ผู้ป่วยโรคมะเร็งประมาณครึ่งหนึ่งที่ได้รับการรักษาจะมีอาการปวดเกิดขึ้น ซึ่งเกิดขึ้นจากการที่ร่างกายมีความเสียหายเกิดขึ้น หรือเกิดจากก้อนมะเร็งไปกดเบียดอวัยวะหรือเส้นประสาทข้างเคียง เพื่อให้การจัดการกับอาการปวดเป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพ เมื่อคุณมีอาการปวดเกิดขึ้น จะต้องแจ้งให้แพทย์ทราบ เพื่อให้แพทย์พิจารณาวางแผนการรักษาที่เหมาะสมที่สุดสำหรับคุณ
อาการปวดคืออะไร และมีสาเหตุมาจากอะไร?
อาการปวดคือความรู้สึกไม่สบายตัว เป็นความรู้สึกไม่พึงประสงค์ทางร่างกายที่เกิดขึ้นเมื่อส่วนต่างๆ ของร่างกายมีความเสียหายเกิดขึ้น ประมาณ 5 ใน 10 คนของผู้ที่ได้รับการรักษาโรคมะเร็ง (50%) จะมีอาการปวดเกิดขึ้น
ตรวจมะเร็งทั่วไปวันนี้ ที่คลินิกหรือรพ. ใกล้บ้านคุณ เริ่มต้นที่ 340 บาท ลดสูงสุด 64%
จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / จ่ายทีหลังได้ / ผ่อน 0% ได้ / พร้อมแอดมินคอยตอบทุกคำถาม!
ผู้ป่วยแต่ละรายจะรู้สึกปวดและประสบกับอาการปวดที่แตกต่างกัน อาการปวดที่เกิดขึ้นกับคุณอาจแตกต่างจากคนอื่นที่ได้รับการรักษาวิธีเดียวกับคุณ หรือเป็นโรคมะเร็งชนิดเดียวกับคุณ โปรดจำไว้ว่า อาการปวดที่มากขึ้นไม่ได้หมายความว่าโรงมะเร็งจะรุนแรงมากขึ้นหรือมีการดำเนินไปของโรค
คุณอาจมีอาการปวดได้จากหลายสาเหตุ ในการรักษาโรคมะเร็ง เช่น การผ่าตัด การใช้ยาเคมีบำบัด หรือการฉายรังสี สามารถทำให้เนื้อเยื่อร่างกายได้รับความเสียหายและบางครั้งอาจรวมถึงเส้นประสาทด้วย ทำให้คุณมีอาการปวดเกิดขึ้น ซึ่งถือเป็นสาเหตุทางกาย นอกจากนี้อารมณ์ของคุณยังส่งผลต่อระดับความปวดอีกด้วย ตัวอย่าเช่น หากรู้สึกวิตกกังวล หรือ ซึมเศร้า อาจทำให้อาการปวดแย่ลงได้ แรงกดดันทางสังคมหรือการทำงานอาจทำให้อาการปวดกำเริบขึ้นมาได้เช่นกัน
ถ้าคุณมีอาการปวด มีวิธีการรักษาที่สามารถบรรเทาอาการปวดให้ลดลงได้ ดังนั้นสิ่งสำคัญคือเมื่อคุณมีอาการปวด ให้แจ้งแพทย์หรือพยาบาลทราบทันที เพราะการรักษาตั้งแต่เริ่มมีอาการปวดได้เร็วเท่าไร จะยิ่งทำให้การรักษามีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น
ใครบ้างที่สามารถช่วยคุณจัดการกับอาการปวด
บุคลากรทางการแพทย์หลายสาขาวิชาชีพอาจช่วยคุณในการจัดการกับอาการปวด คุณอาจพบพวกเขาได้ที่โรงพยาบาลหรือที่บ้าน หรือที่ชุมชนใกล้บ้าน ได้แก่:
- แพทย์: โดยแพทย์จะทำการติดตามอาการปวดและให้คำแนะนำในการรักษาให้กับคุณ
- นักกายภาพบำบัด: สามารถให้คำแนะนำแก่คุณเกี่ยวกับวิธีทำให้เจ็บปวดน้อยลง
- นักกิจกรรมบำบัด (occupational therapists): สามารถจัดเตรียมอุปกรณ์พิเศษเพื่อให้คุณรู้สึกสบายขึ้น
