น้ำหนักเพิ่มโดยไม่ทราบสาเหตุนั้นเป็นภาวะที่มีน้ำหนักตัวเพิ่มโดยที่ไม่ได้มีการรับประทานอาหาร หรือน้ำเพิ่มขึ้น และไม่ได้ลดกิจกรรมที่ทำในแต่ละวัน ส่วนมากมักเกิดจากการที่มีสารน้ำสะสมในร่างกาย, การเจริญเติบโตที่ผิดปกติ ท้องผูกหรือตั้งครรภ์ ภาวะอาจจะเกิดขึ้นเป็นช่วงๆ เกิดขึ้นแบบต่อเนื่องหรือเกิดขึ้นอย่างรวดเร็วก็ได้
ภาวะน้ำหนักตัวเพิ่มโดยไม่ทราบสาเหตุแบบช่วงๆ นั้นมีการที่น้ำหนักตัวแกว่งเป็นประจำ ตัวอย่างเช่นในเวลาที่มีประจำเดือน การตั้งครรภ์นั้นก็จัดอยู่ในกลุ่มนี้เช่นกันแต่ช่วงของรอบนั้นจะนานขึ้นเป็น 9 เดือน
ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*
แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท
น้ำหนักตัวที่เพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็วนั้นอาจจะเกิดจากผลข้างเคียงของยา มีหลายกรณ๊ที่ไม่เป็นอันตราย แต่อาการบางอย่างที่พบร่วมกับการมีน้ำหนักตัวเพิ่มขึ้นนั้นอาจจะบ่งบอกว่าต้องรีบรักษา
สาเหตุที่ทำให้น้ำหนักตัวเพิ่มขึ้น
การตั้งครรภ์
เป็นสาเหตุที่พบบ่อยที่สุด แต่ผู้หญิงส่วนใหญ่นั้นก็มักจะตั้งใจรับประทานมากขึ้นสำหรับการเจริญเติบโตของทารกในครรภ์ ในระหว่างที่ตั้งครรภ์ ผู้หญิงส่วนใหญ่นั้นจะมีน้ำหนักตัวเพิ่มขึ้นเมื่อทารกโตขึ้นเรื่อยๆ น้ำหนักที่เพิ่มขึ้นนั้นเป็นน้ำหนักของทารก รก น้ำคร่ำ เลือดที่เพิ่มขึ้น และมดลูกที่ใหญ่ขึ้น
การเปลี่ยนแปลงฮอร์โมน
ในช่วงระหว่าง 45-55 ปี ผู้หญิงจะเริ่มเข้าสู่ช่วงวัยทอง ในระหว่างที่มีประจำเดือน ฮอร์โมนเอสโตรเจนซึ่งทำหน้าที่เกี่ยวกับการมีประจำเดือนและการตกไข่นั้นจะค่อยๆ ลดลงเรื่อยๆ และเมื่อเข้าสู่ช่วงวัยทอง ระดับเอสโตรเจนนั้นก็จะต่ำเกินกว่าที่จะกระตุ้นให้เกิดประจำเดือน
การที่มีเอสโตรเจนต่ำลงนั้นทำให้ผู้หญิงที่เข้าสู่วัยทองนั้นมีน้ำหนักตัวเพิ่มขึ้นได้โดยเฉพาะในช่วงรอบเอวและสะโพก นอกเหนือจากเรื่องการเปลี่ยนแปลงทางฮอร์โมนในผู้หญิงวัยทองแล้ว ผู้หญิงที่ได้รับการวินิจฉัยว่าเป็นโรคถุงน้ำในรังไข่ก็อาจจะมีน้ำหนักตัวเพิ่มขึ้นได้เช่นกัน
- การเปลี่ยนแปลงฮอร์โมนในช่วงวัยกลางคนนั้นยังอาจทำให้กระบวนการเผาผลาญในร่างกายนั้นช้าลง และทำให้น้ำหนักตัวเพิ่มขึ้น
- ภาวะอื่นๆ ที่ส่งผลต่อระดับฮอร์โมนสามารถทำให้น้ำหนักตัวเพิ่มขึ้นในทั้ง 2 เพศได้เช่นกัน ตัวอย่างเช่น
- ภาวะไทรอยด์ฮอร์โมนต่ำ
- กลุ่มอาการ Cushing
- การสร้างฮอร์โมน cortisol เพิ่มขึ้น
การมีประจำเดือน
