คลอสทริเดียม ดิฟิซายล์ (Clostridium difficile) หรือที่รู้จักในชื่อ C.difficile หรือ C.diff คือเชื้อแบคทีเรียที่ส่งผลกับลำไส้และทำให้ท้องร่วง
การติดเชื้อตัวนี้ส่วนมากจะเกิดกับผู้ที่เพิ่งผ่านการรักษาด้วยยาปฏิชีวนะ ผู้ติดเชื้อสามารถแพร่กระจายเชื้อตัวนี้ให้แก่ผู้อื่นได้
ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*
แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท
การติดเชื้อ C.difficile จะก่อให้เกิดความรู้สึกไม่สบายตัว และบางครั้งก็ก่อให้เกิดปัญหาที่ลำไส้อีกด้วย การรักษาการติดเชื้อประเภทนี้มักรักษาด้วยยาปฏิชีวนะอีกคอร์ส
อาการของการติดเชื้อคลอสทริเดียม ดิฟิซายล์
อาการของคลอสทริเดียม ดิฟิซายล์มักจะเริ่มขึ้นเมื่อคุณกำลังใช้ยาปฏิชีวนะหรือเพิ่งสิ้นสุดการใช้ยากลุ่มดังกล่าวมาเป็นเวลาไม่กี่สัปดาห์
อาการที่พบได้มากคือ:
- ท้องร่วงเป็นน้ำ บางครั้งอาจปนเลือดด้วย
- ปวดท้องมาก
- รู้สึกไม่สบาย
- เกิดสัญญาณของการขาดน้ำ เช่นปากแห้ง ปวดศีรษะ และปัสสาวะน้อยกว่าปรกติ
- มีไข้สูงกว่า 38 องศาเซลเซียส
- ไม่อยากอาหาร
ในบางกรณีก็อาจจะเกิดภาวะแทรกซ้อนร้ายแรงขึ้นมาได้ด้วยเช่นกัน เช่นความเสียหายที่ลำไส้ใหญ่ หรือภาวะขาดน้ำรุนแรงที่ก่อให้เกิดอาการง่วงนอน สับสน หัวใจเต้นเร็ว และหมดสติ
ผู้ใดมีความเสี่ยงต่อการติดเชื้อคลอสทริเดียม ดิฟิซายล์มากที่สุด?
คลอสทริเดียม ดิฟิซายล์มักจะเกิดกับผู้ที่:
- เข้ารับการรักษาด้วยยาปฏิชีวนะที่ออกฤทธิ์กว้าง (ประเภทที่ต้านแบคทีเรียหลายชนิด) กำลังใช้ยาปฏิชีวนะพร้อมกันหลายประเภท หรือกำลังใช้ยาปฏิชีวนะในระยะยาว
- เพิ่งออกมาจากสถานพยาบาลหลังจากต้องพักฟื้นเป็นเวลานาน
- มีอายุมากกว่า 65 ปีขึ้นไป
- มีภาวะสุขภาพอื่น ๆ เช่นโรคโรคลำไส้อักเสบ (inflammatory bowel disease - IBD) มะเร็ง หรือโรคไต
- มีระบบภูมิต้านทานร่างกายอ่อนแอที่เกิดจากโรคต่าง ๆ อย่างเบาหวาน หรือเป็นผลข้างเคียงจากการรักษาอย่างการบำบัดเคมี หรือการใช้ยาสเตียรอยด์
- กำลังใช้ยาที่เรียกว่า proton pump inhibitor (PPI) เพื่อลดปริมาณการผลิตกรดในกระเพาะอาหาร
- เพิ่งเข้ารับการผ่าตัดระบบย่อยอาหาร
การติดเชื้อ C.difficile หลายกรณีมักจะเกิดกับผู้ที่ใช้ยาปฏิชีวนะและอยู่ใกล้ชิดกับผู้ป่วยอื่น อย่างเช่นตามโรงพยาบาล
หมดปัญหาเหงื่อออกมากที่มืออย่างถาวร รักษาแล้วมือแห้ง ชีวิตง่ายขึ้น!
จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / เบิกประกันได้ / ผ่อน 0% ได้ / ปรึกษาหมอก่อนผ่าตัดได้ไม่จำกัดครั้ง
อย่างไรก็ตามก็มีหลักการควบคุมการติดเชื้อที่เคร่งครัดที่ช่วยลดความเสี่ยงต่อการติดเชื้อนี้ ซึ่งมีหลักฐานว่าสถานที่ที่ไม่มีหลักการควบคุมดังกล่าวจะมีโอกาสติดเชื้อสูงกว่ามาก
ควรไปพบแพทย์เมื่อไร?
