น้ำตาลเทียม เป็นสารสังเคราะห์ที่ให้ความหวานแทนน้ำตาล ซึ่งไม่มีคุณค่าทางโภชนาการ ที่ใช้กันทั่วไปได้รับการรับรองจากองค์การอาหารและยา ว่าปลอดภัย ได้แก่ แซคคาริน แอสปาแทม
น้ำตาลเทียม จัดเป็นอาหารควบคุมเฉพาะ และใช้อักษรย่อว่า “คน” ปัจจุบันมีอยู่หลายยี่ห้อการค้า ส่วนใหญ่นิยมใช้สารแอสปาแทมเป็นหลัก ซึ่งประกอบด้วยกรดอะมิโน 2 ชนิด คือ ฟินิลอลานิน และกรดแอสปาติก บนฉลากจะมีข้อความระบุว่าห้ามใช้ในโรคฟินิลคีโตนูเรีย
ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*
แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท
เนื่องจากร่างกายของผู้ป่วยโรคนี้ ไม่สามารถใช้ประโยชน์จากกรดอะมิโนฟินิลอลานิน แต่กลับเกิดพิษจากกรดอะมิโนชนิดนี้ได้ อย่างไรก็ตามโรคนี้มักเป็นตั้งแต่แรกเกิด 1 วัน และวินิจฉัยได้ง่าย สำหรับบุคคลทั่วไปจึงไม่จำเป็นต้องกังวลกับคำเตือนข้อนี้
ผู้ป่วยเบาหวานที่ควบคุมระดับน้ำตาลไม่ค่อยได้ หรือต้องการควบคุมน้ำหนัก ควรสามารถเลือกใช้น้ำตาลเทียมเข้ามาช่วยปรุงอาหารต่างๆ ได้ เช่น ใส่เครื่องดื่มที่ชื่นชอบ ใส่ของหวานที่ยังเลิกไม่ได้ ซึ่งควรใช้อย่างถูกต้อง ใช้อย่างถูกวิธี และไม่ทำให้เกิดโทษ ตัวอย่างเช่น
น้ำตาลเทียมที่ไม่ควรปรุงในอาหารร้อนๆ เช่น แอสปาแตม และซัคคารีน โดยจะทนความร้อนได้ไม่เกิน 65 องศาเซลเซียสเท่านั้น (ความร้อนระดับชงชา หรือกาแฟ)
1. แอสปาแทม
ให้ความหวานประมาณ 200-300 เท่าของน้ำตาลทราย และรสชาติใกล้เคียงน้ำตาลทรายมาก นิยมใส่ในน้ำอัดลม เครื่องดื่มอื่นๆ อาหารแห้ง ไอศกรีม เยลลี่ และขนมหวานต่างๆ เป็นต้น
ข้อเสียคือ แอสปาแทมสลายตัวในอุณหภูมิที่สูง และเมื่อสภาพความเป็นกรด-ด่างไม่เหมาะสม ทำให้สูญเสียคุณสมบัติในการให้ความหวานไป
แอสปาแทมในปริมาณสูงมาก ทำให้หนูทดลองเป็นมะเร็งต่อมน้ำเหลือง มะเร็งเม็ดเลือดขาว และมีสมองผิดปกติ
ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*
แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท
องค์การอนามัยโลกได้กำหนดขนาดแอสปาแทม ที่ปลอดภัยในคนคือ วันละไม่เกิน 10 มก./กก. ของน้ำหนักตัว
2. ชัยคลาเมต
มีความหวาน 30 เท่าของน้ำตาลทราย และไม่ให้พลังงาน ไม่ทำให้อาหารหวานเอียน หรือขมในคอ และไม่หวานติดลิ้นอยู่ หลังจากกินอาหารนั้นหมดแล้ว
ในราว พ.ศ. 2500 พบว่า ชัยคลาเมต อาจเป็นสาเหตุของโรคมะเร็งในกระเพาะปัสสาวะ ซึ่งปัจจุบันในเมืองไทยได้ห้ามใช้แล้ว สหรัฐอเมริกาและอังกฤษได้ประกาศห้ามใช้ เช่นกัน
อย่างไรก็ตาม บางประเทศที่ยังไม่รับรองผลการวิจัยดังกล่าว ก็ยังใช้ชัยคลาเมตอยู่
3. ซัคคาริน หรือขัณฑสกร
มีความหวานเป็น 300-400 เท่าของน้ำตาลทราย และไม่ให้พลังงานให้รสหวานจัด หวานเอียน และติดลิ้น ใช้ในปริมาณมาก อาจรู้สึกได้รสขมด้วย
