ชีวิตที่เร่งรีบในปัจจุบัน ทำให้คนไม่ค่อยสนใจการกินอาหารที่มีคุณภาพ รวมถึงดูแลสุขภาพน้อยลง ทำให้ร่างกายได้รับสารอาหารไม่เพียงพอ ภูมิคุ้มกันจึงไม่แข็งแรง และเกิดภาวะโลหิตจางจนเป็นอันตรายกับชีวิตในที่สุด
ภาวะโลหิตจางคืออะไร?
ภาวะโลหิตจางคือ ภาวะที่ร่างกายมีจำนวนเม็ดเลือดแดงน้อยกว่าปกติ หรือหลายคนเรียกว่า "ภาวะซีด" ทำให้ความเข้มข้นของเลือดลดลง เม็ดเลือดแดงมีหน้าที่นำออกซิเจนไปหล่อเลี้ยงเนื้อเยื่อส่วนต่างๆ ของร่างกาย
ผลิตภัณฑ์สำหรับเข่าและกระดูก สูตรเฉพาะ รวมสารสกัดที่ผ่านงานวิจัย คอลลาเจน UC-II ขมิ้นชัน งาดำ และวิตามิน
ซื้อผ่าน HD ประหยัดกว่า / ราคาพิเศษสำหรับ นศ. / ผ่อน 0% / พร้อมแอดมินคอยตอบทุกคำถาม!
หากเม็ดเลือดแดงมีไม่พอ ก็อาจทำให้ร่างกายรับออกซิเจนไปเลี้ยงไม่เพียงพอเช่นกัน
อาการของภาวะโลหิตจาง
ภาวะโลหิตจางของแต่ละคนมีอาการต่างกัน ขึ้นอยู่กับสาเหตุและระดับเม็ดเลือดแดงว่า "มีมากน้อยแค่ไหน" บางรายอาจมีหลายอาการร่วมกัน ดังต่อไปนี้
- ตัวซีดลง เนื่องจากเม็ดเลือดแดงมีปริมาณน้อยลง
- ตัวเหลือง หรือตาเหลือง เกิดจากการแตกของเม็ดเลือด
- เล็บฉีกขาดง่าย เกิดจากการขาดธาตุเหล็กในเลือด
- ผมหงอกก่อนวัย จากการขาดวิตามินB12 หรือโฟเลต
- ปัสสาวะมีสีเข้มขึ้น หรือคล้ำขึ้น อาจเกิดจากความผิดปกติที่ไต
- เหนื่อยง่ายกว่าเดิม หรืออยู่เฉยๆ ก็เหนื่อยหอบ เกิดจากความดันโลหิตสูงขึ้น กรณีร้ายแรงอาจถึงขั้นทำให้เสียชีวิตเพราะหัวใจล้มเหลว
- อ่อนเพลีย ใช้ความคิดได้ไม่เต็มที่ เนื่องจากออกซิเจนไปเลี้ยงสมองได้ไม่เต็มที่ ทำให้กระทบการทำงานของสมอง หากเกิดในเด็ก อาจมีการเรียนรู้ที่ช้าลงร่วมด้วย
- ชาตามปลายมือปลายเท้า หรืออาจวูบ หมดสติ
สาเหตุของภาวะโลหิตจาง
ภาวะโลหิตจางไม่ใช่การวินิจฉัยโรค แต่เป็นภาวะที่มักเกิดขึ้นจากสาเหตุอื่นๆ มีปัจจัยหลัก 3 ข้อดังต่อไปนี้
1. การสร้างเม็ดเลือดแดงลดลง
ร่างกายสร้างเม็ดเลือดแดงน้อยลง เกิดได้จากหลายสาเหตุ ดังนี้
- ขาดสารอาหารที่จำเป็นต่อการสร้างเม็ดเลือดแดง เช่น ธาตุเหล็ก วิตามิน B12 กรดโฟลิค ทำให้ขาดสารอาหารในการสร้างเม็ดเลือดแดง เป็นสาเหตุที่พบได้บ่อยที่สุด เนื่องจากรับประทานอาหารไม่หลากหลาย ไม่ครบ 5 หมู่
- เป็นโรคไตเรื้อรัง เนื่องจากไตมีส่วนสัมพันธ์กับการกรองเลือดในร่างกาย หากไตมีปัญหาจะทำให้ขาดปัจจัยการกระตุ้นให้สร้างเม็ดเลือดแดง
- เป็นโรคไขกระดูก เช่น มะเร็งไขกระดูก ไขกระดูกฝ่อ อาการเหล่านี้จะทำให้ไขกระดูกสร้างเม็ดเลือดแดงไม่ได้
- โรคธาลัสซีเมีย เป็นโรคทางพันธุกรรมที่มีพ่อแม่เป็นพาหะ คนที่เป็นโรคธาลัสซีเมียจะมีการสังเคราะห์โปรตีนที่เป็นองค์ประกอบของเม็ดเลือดแดงที่ผิดปกติไป
