ยาคุมกำเนิดฮอร์โมนรวม แบบแผง 21 เม็ด ที่มี Ethinylestradiol 0.030-0.035 มิลลิกรัม
สำหรับยาคุมกำเนิดยี่ห้อ เดอมูท (Dermooth), เมโลเดีย (Melodia), เลสซิลอน 21 (Lescilon 21), เฮเลน (Helen), แดฟเน่ 35 (Dafne), แอนนี (Annie), โกวานา (Govana), โซฟี (Sophie), โอซี 35 (OC-35), ไกเนรา (Gynera), ไดแอน-35 (Diane-35), ชาริว่า (Chariva), ซาชา (Sasha), ซูซี่ (Sucee), ดิออร์ 21 (Dior 21), ดิออร์รา 21 (Diora 21), ดีโซลอน (Desolon), นีนา (Nina), บี-เลดี้ (B-lady), บีริซ (Beriz), บีลาร่า (Belara), มาโนแอน (Manoane), พรีม (Preme), ฟีมิน 30 (Femine 30), มาร์วีลอน (Marvelon), มิลลี่ 21 (Milly 21), ยาสมิน (Yasmin), จัสติมา (Justima) และ ลอร่า-35 (Laura-35)
ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*
แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท
ใน 1 แผงของยาคุม จะมีเฉพาะเม็ดยาฮอร์โมน 21 เม็ด
เนื่องจากไม่มีเม็ดยาหลอก ดังนั้น เมื่อรับประทานยาหมดแผง จึงต้องเว้น 7 วัน ก่อนเริ่มรับประทานแผงใหม่
สำหรับยาคุมกำเนิดที่มีปริมาณ Ethinylestradiol 0.030-0.035 มิลลิกรัม (หรือเท่ากับ 30-35 ไมโครกรัม) ในกรณีที่ลืมรับประทานยา หรือเริ่มแผงใหม่ช้า มีแนวทางแก้ไขดังนี้...
- กรณีที่ 1 ลืมรับประทานยา (หรือเริ่มแผงใหม่ช้า) 1 วัน
- กรณีที่ 2 ลืมรับประทานยา (หรือเริ่มแผงใหม่ช้า) ติดต่อกัน 2 วัน
- กรณีที่ 3 ลืมรับประทานยา (หรือเริ่มแผงใหม่ช้า) ติดต่อกันตั้งแต่ 3 วันขึ้นไป
ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*
แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท
- รับประทานทันทีที่นึกได้ 1 เม็ด แล้วรับประทานเม็ดต่อไปตามปกติ (หากนึกได้ตอนที่ต้องรับประทานยาคุมในเวลาเดิมที่เคยใช้ ให้รับประทานพร้อมกันทีเดียว 2 เม็ด ซึ่งอาจทำให้คลื่นไส้มาก)
- มีเพศสัมพันธ์ได้ ไม่จำเป็นต้องใช้วิธีคุมกำเนิดอื่น ๆ (เช่น ถุงยาง, ยาคุมฉุกเฉิน) ร่วมด้วย
ตัวอย่าง
สมมติว่าลืมรับประทานยาคุมในวันจันทร์ ตามภาพนี้
หากนึกขึ้นได้ในวันอังคารตอนเช้า หรือก่อนเวลารับประทานยาตามเวลาปกติของวันอังคาร ให้รับประทานยาเม็ดที่ลืมทันทีที่นึกได้
แล้วคืนวันอังคาร (หรือเวลาเดิมที่รับประทานยาในแต่ละวัน) ก็รับประทานยาตามปกติ
ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*
แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท
