อาการเจ็บขณะหายใจ อาจเกิดขึ้นได้หลายระดับตั้งแต่ความรู้สึกไม่สบายเล็กน้อยไปจนถึงอาการปวดอย่างรุนแรง และอาการหายใจลำบาก ซึ่งอาจเกิดจากการเคลื่อนไหวร่างกายที่ไม่เหมาะสม หรือคุณภาพอากาศไม่ดี เช่น การสูดดมฝุ่นพิษ PM 2.5
ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*
แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท
รู้จัก ฝุ่นพิษ PM 2.5
อาการเจ็บขณะหายใจอาจเป็นสัญญาณของภาวะทางการแพทย์ที่รุนแรง ซึ่งผู้ป่วยจะต้องได้รับการดูแลจากแพทย์ทันที
อาการเจ็บขณะหายใจ แบบใดอันตรายที่สุด?
หากพบผู้ที่มีอาการเจ็บขณะหายใจร่วมกับอาการต่อไปนี้ ควรรีบนำตัวส่งโรงพยาบาล หรือโทรศัพท์สายด่วน 1669 เพื่อเรียกรถพยาบาล
- หมดสติ
- หายใจหอบ หายใจเร็ว
- หิวอากาศ (Air hunger) หรือรู้สึกเหมือนสูดอากาศได้ไม่เพียงพอ
- อ้าปากค้างเพื่อหายใจ
- สำลัก
- อาการเจ็บหน้าอก
- สับสน
- เหงื่อออกหนัก
- ผิวซีด
- ผิวหนัง เล็บ นิ้วมือหรือนิ้วเท้าเปลี่ยนสี
- เวียนศีรษะ
- ไอเป็นเลือด
- เป็นไข้
- อาการปวดคอ ขากรรไกรล่าง กรามล่าง ต้นแขน ท้องแขน หัวไหล่
สาเหตุของอาการเจ็บขณะหายใจ
มีหลายสาเหตุที่ทำให้เกิดอาการเจ็บขณะหายใจ ตั้งแต่การได้รับอุบัติเหตุจนเกิดรอยฟกช้ำที่หน้าอก ไปจนถึงความเจ็บป่วยทางการแพทย์ ซึ่งมีรายละเอียดดังนี้
- โรคปอดและการบาดเจ็บของปอด อาจทำให้เกิดปัญหาการหายใจในระยะยาวหรือถาวร ผู้ป่วยจะรู้สึกเจ็บปวดเมื่อหายใจเข้าและออก หากหายใจลึกๆ อาจทำให้เกิดอาการไอร่วมกับความเจ็บปวด โดยโรคปอดและการบาดเจ็บของปอดที่อาจทำให้เกิดอาการเจ็บขณะหายใจ มีดังนี้
- โรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง (COPD) เช่น โรคถุงลมโป่งพอง (Emphysema)
- โรคหอบหืด
- ปอดได้รับบาดเจ็บจากสารเคมีหรือการสูดดมควันพิษ
- กระดูกซี่โครงหัก
- ลิ่มเลือดอุดตันในปอด
- ภาวะปอดรั่ว (Pneumothorax)
- โรคหนองในทรวงอก (Empyema) เป็นการสะสมของหนองจากการติดเชื้อภายในเยื่อบุช่องอก
- โรคกระดูกอ่อนซี่โครงอักเสบ (Costochondritis) เป็นการอักเสบของส่วนเชื่อมระหว่างซี่โครงกระดูก กระดูกทรวงอก และกระดูกสันหลังซึ่งทำให้เกิดอาการเจ็บหน้าอก
- โรคเยื่อหุ้มปอดอักเสบ (Pleurisy) เป็นการอักเสบของเยื่อบุของปอดหรือช่องอก มักเกิดจากการติดเชื้อ
- โรคปอดบวม (Pneumonia) เป็นการติดเชื้อในปอดที่เกิดจากไวรัส เชื้อรา หรือแบคทีเรีย
- วัณโรค (TB) ซึ่งการติดเชื้อแบคทีเรียในปอดอย่างรุนแรง