2. เกิดการทำลายเม็ดเลือดแดงในร่างกายมากขึ้น
อาจเป็นเพราะโรคที่เกี่ยวกับระบบภูมิคุ้มกันบกพร่อง ทำให้ภูมิคุ้มกันทำลายเม็ดเลือดแดงจนแตก เช่น
- สาเหตุเกิดจากความผิดปกติภายในเม็ดเลือดแดงเอง เช่น โรคเม็ดเลือดแดงแตกง่าย ภูมิต้านทานในร่างกายทำลายเม็ดเลือดแดง
- สาเหตุเกิดจากความผิดปกติภายนอกเม็ดเลือดแดง
- โรคติดเชื้อ เชื้อบางชนิดมีผลต่อเม็ดเลือด เช่น มาลาเรีย คลอสติเดียม มัยโคพลาสมา โรคภูมิคุ้มกันผิดปกติที่ทำลายเม็ดเลือดแดง การฟอกเลือด
3. เสียเลือดในปริมาณมาก
การเสียเลือดนั้นมีทั้งแบบฉับพลันกับเสียเลือดเรื้อรัง ดังนี้
ผลิตภัณฑ์สำหรับเข่าและกระดูก สูตรเฉพาะ รวมสารสกัดที่ผ่านงานวิจัย คอลลาเจน UC-II ขมิ้นชัน งาดำ และวิตามิน
ซื้อผ่าน HD ประหยัดกว่า / ราคาพิเศษสำหรับ นศ. / ผ่อน 0% / พร้อมแอดมินคอยตอบทุกคำถาม!
- เกิดอุบัติเหตุจนบาดเจ็บ ทำให้เลือดออกเยอะ อาจเกิดอาการมึนศีรษะ หน้ามืด หมดสติ หรือเสียชีวิตได้
- ประจำเดือน หากมีความผิดปกติเกิดขึ้นภายใน ผู้หญิงบางคนอาจเสียเลือดมากกว่าปกติระหว่างเป็นประจำเดือน
- เสียเลือดจากระบบทางเดินอาหาร เช่น มีพยาธิปากขอในกระเพาะอาหาร เป็นแผลในกระเพาะอาหาร เป็นริดสีดวงทวาร มะเร็ง เนื้องอก
การวินิจฉัยภาวะโลหิตจาง
การวินิจฉัยภาวะโลหิตจางจะดูได้จากการตรวจ 2 ประเภทดังนี้
- ระดับฮีโมโกลบิน (Hemoglobin) คือ สารประกอบสำคัญในเม็ดเลือดแดง ซึ่งต้องใช้ธาตุเหล็กในการสร้างขึ้น ทำให้ฮีโมโกลบินมีความสัมพันธ์กับเม็ดเลือดแดงอย่างชัดเจน
- ระดับฮีมาโตคริต (Hematocrit) คือ ปริมาตรเม็ดเลือดแดงอัดแน่น การตรวจฮีมาโตคริตจะทำให้ทราบปริมาตรเซลล์เม็ดเลือดแดงในเลือด ซึ่งมีความสัมพันธ์กับทั้งภาวะโลหิตจางและระดับฮีโมโกลบิน
แพทย์จะทำการตรวจสอบในห้องปฎิบัติการและวัดผลเป็นตัวเลข หากว่า มีตัวเลขต่ำกว่าเกณฑ์มาตรฐานของแต่ละช่วงอายุ แสดงว่า อาจกำลังมีภาวะโลหิตจาง
รายละเอียดค่าปกติและภาวะโลหิตจาง มีดังต่อไปนี้
ผลิตภัณฑ์สำหรับเข่าและกระดูก สูตรเฉพาะ รวมสารสกัดที่ผ่านงานวิจัย คอลลาเจน UC-II ขมิ้นชัน งาดำ และวิตามิน
ซื้อผ่าน HD ประหยัดกว่า / ราคาพิเศษสำหรับ นศ. / ผ่อน 0% / พร้อมแอดมินคอยตอบทุกคำถาม!
ปกติ | โลหิตจาง | ปกติ | โลหิตจาง | |
ผู้ใหญ่อายุ 18 ปีขึ้นไป | ||||
เพศชาย | 15.5 | <13.0 | 47 | <40 |
เพศหญิง | 14 | <12.0 | 41 | <36 |
เด็กอายุ 12-18 ปี | ||||
เพศชาย | 14.5 | <13.0 | 43 | <39 |
เพศหญิง | 14 | <12.0 | 41 | <36 |
เด็กเล็ก | ||||
อายุ 6-12 ปี | 13.5 | <12 | 40 | <36 |
อายุ 6 เดือน-6 ปี | 12.5 | <11.0 | 37 | <33 |
โลหิตจางรักษาได้ไหม?
