว่นตา แก้วน้ำ โทรศัพท์ เครื่องสำอาง รวมไปถึงการระวังแมลงหวี่ / แมลงวัน ไม่ให้มาตอมตา
อีกทั้งโรคตาแดงจากเชื้อไวรัส ยิ่งต้องระวังการแพร่เชื้อผ่านน้ำลายหรือน้ำมูกผ่านการไอ / จามอีกด้วย ผู้ป่วยจึงควรหยุดเรียนหรือหยุดงานประมาณ 1-2 สัปดาห์ หรือจนกว่าอาการตาแดงจะหายเป็นปกติ, กระดาษชำระที่เช็ดน้ำตา / น้ำมูก / น้ำลาย ควรทิ้งใส่ถังขยะที่มีฝาปิด, และไม่ควรไปอยู่ในที่ชุมชน เช่น โรงภาพยนตร์ ห้างสรรพสินค้า หรือลงเล่นน้ำในสระ เพราะอาจนำโรคไปแพร่ติดต่อสู่ผู้อื่นได้
ในกรณีโรคตาแดงจากการแพ้ ก็ใช้ยาตามอาการค่ะ ก็คือยาหยอดตาแก้แพ้-แก้เคืองตา หรือยาแก้แพ้ชนิดรับประทาน หลีกเลี่ยงการใช้ยาหยอดตากลุ่มสเตียรอยด์ เพราะอาจทำให้เป็นต้อหินและตาบอดได้ (ยกเว้นอาการแพ้รุนแรงมากและไม่มีการติดเชื้อร่วมด้วย แต่ไม่ควรใช้ติดต่อกันเกิน 7 วัน) ที่สำคัญต้องหลีกเลี่ยงจากสิ่งที่กระตุ้นการแพ้ด้วยนะคะ ไม่งั้นก็จะเป็นซ้ำอยู่บ่อย ๆ
นอกจากนี้… ผู้ป่วยโรคตาแดงก็ควรงดใส่คอนแทคเลนส์จนกว่าจะหายดี รักษาสุขภาพร่างกายให้แข็งแรง พักผ่อนให้เพียงพอด้วยนะคะ
รู้ทันโรคตาแดงกันอย่างนี้แล้ว จะได้ป้องกันการระบาดของโรคในโค้งสุดท้ายนะคะ เอาล่ะค่ะ… เรามาโบกมืออำลาโรคตาแดงที่มากับฤดูฝน ยิ้มเหยียดเริ่ด ๆ เชิด ๆ ที่มันกำลังจะผ่านไป …ไม่ได้แอ้มฉันหรอกแก! (ฮ่า…) แล้วฟิตความพร้อมเพื่อสู้กับไข้หวัดที่จะมาทักทายกันเร็ว ๆ นี้ในฤดูหนาวดีกว่าค่ะ ^_^
ขอขอบคุณ แหล่งข้อมูล…
- ความรู้ / วิชาการ
- วิรัตน์ ทองรอด. “โรคตาที่พบบ่อยในร้านยา” ใน คู่มือปฏิบัติการเภสัชกรรมชุมชน โดย สมาคมเภสัชกรรมชุมชน (ประเทศไทย). หน้า 226-229. กรุงเทพฯ : เมดิ พลัส, 2551.
- สรุปบทเรียนการวินิจฉัยแยกโรคและการรักษาโรคทางตาเบื้องต้น โดย นายแพทย์สงกรานต์ เตชะกุลวิโรจน์ และ อ.สมศรี ทาทาน [ออนไลน์]. 13 มิถุนายน 2556. (ขออภัยอย่างสูงค่ะ… จำแหล่งที่เข้าถึงข้อมูลไม่ได้)
- ภาพประกอบ
- Jo. (2010, 4 may). A bit of eclipse goodness. สืบค้นเมื่อ 3 กันยายน 2557, จากhttp://twilitjo.blogspot.com/
- คนอร์. น้ำพริกตาแดง. สืบค้นเมื่อ 3 กันยายน 2557, จากhttp://www.knorr.co.th/recipes/detail/12732/1/-
- กระทรวงสาธารณสุข. (2554, 2 กันยายน). โรคตาแดงพุ่ง ช่วงหน้าฝน แนะเคล็ดประชาชนวิธีป้องกันการติดต่อ. สืบค้นเมื่อ 2 กันยายน 2557, จากhttp://www.moph.go.th/moph2/show_hotnew.php?idHot_new=1345