แต่หากนึกได้ตอนกลางคืนวันอังคาร ก็ต้องรับประทานยาเม็ดที่ลืมกับยาเม็ดของวันอังคารพร้อมกันไปเลย
- รับประทานทันทีที่นึกได้ 1 เม็ด แล้วรับประทานเม็ดต่อไปตามปกติ (หากนึกได้ตอนที่ต้องรับประทานยาคุมในเวลาเดิมที่เคยใช้ ให้รับประทานพร้อมกันทีเดียว 2 เม็ด ซึ่งอาจทำให้คลื่นไส้มาก)
- มีเพศสัมพันธ์ได้ ไม่จำเป็นต้องใช้วิธีคุมกำเนิดอื่น ๆ (เช่น ถุงยาง, ยาคุมฉุกเฉิน) ร่วมด้วย
ตัวอย่าง
สมมติว่าลืมรับประทานยาคุมในวันจันทร์และอังคาร ตามภาพนี้
หากนึกขึ้นได้ในวันพุธตอนเช้า หรือก่อนเวลารับประทานยาตามเวลาปกติของวันพุธ ให้รับประทานยาเม็ดแรกที่ลืมทันทีที่นึกได้
แล้วคืนวันพุธ (หรือเวลาเดิมที่รับประทานยาในแต่ละวัน) ก็รับประทานยาตามปกติ
แต่หากนึกได้ตอนกลางคืนวันพุธ ก็ต้องรับประทานยาเม็ดแรกที่ลืม (วันจันทร์) กับยาเม็ดของวันพุธพร้อมกันไปเลย
ส่วนวันต่อ ๆ ไป ก็รับประทานต่อตามปกติ เช่น ในวันพฤหัสบดี ก็รับประทานเม็ดนี้
ยาเม็ดวันอังคารที่เหลืออยู่สามารถเหลือไว้ตามเดิมเผื่อใช้ยามจำเป็น เช่น ทำเม็ดยาอื่นหล่นหายตอนแกะออกจากแผง หรืออาเจียนภายใน 2 ชั่วโมงหลังรับประทานยาคุมเม็ดอื่น ๆ ก็สามารถนำยาที่เหลือสำรองนี้ไปรับประทานแทนได้
แต่หากกังวลว่าถ้าเหลือไว้ในแผง อาจทำให้สับสนเวลารับประทานยา (เนื่องจากควรรับประทานตามลำดับลูกศรเพื่อให้ตรวจสอบได้ง่ายว่ารับประทานได้ถูกต้องและไม่ลืมรับประทานยา) ก็อาจแกะเม็ดยานี้ทิ้งไปเลยก็ได้ค่ะ
- รับประทานทันทีที่นึกได้ 1 เม็ด แล้วรับประทานเม็ดต่อไปตามปกติ (หากนึกได้ตอนที่ต้องรับประทานยาคุมในเวลาเดิมที่เคยใช้ ให้รับประทานพร้อมกันทีเดียว 2 เม็ด ซึ่งอาจทำให้คลื่นไส้มาก)
- งดมีเพศสัมพันธ์ หรือใช้ถุงยางร่วมด้วย จนกว่าจะใช้ยาต่อเนื่องกันครบ 7 วัน
- ถ้าลืมรับประทานยาในสัปดาห์แรก (7 เม็ดแรกของแผง) หรือเริ่มแผงใหม่ช้า ติดต่อกันตั้งแต่ 3 วันขึ้นไป แล้วมีเพศสัมพันธ์โดยไม่ได้ใส่ถุงยางในช่วงนี้ไปแล้ว ให้รับประทานยาคุมฉุกเฉินด้วย
- ถ้าลืมรับประทานยาในสัปดาห์ที่สาม (7 เม็ดสุดท้ายของแผง) เมื่อรับประทานยาหมดแผงนี้ ให้เริ่มแผงใหม่ในวันต่อไปได้เลยโดยไม่ต้องเว้นว่าง 7 วัน
งงมั้ยคะ? ถ้างง... มาดูตัวอย่างดีกว่าค่ะ จะได้เห็นภาพชัดเจน เข้าใจได้ง่ายขึ้น (หรือจะงงหนักกว่าเดิม ฮ่า...) รอบนี้จะยกตัวอย่างเป็น 4 กรณีนะคะ คือ การเริ่มแผงใหม่ช้า และการลืมรับประทานยาแยกตามช่วงเวลาที่ลืม ว่าเป็นสัปดาห์ที่ 1, 2 หรือ 3 ของแผง ดังนี้ค่ะ...
