มโหง่าย ควบคุมอารมณ์​ตัวเองไม่ได้ ไม่ชอบให้ใครมาบังคับ ไม่ชอบให้ใครมาวุ่นวายกับตัวเอง เช่น เขาอยากบีบสิวบนหน้าเรา เราไม่ชอบ เราบอกให้เขาหยุดทำ หยุดบังคับเรา เราบอกว่าเราเจ็บ เขาไม่ฟังเรา พอเราห้ามเขาดีๆเขาไม่หยุด เรามักจะระเบิดอารมณ์​ตัวเองออกมา มันตัวสั้นไปหมด มันเหลืออดกับคนที่ห้ามไม่ฟัง เราไม่ชอบให้ใครถามซ้ำๆ ถามซ้ำเหมือนคนไม่เขาใจ เราไม่ชอบตอบคำถามอะไรซ้ำำ เราจะเป็นประสาทมั้ยค่ะ

สวัสดีครับ
เมื่อมีคนมาทำอะไรที่ไม่ถูกใจให้ ก็เป็นเรื่องปกติที่จะมีความรู้สึกหงุดหงิดโมโหครับ เพียงแต่ว่าความหงุดหงิดในระดับที่เหมาะสมนั้นจะต้องไม่เกิดขึ้นบ่อยๆ เกิดขึ้นเกือบตลอดเวลา หรือทำให้เกิดปัญหาในการใช้ชีวิตตามมาครับ

การมีอารมณ์หงุดหงิดที่ง่ายและมากเกินไปนั้นอาจเกิดได้จากหลายสาเหตุ เช่น
- ขาดทักษะในการควบคุมอารมณ์ที่ดีพอ
- โรคอารมณ์สองขั้ว
- โรคระเบิดอารมณ์เป็นครั้งคราว (Intermittent explosive disorder)
- อารมณ์ที่แปรปรวนตามรอบเดือน
- โรคสมาธิสั้น
- ความผิดปกติของบุคลิกภาพบางอย่าง

ในเบื้องต้นนั้นหมอขอแนะนำวิธีการควบคุมอารมณ์ตนเองอย่างง่ายๆก่อน โดยเมื่อไหร่ก็ตามที่รู้สึกว่าตัวเองมีอารมณ์หงุดหงิด โมโห ไม่พอใจ ก็ให้หาทางหลีกเลี่ยงออกมาจากสถานการณ์นั้นก่อนถ้าทำได้ และให้ใช้การกำหนดลมหายใจเข้าออกลึกๆอย่างช้าๆและให้ทำไปเรื่อยๆจนกระทั่งอารมณ์เริ่มเย็นลง

และถ้าหากยังรู้สึกว่าอารมณ์หงุดหงิดของตนเองยังเป็นปัญหาอยู่ก็สามารถไปพบจิตแพทย์เพื่อตรวจประเมินอาการและให้ความช่วยเหลือเพิ่มเติมได้ครับ

ปัญหาในการควบคุมอารมณ์อาจเกิดได้จากหลายสาเหตุนะคะ ได้แก่ การมีความเครียด ความกดดันทางด้านจิตใจ การขาดทักษะในการควบคุมหรือจัดการกับอารมณ์ ความผิดปกติทางบุคลิกภาพและการปรับตัว และอาจเกิดจากความผิดปกติของสารเคมีในสมองผิดปกติ ซึ่งส่งผลให้การควบคุมความคิด อารมณ์ ผิดปกติ ก่อให้เกิดอาการของโรคทางด้านอารมณ์ อย่างซึมเศร้า ไบโพลาร์ หรือโรคในสาขาจิตเวชอื่นๆค่ะ

ในกรณีนี้ แนะนำให้ลองปรับด้วยตัวเองดูก่อน เช่น ลองออกกำลังกายทุกๆวัน การทำกิจกรรมที่ทำให้รู้สึกผ่อนคลาย การปรับความคิดในแง่บวก การฝึกทักษะในการสื่อสาร / การจัดการอารมณ์ความรู้สึก เช่น บอกเขาดีๆว่าเราเจ็บ หากบีบสิวแล้วจะทำให้เป็นรอยแผลเป็น บอกเขาด้วยเหตุผล หากเขายังตอแย ก็บอกว่า เราไม่ชอบนะ ขอให้คุณเคารพสิทธิ์ในร่างกายของเราด้วย ไม่ชอบจริงๆ และอีกประเด็นที่ไม่ชอบให้ถามซ้ำๆ หนูอาจจะลองปรับความคิดใหม่ แทนที่จะโมโห ก็ให้ตั้งสติ แล้วคิดว่าคนเราระดับการรับรู้หรือการเข้าใจต่อสิ่งใดๆ มีไม่เท่ากัน บางคนฉลาดฟังครั้งเดียวเข้าใจ และทำตามได้ แต่บางคนอาจจะต้องฟัง+อธิบาย+ทำให้ดู จึงจะสามารถเข้าใจและทำตามได้ค่ะ