ซัคคารินในขนาด 5-25 กรัมต่อวัน ติดต่อกันหลายวัน หรือรับประทานครั้งเดียว 100 กรัม จะทำให้มีอาการคลื่นไส้ อาเจียน ท้องเดิน ปวดท้อง ซึมและชักได้ บางคนที่แพ้ซัคคารินแม้จะใช้น้อยกว่านี้ จะเกิดอาการอาเจียน ท้องเดินและผิวหนังเป็นผื่นแดง
ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*
แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท
อาหารที่นิยมใส่ซัคคาริน ได้แก่ ผลไม้ดอง ไอศกรีม และขนมหวานต่างๆ โดยไม่อนุญาตให้ใส่ในเครื่องดื่ม ซัคคารินถูกทำลายโดยความร้อนและบางประเทศได้ทดลองพบว่า ทำให้เกิดโรคมะเร็งกระเพาะปัสสาวะในสัตว์ ในบางประเทศจึงห้ามใช้ซัคคารินในอาหาร
4. อะชิซัลเฟม เค
องค์การอาหารและยาของสหรัฐอเมริกาอนุญาตให้ผสมอาหารได้เมื่อ พ.ศ. 2531 โดยใช้ชื่อทางการค้าว่า “ซันเนต” มีความหวานสูงกว่าน้ำตาลทราย 200 เท่า และไม่ให้พลังงาน ปัจจุบันมีที่ใช้อยู่ในประเทศต่างๆ ราว 20 ประเทศ มีการใช้ในน้ำอัดลม เครื่องดื่มอื่นๆ ลูกกวาด และของหวานต่างๆ เป็นต้น
คุณสมบัติของสารให้ความหวานแต่ละชนิด
สารให้
ความหวาน |
รสชาติ | พลังงาน
(กิโลแคลอรี/กรัม) |
เหมาะกับโรคเบาหวานและคนอ้วน | ข้อควรระวัง |
ฟรุคโตส | อร่อย | 4 | ไม่เหมาะ | มีมากในน้ำผลไม้ |
ซอร์บิทอล | อร่อย | 2.6 | ไม่เหมาะ | ถ้าบริโภคมากๆ อาจท้องเสียและฟันผุได้ |
อีริไธทอล | อร่อย | น้อยกว่า
0.2 |
ใช่ | ราคาสูงมากไม่ทำให้ฟันผุ |
ซูคราโลส | อร่อย | 0 | ใช่ | ราคาสูงไม่ทำให้ฟันผุ |
สตีวิโอไซด์
(หญ้าหวาน) |
อร่อยปานกลาง | 0 | ใช่ | หวานปนขมไม่ทำให้ฟันผุ |
แอสปาเทม | ปานกลาง | 0 | ใช่ |
|
ซัคคาริน | แย่ | 0 | ใช่ |
|
อะซิซัลแฟม-เค | แย่ | 0 | ใช่ |
|
น้ำตาลเทียมที่มีจำหน่ายในประเทศไทย
ส่วนใหญ่ผสมน้ำตาลเทียมเล็กน้อยเข้ากับน้ำตาลแอลกอฮอล์ในปริมาณที่มากกว่า มีขายในรูปแบบผงบรรจุซอง หรือเป็นเม็ดบรรจุตลับ หรือเป็นน้ำบรรจุซอง ฉลากบนซองจะระบุส่วนประกอบ บอกแคลอรีบอกความหวานใน 1 ซองเทียบเป็นความหวานของน้ำตาลทรายกี่ช้อนชา
เช่น สลิมมา 1 ซอง หวานเท่าน้ำตาลทราย 2 ช้อนชา
คอนโทรล 1 ซอง หวานเท่าน้ำตาลทราย 2.5 ช้อนชา
อีควล 1 เม็ด หวานเท่าน้ำตาลทราย 1 ช้อนชา
ชื่อการค้า | ชนิดน้ำตาลเทียม | พลังงาน
(กิโลแคลอรี/ซอง) |
อีควล | แอสปาเทม 21% ผสมกับ แลกโทส 72% | 4 |
สลิมม่า | แอสปาเทม 3.8% ผสมกับ แลกโทส 95.8% | 4 |
ฟิตเน่ | แอสปาเทม ผสมกับ แลกโทส | 4 |
ไลท์ซูการ์ | แอสปาเทม ผสมกับ น้ำตาลทราย | 16 |
ทรอปิคาน่า | แอสปาเทม ผสมกับ ซอร์บิทอล | 6 |
สวิซซี่ | แอสปาเทมผสมกับอะซิซัลเฟมเค, แลกโทส | 4 |
สวีตเอ็นโลว์ | แอสปาเทม ผสมกับ อะซิซัลเฟม-เค,
แลกโทส |
4 |
ดี-เอ็ด | ซูคราโลส ผสมกับ อีริไธทอล | น้อยกว่า 0.18 |
คอนโทรล | มอลทิทอล 99.8% ผสมกับ ซูคราโลส 0.2% | 15 |