ภาวะโลหิตจางสามารถรักษาได้หลายวิธี โดยแพทย์จะซักประวัติอย่างละเอียดเพื่อวางแผนการรักษา รวมถึงตรวจเลือดในภาวะปกติ ไม่ต้องอดน้ำและอาหาร
จากนั้นแพทย์จะรักษาโดยใช้วิธีดังต่อไปนี้
- ในกรณีที่อาการหนัก อาจต้องนอนโรงพยาบาลเพื่อรับออกซิเจนเพิ่ม รวมทั้งให้เลือดทดแทนด้วย
- แพทย์อาจให้รับประทานธาตุเหล็กชนิดเม็ดทดแทน จนกว่าระดับเม็ดเลือดแดงจะกลับมาเป็นปกติ ระยะเวลาในการรับประทานจะอยู่ระหว่าง 3-6 เดือน ขึ้นอยู่กับอาการของแต่ละคน
- รักษาที่ต้นเหตุควบคู่ไปด้วย หากตรวจพบสาเหตุที่ทำให้เกิดภาวะโลหิตจาง เมื่อรักษาต้นเหตุจนหาย อาการโลหิตจางจะดีขึ้นไปด้วย
เป็นโลหิตจาง ห้ามรับประทานอะไร?
หากเป็นภาวะโลหิตจาง ควรหลีกเลี่ยงการรับประทานอาหาร หรือยาบางประเภทดังต่อไปนี้
- หลีกเลี่ยงการรับประทานยาแก้ปวด แก้อักเสบ ยาหม้อ และยาลูกกลอน เพราะสิ่งเหล่านี้มีส่วนทำให้เกิดการระคายเคืองในกระเพาะอาหารได้และอาจทำให้เลือดออกมากยิ่งขึ้น
- หากแพทย์ให้รับประทานธาตุเหล็กเม็ด ไม่ควรดื่มน้ำเต้าหู้และรับประทานยาลดกรด เนื่องจากจะมีส่วนลดการดูดซึมของธาตุเหล็กลง หากมีอาการคลื่นไส้จากผลข้างเคียงของธาตุเหล็กเม็ดเกิน 3 วัน ควรปรึกษาแพทย์เพื่อเปลี่ยนตัวยา
หากต้องการปรึกษาแพทย์เกี่ยวกับโรคทั่วไป ปรึกษาด้านการดูแลสุขภาพ การป้องกันโรค และปรับเปลี่ยนไลฟ์สไตล์การใช้ชีวิตให้เหมาะสม แต่ไม่มีเวลาไปพบแพทย์ที่คลินิก หรือโรงพยาบาล
ปัจจุบันหลายแห่งมีบริการปรึกษาแพทย์ออนไลน์ผ่านวีดีโอคอลให้บริการแล้ว แพทย์จะให้คำแนะนำเบื้องต้นก่อน แต่ในกรณีที่โรคอาจมีแนวโน้มรุนแรง แพทย์จะคำแนะนำให้เข้ากระบวนการรักษาที่ถูกต้องต่อไป
เป็นโลหิตจาง ควรรับประทานอาหารแบบไหน?
หากเป็นภาวะโลหิตจางจากการขาดธาตุเหล็กเพราะรับประทานอาหารไม่หลากหลาย ให้เลือกรับประทานอาหารที่มีธาตุเหล็กมากขึ้น เช่น ตับหมู ตับวัว เลือดหมู นม ไข่ ผักใบเขียวต่างๆ ถั่ว และงา รวมทั้งรับประทานอาหารให้ครบ 5 หมู่
ภาวะโลหิตจางเกิดได้จากหลายสาเหตุ หากคุณมีอาการของภาวะโลหิตจาง เช่น อ่อนเพลีย เหนื่อยง่าย ตาเหลือง หรือชาตามปลายมือปลายเท้า ควรไปพบแพทย์เพื่อเข้ารับการตรวจวินิจฉัย และรักษาอย่างเหมาะสม
เปรียบเทียบราคาและแพ็กเกจตรวจสุขภาพสำหรับผู้หญิง ผู้ชายทุกวัย จากคลินิกและโรงพยาบาลใกล้คุณ และไม่พลาดทุกการอัปเดตเรื่องสุขภาพและโปรโมชั่นเมื่อกดดาวน์โหลดแอป iOS และ Android
อยากทราบว่าอาการเหนื่อยโดยที่เราไม่เคยเปนแบบผิดปรกติจะเปนอาการเริ่มของโรคอะไรร้ายแรงไหมเคยไปตรวจเลือดหาสาเหตุเปนเกี่ยวกับภาววะซีดเพราะเลือดจางแต่จะม่อาดารเหนื่อยใจเต้นแรงตรวจคลื่นหัวใจด้อไม่พบอาการโรคหัวใจจะมีอาการแบยนี้มาตลอดทำไรนิดหน่อยเหนื่อยง่ายกว่าปกติจะเกี่ยวกับภาวะเลือดน้อยไหมเคยนอนให้เลือ...