มะเร็งของศีรษะและลำคอเป็นมะเร็งชนิดที่พบได้ไม่บ่อย สามารถเกิดได้กับปาก กล่องเสียง ต่อมน้ำลาย จมูก โพรงไซนัส ด้านหลังจมูกและปาก และบริเวณอื่นๆ ซึ่งไม่รวมมะเร็งหลอดอาหาร thyroid-cancer' target='_blank'>มะเร็งต่อมไทรอยด์ เนื้องอกในสมอง และมะเร็งดวงตา มะเร็งแต่ละชนิดจะมีอาการที่แตกต่างกันดังจะกล่าวถึงในบทความนี้ หากมีอาการที่สงสัยควรไปพบแพทย์
คำนิยาม
มะเร็งของศีรษะและลำคอเป็นมะเร็งชนิดที่พบได้ไม่บ่อย ในประเทศสหราชอาณาจักร พบผู้ป่วยใหม่ได้รับการวินิจฉัยประมาณ 10,000 คนต่อปี
ตรวจมะเร็งทั่วไปวันนี้ ที่คลินิกหรือรพ. ใกล้บ้านคุณ เริ่มต้นที่ 340 บาท ลดสูงสุด 64%
จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / จ่ายทีหลังได้ / ผ่อน 0% ได้ / พร้อมแอดมินคอยตอบทุกคำถาม!
มีบริเวณมากกว่า 30 บริเวณที่ศีรษะและลำคอซึ่งสามารถเกิดมะเร็งได้ รวมถึง:
- ปาก (รวมถึงริมฝีปาก)
- กล่องเสียง (larynx)
- ต่อมน้ำลาย
- จมูกและไซนัส
- บริเวณด้านหลังจมูกและปาก (nasopharynx)
มะเร็งหลอดอาหาร (esophageal cancer), มะเร็งต่อมไทรอยด์ (thyroid cancer), เนื้องอกในสมอง และมะเร็งดวงตา ไม่จัดเป็นมะเร็งศีรษะและลำคอ
มะเร็งที่ปาก (mouth cancer)
มะเร็งที่ปากคือมะเร็งของศีรษะและลำคอชนิดที่พบได้บ่อยที่สุด
มะเร็งสามารถพบได้ที่ภายในช่องปากและรอบๆ ปาก รวมถึง:
- ริมฝีปาก
- ลิ้น
- แก้มด้านใน
- พื้นหรือเพดานปาก
- เหงือก
อาการของผู้ป่วยมะเร็งที่ปาก ได้แก่ แผลเรื้อรังในปาก และ/หรือ มีก้อนภายในปาก ซึ่งทั้งสองอาการนี้อาจมีอาการปวดได้
มะเร็งกล่องเสียง (Laryngeal cancer)
มะเร็งกล่องเสียงเกิดขึ้นที่เนื้อเยื่อของกล่องเสียง (larynx)
ตรวจมะเร็งทั่วไปวันนี้ ที่คลินิกหรือรพ. ใกล้บ้านคุณ เริ่มต้นที่ 340 บาท ลดสูงสุด 64%
จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / จ่ายทีหลังได้ / ผ่อน 0% ได้ / พร้อมแอดมินคอยตอบทุกคำถาม!
