ภาวะความผิดปกติด้านบุคลิกภาพ แบบไม่เด่นชัด (PD-NOS) เป็นการวินิจฉัยชนิดของความผิดปกติด้านบุคลิกภาพ อ้างอิงตามตำราวินิจฉัยด้านความผิดปกติทางจิตฉบับที่ 4 the Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, fourth edition (DSM-IV-TR) เนื่องจากเป็นภาวะที่พบความผิดปกติด้านบุคลิกภาพหลากหลาย แต่ไม่ครบตามเกณฑ์ทั้งหมด จึงไม่สามารถระบุชนิดของภาวะผิดปกตินั้น ผู้ป่วยมักมีอาการทางจิต เช่น หูแว่ว หวาดระแวง มีความคิดแปลกๆ คำพูดแปลกๆ แต่ยังไม่ถึงขั้นที่จะสามารถวินิจฉัยว่าเป็นโรคจิตเภทหรือโรคจิตชนิดอื่นๆได้ชัดเจน ตาม ตำราวินิจฉัยด้านความผิดปกติทางจิตฉบับที่ 5(DSM-5) มีการแทนที่ ภาวะความผิดปกติด้านบุคลิกภาพ แบบไม่เด่นชัด (PD-NOS) ด้วยภาวะความผิดปกติด้านบุคลิกภาพ แบบมีลักษณะบ่งชี้ personality disorder—trait specified (PD-TS)
ประเภทและลักษณะของภาวะความผิดปกติด้านบุคลิกภาพ (Personality Disorders)
ความผิดปกติด้านบุคลิกภาพ (Personality Disorders)
ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*
แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท
มีลักษณะเด่นชัดคือมีความคิด และความรู้สึกเกี่ยวกับตัวเองและผู้อื่นไปในทางที่รู้สึกว่าตนเองด้อยค่าในการทำงาน ในการใช้ชีวิตประจำวัน มักมีปัญหาเรื่องความสัมพันธ์กับผู้อื่น มี 10 บุคลิกภาพผิดปกติตามที่ระบุไว้ในตำราวินิจฉัยด้านความผิดปกติทางจิตฉบับที่ 5( DSM-5) ดังนี้
อาการบุคลิกภาพผิดปกติชนิดก้ำกึ่ง (Borderline Personality Disorder_BPD)
- มักมีปัญหารุนแรงด้านความสัมพันธ์กับคนอื่น หวาดระแวง กลัวการถูกทอดทิ้งแบบหยั่งรากลึก อารมณ์ ไม่มั่นคง อารมณ์รุนแรง รู้สึกไม่มีตัวตน
บุคลิกหวาดระแวง (Paranoid personality disorder)
- มักแยกตัวจากสังคม ไม่เป็นมิตร มีความกังวลว่าคนอื่น ๆ จะมีแรงจูงใจซ่อนเร้น หลอกใช้งาน มักมีปัญหาในการทำงานและการเข้ากับผู้อื่น
บุคลิกหลีกเลี่ยง (Avoidant personality disorder)
- ขี้อาย อ่อนไหว เจ็บปวดง่าย เห็นตัวเองไม่ดีเท่าคนอื่น
- มักหลีกเลี่ยงสถานการณ์หรืองานที่ต้องติดต่อกับคนอื่น ไม่เปิดกว้างกับลักษณะความสัมพันธ์เชิงเสน่หา (romantic) ชอบสร้างสถานการณ์แบ่งพวก
บุคลิกจิตเภท (Schizoid personality disorder)
- โรคนี้อาจจะเกี่ยวข้องกับโรคจิตเภท schizophrenia แต่ไม่รุนแรงเท่า คนที่มีความผิดปกติชนิดนี้นี้มักไม่ปรากฏตัว ชอบอยู่ในที่ห่างไกล แยกตัวเองจากคนอื่น ไม่ต้องการมีความสัมพันธ์ใกล้ชิดกับใครแม้จะเป็นสมาชิกในครอบครัว
บุคลิกครอบงำ (Obsessive-compulsive personality disorder)
ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*
แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท
- Obsessive-compulsive disorder (OCD) ต่างกับ Obsessive-compulsive personality disorder (OCPD)ในหลายลักษณะ เช่น ใน OCD มีความคิดที่ไม่ต้องการอะไรมาก แต่ ใน OCPD เชื่อว่าความคิดของตนถูกต้อง เข้มงวดกับกฎระเบียบและรายละเอียด ไม่ยืดหยุ่นใจกว้างหรือแสดงความรักต่อคนอื่น และมักถูกครอบงำด้วยการทำงานหรือ คลั่งงาน
บุคลิกต่อต้านสังคม (Antisocial personality disorder)
- มักเกี่ยวข้องกับอาชญากรรม ชอบสั่งการคนอื่น ไม่สนใจเรื่องความปลอดภัย ชอบ โกหก ลักขโมย ชอบใช้กำลัง โกรธง่าย ไม่สำนึกต่อการทำผิด ละเมิดสิทธิคนอื่น หว่านเสน่ห์ ใช้สารเสพติด ทำ ผิดกฎหมาย และใช้งานคนอื่น เพื่อผลประโยชน์ของตัวเอง
บุคลิกเรียกร้องความสนใจ (Histrionic personality disorder)
- มีแนวโน้มที่จะทำงานได้ดีในชีวิต มักต้องการเป็นศูนย์กลางของความสนใจโดยแสดงออกทางอารมณ์รุนแรงแบบตัวละคร (drama) ชอบใช้เวลาวิพากษ์วิจารณ์ความล้มเหลวของคนอื่น จะเป็นกังวลมากเกี่ยวกับสิ่งที่คนอื่นคิด เป็นกังวลอย่างมากกับภาพลักษณ์ตนเอง จะกระทำใดๆมักต้องการให้มีการอนุมัติ และ หรือการรับประกัน
บุคลิกหลงตัวเอง (Narcissistic personality disorder)
- ต้องการเป็นคนสำคัญที่มากเกินไป ไม่มีน้ำใจเห็นอกเห็นใจคนอื่น มุ่งเน้นแต่ความจำเป็นของตัวเอง และสิ่งที่ตนเองต้องการ
Schizotypal personality disorder
- อาการนี้แตกต่างจากอาการจิตเภทschizophrenia บุคลิก schizotypal personality disorder (SPD) จะสัมผัสกับความจริงมากกว่า ไม่ค่อยสัมผัสกับภาพหลอนหรือความหลงผิด แต่มักมีความเชื่อและความกลัวที่แปลกๆ มีสถานทางสังคมที่น่าอึดอัด ไม่ค่อยมีเพื่อนสนิท มีลักษณะหรือพฤติกรรมที่แปลกๆ พูดหรือแสดงความรู้สึกที่ไม่เหมาะสม
บุคลิกต้องพึ่งพา(Dependent personality disorder)
- มีเอกลักษณ์เฉพาะด้วยการต้องขึ้นอยู่กับคนอื่น ๆ ทั้งความต้องการทางกายภาพ หรือทางอารมณ์ มักไม่ต้องการที่จะอยู่คนเดียว ไม่กล้าตัดสินใจ, กลัวการกล้าขัดแย้ง เป็นฝ่ายตั้งรับในความสัมพันธ์ระหว่างบุคคล สนใจมากไปเกี่ยวกับสิ่งที่คนอื่นคิด กังวลการถูกทอดทิ้ง และไม่สามารถจัดการกับคำวิจารณ์หรือการไม่เห็นด้วย
