ปัสสาวะบ่อยตอนกลางคืน สัญญาณเตือนที่ไม่ควรมองข้าม
ปวดปัสสาวะบ่อยในตอนกลางคืน หลับไปแล้วยังต้องลุกมาเข้าห้องน้ำกลางดึกหลายๆ ครั้ง บางครั้งก็ปัสสาวะรดที่นอนระหว่างหลับ อาการเหล่านี้ไม่เพียงทำให้เราเหนื่อยหน่ายรำคาญใจเท่านั้น แต่ยังเป็นสัญญาณบ่งบอกถึงความผิดปกติทั้งสิ้น
ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*
แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท
โดยปกติแล้ว ร่างกายของคนที่ไม่ได้อยู่ในวัยเด็กหรือวัยสูงอายุ จะสามารถกลั้นปัสสาวะได้ขณะหลับ โดยไม่รู้สึกปวดและไม่ปัสสาวะราด ส่วนผู้สูงอายุอาจมีลุกเข้าห้องน้ำช่วงกลางคืนบ้าง 1-2 ครั้งเป็นปกติ ดังนั้น คนวัยรุ่นหนุ่มสาวที่มีอาการชอบปวดปัสสาวะหลายๆ ครั้งตอนกลางคืน หรือปวดจนรู้สึกตัวตื่นมาเข้าห้องน้ำขณะหลับ จนถึงขั้นหนักกว่านั้น คือ ปล่อยรดที่นอนโดยไม่รู้ตัว ให้พึงระวังว่าอาการเหล่านี้อาจเป็นสัญญาณของโรคต่างๆ ก็ได้
ปัสสาวะบ่อยตอนกลางคืน บ่งบอกถึงอะไรบ้าง?
- มีการติดเชื้อในทางเดินปัสสาวะ หรือทางเดินปัสสาวะอักเสบ อาจทำให้ปัสสาวะขัด ปัสสาวะขุ่น และรู้สึกปวดปัสสาวะบ่อยได้ อาการนอกเหนือจากนี้ที่มักเกิดร่วมกัน หากมีการติดเชื้อถึงส่วนบน หรือกรวยไตอักเสบ คือ มีไข้ หนาวสั่น ปวดบริเวณช่วงหลังลงมาได้
- โรคเบาหวาน เนื่องจากร่างกายมีระดับน้ำตาลในเลือดสูง จึงจำเป็นต้องมีการขับน้ำตาลพร้อมกับน้ำออกทางปัสสาวะมาก ผู้ป่วยหลายคนจึงมีอาการปัสสาวะบ่อย โดยเฉพาะตอนกลางคืน จนบางครั้งอาจมีปัสสาวะรดที่นอน และมักมีมดมาขึ้นบนที่นอนที่เปื้อน เนื่องจากปัสสาวะนั้นมีน้ำตาลปนออกมา ดังนั้น หากพบอาการแบบนี้ควรไปพบแพทย์เพื่อตรวจวัดน้ำตาลในเลือดโดยเร็ว
- มีเนื้องอกที่มดลูกหรือรังไข่ ทำให้กระเพาะปัสสาวะถูกกดทับ จนรู้สึกปวดปัสสาวะบ่อยๆ
- มีต่อมลูกหมากโต และไปเบียดทับทางเดินปัสสาวะ ทำให้กระเพาะปัสสาวะต้องบีบตัวแรงขึ้น จนกล้ามเนื้อผนังกระเพาะปัสสาวะหนาตัวขึ้น ส่งผลให้เก็บปัสสาวะได้ปริมาณน้อยลง
- มีความผิดปกติของไต ทำให้บางครั้งไตไม่สามารถดูดน้ำกลับสู่ร่างกายได้ ปริมาณปัสสาวะที่ขับออกจึงมากขึ้นตาม
- โรคเบาจืด ซึ่งเป็นความผิดปกติของฮอร์โมนบางชนิด ทำให้ผู้ป่วยรู้สึกกระหายน้ำมากและปัสสาวะบ่อยขึ้น
- เป็นผลจากยาบางชนิด เช่น ยาลดความอ้วน ยาขับปัสสาวะ
- ดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ หรือเครื่องดื่มคาเฟอีน ซึ่งสารเหล่านี้มีผลต่อฮอร์โมนที่ควบคุมการหลั่งปัสสาวะ
- ดื่มน้ำมากเกินไป หากช่วงเวลาก่อนนอนเราดื่มน้ำมาก อาจทำให้รู้สึกปวดปัสสาวะกลางดึกได้เป็นเรื่องปกติ
การรักษาอาการปัสสาวะบ่อยตอนกลางคืน
อาการปัสสาวะบ่อยตอนกลางคืนเกิดได้จากหลายสาเหตุ ดังนั้น การรักษาต้องเริ่มจากการวินิจฉัยหาสาเหตุที่ถูกต้องก่อน เพื่อการรักษาให้ตรงจุด โดยเป้าหมายการรักษา คือ ตื่นมาปัสสาวะน้อยกว่าสองครั้ง และหลับได้นานอย่างน้อย 4 ชั่วโมง
การรักษาจำเพาะนั้นขึ้นอยู่กับสาเหตุ เช่น
- หากประเมินจากอาการและการตรวจปัสสาวะ แล้วพบว่ามีการติดเชื้อ แพทย์จะให้ยาปฏิชีวนะสำหรับรับประทานเพื่อฆ่าเชื้อดังกล่าว
- หากวินิจฉัยโดยการตรวจน้ำตาลในเลือดและพบว่าเป็นโรคเบาหวาน แพทย์จะให้ยาสำหรับควบคุมน้ำตาลในเลือด หรืออาจต้องรับอินซูลิน (ขึ้นอยู่กับประเภทของเบาหวาน) ควบคู่กับการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมและอาหารการกิน
- หากตรวจพบเนื้องอกที่กดทับกระเพาะปัสสาวะ จะต้องทำการผ่าตัดเอาเนื้องอกออก
- หากมีความผิดปกติของการนอนหลับ จะต้องประเมินและแก้ไข เป็นต้น
การป้องกันไม่ให้ปัสสาวะบ่อยตอนกลางคืน
- ช่วงเวลาก่อนนอนไม่ควรดื่มน้ำมากเกินไป จำกัดปริมาณน้ำดื่มในช่วงระยะเวลา 2-3 ชั่วโมง ก่อนเข้านอน
- งดดื่มเครื่องดื่มคาเฟอีน เช่น ชา กาแฟ ในช่วงเย็นถึงก่อนนอน
- หลีกเลี่ยงการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์
- ออกกำลังกายเบาๆ และพยายามรักษาอุณหภูมิในห้องนอนให้อบอุ่น ไม่เย็นจนเกินไป
- งดการรับประทานยาที่กระตุ้นการขับปัสสาวะโดยไม่จำเป็น
- ป้องกันไม่ให้เกิดโรคที่เป็นสาเหตุของอาการดังกล่าว เช่น พยายามไม่กลั้นปัสสาวะนานๆ เพื่อป้องกันการติดเชื้อในทางเดินปัสสาวะ หรือควบคุมอาหาร และหมั่นออกกำลังกาย เพื่อป้องกันการเกิดโรคเบาหวาน
สิ่งสำคัญคือ หากพบว่าเรามีอาการดังกล่าวแล้ว อย่าได้ปล่อยผ่านหรือชะล่าใจ ควรมาพบแพทย์เพื่อตรวจหาสาเหตุจะดีที่สุด