- ผู้ให้คำปรึกษา หรือ นักจิตวิทยา: สามารถช่วยเหลือคุณด้านความวิตกกังวล หรืออารมณ์ ที่อาจทำให้อาการปวดแย่ลง
- เภสัชกร: สามารถให้คำแนะนำเกี่ยวกับยาแก้ปวดที่ต้องสั่งโดยแพทย์ และยาแก้ปวดที่มีขายทั่วไปตามร้านขายยา
- ทีมผู้เชี่ยวชาญด้านการดูแลแบบประคับประคอง: เป็นกลุ่มของผู้ประกอบวิชาชีพที่มีความเชี่ยวชาญในการจัดการกับอาการปวด
- วิสัญญีแพทย์: วิสัญญีแพทย์จำนวนหนึ่งเป็นผู้เชี่ยวชาญด้านการบรรเทาปวดและสามารถรักษาอาการปวดด้วยเทคนิคพิเศษ
- ทีมดูแลอาการปวด: เป็นทีมที่อยู่ตามโรงพยาบาล ประกอบด้วยผู้เชี่ยวชาญด้านอาการปวด
ความเจ็บปวดประเภทต่างๆ และวิธีในการอธิบายถึงอาการปวด
อาการปวดในผู้ป่วยแต่ละรายจะรู้สึกแตกต่างกัน หากคุณสามารถอธิบายถึงอาการปวดได้อย่างชัดเจนมากเพียงใด จะช่วยให้แพทย์หรือพยาบาลเลือกวิธีการรักษาให้กับคุณได้อย่างเหมาะสมที่สุด ให้พยายามอธิบายถึงตำแหน่งที่มีอาการปวด อาการปวดเป็นอย่างไร (เช่น ปวดแสบ ปวดตื้อ ปวดเจ็บแปลบ เป็นต้น) อาการปวดแย่มากแค่ไหน และเกิดขึ้นเมื่อใด คุณกำลังทำอะไรอยู่ในขณะที่มีอาการปวด นอกจากนี้จะยิ่งเป็นประโยชน์หากอธิบายได้ว่าอาการปวดเป็นอย่างไรเมื่อเวลาผ่านไป และอะไรทำให้อาการดีขึ้นหรือแย่ลง
การจดบันทึกอาการปวดไว้ในไดอารี่หรือสมุดบันทึกจะช่วยอธิบายถึงอาการปวดที่คุณเป็นให้กับแพทย์หรือพยาบาลทราบ ซึ่งจะช่วยให้พวกเขาวางแผนการรักษาที่ดีที่สุดกับคุณได้
ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*
แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท
เมื่อมีการใช้การรักษามะเร็งเพื่อควบคุมอาการปวด
การรักษามะเร็งสามารถช่วยบรรเทาอาการปวดที่เกิดจากมะเร็งได้ ได้แก่ การผ่าตัด และการใช้ยา:
- การผ่าตัด สามารถใช้เพื่อนำก้อนเนื้อมะเร็งทั้งหมดหรือบางส่วนออกจากร่างกาย อาการปวดจะลดลงเนื่องจากเมื่อนำก้อนมะเร็งออกแล้วจะลดแรงกดเบียดไปที่อวัยวะหรือเส้นประสาทข้างเคียงได้ ทำให้อาการปวดลดลง ในการผ่าตัดบางครั้งอาจมีการใส่ท่อกลวงเข้าไปในร่างกายด้วย หากมีการอุดตันเกิดขึ้นในอวัยวะรูปหลอด เช่น หลอดอาหาร ซึ่งจะช่วยบรรเทาการอุดตันและช่วยลดแรงกดที่เกิดขึ้น
- รังสีรักษา (radiotherapy) ใช้เพื่อลดขนาดเนื้องอก รังสีรักษาชนิดพิเศษที่เรียกว่า ไอโซโทปรังสี (radioisotope therapy) สามารถใช้เพื่อควบคุมอาการปวดกระดูกได้
- เคมีบำบัด (chemotherapy) และการรักษาแบบให้ยาเจาะจงเซลล์มะเร็ง (targeted therapy) สามารถลดอาการปวดโดยยาจะไปลดขนาดก้อนมะเร็ง
- ฮอร์โมนบำบัด (hormonal therapy) อาจใช้เพื่อรักษามะเร็งบางชนิดและช่วยในการบรรเทาอาการปวด
- การยับยั้งการทำงานของเส้นประสารท โดยยับยั้งการส่งสัญญาณความปวดไปยังสมอง