ตัวอย่างที่ 1 กรณีเริ่มแผงใหม่ช้า ตั้งแต่ 3 วันขึ้นไป
ตัวอย่างที่ 2 กรณีลืมรับประทานยาในช่วงสัปดาห์แรก ติดต่อกันตั้งแต่ 3 วันขึ้นไป
ตัวอย่างที่ 3 กรณีลืมรับประทานยาในช่วงสัปดาห์ที่สอง ติดต่อกันตั้งแต่ 3 วันขึ้นไป
ตัวอย่างที่ 4 กรณีลืมรับประทานยาในช่วงสัปดาห์ที่สาม ติดต่อกันตั้งแต่ 3 วันขึ้นไป
ตัวอย่างที่ 1 กรณีเริ่มแผงใหม่ช้า ตั้งแต่ 3 วันขึ้นไป
สมมติว่าต้องเริ่มรับประทานยาคุมในวันจันทร์ ซึ่งจะแกะเม็ดยาประจำวันจันทร์ตำแหน่งที่ 1, 2 หรือ 3 ก็ได้ ในที่นี้ ภาพตัวอย่างจะใช้ตำแหน่งที่ 1 นะคะ
ปรากฏว่าลืมรับประทานไป 3 วัน มานึกขึ้นได้ก็เป็นวันพฤหัสบดีซะแล้ว
วิธีการแก้ไขคือ ในวันพฤหัสนั้น จะต้องรับประทานยาคุม 2 เม็ดค่ะ หากนึกได้ตอนเช้า ให้รับประทานเม็ดแรกที่ลืม(คือเม็ดวันจันทร์)ก่อน 1 เม็ด แล้วค่อยรับประทานตอนกลางคืน(เม็ดวันพฤหัส)อีก 1 เม็ด เพื่อลดอาการคลื่นไส้อาเจียนที่อาจเกิดขึ้น
แต่ถ้านึกได้ช้า ไม่สามารถรับประทานแยกเวลาได้ ก็ไม่เป็นไรค่ะ... รับประทานทีเดียว 2 เม็ดไปเลย
แล้ววันต่อ ๆ ไปก็รับประทานต่อตามลูกศรวันละ 1 เม็ดเช่นเดิมค่ะ
ยาเม็ดวันอังคารกับวันพุธที่เหลืออยู่ ก็ทิ้งไปได้เลยค่ะ จะได้ไม่แกะมาใช้ผิดเม็ดเวลารับประทานยาในวันต่อ ๆ ไป
แต่หากมั่นใจว่าจะไม่สับสน สามารถเหลือไว้ตามเดิมเผื่อใช้ยามจำเป็น เช่น ทำเม็ดยาอื่นหล่นหายตอนแกะออกจากแผง หรืออาเจียนภายใน 2 ชั่วโมงหลังรับประทานยาคุมเม็ดอื่น ๆ ก็ได้ค่ะ
เนื่องจากมีการเริ่มแผงใหม่ช้าหลายวัน ผลในการคุมกำเนิดจากแผงเดิมหมดลงแล้ว หากมีเพศสัมพันธ์ไปแล้วโดยที่ไม่ได้ใส่ถุงยาง จะต้องรับประทานยาคุมฉุกเฉินด้วยนะคะ
ผลในการคุมกำเนิดจะเริ่มขึ้นอีกครั้ง เมื่อมีการใช้ยาคุมต่อเนื่องกัน 7 วัน ดังนั้น ต่อจากนี้จะต้องใช้ถุงยางร่วมด้วยหากมีเพศสัมพันธ์ ไปจนกว่าจะรับประทานยาติดต่อกันครบ 7 วันค่ะ
ตัวอย่างที่ 2 กรณีลืมรับประทานยาในช่วงสัปดาห์แรก ติดต่อกันตั้งแต่ 3 วันขึ้นไป
สมมติว่าเริ่มรับประทานยาในวันจันทร์นะคะ แล้วต่อมาในวันพฤหัสบดี, ศุกร์ และเสาร์กลับลืมรับประทานยา
ในวันอาทิตย์จะต้องรับประทานยา 2 เม็ด คือเม็ดวันพฤหัสและเม็ดวันอาทิตย์ โดยที่หากนึกได้ตอนเช้า ให้รับประทานเม็ดแรกที่ลืม(คือเม็ดวันพฤหัส)ก่อน 1 เม็ด แล้วค่อยรับประทานตอนกลางคืน(เม็ดวันอาทิตย์)อีก 1 เม็ด
ถ้านึกได้ช้า ไม่สามารถรับประทานแยกเวลาได้ ก็รับประทานทีเดียว 2 เม็ดไปเลยค่ะ แต่คงคลื่นไส้แย่เลย
