มีเลือดออกในขณะที่กินยาคุมและมีเพศสัมพันธ์ค่ะ คือประจำเดือนมาวันแรกวันที่ 8 ก.ค ค่ะ แล้วก็กินยาคุมเม็ดแรกวันที่ 9 ก.ค. ซึ่งเป็นยาคุมแผงแรกหลังจากไม่ได้กินมา 1-2 ปี จากนั้นก็มีประจำเดือนปกติ และประมาณวันที่ 13-15 ก.ค. ประจำเดือนใกล้จะหาย คือมาน้อยและสีคล้ำ แต่หลังจากนั้นก็มีมากะปริบกะปรอยเรื่อยๆ ไม่หายสักที จนวันนี้ 24 ก.ค. รู้สึกว่ามีเลือดออกมาเยอะขึ้น และมีสีแดงปนมาด้วย ทั้งนี้คนไข้มีเพศสัมพันธ์เมื่อคืน และมีเพศสัมพันธ์บ้างในช่วงที่เลือดมากะปริบกะปรอย และประจำเดือนมาไม่ปกติตั้งแต่เด็ก ๆ แล้วด้วยค่ะ อยากทราบว่าเกิดจากผลข้างเคียงของยาคุม ประจำเดือน หรือการมีเพศสัมพันธ์คะ ขอบคุณค่ะคุณหมอ

1. ใช้ยาคุมยี่ห้ออะไรคะ
2. รับประทานตรงเวลาสม่ำเสมอหรือไม่ อย่างไร
3. ใช้ยาหรือสมุนไพรใด ๆ อยู่บ้างหรือไม่คะ
4. นอกจากเลือดที่ออกกะปริบกะปรอย มีอาการผิดปกติอื่น ๆ ร่วมด้วยหรือไม่คะ

ขอบคุณสำหรับข้อมูลเพิ่มเติมค่ะ

การใช้ยาคุมแผงแรก ๆ (1 - 3 แผงแรก) หรือการรับประทานยาคุมไม่ตรงเวลา อาจทำให้เกิดปัญหาเลือดออกกะปริบกะปรอยได้ค่ะ ซึ่งโดยปกติจะหายไปเองได้เมื่อรับประทานยาคุมต่อให้ตรงเวลาสม่ำเสมอนะคะ

การใช้ยาคุมแบบ 21 เม็ดอย่างยาสมิน เมื่อหมดแผงแล้วจะต้องเว้นว่าง 7 วันก่อนต่อยาคุมแผงใหม่ หากใช้ถูกต้องและไม่มีการตั้งครรภ์ ควรจะมีประจำเดือนมาในช่วงที่เว้นว่าง โดยมักจะมาหลังใช้ยาหมดไปแล้ว 2 - 3 วัน หรือคลาดเคลื่อนเล็กน้อย

เมื่อผู้ถามเริ่มรับประทานยาคุมแผงแรกภายใน 5 วันแรกของการมีประจำเดือน ก็จะถือว่ามีผลคุมกำเนิดได้ตั้งแต่เม็ดแรกที่รับประทานนะคะ และถ้าไม่เคยลืมรับประทานยาสมินติดต่อกันตั้งแต่ 3 วันขึ้นไป (ตามแนวทางของ WHO 2016) ก็ยังถือว่ามีผลคุมกำเนิดต่อเนื่องตามปกติค่ะ

การมีเพศสัมพันธ์ในช่วงที่มีผลคุมกำเนิดจากยาคุมรายเดือน ผู้ใช้จะมีโอกาสตั้งครรภ์ 0.3 - 9% และความเสี่ยงจะค่อนไปทางต่ำ คือ 0.3% ซึ่งถือว่าน้อยมากจนไม่น่าจะกังวล ถ้ารับประทานถูกต้องและตรงเวลาสม่ำเสมอนะคะ

ในกรณีของผู้ถาม เมื่อเริ่มรับประทานยาคุมในวันที่ 9 กรกฎาคม ในตอนนี้ยาคุมที่ใช้ก็จะยังไม่หมดแผง ดังนั้น เลือดกะปริบกะปรอยที่ออกมาจึงไม่ใช่ประจำเดือนนะคะ

และถ้าไม่ได้มีอาการผิดปกติอื่น ๆ ร่วมด้วย เช่น ตกขาวผิดปกติ, มีกลิ่นเหม็นคาวหรือกลิ่นรุนแรง, แสบหรือคันช่องคลอด หรือปวดท้องรุนแรง และเพิ่งพบหลังจากที่เริ่มใช้ยาคุมแผงนี้ ก็เป็นไปได้ว่าจะเป็นผลข้างเคียงจากยานั่นเองค่ะ

ดังนั้น แนะนำให้รับประทานยาคุมให้ตรงเวลาสม่ำเสมอ และรอดูไปก่อนนะคะ

แต่ถ้ารับประทานยาคุมตรงเวลาสม่ำเสมอและใช้ติดต่อกันมากกว่า 1 - 3 แผงแล้วยังมีปัญหาเช่นนี้อยู่ หรือหากมีอาการที่รุนแรงขึ้น เช่น มีเลือดออกมามากจนชุ่มผ้าอนามัยในขณะที่ยังใช้ยาคุมไม่หมดแผงและไม่เคยลืมรับประทานติดต่อกันหลายวันมาก่อน หรือมีอาการผิดปกติอื่น ๆ ร่วมด้วย ก็ควรไปพบสูตินรีแพทย์เพื่อตรวจหาสาเหตุที่แท้จริงและพิจารณาการรักษาที่เหมาะสมค่ะ

โดยทั่วไปจะต้องรอให้ระดับฮอร์โมนลดต่ำลงมากก่อนจึงจะเกิดการหลุดลอกของเยื่อบุมดลูกและเป็นประจำเดือนปกติ ดังนั้น ผู้ที่ใช้ยาคุมแบบ 21 เม็ดจึงมักจะมีประจำเดือนมาหลังจากที่หยุดยาไปแล้ว 2 - 3 วันนะคะ

และเนื่องจากผู้ถามเพิ่งรับประทานยาคุมยาสมินเม็ดสุดท้ายของแผงไปเมื่อคืน จึงยังไม่ถึงเวลาที่ควรจะมีประจำเดือนค่ะ ดังนั้น แนะนำให้รอดูไปก่อนนะคะ

ประจำเดือนปกติควรจะมีปริมาณมากจนชุ่มผ้าอนามัย 2 - 3 แผ่น/วัน และมาต่อเนื่องกัน 3 - 7 วันค่ะ

ถ้าในช่วงที่เว้นว่าง 7 วัน ผู้ถามมีเพียงเลือดกะปริบกะปรอยเหมือนเดิมไปตลอด หรือว่ามีประจำเดือนมามากจนชุ่มผ้าอนามัยมากกว่าวันละ 3 แผ่น หรือว่ามีประจำเดือนมานานเกินกว่า 7 วัน หรือถ้ามีอาการผิดปกติอื่น ๆ ร่วมด้วย ควรไปพบสูตินรีแพทย์เพื่อตรวจเพิ่มเติมและพิจารณาแนวทางแก้ไขที่เหมาะสมนะคะ