พีรศักดิ์ คานทองดี
เขียนโดย
พีรศักดิ์ คานทองดี
นพ.ธนู โกมลไสย
ตรวจสอบความถูกต้องโดย
นพ.ธนู โกมลไสย

ควรบีบริดสีดวงทวาร ทำให้ริดสีดวงแตกไปเลยดีไหม?

การบีบริดสีดวงทวาร หรือทำให้ริดสีดวงแตก ไม่ใช่การแก้ปัญหาที่ต้นเหตุ และยังอาจทำให้เกิดแผลเปิด รับเชื้อโรค จนลุกลามเป็นการติดเชื้อได้
เผยแพร่ครั้งแรก 28 ต.ค. 2019 อัปเดตล่าสุด 7 ธ.ค. 2022 ตรวจสอบความถูกต้อง 11 มิ.ย. 2020 เวลาอ่านประมาณ 4 นาที
ควรบีบริดสีดวงทวาร ทำให้ริดสีดวงแตกไปเลยดีไหม?

เรื่องควรรู้

ขยาย

ปิด

  • ริดสีดวงทวารคือ ภาวะที่หลอดเลือดดำบริเวณปลายลำไส้ใหญ่และบริเวณทวารหนักเกิดการโป่งพอง ทำให้เกิดเลือดออกขณะขับถ่าย สาเหตุการเกิดโรคเชื่อว่า เกิดจากการการเบ่ง พฤติกรรมการใช้ชีวิตผิดๆ เช่น การเบ่งถ่ายอุจจาระ ขาดการออกกำลังกาย 
  • ริดสีดวงทวารแบ่งออกเป็น 2 ชนิด ได้แก่ ชนิดภายในคือ ริดสีดวงทวารซึ่งอยู่เหนือบริเวณรูทวารขึ้นไป ไม่สามารถเห็นได้จากภายนอก และชนิดภายนอกคือ ริดสีดวงที่เกิดขึ้นบริเวณปากทวารหนัก สามารถมองเห็นและสัมผัสได้จากภายนอก
  • ไม่ควรบีบ หรือกดริดสีดวงทวารให้แตกด้วยตนเองเพราะจะอาจทำให้หลอดเลือดแตกได้ บางกรณีอาจมีเลือดออกมากและยากที่จะหยุดเลือดด้วยตัวเองได้ นอกเหนือจากนี้ยังอาจทำให้เกิดแผลเปิดซึ่งมีโอกาสทำให้เกิดการติดเชื้อในกระแสเลือดตามมมา
  • การรักษาริดสีดวงทวารปัจจุบันทำได้ด้วยตนเองภายใต้คำแนะนำจากแพทย์ เช่น การแช่น้ำอุ่นประมาณ 15 นาที การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการใช้ชีวิตใหม่ และการรักษาด้วยแพทย์ เช่น การใช้ยา การฉีดยา การรัดยาง การผ่าตัด 
  • เปรียบเทียบราคาและแพ็กเกจตรวจและรักษาริดสีดวงทวาร

ถ้าพูดถึงโรคใกล้ตัวเกี่ยวกับระบบขับถ่ายที่ใครๆ ก็มีโอกาสเป็นได้ คงจะหนีไม่พ้น "โรคริดสีดวงทวาร" หนึ่งในโรคที่สร้างความเจ็บปวดและรบกวนการชีวิตประจำวันเป็นอย่างมาก 

ยิ่งไปกว่านั้น หลายๆ คนเมื่อเผชิญกับโรคนี้ก็มักจะเกิดความอาย ไม่กล้าไปพบแพทย์ และมักจะหาวิธีการรักษาริดสีดวงทวารด้วยตัวเอง บางคนเชื่อว่า การบีบริดสีดวงทวารด้วยตัวเอง จะช่วยบรรเทาความเจ็บปวดได้

แพ็กเกจที่คุณอาจสนใจ
หมดปัญหาเหงื่อออกมากที่มืออย่างถาวร รักษาแล้วมือแห้ง ชีวิตง่ายขึ้น!

จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / เบิกประกันได้ / ผ่อน 0% ได้ / ปรึกษาหมอก่อนผ่าตัดได้ไม่จำกัดครั้ง

แต่ความจริงการบีบริดสีดวงทวารด้วยตนเองให้แตกไม่ใช่เรื่องดี และอาจก่อให้เกิดปัญหาต่างๆ ตามมา

ริดสีดวงทวารเกิดจากอะไร?

โรคริดสีดวงทวารคือ ภาวะที่หลอดเลือดดำบริเวณปลายลำไส้ใหญ่และบริเวณทวารหนักเกิดการโป่งพอง ทำให้เกิดเลือดออกขณะขับถ่าย 

สาเหตุการเกิดโรคริดสีดวงทวารนั้นยังไม่แน่ชัด แต่เชื่อว่า ความดันในช่องท้อง หรือเรียกง่ายๆ ว่า “การเบ่ง” นั่นเอง รวมทั้งสาเหตุต่อไปนี้ที่อาจเป็นปัจจัยทำให้เกิดริดสีดวงทวาร

  • การรับประทานอาหารที่มีไฟเบอร์ต่ำ
  • พฤติกรรมการถ่ายอุจจาระที่ไม่สม่ำเสมอ
  • ขาดการออกกำลังกาย
  • อายุ 
  • พันธุกรรม 

ชนิดของริดสีดวงทวาร

สามารถแบ่งออกได้เป็น 2 ชนิด ดังนี้

  1. โรคริดสีดวงทวารชนิดภายใน คือ ริดสีดวงทวารที่ไม่สามารถเห็นได้จากภายนอก ซึ่งจะอยู่เหนือบริเวณรูทวารขึ้นไปประมาณ 1.5-2 เซนติเมตร โดยริดสีดวงชนิดนี้มักจะไม่มีอาการเจ็บปวด แต่จะมีอาการเลือดออกให้เห็นขณะขับถ่าย
  2. โรคริดสีดวงทวารภายนอก คือ ริดสีดวงที่เกิดขึ้นบริเวณปากทวารหนัก โดยจะสามารถมองเห็นและสัมผัสได้จากภายนอก เนื่องจากการเกิดของริดสีดวงชนิดนี้จะอยู่ในบริเวณที่มีเส้นประสาท ดังนั้นนอกเหนือจากอาการเลือดออกแล้ว ยังจะก่อให้เกิดความเจ็บปวดอีกด้วย

การบีบริดสีดวงทวาร หรือทำให้ริดสีดวงแตกคือ ทางออกจริงหรือ?

การเกิดริดสีดวงทวารภายนอกอาจมีลักษณะเป็นแผลนูนออกมารอบปากทวารหนัก ซึ่งการบีบ หรือการกด ไม่ใช่การรักษาที่ต้นเหตุของโรค เนื่องจากจะก่อให้เกิดแรงดันในหลอดเลือดซึ่งอาจทำให้หลอดเลือดแตกได้ 

ในบางกรณี เมื่อบีบ หรือกดหัวริดสีดวงแล้วผู้ป่วยยังอาจมีภาวะเลือดออกเป็นจำนวนมาก และยากที่จะหยุดเลือดด้วยตัวเองได้

แพ็กเกจที่คุณอาจสนใจ
หมดปัญหาเหงื่อออกมากที่มืออย่างถาวร รักษาแล้วมือแห้ง ชีวิตง่ายขึ้น!

จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / เบิกประกันได้ / ผ่อน 0% ได้ / ปรึกษาหมอก่อนผ่าตัดได้ไม่จำกัดครั้ง

นอกเหนือจากนี้การบีบริดสีดวงทวารด้วยตัวเองยังอาจทำให้เกิดแผลเปิด ซึ่งมีโอกาสสูงที่ทำให้เกิดการติดเชื้อในกระแสเลือด เนื่องจากการอุจจาระแต่ละครั้งนั้น รอบๆ ทวารหนักล้วนเต็มไปด้วยแบคทีเรีย การมีแผลเปิดจึงเหมือนการเปิดทางให้แบคทีเรียเข้าสู่ร่างกายได้โดยตรง

ข้อควรรู้เบื้องต้นเมื่อเกิดอาการเลือดออกจากริดสีดวงทวาร หรือริดสีดวงแตก

บางกรณี แม้ไม่ได้บีบ หรือเค้นใดๆ ริดสีดวงทวารก็อาจแตกเองได้ ส่วนมากเริ่มจากอาการท้องผูก ซึ่งทำให้ผู้ที่เป็นโรคริดสีดวงทวารต้องเข้าห้องน้ำนาน หรือมีการเบ่งในระหว่างขับถ่าย จนเกิดแรงดันมากถึงขั้นทำให้ริดสีดวงแตกในที่สุด

หากมีอาการเลือดออกจากโรคริดสีดวง ควรบรรเทาอาการด้วยวิธีนอนลงบนพื้นระนาบ จากนั้นให้นำหมอนมาหนุนใต้บริเวณริดสีดวงทวารและยกให้สูงกว่าระดับหัวใจ ทั้งนี้ควรหลีกเลี่ยงการสัมผัส หรือการเกาบริเวณแผลด้วย

อย่างไรก็ดี ควรรีบพบแพทย์ทันที หากพบว่า มีอาการดังต่อไปนี้

  • มีเลือดออกเป็นจำนวนมาก
  • มีอาการวิงเวียน
  • เลือดไม่หยุดไหล
  • มีอาการปวดบริเวณแผลอย่างรุนแรง

การรักษาแผลเบื้องต้นที่เกิดจากริดสีดวงทวารแตก

การรักษาแผลเปิดที่เกิดจากโรคริดสีดวงทวาร สามารถดูแลรักษาเช่นเดียวกับแผลเปิดชนิดอื่นๆ ได้แก่ รักษาความสะอาดบริเวณแผลให้ได้มากที่สุด โดยเฉพาะอย่างยิ่งควรทำความสะอาดหลังการขับถ่าย หรือการใช้ห้องน้ำทุกครั้ง 

ทั้งนี้สามารถปิดแผลด้วยผ้าก๊อซ หรือผ้าพันแผลบริเวณแผล เพื่อป้องกันแผลจากสิ่งสกปรก

แพ็กเกจที่คุณอาจสนใจ
ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*

แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท

นอกเหนือจากการดูแลรักษาแผลข้างต้น ผู้ป่วยจำเป็นต้องสังเกตอาการอย่างใกล้ชิดว่า แผลมีการติดเชื้อหรือไม่ โดยสามารถสังเกตได้จากอาการต่างๆ ดังนี้

  • แผลมีอาการบวม
  • มีอาการปวดบริเวณแผลอย่างรุนแรง
  • แผลเป็นหนอง
  • มีกลิ่นเหม็นจากบริเวณแผล
  • มีไข้
  • มีอาการหนาวสั่น

การรักษาโรคริดสีดวงทวารอย่างถูกวิธี

โดยทั่วไปแล้ว โรคริดสีดวงทวารไม่ใช่โรคที่เป็นอันตราย แต่จำเป็นต้องได้รับการรักษาที่ถูกวิธี โดยทางเลือกในการรักษาของโรคริดสีดวงทวาร สามารถรักษาได้ดังต่อไปนี้

การรักษาริดสีดวงทวารเบื้องต้นด้วยตัวเอง 

ผู้ที่เป็นโรคริดสีดวงทวาร สามารถรักษาอาการเบื้องต้น ได้ด้วยวิธีต่างๆ ดังนี้

  • แช่น้ำอุ่นประมาณ 15 นาที ทั้งก่อนและหลังถ่ายอุจจาระ
  • การใช้ยาเหน็บริดสีดวง
  • เน้นการรับประทานอาหารที่มีใยอาหารมากๆ ได้แก่ ผัก ผลไม้ ถั่ว และธัญพืช
  • หลีกเลี่ยงการเบ่งขณะถ่ายอุจจาระ
  • ทำความสะอาดทุกครั้งหลังการขับถ่าย
  • หลีกเลี่ยงการสัมผัสและการเกาบริเวณริดสีดวงทวาร