อาการของผู้ป่วยมะเร็งกล่องเสียง ได้แก่:
- เสียงเปลี่ยน เช่น เสียงแหบเรื้อรัง
- กลืนลำบาก หรือเจ็บขณะกลืน
- หายใจมีเสียงดัง
- หายใจลำบาก
- อาการไอเรื้อรัง
- มีก้อนที่คอ หรือคอบวม
มะเร็งลำคอ (Throat cancers)
แพทย์มักไม่ใช้คำว่ามะเร็งลำคอเท่าใดนัก เพราะคำว่าลำคอจะรวมถึงหลายๆ ส่วนของคอที่สามารถเกิดมะเร็งได้
บริเวณหลักที่สามารถเกิดมะเร็งได้คือ:
- คอหอยส่วนปาก (oropharynx)-คือส่วนของคอที่อยู่ด้านหลังปาก
- คอหอยส่วนกล่องเสียง (hypopharynx)-คือส่วนของคอที่เชื่อมคอหอยส่วนปากกับหลอดอาหารและหลอดลม
- คอหอยส่วนจมูก (nasopharynx)-คือส่วนของคอที่เชื่อมด้านหลังของจมูกกับด้านหลังของปาก
อาการที่พบได้บ่อยของมะเร็งที่คอหอยส่วนปาก หรือ คอหอยส่วนกล่องเสียง คือ มีก้อนที่ลำคอ, เสียงแหบเรื้อรัง หรือกลืนลำบาก
มะเร็งต่อมน้ำลาย (Salivary gland cancer)
ต่อมน้ำลายมีหน้าที่ผลิตน้ำลาย ทำให้ช่องปากมีความชุ่มชื้นและช่วยในการกลืนและย่อยอาหาร
มีต่อมน้ำลายหลักอยู่ 3 คู่ด้วยกัน ได้แก่:
ตรวจมะเร็งทั่วไปวันนี้ ที่คลินิกหรือรพ. ใกล้บ้านคุณ เริ่มต้นที่ 340 บาท ลดสูงสุด 64%
จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / จ่ายทีหลังได้ / ผ่อน 0% ได้ / พร้อมแอดมินคอยตอบทุกคำถาม!
- parotid glands-เป็นต่อมที่อยู่ระหว่างแก้มและหู
- sublingual glands-เป็นต่อมที่อยู่ใต้ลิ้น
- submandibular glands-เป็นต่อมที่อยู่ใต้กระดูกขากรรไกรแต่ละข้าง
มะเร็งต่อมน้ำลายพบบ่อยที่สุดที่ parotid glands
อาการหลักของมะเร็งต่อมน้ำลายคือ มีก้อน หรือ บวม ที่กระดูกขากรรไกร หรือใกล้กับกระดูกขากรรไกร หรือภายในช่องปาก หรือลำคอ แต่ส่วนใหญ่แล้วก้อนเหล่านี้มักไม่ใช่ก้อนมะเร็ง อาการอื่นๆ ที่พบได้ คือ ชาที่บริเวณใบหน้า และใบหน้าเบี้ยว
มะเร็งจมูกและไซนัส (Nose and sinus cancer)
มะเร็งจมูกและไซนัสจะเกิดขึ้นที่โพรงจมูก (nasal cavity) และที่ไซนัส (sinuses)
โพรงจมูกจะอยู่ด้านบนเหนือช่องปาก และโพรงไซนัสเป็นโพรงอากาศขนาดเล็กภายในกระดูกของจมูกและอยู่ภายในกระดูกโหนกแก้มและหน้าผาก
อาการของมะเร็งจมูกและไซนัสจะคล้ายกับการติดเชื้อไวรัสหรือแบคทีเรีย เช่น เป็นหวัด หรือ ไซนัสอักเสบ และจะมีอาการดังนี้:
- จมูกอุดกั้นเรื้อรัง มักเป็นที่ด้านใดด้านหนึ่ง
- เลือกกำเดาออก
- การรับรู้กลิ่นลดลง
- น้ำมูกไหลจากจมูก หรือน้ำมูกไหลลงคอ
มะเร็งโพรงหลังจมูก (Nasopharyngeal cancer)
มะเร็งโพรงหลังจมูกจะเกิดขึ้นที่ส่วนของลำคอที่เชื่อมกับด้านหลังของจมูกกับด้านหลังของปาก เป็นมะเร็งชนิดที่พบได้ไม่บ่อย
อาการของผู้ป่วย ได้แก่:
- มีก้อนที่คอ เพราะมะเร็งแพร่กระจายไปที่ต่อมน้ำเหลืองที่ลำคอ (ต่อมน้ำเหลืองคือต่อมขนาดเล็กเท่าเมล็ดถั่วซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของระบบภูมิคุ้มกัน)
- คัดแน่นจมูก
- เลือดกำเดาออก
- การได้ยินลดลง (มักเป็นที่หูข้างเดียว)
