การตรวจ alkaline phosphatase (ALP) นั้นเป็นการวัดค่าเอนไซม์ alkaline phosphatase ในเลือด การทดสอบนี้ใช้เพียงการเจาะเลือดธรรมดา และมักจะรวมอยู่ในการตรวจเลือดอื่นๆ
การที่มีระดับ ALP ผิดปกตินั้นมักจะหมายถึงการมีความผิดปกติที่ตัว ถุงน้ำดีหรือกระดูก อย่างไรก็ตามมันอาจจะยังแสดงถึงการมีภาวะทุพโภชนาการ มีมะเร็งที่ไต โรคทางระบบทางเดินอาหาร ตับอ่อน หรือการติดเชื้อรุนแรงได้ ระดับ ALP ที่ปกตินั้นขึ้นกับแต่ละบุคคล อายุ หมู่เลือด เพศ และการตั้งครรภ์
หมดปัญหาเหงื่อออกมากที่มืออย่างถาวร รักษาแล้วมือแห้ง ชีวิตง่ายขึ้น!
จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / เบิกประกันได้ / ผ่อน 0% ได้ / ปรึกษาหมอก่อนผ่าตัดได้ไม่จำกัดครั้ง
โดยปกติแล้วค่าปกติของการตรวจ ALP นั้นจะอยู่ที่ 20-140 IU/L แต่ก็ขึ้นกับห้องปฏิบัติการ ในเด็กนั้นจะมีค่าปกติที่สูงขึ้นได้และจะค่อยๆ ลดลงเมื่อมีอายุมากขึ้น วิธีที่ดีที่สุดที่จะทราบว่าผลการตรวจนั้นปกติหรือไม่ก็คือการปรึกษาแพทย์ซึ่งจะต้องแปลผลที่ได้จากห้องปฏิบัติการร่วมกับค่าอ้างอิง
Alkaline phosphatase คืออะไร
Alkaline phosphatase นั้นเป็นเอนไซม์ที่พบในเลือด โดยทำหน้าที่ช่วยสลายโปรตีนในร่างกายและขับออกในอีกรูปแบบหนึ่งซึ่งจะขึ้นกับตำแหน่งที่สร้างเอนไซม์ออกมา ตับนั้นเป็นอวัยวะหลักในการสร้าง ALP แต่ก็สามารถพบว่ามาจากกระดูก ลำไส้ ตับอ่อน และไตได้เช่นกัน ในหญิงตั้งครรภ์ ALP สามารถสร้างจากรกได้เช่นกัน
การใช้งาน
ทำไมต้องมีการตรวจวัดระดับ alkaline phosphatase
การตรวจ ALP นั้นอาจจะทำเพื่อดูการทำงานของตับและถุงน้ำดีหรือเพื่อระบุความผิดปกติที่กระดูก
ตับและถุงน้ำดี
การตรวจวัดระดับ ALP ในเลือดนั้นเป็นการตรวจมาตรฐานของการตรวจวัดการทำงานของตับและถุงน้ำดี การมีอาการเช่นตัวเหลืองตาเหลือง ปวดท้อง คลื่นไส้และอาเจียนนั้นจะทำให้แพทย์สงสัยว่ามีความผิดปกติที่ตับหรือถุงน้ำดี
การตรวจนี้จะเป็นประโยชน์ในการช่วยระบุโรคต่อไปนี้
ตรวจตับวันนี้ ที่คลินิกหรือรพ. ใกล้บ้านคุณ เริ่มต้นที่ 78 บาท ลดสูงสุด 65%
ตรวจตับ วันนี้ เปรียบเทียบราคา / ประหยัดกว่า / ผ่อน 0% ได้ / แอดมินพร้อมให้บริการ กดที่นี่
- ตับอักเสบ (ซึ่งอาจเกิดจากการติดเชื้อหรือจากสาเหตุอื่น)
- ตับแข็ง
- ถุงน้ำดีอักเสบ
- มีการอุดตันในท่อน้ำดี (จากนิ่ว การอักเสบหรือมะเร็ง)
คุณอาจจะต้องมีการตรวจนี้หากกำลังรับประทานยาที่อาจทำให้เกิดการทำลายที่ตับเช่นพาราเซตามอลได้
การวัด ALP นั้นเป็ฯวิธีหนึ่งในการตรวจสอบความผิดปกติและมักจะตรวจร่วมกับเอนไซม์จากตับอื่นๆ
กระดูก
การตรวจ ALP นั้นจะช่วยในการวินิจฉัยโรคเกี่ยวกับกระดูกเช่น
- Rickets: ภาวะที่กระดูกอ่อนในเด็กซึ่งมักเกิดจากการขาดวิตามินดีหรือแคลเซียม
- ภาวะกระดูกบางในผู้ใหญ่จากการขาดวิตามินดีหรือจากการที่ร่างกายไม่สามารถนำวิตามินดีไปใช้ได้
- Paget’s disease of the bone ความผิดปกติที่ทำให้เกิดการทำลายและการงอกใหม่ของกระดูก
การตรวจ ALP นั้นยังช่วยในการตรวจว่ามีมะเร็ง มีการเจริญของกระดูกที่ผิดปกติ หรือขาดวิตามินดีหรือไม่ และยังอาจจะใช่ติดตามการดำเนินโรคดังกล่าว
การเตรียมตัว
ฉันต้องเตรียมตัวอย่างไรก่อนการตรวจ
การตรวจเลือดเพื่อวัดระดับ ALP นั้นเป็นการตรวจทั่วไป และมักจะตรวจร่วมกับการวัดระดับเอนไซม์ของตับและไตอื่นๆ คุณอาจจะต้องอดอาหาร 10-12 ชั่วโมงก่อนการตรวจ แต่ก็มักจะไม่ต้องมีการเตรียมตัวนอกเหนือจากนั้น หากผลที่ได้นั้นไม่สามารถสรุปได้ แพทย์อาจจะมีการนัดตรวจซ้ำ
หมดปัญหาเหงื่อออกมากที่มืออย่างถาวร รักษาแล้วมือแห้ง ชีวิตง่ายขึ้น!
จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / เบิกประกันได้ / ผ่อน 0% ได้ / ปรึกษาหมอก่อนผ่าตัดได้ไม่จำกัดครั้ง
การรับประทานอาหารนั้นส่งผลต่อระดับ ALP และยาบางชนิดก็ส่งผลเช่นกัน ดังนั้นอย่าลืมแจ้งยาที่กำลังรับประทานอยู่ให้แพทย์ทราบ
กระบวนการ
การตรวจนี้ทำอย่างไร
การตรวจ ALP นั้นทำได้โดยการให้บุคลากรทางการแพทย์นั้นเจาะเก็บตัวอย่างเลือดปริมาณเล็กน้อยจากแขนไปตรวจ โดยจะเริ่มจากการทำความสะอาดผิวหนังบริเวณด้านหน้าของข้อศอกด้วยน้ำยาฆ่าเชื้อ ก่อนใช้หนังยางรัดเพื่อให้เลือดสะสมในหลอดเลือดดำ แล้วจึงใช้เข็มเจาะเข้าไปเพื่อดูดเลือด การตรวจนี้เป็นการตรวจที่ใช้เวลาน้อยและทำให้เกิดอาการเจ็บเพียงเล็กน้อยเท่านั้น
ความเสี่ยง
การตรวจนี้จะทำให้เกิดความเสี่ยงอะไรตามมาได้บ้าง
การเจาะเลือดนั้นทำให้เกิดความเสี่ยงได้เล็กน้อย คุณอาจจะมีรอยช้ำรอบบริเวณที่ทำการเจาะเลือดแต่สามารถป้องกันได้โดยการเพิ่มความดันลงที่บริเวณแผล ในบางครั้งอาจพบการติดเชื้อของเส้นเลือดได้แต่น้อย หากคุณมีอาการดังกล่าวให้ประคบร้อนจนกว่าอาการบวมนั้นจะลดลง หากคุณมีความผิดปกติเกี่ยวกับการแข็งตัวของเลือดหรือกำลังรับประทานยาละลายลิ่มเลือดต้องแจ้งแพทย์ก่อนทำการตรวจ
ผล
ผลการตรวจนั้นหมายความว่าอย่างไร
เวลาที่ได้ผลการตรวจกลับมานั้น แพทย์จะเป็นผู้อธิบายผลให้คุณฟังและบอกสิ่งที่คุณต้องทำในลำดับถัดไป
การมีระดับ ALP สูง
การที่มีระดับ ALP สูงกว่าปกตินั้นอาจจะแสดงว่ามีความผิดปกติที่ตับหรือถุงน้ำดีซึ่งอาจแสดงว่าเป็นโรคตับอักเสบ ตับแข็ง มะเร็งตับ มีนิ่วในถุงน้ำดี หรือมีท่อน้ำดีอุดตัน
นอกจากนั้นยังอาจจะแสดงว่ามีปัญหาที่เกี่ยวข้องกับกระดูกเช่นโรค rickets, Paget’s disease, มะเร็งกระดูก หรือการทำงานของต่อมพาราไทรอยด์ที่มากเกินไปก็ได้ ในบางกรณ๊การตรวจพบ ALP ที่สูงนั้นอาจจะแสดงว่าหัวใจวาย เป็นมะเร็งไต หรือมะเร็งอื่นๆ มีการติดเชื้อ mono หรือแบคทีเรีย
การมีระดับ ALP ต่ำ
การมีระดับ ALP ต่ำกว่าปกตินั้นเป็นภาวะที่พบได้น้อย แต่สามารถแสดงว่ามีภาวะทุพโภชนาการซึ่งอาจเกิดจากโรคเซลิแอคหรือการขาดวิตามินและแร่ธาตุบางชนิด