ให้พบแพทย์ทันทีที่เกิดการติดเชื้อ C.difficile ขึ้นเนื่องจากเชื้อตัวนี้จะทำให้คนรอบข้างคุณมีความเสี่ยงไปด้วย
- ให้ไปพบแพทย์ทันทีที่: คุณมีอาการท้องร่วงต่อเนื่องหลังจากใช้ยาปฏิชีวนะมาซักระยะ
- คุณถ่ายปนเลือด
- คุณมีอาการท้องร่วงและปวดท้องรุนแรง มีไข้สูง หัวใจเต้นแรง หรือเป็นลม
- คุณมีอาการของภาวะขาดน้ำรุนแรง อย่างเช่นสับสน ง่วงนอน ปัสสาวะน้อยหรือไม่มีปัสสาวะเลย
ท้องร่วงมักเป็นอาการที่เกิดจากหลาย ๆ โรค และเป็นผลข้างเคียงปกติของยาปฏิชีวนะ ดังนั้นการที่คุณท้องร่วงไม่ได้หมายความว่าคุณจะติดเชื้อ C.difficile แต่อย่างใด
แพทย์อาจแนะนำให้คุณรับการตรวจอุจจาระเพื่อยืนยันการมีอยู่ของเชื้อ C.difficile อีกทั้งอาจมีการตรวจเลือดเพื่อตรวจระดับความรุนแรงของการติดเชื้อที่มี และบางครั้งคุณอาจต้องเข้าตรวจหรือสแกนที่โรงพยาบาลเพื่อตรวจหาความเสียหายที่ลำไส้ใหญ่ของคุณ
การรักษาคลอสทริเดียม ดิฟิซายล์
แพทย์จะเป็นผู้ตัดสินใจว่าคุณจำต้องเข้ารับการรักษาที่โรงพยาบาลหรือไม่ แปลว่าหากอาการของคุณไม่รุนแรง คุณก็สามารถรักษาได้เองที่บ้าน
หากคุณต้องพักฟื้นที่โรงพยาบาล คุณจะถูกจัดให้อยู่ในห้องเดี่ยวเพื่อลดความเสี่ยงที่จะแพร่เชื้อแก่ผู้อื่น
ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*
แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท
การรักษา C.difficile มีดังนี้:
- หยุดใช้ยาปฏิชีวนะที่คาดว่าเป็นต้นเหตุของการติดเชื้อ หากเป็นไปได้การทำเช่นนี้ก็สามารถรักษาการติดเชื้อได้ (ในกรณีที่ติดเชื้อไม่รุนแรง)
- ทานยาปฏิชีวนะสำหรับ 10-14 วันที่มีฤทธิ์ฆ่าเชื้อแบคทีเรีย C.difficile
- กรณีน้อยที่ต้องใช้การผ่าตัดเพื่อกำจัดลำไส้ส่วนที่เสียหายออก
การติดเชื้อ C.difficile มักจะตอบสนองต่อการรักษาได้ดี ผู้ป่วยส่วนมากจะฟื้นตัวภายในหนึ่งหรือสองสัปดาห์ อย่างไรก็ตามก็มีโอกาสที่อาการจะกลับมาอีกโดยมีความเสี่ยงที่ 1 ใน 5 ซึ่งต้องดำเนินการรักษาซ้ำอีกครั้ง
การดูแลตนเองที่บ้าน
หากคุณมีอาการไม่รุนแรง คุณก็สามารถดูแลตนเองได้ที่บ้าน ด้วยการปฏิบัติตามคำแนะนำจากแพทย์เพื่อบรรเทาและป้องกันการลุกลามของเชื้อดังนี้:
- พยายามใช้ยาปฏิชีวนะให้ครบตามที่กำหนดแม้ว่าคุณจะรู้สึกดีแล้วก็ตาม
- ดื่มน้ำมาก ๆ เพื่อป้องกันภาวะขาดน้ำ และทานอาหารที่ง่าย ๆ เมื่อรู้สึกหิวอย่างเช่นซุป ข้าว ขนมปัง เป็นต้น
- หากมีอาการปวดท้องหรือมีไข้ให้ทานยาพาราเซตตามอล
- ห้ามทานยารักษาอาการท้องร่วงเพราะจะหยุดไม่ให้เชื้อแบคทีเรียถูกกำจัดออกจากร่างกาย
- ล้างมือกับสิ่งของที่ปนเปื้อนเชื้อโรคบ่อย ๆ
- หยุดอยู่บ้านเป็นเวลาอย่างน้อย 48 ชั่วโมงหลังจากมีอาการท้องร่วงครั้งสุดท้าย
คุณสามารถติดเชื้อคลอสทริเดียม ดิฟิซายล์ได้อย่างไร?