การรักษาทางการแพทย์ 

ถึงแม้ว่าบางครั้งโรคริดสีดวงทวารสามารถหายได้เอง แต่โดยส่วนมากอาจต้องใช้เวลาและทำให้ผู้ป่วยต้องเผชิญกับความเจ็บปวด ทั้งยังกระทบกับการใช้ชีวิตประจำวัน 

การรักษาโดยแพทย์ผู้เชี่ยวชาญจะช่วยให้ผู้ป่วยได้รับการรักษาที่ตรงจุดมากกว่า โดยมีแนวทางการรักษาดังต่อไปนี้

  • การรักษาด้วยยา ส่วนมากใช้เป็นการรักษาแบบประคับประคอง
  • การฉีดยา ในบริเวณที่เป็นริดสีดวงทวาร ซึ่งจะช่วยให้เส้นเลือดแข็งและหดลง
  • การรัดยาง การรัดยางเป็นการรักษาที่ไม่เจ็บ แต่ผู้ป่วยอาจจะรู้สึกหน่วงเหมือนปวดท้องถ่ายประมาณ 1-3 วัน หลังจากรัดแล้วยางจะหลุดไปเอง แผลตรงที่รัดยางจะหดกลับไป ทำให้ผู้ป่วยไม่เสียเลือด และไม่จำเป็นต้องเย็บแผล
  • การผ่าตัด โดยใช้เลเซอร์ อินฟาเรด กระแสไฟฟ้า หรือความเย็น อย่างใดอย่างหนึ่ง ในบางกรณีที่มีอาการรุนแรง อาจจำเป็นที่ต้องรักษาด้วยการผ่าตัดมาตรฐาน ซึ่งจำเป็นต้องมีการเย็บแผลและพักฟื้นหลังผ่าตัดประมาณ 1 สัปดาห์ 

อย่างไรก็ดี การรักษาโรคริดสีดวงทวารในแต่ละรูปแบบจะขึ้นอยู่กับอาการของผู้ป่วยและดุลยพินิจของแพทย์ผู้รักษา

การป้องกันการเกิดริดสีดวงทวาร

อย่างที่ได้กล่าวไปก่อนหน้านี้ว่า โรคริดสีดวงทวารเกิดจากแรงดันในลำไส้ใหญ่และทวารหนัก ซึ่งแรงดันที่มากเกินไปนี้จะทำให้หลอดเลือดดำโป่งพอง 

ดังนั้นจึงควรป้องกันไม่ให้เกิดโรคริดสีดวงทวารจะดีที่สุด เริ่มด้วยการระมัดระวังและปรับเปลี่ยนพฤติกรรมในชีวิตประจำวัน ได้แก่

  • พยายามรับประทานทานอาหารที่มีกากใยสูง เช่น มะละกอ กล้วย บล็อคโคลี เพื่อป้องกันไม่ให้อุจจาระแข็ง
  • ดื่มน้ำอย่างน้อยวันละ 8-10 แก้ว เพื่อให้อุจจาระสามารถขับออกได้ง่ายมากยิ่งขึ้น
  • หลีกเลี่ยงการเบ่ง หรือนั่งถ่ายอุจจาระเป็นเวลานาน
  • อย่ากลั้นอุจจาระ
  • ออกกำลังกายเป็นประจำ หรือพยายามเคลื่อนไหวร่างกายอย่างสม่ำเสมอ

การบีบริดสีดวงทวาร ทำให้แตกออก ไม่ใช่การรักษาโรคที่ต้นเหตุ และไม่ใช่การรักษาที่ถูกวิธี เพราะนอกจากจะไม่ช่วยบรรเทาอาการเจ็บปวดแล้ว ยังเป็นการเพิ่มโอกาสในการติดเชื้อ หรือทำให้เกิดภาวะเลือดออกรุนแรงได้

