ริดสีดวงทวารเกิดได้บ่อยในช่วงอายุ 30-40 ปี เนื่องจากความเสื่อมของกล้ามเนื้อและเส้นเลือดบริเวณรูทวาร หากก้อนริดสีดวงทวารแตก จะมีเลือดสดไหลซึมออกมาจากรูทวาร ทั้งในขณะนั่ง เดิน หรือยืนนาน หรือสามารถแตกได้ขณะขับถ่าย ทั้งนี้หากเลือดหยุดไหลเองได้ก็ไม่เป็นอันตราย แต่ถ้ามีเลือดออกมากจนเกิดภาวะซีด และชีพจรเต้นเร็ว ควรรีบพบแพทย์ทันที
ริดสีดวงทวารคืออะไร?
ตรวจและรักษาริดสีดวงทวารวันนี้ ที่คลินิกหรือรพ. ใกล้บ้านคุณ เริ่มต้นที่ 940 บาท ลดสูงสุด 5%
จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / จ่ายทีหลังได้ / ผ่อน 0% ได้ / พร้อมแอดมินคอยตอบทุกคำถาม!
โรคสีดวงทวารเกิดได้ทั้งในเพศหญิงและเพศชาย เกิดขึ้นบริเวณเนื้อเยื่อกล้ามเนื้อบริเวณปากทวาร ที่มีลักษณะคล้ายฟองน้ำ มีหน้าที่ยืดหยุ่น รองรับแรงกระแทกหรือแรงเสียดสีระหว่างอุจจาระกับทวารหนัก และช่วยให้รูทวารปิดสนิท เมื่อมีการขยายตัวของหลอดเลือดบริเวณทวารหนัก จากการเบ่งถ่าย ท้องผูกหรือถ่ายบ่อยจากท้องเสีย หรือเมี่ออายุมากขึ้น ทำให้เส้นเลือดฝอยบริเวณนั้นโป่งพอง เกิดก้อนเนื้อบวมเต่งที่ปากทวารหนักและเลื่อนออกมาจากรูทวาร ทำให้มีเลือดปนออกมากับอุจจาระนั่นเอง
ริดสีดวงแตก เป็นเพราะอะไร อาการเป็นอย่างไร?
ริดสีดวงแตกเกิดจากแรงดันภายในช่องท้อง อาจเกิดจากการเบ่งอุจจาระมากเกินไป ทำให้เส้นเลือดที่โป่งพองอยู่แล้วพองยิ่งขึ้นจนแตกตัวในที่สุด หรืออาจเกิดจากก้อนอุจจาระที่แข็งจนเกินไป เมื่อมีการขับถ่าย ก้อนอุจจาระจะไปเสียดสีกับเส้นเลือด ทำให้เส้นเลือดแตก มีเลือดไหลออกมา อาการที่มักจะพบได้บ่อยหลังจากที่ริดสีดวงแตกคือ มีเลือดไหลปริมาณมาก ไหลไม่หยุด และอาการเจ็บแสบบริเวณรูทวาร
ริดสีดวงแตกแบบไหนอันตราย ต้องรีบไปพบแพทย์?