- โรคหัวใจ ผู้ที่เป็นโรคหัวใจอาจมีอาการหายใจลำบากและหายใจไม่สะดวก มีโรคหัวใจหลายประเภทที่ทำให้เกิดอาการเจ็บขณะหายใจได้ เช่น
- ภาวะเจ็บแน่นหน้าอก (Angina) เกิดจากเลือดไหลไปเลี้ยงหัวใจได้น้อยลง
- โรคหัวใจตายจากการขาดเลือด (Heart attack) เกิดจากเลือดถูกปิดกั้นจนไม่สามารถไปเลี้ยงหัวใจ
- โรคหัวใจล้มเหลว (Heart failure) เกิดขึ้นเมื่อหัวใจไม่สามารถสูบฉีดโลหิตได้เช่นเคย
- โรคเยื่อหุ้มหัวใจอักเสบ (Pericarditis) เกิดขึ้นเมื่อมีการอักเสบของถุงที่หุ้มรอบหัวใจจนทำให้เกิดอาการปวดขึ้น
การวินิจฉัยอาการเจ็บขณะหายใจ
แพทย์จะเริ่มต้นวินิจฉัยด้วยการซักประวัติทางการแพทย์ และซักประวัติครอบครัว พร้อมกับตรวจร่างกายว่าผู้ป่วยรู้สึกเจ็บตรงไหนเมื่อหายใจ และทำอย่างไรจึงจะช่วยบรรเทาอาการปวดได้บ้าง หลังจากนั้นแพทย์อาจตรวจเพิ่มเติมเพื่อหาสาเหตุของอาการเจ็บขณะหายใจ ดังนี้
- การถ่ายภาพรังสีเอกซเรย์หน้าอก
- การสแกนเอกซเรย์คอมพิวเตอร์
- การเจาะตรวจเลือด
- การส่งตรวจปัสสาวะ
- การตรวจคลื่นไฟฟ้าหัวใจ (EKG)
- การวัดปริมาณออกซิเจนในเลือด (Pulse oximetry)
- การตรวจหัวใจด้วยคลื่นความถี่สูง (Echocardiogram)
- การตรวจวัดการทำงานของปอด
ทางเลือกการรักษาอาการเจ็บขณะหายใจ
การรักษาอาการเจ็บขณะหายใจที่เหมาะสมจะขึ้นอยู่กับสาเหตุ เช่น หากเกิดจากโรคปอดอักเสบที่ติดเชื้อจากแบคทีเรีย แพทย์อาจรักษาด้วยการจ่ายยาปฏิชีวนะแบบรับประทานหรือแบบฉีดให้ แต่บางภาวะที่มีความรุนแรง โดยเฉพาะภาวะที่เกี่ยวกับหัวใจ อาจต้องรักษาด้วยการผ่าตัด เป็นต้น
ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*
แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท
การป้องกันอาการเจ็บขณะหายใจ
ทุกคนสามารถลดความเสี่ยงของการเป็นโรคปอด และโรคหัวใจ ที่เป็นสาเหตุของอาการเจ็บขณะหายใจได้ ด้วยการปฏิบัติดังต่อไปนี้
- งดสูบบุหรี่ และหลีกเลี่ยงการสูดควันบุหรี่จากคนรอบข้าง
- เลี่ยงมลภาวะจากสิ่งแวดล้อม
- หลีกเลี่ยงการสูดดมสารพิษในที่ทำงาน
- เลี่ยงการสูดดมควันต่างๆ
- ควบคุมระดับน้ำหนักให้อยู่ในเกณฑ์ปกติ
- ลดระดับความดันโลหิต น้ำตาล และคอเลสเตอรอลให้อยู่ในเกณฑ์ปกติ
- ออกกำลังกายทุกวัน
- ลดการบริโภคเกลือ ไขมันอิ่มตัว และไขมันทรานส์
ที่มาของข้อมูล
JC Jones MA, RN and Kristeen Cherney, Why Does It Hurt to Breathe? (https://www.healthline.com/health/painful-respiration), February 27, 2018.