ดังนั้นวิธีการรักษาเบื้องต้นด้วยการนั่งแช่น้ำอุ่นอย่างถูกวิธีเป็นประจำจึงเป็นวิธีที่ดีที่สุด หรือหากสามารถเข้าการรับการรักษาจากแพทย์ผู้เชี่ยวชาญได้ก็จะดีไม่น้อย

ที่สำคัญคือ การป้องกันไม่ให้เกิดโรคริดสีดวงทวารด้วยการเลือกรับประทานอาหารที่มีกากใยสูง ดื่มน้ำมากๆ ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ และปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการขับถ่าย 

เพียงเท่านี้ก็ช่วยให้ระบบขับถ่ายดี ห่างไกลจากโรคริดสีดวงทวารแน่นอน

บทความที่เกี่ยวข้อง

รีวิว รัดยางริดสีดวง ที่ โรงพยาบาลยันฮี | HDmall
รีวิว ตรวจหาริดสีดวงทวาร ที่ โรงพยาบาลพญาไท 2 | HDmall

เปรียบเทียบราคาและแพ็กเกจตรวจและรักษาริดสีดวงทวาร จากคลินิกและโรงพยาบาลใกล้คุณ และไม่พลาดทุกอัปเดตเรื่องสุขภาพและโปรโมชั่นเมื่อกดดาวน์โหลดแอป iOS และ Android


5 แหล่งข้อมูล
กองบรรณาธิการ HD มุ่งมั่นตั้งใจให้ผู้อ่านได้รับข้อมูลที่ถูกต้อง โดยทำงานร่วมกับแพทย์และบุคลากรทางการแพทย์ รวมถึงเลือกใช้ข้อมูลอ้างอิงที่น่าเชื่อถือจากสถาบันต่างๆ คุณสามารถอ่านหลักการทำงานของกองบรรณาธิการ HD ได้ที่นี่
ริดสีดวงทวาร มีกี่วิธี ใครเหมาะกับวิธีไหน? เช็กเลย, (https://hdmall.co.th/c/hemorrhoids-treatment).
ผ่าตัดริดสีดวง เตรียมตัวอย่างไร? ข้อดี-ข้อเสีย ผ่าตัดริดสีดวง, (https://hdmall.co.th/c/hemorrhoids-surgery).
Lorenzo-Rivero, S (August 2009). "Hemorrhoids: diagnosis and current management". Am Surg. 75 (8): 635–42. PMID 19725283.

บทความนี้มีจุดประสงค์เพื่อให้ความรู้แก่ผู้อ่าน และไม่สามารถแทนการแนะนำของแพทย์ การวินิจฉัยโรค หรือการรักษาได้ ผู้อ่านควรพบแพทย์เพื่อให้แพทย์ตรวจที่สถานพยาบาลทุกครั้ง และไม่ควรตีความเองหรือวางแผนการรักษาด้วยตัวเองจากการอ่านบทความนี้ ทาง HD พยายามอัปเดตข้อมูลให้ครบถ้วนถูกต้องอยู่เสมอ คุณสามารถส่งคำแนะนำได้ที่ https://honestdocs.typeform.com/to/kkohc7

ผู้เขียนและผู้รีวิวบทความไม่มีส่วนเกี่ยวข้องกับสินค้าหรือบริการที่นำเสนอแต่อย่างใด เว้นแต่จะระบุในเนื้อหา การแนะนำสินค้าและบริการแสดงขึ้นอัตโนมัติจากระบบของเว็บไซต์หรือแอปพลิเคชัน

ขอบคุณที่อ่านค่ะ คุณคิดว่าบทความนี้มีประโยชน์มากแค่ไหนคะ
(1 ดาว - น้อย / 5 ดาว - มาก)

บทความต่อไป