แต่หากลองปรับแล้ว ไม่ได้ผล หรือ การระเบิดอารมณ์ของหนูส่งผลต่อความสัมพันธ์ที่มีต่อคนใกล้ชิด หรือทำให้หนูรู้สึกผิดหรือก้าวร้าวมากขึ้น แบบนี้แสดงว่าหนูไม่สามารถจัดการหรือควบคุมอารมณ์ได้และอาจบ่งถึงอาการของโรคในสาขาจิตเวชบางอย่าง ควรพบจิตแพทยื ซึ่งต้องประเมินอาการเพิ่มเติม วินิจฉัยโรคให้แน่ชัด แล้วรับการรักษาด้วยวิธีที่เหมาะสม ซึ่งอาจต้องใช้ยาในการรักษานะคะ

สวัสดีครับ

ในประเด็นที่เล่ามา จากสถานการณ์ที่เกิดขึ้น ไม่ทราบว่าบุคคลที่เข้ามาทำในสิ่งที่เราไม่ชอบนี้เป็นใคร และเราต้องอยู่ร่วมกับเขาหรือเปล่าครับ เพราะจากความคิดเห็นของผมแล้ว การเข้ามาบีบสิวที่หน้าตรงนี้ก็ดูจะต้องเป็นคนสนิทด้วยมากระดับหนึ่งจึงจะกล้าเข้ามาทำอะไรแบบนี้กับตัวคุณได้ ซึ่งถ้าหากว่าคุณไม่ชอบ ไม่ต้องการให้เขาทำแบบนั้นกับคุณ แต่เขาก็ยังฝืนทำอยู่ ก็เป็นอีกเสียงหนึ่งที่อยากจะบอกว่าไม่แปลกนะครับที่คุณจะมีความรู้สึกหงุดหงิดหรือว่าโกรธได้

ซึ่งหากการแสดงออกถึงความหงุดหงิด หรือการแสดงอารมณ์โกรธของเราไม่ได้ทำให้ใครเดือดร้อนหรือว่าไม่ได้ทำให้ความสัมพันธ์ระหว่าง เรากับอีกฝ่ายหนึ่งเสียไป และทำให้เราสามารถยืนหยัดปกป้องสิทธิหรือความต้องการของเราได้ ตรงนี้ก็เป็นสิ่งที่เราสามารถทำได้นะครับ

แต่หากคุณรู้สึกว่าความโมโห หรือการแสดงออกทางอารฒณ์ของคุณไปทำให้ผู้อื่นเสียความรู้สึก หรือทำให้เกิดผลเสียตามมา และคุณอยากจะเปลี่ยนแปลงการแสดงอารมณ์โกรธของตนเอง คุณสามารถลองเข้าพบนักจิตวิทยาเพื่อพูดคุยในเรื่องของวิธีการปรับเปลี่ยนความคิดหรือพฤติกรรมของคุณได้นะครับ

สิ่งหนึ่งที่อยากให้ระวังคือการเก็บกดความรู้สึกโกรธของตนเองไว้ซึ่งอาจจะเป็นอีกสาเหตุหนึ่งที่ทำให้คุณระเบิดอารมณ์ออกมาด้วยเรื่องที่ทำให้ไม่พอใจ เพราะว่าคุณเองได้เก็บกดความรู้สึกโกรธเหล่านั้นเอาไว้จนมีการระเบิดอารมณ์ออกมา ดังนั้นสิ่งหนึ่งที่คุณสามารถทำได้ก็คือลองทำกิจกรรมที่เคยสนใจหรือทำแล้วรู้สึกว่าทำให้ผ่อนคลายหรือทำให้รู้สึกดีขึ้นได้บ้าง หาเวลาที่ตนเองจะรู้สึกสงบ รู้สึกดี หรือรู้สึกสนุกผ่อนคลายให้ และแบ่งเวลาไปอยู่กับสิ่งๆนั่นครับ นอกจากนั้นอาจจะลองมองดูกิจกรรมที่สามารถทำเป็นประจำได้เช่น การออกลังกาย การฟังเพลง หรือการทำงานอดิเรกบางอย่าง ทานอาหารให้ครบหมู่ ออกไปทานของอร่อยๆบ้าง ซึ่งตรงนี้ก็จะเป็นส่วนหนึ่งที่มีส่วนช่วยให้ความตึงเครียดในตัวคุณลดน้อยลงได้ คล้ายๆกับการพักฟื้นให้สภาพจิตใจของตนเองค่อยๆมีการเปลี่ยนแปลงไปในทางที่ดีขึ้น ซึ่งการดูแลตนเองควบคู่กันไปด้วยกับการรับการช่วยเหลือจากผู้เชี่ยวชาญด้านสุขภาพจิต จะเป็นการฝึกเพื่อให้คุณสามารถรับมือกับเรื่องต่างๆที่เข้ามาในชีวิตได้อย่างเหมาะสมในระยะยาวครับ

สุดท้ายนี้หากรู้สึกว่าต้องการจะพูดคุยกับใครซักคนหนึ่งแต่ยังไม่ต้องการที่จะพบกับจิตแพทย์หรือนักจิตวิทยา สายด่วนสุขภาพจิต 1323 ก็เป็นอีกหนึ่งทางเลือกที่คุณจะสามารถโทรเข้าไปพูดคุยกับเจ้าหน้าที่ได้ซึ่ง ข้อเสียคืออาจจะต้องมีการรอสายที่นานในบางช่วงเวลาครับ และหากมีคำถามอื่นๆเพิ่มเติมก็สามารถสอบถามเข้ามาได้เลยนะครับ