- การจี้ด้วยคลื่นความถี่วิทยุ (radiofrequency ablation (RFA)) เป็นการใช้ความร้อนเพื่อทำลายเซลล์มะเร็ง บางครั้งใช้เพื่อบรรเทาอาการปวดกระดูกที่เกิดจากมะเร็งที่แพร่กระจายมาที่กระดูก
แพทย์หรือพยาบาลเฉพาะทางโรคมะเร็งจะให้คำแนะนำเกี่ยวกับวิธีในการควบคุมอาการปวดที่เหมาะสมที่สุดสำหรับคุณ
ยาแก้ปวดและวิธีใช้
ยาแก้ปวด (painkillers หรือ analgesics) คือยาที่ไว้ใช้สำหรับการจัดการกับอาการปวดที่เกิดขึ้น มียาแก้ปวดหลายชนิดในปัจจุบันและมีวิธีการใช้ยาหลายวิธี
โดยทั่วไปยาแก้ปวดจะรับประทานทางปากในรูปแบบเม็ดหรือแคปซูล หากคุณกลืนยาลำบาก คุณอาจไดรับคำแนะนำให้รับประทานยาแก้ปวดชนิดน้ำ หรือชนิดเม็ดละลายในน้ำ
นอกจากนี้ยังมียาแก้ปวดแบบแผ่นแปะผิวหนัง, รูปแบบเจล, รูปแบบสเปรย์พ่นจมูก หรือรูปแบบยาเหน็บ อีกด้วย ยาแก้ปวดที่ละลายรวดเร็วในช่องปากหรือใต้ลิ้นจะออกฤทธิ์ได้อย่างรวดเร็ว นอกจากนี้อาจมีการใช้ยาแก้ปวดชนิดฉีดหรือชนิดค่อยๆ หยดเข้าหลอดเลือดดำด้วย ถ้าคุณจำเป็นต้องได้รับยาแก้ปวดชนิดแรงในช่วงเวลาสั้นๆ คุณจะได้รับยาผ่านเครื่องปั๊มขนาดเล็ก ซึ่งจะปลดปล่อยขนาดยาแก้ปวดด้วยอัตราที่คงที่
ให้แจ้งแพทย์หรือพยาบาลทราบเสมอเมื่อมีอาการปวดหรืออาการปวดแย่ลง
ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*
แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท
ยาชนิดอื่นๆ ที่ใช้ในการควบคุมอาการปวด
ยาบางชนิดแพทย์จะสั่งจ่ายพร้อมยาแก้ปวดเพื่อช่วยควบคุมอาการปวด ยาเหล่านี้จะออกฤทธิ์ด้วยกลไกที่แตกต่างกัน ตัวอย่างรายชื่อยาที่ใช้มีดังนี้:
- Bisphosphonates เป็นยาที่ใช้เพิ่มความแข็งแรงให้กับกระดูกที่ได้รับผลกระทบจากมะเร็งและช่วยบรรเทาอาการปวดกระดูก
- ยาฉีด denosumab ช่วยลดอาการปวดกระดูกและความเสี่ยงของกระดูกหัก ในกรณีที่มะเร็งแพร่กระจายไปที่กระดูกแล้ว
- ยาสเตียรอยด์ชนิดเม็ด ใช้เพื่อลดอาการบวมแลปวดที่มีสาเหตุมาจากก้อนมะเร็งไปกดเบียดส่วนอื่นๆ ของร่างกาย
- ยากันชัก และยาต้านซึมเศร้า ช่วยลดอาการปวดที่เกิดจากความเสียหายของเส้นประสาท
- ยาปฏิชีวนะ (ยาฆ่าเชื้อ) ช่วยบรรเทาอาการปวดในกรณีที่อาการปวดเกิดจากการติดเชื้อ
- ยาคลายกล้ามเนื้อ ใช้ในผู้ป่วยที่มีอาการกล้ามเนื้อกระดูกและทำให้อาการปวดแย่ลง
คุณอาจได้รับยาอื่นสำหรับบรรเทาอาการปวดที่ไม่ได้กล่าวถึงไว้ข้างต้นก็ได้
อาจต้องใช้เวลาระยะหนึ่งเพื่อค้นหายาที่เหมาะสมกับคุณมากที่สุด แนะนำให้พูดคุยกับแพทย์หรือพยาบาลของคุณหากคุณยังมีอาการปวดอยู่ หรือมีผลข้างเคียงจากยาเกิดขึ้น
https://www.nhsinform.scot/illnesses-and-conditions/cancer/side-effects/pain