C.difficile ถูกพบในระบบย่อยอาหารของผู้ใหญ่สุขภาพดี 1 จาก 30 คน เชื้อแบคทีเรียชนิดนี้มักจะอยู่ในลำไส้โดยไม่ก่อให้เกิดปัญหาใด ๆ อยู่แล้วเพราะจะมีแบคทีเรียชนิดอื่น ๆ คอยควบคุมอยู่
ซึ่งการใช้ยาปฏิชีวนะจะทำให้สมดุลแบคทีเรียในลำไส้ถูกรบกวนจนทำให้เชื้อ C.difficile เพิ่มจำนวนขึ้นและผลิตกรดที่ทำให้มนุษย์ไม่สบายออกมา
หากเกิดเช่นนี้ขึ้น C.difficile จะแพร่กระจายไปยังผู้อื่นได้ง่ายขึ้นเพราะแบคทีเรียชนิดนี้จะออกจากร่างกายพร้อมการขับถ่ายเหลวของผู้ป่วย
เมื่อออกจากร่างกายแล้ว แบคทีเรีย C.difficile จะเปลี่ยนไปเป็นสปอร์ที่สามารถรอดชีวิตอยู่บนมือ สิ่งของ พื้นผิว และเสื้อผ้าได้เป็นเวลานานนอกจากสิ่งปนเปื้อนเหล่านี้จะถูกทำความสะอาด และเชื้อเหล่านี้จะเข้าสู่ร่างกายมนุษย์คนอื่นทางปาก
ผู้ป่วยติดเชื้อ C.difficile มักจะเป็นตัวพาหะไปเป็นเวลาอย่างน้อย 48 ชั่วโมงหลังจากอาการต่าง ๆ หายไป
คุณสามารถหยุดการแพร่กระจายของเชื้อคลอสทริเดียม ดิฟิซายล์ได้อย่างไร?
เชื้อ C.difficile สามารถแพร่กระจายได้ง่ายมาก คุณสามารถลดความเสี่ยงนี้ได้ด้วยการปรับใช้หลักการดูแลสุขอนามัยง่าย ๆ ตามบ้านและตามสถานพยาบาล ดังนี้:
- หยุดอยู่ที่บ้านเป็นเวลาอย่างน้อย 48 ชั่วโมงหลังจากหายจากอาการต่าง ๆ
- ล้างมือด้วยน้ำและสบู่บ่อย ๆ โดยเฉพาะหลังจากเข้าห้องน้ำและก่อนรับประทานอาหาร ควรใช้สบู่น้ำแทนสบู่ก้อน
- ชะล้างพื้นผิวที่ปนเปื้อนให้สะอาด เช่นสุขภัณฑ์ ด้ามจับหัวล้าง สวิตช์ไฟ และด้ามจับประตู
- ไม่ใช้ผ้าเช็ดร่วมกับผู้อื่น
- ซักเสื้อผ้าและผ้าปูที่ปนเปื้อนแยกจากผ้าอื่น ๆ ภายใต้อุณหภูมิที่สูงที่สุดเท่าที่จะทำได้
- เมื่อเข้าเยี่ยมผู้ป่วยที่โรงพยาบาล ควรทำความเข้าใจข้อปฏิบัติการเยี่ยมผู้ป่วย เลี่ยงการพาเด็กอายุต่ำกว่า 12 ปีไปด้วย และล้างมือด้วยสบู่เหลวกับน้ำทุกครั้งก่อนและหลังเข้าสู่ห้องผู้ป่วย พยายามไม่ใช้แอลกอฮอล์ล้างมือเพราะมักไม่ได้ผลกับเชื้อ C.difficile เท่าไรนัก
- เลี่ยงการไปโรงพยาบาลหากคุณมีอาการท้องร่วงและรู้สึกไม่สบาย