แล้ววันต่อ ๆ ไปก็รับประทานต่อตามลูกศรวันละ 1 เม็ดเช่นเดิมค่ะ
ยาเม็ดวันศุกร์กับวันเสาร์ที่เหลืออยู่ ก็ทิ้งไปได้เลยค่ะ จะได้ไม่แกะมาใช้ผิดเม็ดเวลารับประทานยาในวันต่อ ๆ ไป
แต่หากมั่นใจว่าจะไม่สับสน สามารถเหลือไว้ตามเดิมเผื่อใช้ยามจำเป็น เช่น ทำเม็ดยาอื่นหล่นหายตอนแกะออกจากแผง หรืออาเจียนภายใน 2 ชั่วโมงหลังรับประทานยาคุมเม็ดอื่น ๆ ก็ได้ค่ะ
หากในสัปดาห์แรกที่ใช้ยาคุมแผงนี้ ได้มีเพศสัมพันธ์ไปแล้วโดยที่ไม่ได้ใส่ถุงยาง จะต้องรับประทานยาคุมฉุกเฉินเพื่อป้องกันการตั้งครรภ์
และต่อจากนี้ จะต้องใช้ถุงยางร่วมด้วยหากมีเพศสัมพันธ์ ไปจนกว่าจะรับประทานยาติดต่อกันครบ 7 วันนะคะ
ตัวอย่างที่ 3 กรณีลืมรับประทานยาในช่วงสัปดาห์ที่สอง ติดต่อกันตั้งแต่ 3 วันขึ้นไป
สมมติว่าเริ่มรับประทานยาในวันจันทร์นะคะ สัปดาห์แรกรับประทานต่อเนื่องตามปกติ แต่กลับลืมรับประทานในสัปดาห์ที่ 2 ติดต่อกันตั้งแต่ 3 วันขึ้นไป สมมติ(อีกครั้ง)ว่าลืมวันอังคาร, พุธ และพฤหัสที่สองของแผง ตามภาพ...
ในวันศุกร์จะต้องรับประทานยา 2 เม็ด คือเม็ดวันอังคารและเม็ดวันศุกร์ โดยที่หากนึกได้ตอนเช้า ให้รับประทานเม็ดแรกที่ลืม(คือเม็ดวันอังคาร)ก่อน 1 เม็ด แล้วค่อยรับประทานตอนกลางคืน(เม็ดวันศุกร์)อีก 1 เม็ด
ถ้านึกได้ช้า ไม่สามารถรับประทานแยกเวลาได้ ก็รับประทานทีเดียว 2 เม็ดไปเลยค่ะ แต่คงคลื่นไส้แย่เลย
แล้ววันต่อ ๆ ไปก็รับประทานต่อตามลูกศรวันละ 1 เม็ดเช่นเดิมค่ะ
ยาเม็ดวันพุธกับวันพฤหัสที่เหลืออยู่ ก็ทิ้งไปได้เลยค่ะ จะได้ไม่แกะมาใช้ผิดเม็ดเวลารับประทานยาในวันต่อ ๆ ไป
แต่หากมั่นใจว่าจะไม่สับสน สามารถเหลือไว้ตามเดิมเผื่อใช้ยามจำเป็น เช่น ทำเม็ดยาอื่นหล่นหายตอนแกะออกจากแผง หรืออาเจียนภายใน 2 ชั่วโมงหลังรับประทานยาคุมเม็ดอื่น ๆ ก็ได้ค่ะ
เนื่องจากได้รับประทานยาต่อเนื่องกันอย่างน้อย 7 วันแล้วในสัปดาห์แรก ดังนั้นแม้ในสัปดาห์ที่สองนี้จะได้มีเพศสัมพันธ์ไปแล้วโดยที่ไม่ได้ใส่ถุงยาง ก็ไม่ต้องรับประทานยาคุมฉุกเฉิน
แต่ต่อจากนี้ จะต้องใส่ถุงยางเมื่อมีเพศสัมพันธ์ไปจนกว่าจะรับประทานยาติดต่อกันครบ 7 วันนะคะ
ตัวอย่างที่ 4 กรณีลืมรับประทานยาในช่วงสัปดาห์ที่สาม ติดต่อกันตั้งแต่ 3 วันขึ้นไป
สมมติว่าเริ่มรับประทานยาในวันจันทร์นะคะ สัปดาห์ที่ 1-2 รับประทานต่อเนื่องตามปกติ แต่กลับลืมรับประทานในสัปดาห์ที่ 3 ติดต่อกันตั้งแต่ 3 วันขึ้นไป สมมติ(อีกครั้ง)ว่าลืมวัน พุธ, พฤหัสบดี และศุกร์ที่สามของแผง ตามภาพ...