การที่มีน้ำหนักตัวเพิ่มขึ้นเป็นช่วงๆ นั้นมักจะเกิดจากการมีรอบเดือน ผู้หญิงจะมีสารน้ำคั่งอยู่ในตัวเพิ่มขึ้นในช่วงที่มีประจำเดือน การเปลี่ยนแปลงระดับของเอสโตรเจนและ progesterone นั้นก็อาจจะเป็นสาเหตุที่ทำให้น้ำหนักตัวเพิ่มขึ้นเช่นกัน แต่โดยปกติแล้วมักจะเพิ่มขึ้นในปริมาณเล็กน้อย
น้ำหนักตัวที่เพิ่มขึ้นนี้จะลดลงเมื่อรอบเดือนรอบนั้นหมด และมักจะเกิดขึ้นอีกครั้งในเดือนถัดไปเวลาที่มีประจำเดือน และบางครั้งอาจจะเกิดในระหว่างที่มีการตกไข่
ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*
แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท
สารน้ำคั่งในร่างกาย
น้ำหนักตัวที่เพิ่มขึ้นนั้นอาจจะเกิดจากการที่มีสารน้ำคั่งในร่างกาย ซึ่งจะทำให้ขา มือ เท้า ใบหน้า และท้องนั้นดูบวมได้ ผู้ที่มีภาวะหัวใจวาย โรคไต หรือรับประทานยาบางชนิดอาจจะเกิดภาวะนี้ได้
คุณควรแจ้งแพทย์หากมีอาการบวมและน้ำหนักเพิ่มขึ้นแม้ว่าจะไม่มีอาการอื่นๆ ก็ตาม
ยา
น้ำหนักตัวที่เพิ่มขึ้นนั้นอาจจะเกิดจากการใช้ยาบางชนิดเช่น
- Corticosteroid
- ยาต้านเศร้า
- ยารักษาโรคจิตเวช
- ยาคุมกำเนิด
- อาการของน้ำหนักตัวที่เพิ่มขึ้นโดยไม่ทราบสาเหตุ
- อาการนั้นจะขึ้นกับสาเหตุและขึ้นกับแต่ละบุคคล อาการที่มักเกิดร่วมกับภาวะนี้มักจะเป็นอาการแน่นท้องหรือปวดท้องและท้องอืด
- คุณอาจจะเห็นว่าท้องและส่วนอื่นๆ ของร่างกายนั้นบวมขึ้นได้
- ควรไปพบแพทย์ทันทีหากมีอาการเหล่านี้
- มีไข้
- ผิวหนังไวต่อสิ่งต่างๆ
- หายใจลำบาก
- หายใจตื้น
- เท้าบวม
- ใจสั่น
- เหงื่อออกมาก
- มองเห็นผิดปกติ
- น้ำหนักขึ้นอย่างรวดเร็ว
เพราะหากมีอาการเหล่านี้ร่วมกับน้ำหนักตัวที่เพิ่มขึ้นโดยไม่ทราบสาเหตุอาจจะบ่งบอกถึงโรคที่เป็นอันตรายได้
จะวินิจฉัยโรคนี้ได้อย่างไร
แพทย์จะทำการซักประวัติเกี่ยวกับอาการ วิธีการใช้ชีวิต และประวัติการรักษาในอดีต และอาจจะมีการเจาะเลือดไปตรวจดูระดับฮอร์โมน การทำงานของไต และอื่นๆ เพื่อดูว่ามีความผิดปกติหรือไม่
ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*
แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท
ในบางครั้งการตรวจทางรังสีวินิจฉัยเช่นการตรวจคลื่นเสียงความถี่สูง เอกซเรย์ เอกซเรย์คอมพิวเตอร์หรือเอกซเรย์คลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าอาจจำเป็น
วิธีการรักษา
มีหลายวิธีที่สามารถใช้รักษาภาวะนี้ได้ วิธีที่ดีที่สุดนั้นจะขึ้นกับสาเหตุที่ทำให้น้ำหนักตัวเพิ่มขึ้น
หากเกิดจากระดับฮอร์โมนที่ไม่สมดุล แพทย์อาจจะสั่งจ่ายยาเพื่อช่วยปรับฮอร์โมน ยานี้จะขึ้นกับว่าอาการนั้นเกิดจากฮอร์โมนใดและบางครั้งอาจจะต้องใช้ในระยะยาว
หากเกิดจากยา แพทย์อาจจะแนะนำให้เปลี่ยนยา