ถ้าริดสีดวงแตกแล้วมีเลือดไหลออกมามากกว่าปกติ อีกทั้งไม่หยุดไหลเอง ควรรีบไปพบแพทย์ เนื่องจากอาจจะเกิดภาวะซีดจากการขาดลือด ทำให้หัวใจเต้นเร็วขึ้น ชีพจรเต้นเร็วและแรง หน้ามืด มือเท้าเย็น หรือเป็นลมไปได้ นอกจากนี้สำหรับผู้ป่วยที่มีอายุมากหรือผู้ที่มีโรคแทรกซ้อน โรคประจำตัว ควรรีบพบแพทย์ทันทีเพื่อการดูแลรักษาที่ถูกต้อง
การปฐมพยาบาลหรือดูแลตัวเองเบื้องต้นเมื่อริดสีดวงแตก
- เบื้องต้นควรนำผ้าสะอาดมารองรับ หรือสวมใส่ผ้าอนามัยไว้จนกว่าเลือดจะหยุดไหล เพื่อซับเลือดที่ไหลออกมา ป้องกันสิ่งสกปรกมาสัมผัสแผล ควรเลือกผ้าอนามัยแบบกลางคืน เพราะแผ่นใหญ่ รองรับได้ทั่วทั้งก้น หากมีเลือดไหลมากควรเปลี่ยนผ้าอนามัยหรือเปลี่ยนทุก 3-4 ชั่วโมงก็ได้
- ไม่แนะนำให้แช่น้ำอุ่นเพื่อบรรเทาอาการปวด เนื่องจากความร้อนจะไปขยายหลอดเลือดบริเวณปากทวาร ทำให้เลือดยิ่งไหลมากขึ้น และยิ่งเพิ่มความเสี่ยงในการติดเชื้อในกระแสเลือดจากน้ำที่แช่และจากภาชนะใส่น้ำได้อีกด้วย
- สามารถใช้แผ่นประคบเย็นประคบบริเวณรอบริดสีดวงทวาร ประมาณ 2-3 นาทีแล้วพัก ประมาณ 3 รอบ เพื่อช่วยลดการอักเสบ และยังช่วยให้เส้นเลือดหดตัว ทำให้เลือดหยุดไหลได้อีกด้วย ระวังอย่าให้ถุงประคบสัมผัสกับริดสีดวงโดยตรง เนื่องจากยังเป็นแผลเปิด อาจเกิดการติดเชื้อได้ หรืออาจใช้ว่านหางจระเข้ช่วยในการปฐมพยาบาล ซึ่งว่านหางจระเข้เป็นสมุนไพรที่มีฤทธิ์เย็น ช่วยลดอาการอักเสบ และช่วยสมานแผล โดยการนำใบว่านหางจระเข้สดมาปอกเปลือกออก จากนั้นนำไปล้างน้ำเอายางสีเหลืองออกให้หมด ล้างให้สะอาด ให้เหลือเฉพาะเมือกกับเนื้อวุ้นสีขาวใส ใช้ทาบริเวณที่ริดสีดวงที่แตก ช่วยบรรเทาอาการเบื้องต้นได้เช่นเดียวกัน
วิธีป้องกันไม่ให้ริดสีดวงแตก
- รับประทานอาหารที่มีกากใย เช่น ผักและผลไม้ เพื่อช่วยลดแรงเบ่งในการขับถ่าย
- ดื่มน้ำสะอาดให้ได้ประมาณวันละ 8-10 แก้ว เพื่อให้ก้อนอุจจาระนิ่มขึ้น ขับถ่ายง่ายขึ้น
- หลีกเลี่ยงการเบ่งอุจจาระแรงเกินไป อาจทำให้เพิ่มแรงดันและเลือดเลือดที่โป่งพองในรูทวารแตกได้
- หลีกเลี่ยงการนั่งเป็นเวลานาน เพราะเป็นการเพิ่มแรงกดบนเส้นเลือดดำบริเวณทวารหนัก และกีดขวางการไหลเวียนของเลือดที่เป็นรอยโรคของริดสีดวง จนอาจทำให้เส้นเลือดแตกได้ ดังนั้นควรลุกเดินบ้างเป็นระยะๆ
- เลือกใช้กระดาษชำระแบบนุ่ม ใช้กระดาชำระแบบเปียก หรือใช้ผ้าสะอาดชุบน้ำหมาดๆ เช็ดก้นหลังการขับถ่าย เพื่อลดแรงเสียดสี และลดการระคายเคืองผิวหนังได้
- หากก้อนริดสีดวงทวารใหญ่มากกว่าปกติและไม่สามารถดันกลับเข้าไปในรูทวารได้ ควรรีบไปพบแพทย์เพื่อทำการรักษาและแนะนำยาที่เหมาสมกับระดับอาการ ช่วยลดความเสี่ยงการเกิดริดสีดวงทวารแตก หรือหากยังมีอาการเจ็บ ก้อนริดสีดวงทวารมีขนาดเท่าเดิม หลังจากพยายามรักษาด้วยตัวเองเป็นเวลา 1 สัปดาห์แล้วอาการไม่ดีขึ้น ก็ควรไปพบแพทย์เช่นเดียวกัน