ในวันเสาร์จะต้องรับประทานยา 2 เม็ด คือเม็ดวันพุธและเม็ดวันเสาร์ โดยที่หากนึกได้ตอนเช้า ให้รับประทานเม็ดแรกที่ลืม(คือเม็ดวันพุธ)ก่อน 1 เม็ด แล้วค่อยรับประทานตอนกลางคืน(เม็ดวันเสาร์)อีก 1 เม็ด
ถ้านึกได้ช้า ไม่สามารถรับประทานแยกเวลาได้ ก็รับประทานทีเดียว 2 เม็ดไปเลยค่ะ แต่คงคลื่นไส้แย่เลย
แล้ววันต่อ ๆ ไปก็รับประทานต่อตามลูกศรวันละ 1 เม็ดเช่นเดิมค่ะ
ยาเม็ดวันพฤหัสกับวันศุกร์ที่เหลืออยู่ ก็ทิ้งไปได้เลยค่ะ จะได้ไม่แกะมาใช้ผิดเม็ดเวลารับประทานยาในวันต่อ ๆ ไป
เนื่องจากได้รับประทานยาต่อเนื่องกันอย่างน้อย 7 วันแล้วในช่วงที่ผ่านมา ดังนั้นแม้ในสัปดาห์ที่สามนี้จะได้มีเพศสัมพันธ์ไปแล้วโดยที่ไม่ได้ใส่ถุงยาง ก็ไม่ต้องรับประทานยาคุมฉุกเฉินค่ะ
แต่ต่อจากนี้ จะต้องใส่ถุงยางเมื่อมีเพศสัมพันธ์ไปจนกว่าจะรับประทานยาติดต่อกันครบ 7 วันนะคะ
และเมื่อรับประทานยาคุมในแผงนี้หมด ไม่ต้องเว้นว่าง 7 วัน แต่ให้เริ่มแผงใหม่ในวันต่อไปเลยค่ะ ซึ่งทำให้เดือนนี้อาจไม่มีเลือดประจำเดือน (เพราะไม่ได้เว้นระยะปลอดฮอร์โมน 7 วันตามปกติ) หรืออาจมีประจำเดือนมาแล้วเมื่อลืมรับประทานยาต่อเนื่องกันหลายวัน ก็ไม่ต้องตกใจนะคะ เดือนต่อ ๆ ไปเมื่อรับประทานยาคุมกำเนิดได้ถูกต้องและสม่ำเสมอ รอบประจำเดือนก็จะกลับมาปกติเองค่ะ
แล้วถ้าเดือนต่อ ๆ ไปก็ยังลืมซ้ำซากอยู่ล่ะ
การแก้ไขเฉพาะหน้าก็ให้ทำตามวิธีที่กล่าวมาแล้วนี่ล่ะค่ะ แต่คงต้องพิจารณาการแก้ไขระยะยาวด้วย โดยพบแพทย์เพื่อปรึกษาและเปลี่ยนเป็นวิธีคุมกำเนิดที่ไม่ต้องใช้ยาบ่อย ๆ เช่น ยาฉีดคุมกำเนิด, ยาฝังคุมกำเนิด และการใส่ห่วงอนามัยค่ะ
เอกสารอ้างอิง
- World Health Organization. Selected practice recommendations for contraceptive use. Geneva: World Health Organization, 2016.
