กองบรรณาธิการ HD
เขียนโดย
กองบรรณาธิการ HD

อะไรคือภาวะไขมันพอกตับที่ไม่ได้เกิดจากแอลกอฮอลล์

การรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ช่วยลดความเสี่ยงที่ทำให้เกิดภาวะไขมันพอกตับ NAFLD ได้
เผยแพร่ครั้งแรก 8 ต.ค. 2017 อัปเดตล่าสุด 2 ธ.ค. 2022 เวลาอ่านประมาณ 2 นาที
อะไรคือภาวะไขมันพอกตับที่ไม่ได้เกิดจากแอลกอฮอลล์

ภาวะไขมันพอกตับที่ไม่ได้เกิดจากแอลกอฮอลล์ (Non-alcoholic fatty liver disease หรือ NAFLD) พบมากขึ้นในสหรัฐอเมริกาเนื่องจากอัตราภาวะอ้วนที่เพิ่มมากขึ้นในรอบสามปีที่ผ่านมา

ในประเทศอุตสาหกรรม กว่า 20-49% ของประชากรเป็นโรคไขมันพอกตับ และมีโอกาสที่โรคจะดำเนินต่อไปเมื่ออายุสูงขึ้น

แพ็กเกจที่คุณอาจสนใจ
หมดปัญหาเหงื่อออกมากที่มืออย่างถาวร รักษาแล้วมือแห้ง ชีวิตง่ายขึ้น!

จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / เบิกประกันได้ / ผ่อน 0% ได้ / ปรึกษาหมอก่อนผ่าตัดได้ไม่จำกัดครั้ง

โรคไขมันพอกตับที่ไม่ได้เกิดจากแอลกอฮอลล์เริ่มเป็นที่รู้จักกันตั้งแต่ยุคปี 1980 แต่ยังเป็นที่สับสนกันในหมู่วงการแพทย์  ผู้ป่วยที่มีภาวะอ้วนและผู้ป่วยเบาหวานมีระดับเอนไซม์ตับสูงกว่าปกติ และมีภาวะตับโตคล้ายกับผู้ป่วยที่ติดสุรา แต่ส่วนใหญ่ให้ข้อมูลชัดเจนว่าพวกเขาไม่ได้ดื่มแอลกอฮอล์ในปริมาณมาก

หน้าที่ของตับโดยพื้นฐาน

ตับเป็นอวัยวะที่ใหญ่ที่สุดในร่างกาย ซึ่งทำหน้าที่กว่าหลายร้อยอย่างด้วยกัน ดังนี้

  • จัดการกับทุกอย่างที่คุณกินและดื่ม
  • กำจัดสารพิษออกจากเลือด
  • ต่อสู้กับการติดเชื้อ
  • ควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด
  • ช่วยในการสังเคราะห์ฮอร์โมนและโปรตีน

การมีไขมันในร่างกายมากเกินไปนำมาสู่ปัญหาที่รุนแรงได้

สภาวะปกติ ตับมีน้ำหนักประมาณ 3 ปอนด์ ซึ่งหากคุณมีไขมันมากกว่า 5-10 เปอร์เซ็นต์ของน้ำหนักตับ แสดงว่าคุณมีภาวะไขมันพอกตับ เมื่อคุณมีไขมันที่ตับมากเกินไปหรือไขมันพอกตับที่เรียกว่า steatosis นั้น อาจไม่ทำให้เกิดปัญหาในบางคน แต่ก็สามารถเกิดอาการได้เนื่องจากทำให้การทำงานของตับเสียไป เช่น

ภาวะอักเสบที่ทำให้เกิดรอยแผลเป็นที่ตับนั้นเป็นเครื่องหมายแสดงว่าตับคุณได้รับบาดเจ็บอย่างมากจนเข้าสู่ระยะของไขมันพอกตับชนิดลุกลาม ซึ่งจะนำไปสู่ภาวะตับแข็งได้  เมื่อตับของคุณถูกทำลาย ร่างกายจึงพยายามสร้างคอลลาเจนเพื่อซ่อมแซม ทำให้เกิดเนื้อเยื่อตับหนาตัวขึ้นกลายเป็นพังผืด

ซึ่งเมื่อคุณมีภาวะไขมันพอกตับที่ไม่ได้เกิดจากแอลกอฮอลล์แล้ว พบว่า 10% ของผู้ป่วยเหล่านี้จะสามารถกลายเป็นโรคตับอักเสบจากไขมันพอกตับที่ไม่ได้เกิดจากแอลกอฮอล์ที่เรียกว่า nonalcoholic steatohepatitis (NASH) ได้ในอีก 10 ปีข้างหน้า ซึ่งเป็นภาวะที่อันตรายและรุนแรงต่อชีวิต

แพ็กเกจที่คุณอาจสนใจ
หมดปัญหาเหงื่อออกมากที่มืออย่างถาวร รักษาแล้วมือแห้ง ชีวิตง่ายขึ้น!

จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / เบิกประกันได้ / ผ่อน 0% ได้ / ปรึกษาหมอก่อนผ่าตัดได้ไม่จำกัดครั้ง

NASH สามารถทำให้เกิด

การวินิจฉัยโรคไขมันพอกตับ

ในการวินิจฉัยโรคไขมันพอกตับที่ไม่ได้เกิดจากแอลกอฮอล์อย่างแม่นยำนั้นทำเพื่อการรักษาอย่างถูกต้อง เพราะเป็นภาวะที่อันตรายต่อชีวิต แพทย์จะวินิจฉัยโดยวิธีการดังนี้

  • ตรวจวัดระดับเอนไซม์ตับว่าสูงขึ้นหรือไม่
  • ตรวจดูว่ามีตับโตหรือไม่จากการทำอัลตราซาวน์
  • ตัดชิ้นเนื้อตับเพื่อดูว่าคุณมีภาวะตับอักเสบจากไขมันพอกตับ หรือไขมันพอกตับชนิดธรรมดา

ลักษณะที่พบบ่อยในผู้ป่วย ไขมันพอกตับที่ไม่ได้เกิดจากแอลกอฮอล์

ถึงแม้จะไม่รู้สาเหตุที่แท้จริงว่าภาวะ NAFLD นั้นเกิดได้อย่างไร แต่ผู้ป่วยส่วนใหญ่มักมีภาวะดังต่อไปนี้ก่อนหน้าที่จะเป็นโรค เช่น

  • ภาวะอ้วน
  • เบาหวานชนิด 2
  • มีโรคทางกลุ่มอาการ metabolic

ซึ่งความรุนแรงของ NAFLD นั้นเพิ่มขึ้นตามระดับความอ้วน, ระดับไขมันบริเวณหน้าท้อง ซึ่งจะเพิ่มความเสี่ยงให้เกิด NASH มากขึ้น ถึงแม้ว่าผู้ป่วยเหล่านั้นจะมีค่า BMI อยู่ในเกณฑ์ปกติก็ตาม

ภาวะไขมันพอกตับที่ไม่ได้เกิดจากแอลกอฮอล์และมื้ออาหารของคุณ

สิ่งที่คุณกินและสารอาหารต่าง ๆ จะนำไปสู่จุดเริ่มต้น, การดำเนินโรค และการรักษา NAFLD เนื่องจากปัจจัยจากอาหารสามารถเพิ่มความเสี่ยงมากขึ้น หากรับประทานอาหารดังต่อไปนี้

  • อาหารที่มีแคลอรี่สูง
  • อาหารที่มีไขมันชนิดทรานซ์สูง
  • รับประทานโปรตีนจากเนื้อสัตว์ ซึ่งส่งผลให้มีระดับไขมันอิ่มตัวและคอเลสเตอรอลสูง
  • เครื่องดื่มที่มีรสหวานซึ่งมีน้ำตาลฟรัคโตสเป็นส่วนประกอบ
  • อาหารที่ช่วยลดความเสี่ยงในการเกิด NAFLD มีดังนี้
  • อาหารที่มีแคลอรี่ต่ำ
  • รับประทานโปรตีนที่ได้จากธัญพืช หรือผักแทนการรับประทานเนื้อสัตว์หรือชีส
  • ลดน้ำหนัก 3-10%ของน้ำหนักตัว
  • รับประทานไฟเบอร์, ชาเขียว และกาแฟ

23 แหล่งข้อมูล
กองบรรณาธิการ HD มุ่งมั่นตั้งใจให้ผู้อ่านได้รับข้อมูลที่ถูกต้อง โดยทำงานร่วมกับแพทย์และบุคลากรทางการแพทย์ รวมถึงเลือกใช้ข้อมูลอ้างอิงที่น่าเชื่อถือจากสถาบันต่างๆ คุณสามารถอ่านหลักการทำงานของกองบรรณาธิการ HD ได้ที่นี่
ตรวจไวรัสตับอักเสบบี ตรวจยังไง เตรียมตัวอย่างไร? อ่านที่นี่, (https://hdmall.co.th/c/hepatitis-b-test).
ตรวจค่าตับ alt และ ast คืออะไร? ตรวจยังไง?, (https://hdmall.co.th/c/liver-function-program).
Non-alcoholic fatty liver disease (NAFLD). NHS (National Health Service). (https://www.nhs.uk/conditions/non-alcoholic-fatty-liver-disease/)

บทความนี้มีจุดประสงค์เพื่อให้ความรู้แก่ผู้อ่าน และไม่สามารถแทนการแนะนำของแพทย์ การวินิจฉัยโรค หรือการรักษาได้ ผู้อ่านควรพบแพทย์เพื่อให้แพทย์ตรวจที่สถานพยาบาลทุกครั้ง และไม่ควรตีความเองหรือวางแผนการรักษาด้วยตัวเองจากการอ่านบทความนี้ ทาง HD พยายามอัปเดตข้อมูลให้ครบถ้วนถูกต้องอยู่เสมอ คุณสามารถส่งคำแนะนำได้ที่ https://honestdocs.typeform.com/to/kkohc7

ผู้เขียนและผู้รีวิวบทความไม่มีส่วนเกี่ยวข้องกับสินค้าหรือบริการที่นำเสนอแต่อย่างใด เว้นแต่จะระบุในเนื้อหา การแนะนำสินค้าและบริการแสดงขึ้นอัตโนมัติจากระบบของเว็บไซต์หรือแอปพลิเคชัน

ขอบคุณที่อ่านค่ะ คุณคิดว่าบทความนี้มีประโยชน์มากแค่ไหนคะ
(1 ดาว - น้อย / 5 ดาว - มาก)