หัวใจ ของผู้ใหญ่จะมีขนาดเท่ากับกำปั้น ประกอบด้วยกล้ามเนื้อที่เปรียบเสมือนปั๊มน้ำ และปกคลุมด้วยเยื่อหุ้มหัวใจ โดยภายในจะมี “ระบบไหลเวียนโลหิต” คอยหล่อเลี้ยงเลือดไปทั่วร่างกายอย่างสม่ำเสมอ
ทำความรู้จักระบบไหลเวียนโลหิต
ระบบไหลเวียนโลหิตเป็นระบบภายในหัวใจ ทำหน้าที่สูบฉีดเลือดที่มีปริมาณออกซิเจน (O2) สูงหรือที่เรียกว่า “Oxygenated blood” ไปหล่อเลี้ยงเซลล์เนื้อเยื่อทั่วร่างกาย
หมดปัญหาเหงื่อออกมากที่มืออย่างถาวร รักษาแล้วมือแห้ง ชีวิตง่ายขึ้น!
จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / เบิกประกันได้ / ผ่อน 0% ได้ / ปรึกษาหมอก่อนผ่าตัดได้ไม่จำกัดครั้ง
นอกจากนี้ยังทำหน้าที่รับเลือดที่มีปริมาณคาร์บอนไดออกไซด์ (CO2) สูงออกจากเนื้อเยื่อกลับเข้าสู่หัวใจ และส่งไปฟอกต่อที่ปอด ก่อนที่จะรับเลือดที่ถูกฟอกแล้วกลับสู่กระบวนการไหลเวียนเลือดอีกครั้ง
ส่วนประกอบของระบบไหลเวียนโลหิต
ระบบไหลเวียนโลหิตประกอบด้วย 2 ส่วนใหญ่ๆ คือ หัวใจ (Heart) และหลอดเลือด (Vesseles) โดยมีรายละเอียดดังนี้
- หัวใจ เป็นศูนย์กลางของระบบไหลเวียนเลือด ทำหน้าที่นำเลือดไปเลี้ยงส่วนต่างๆ ของร่างกายโดยผ่านหลอดเลือดแดง และนำเลือดเสียกลับสู่หัวใจทางหลอดเลือดดำ
- หลอดเลือด แบ่งออกเป็น 2 ชนิดคือ หลอดเลือดแดงและหลอดเลือดดำ โดยเลือดที่ไหลผ่านหลอดเลือดแดงเป็นเลือดที่ถูกสูบฉีดด้วยแรงดันที่สูง ทำให้ผนังของหลอดเลือดแดงต้องมีถึง 4 ชั้น เพื่อให้ความแข็งแรงพอที่จะรับแรงดันดังกล่าวได้
สำหรับหลอดเลือดแดงจะมีทั้งขนาดใหญ่และเล็ก หลอดเลือดทุกขนาดจะมีชั้นกล้ามเนื้อที่สามารถขยายและหดตัวได้เพื่อควบคุมอุณหภูมิของร่างกาย
ส่วนหลอดเลือดดำจะมีความแข็งแรงและยืดหยุ่นน้อยกว่า แต่มีชั้นกล้ามเนื้อยาวกว่า หลอดเลือดดำจะมีลิ้นซึ่งทำหน้าที่ป้องกันไม่ให้เลือดไหลย้อนหลับ
กระบวนการทำงานของระบบไหลเวียนเลือด
ระบบไหลเวียนเลือดจะเริ่มต้นกระบวนการใหม่ทุกครั้งที่หัวใจเต้น 1 ครั้ง หรือแต่ละครั้งที่หัวใจบีบตัว โดยหัวใจจะสูบฉีดเลือดที่ผ่านการฟอกจากปอดไปเลี้ยงทั่วร่างกายผ่านหลอดเลือดใหญ่ เลือดดีจะอุดมไปด้วยสารอาหารและออกซิเจน
ในการบีบของหัวใจ 1 ครั้ง จะมีเลือดประมาณ 60-90 มิลลิลิตร ออกจากหัวใจห้องล่างซ้ายเข้าสู่หลอดเลือดแดงใหญ่ (Aorta) และมีแรงดันมากพอที่จะส่งเลือดเข้าสู่หลอดเลือดขนาดเล็กที่สุดและไกลที่สุด โดยเส้นเลือดในร่างกายผู้ใหญ่นั้นจะมีความยาวถึง 60,000 ไมล์
หมดปัญหาเหงื่อออกมากที่มืออย่างถาวร รักษาแล้วมือแห้ง ชีวิตง่ายขึ้น!
จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / เบิกประกันได้ / ผ่อน 0% ได้ / ปรึกษาหมอก่อนผ่าตัดได้ไม่จำกัดครั้ง
ในขณะเดียวกันเลือดดำจากหัวใจห้องล่างขวาถูกบีบเพื่อไปฟอกอากาศที่ปอด
เมื่อหัวใจคลายตัวเลือดที่มีออกซิเจนเหลือน้อย หรือเลือดเสียจากทั่วร่างกายจะไหลเข้าสู่ระบบหลอดเลือดดำ กลับไปยังหัวใจ ก่อนที่จะถูกนำไปฟอกต่อที่ปอดและเลือดสีแดงสดที่ผอกจากที่ปอดก็ไหลมาที่หัวใจ เพื่อเริ่มต้นวงจรการไหลเวียนของเลือดใหม่
เส้นทางการไหลเวียนเลือดในหัวใจ
ปกติหัวใจจะแบ่งออกเป็น 2 ซีก ซีกละ 2 ห้อง รวมกันเป็น 4 ห้อง ประกอบด้วย
- หัวใจห้องบนซ้าย (Left atrium)
- หัวใจห้องบนขวา (Right atrium)
- หัวใจห้องล่างซ้าย (Left ventricle)
- หัวใจห้องล่างขวา (Right ventricle)
แต่ละห้องจะมีผนังกั้นอยู่และเชื่อมถึงกัน แต่จะมีลิ้นหัวใจคอยเป็นตัวปิดกั้น เพื่อควบคุมให้เลือดไหลถูกทาง โดยเส้นทางการไหลเวียนเลือดมีดังนี้
- หัวใจด้านขวาจะรับเลือดที่มีปริมาณออกซิเจนต่ำ (Deoxygenated blood) จากส่วนต่างๆ ของร่างกาย ผ่านหลอดเลือดดำ แล้วส่งต่อไปยังปอดเพื่อเพิ่มปริมาณออกซิเจน (Reoxygen)
- หลังจากเลือดถูกฟอกแล้ว เลือดจะถูกส่งกลับมายังหัวใจด้านบนซ้าย เข้าสู่ห้องล่างซ้าย เป็นส่วนสำคัญในการสูบฉีดเลือดที่มีปริมาณออกซิเจนสูง (Oxygenated blood) เหล่านี้ส่งไปเลี้ยงทั่วร่างกายผ่านทางหลอดเลือดแดงใหญ่ (Aorta) ต่อไป
โรคระบบหัวใจและหลอดเลือดเป็นสาเหตุการตายอันดับหนึ่ง
โรคระบบหัวใจและหลอดเลือด เป็นสาเหตุการตายอันดับหนึ่งในโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง ส่วนใหญ่เกิดจากหัวใจล้มเหลว
โรคเหล่านี้มักพบมากในประเทศที่พัฒนาแล้ว เพราะเชื่อว่าเกี่ยวข้องกับพฤติกรรมการใช้ชีวิตของคนเมือง เช่น การรับประทานอาหารที่มีไขมันสูง การสูบบุหรี่ ไม่ออกกำลังกาย และรวมทั้งปัจจัยจากกรรมพันธุ์ด้วย
หมดปัญหาเหงื่อออกมากที่มืออย่างถาวร รักษาแล้วมือแห้ง ชีวิตง่ายขึ้น!
จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / เบิกประกันได้ / ผ่อน 0% ได้ / ปรึกษาหมอก่อนผ่าตัดได้ไม่จำกัดครั้ง
สาเหตุที่ทำให้เกิดความผิดปกติของระบบไหลเวียนเลือด
ระบบไหลเวียนโลหิตจะทำงานผิดปกติก็ต่อเมื่อหลอดเลือดแดงเกิดการอุดตัน หรือมีสิ่งกีดขวาง เช่น มีก้อนไขมัน หรือลิ่มเลือด ส่งผลให้ความดันเลือดสูงขึ้น หลอดเลือดอาจเกิดการฉีกขาด หรืออาจทำให้หลอดเลือดอุดตัน
ลักษณะอาการเมื่อระบบไหลเวียนเลือดผิดปกติ
หากการไหลเวียนของเลือดลดน้อยลงจะมีอาการแสดงออกมาตามอวัยวะส่วนต่างๆ เช่น
- หัวใจ จะมีอาการเจ็บหน้าอก ใจสั่น หายใจลำบาก
- สมอง จะมีอาการมึนงง สับสน เป็นลม
- ขา จะมีอาการปวดขา ขาบวม
เมื่อเกิดอาการผิดปกติดังกล่าว ให้รีบไปพบแพทย์ทันที ไม่ควรเพิกเฉย เพราะอาจส่งผลกระทบร้ายแรงจนถึงขั้นเสียชีวิตได้
วิธีการดูแลรักษาระบบไหลเวียนเลือดให้แข็งแรง
ระบบไหลเวียนเลือดมีความสำคัญมาก เพราะอวัยวะต่างๆ ของร่างกายจะทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพก็ต่อเมื่อมีการไหลเวียนของเลือดที่ดีขึ้นอยู่กับการทำงานของหัวใจและหลอดเลือดแดง ที่ทำหน้าที่สูบฉีดเลือด และนำเลือดไปสู่ส่วนต่างๆ ของร่างกาย
ดังนั้นเราจึงต้องดูแลรักษาระบบไหลเวียนเลือดให้แข็งแรงอยู่เสมอ โดยมีวิธีการดูแลระบบไหลเวียนเลือดด้วยตัวเองแบบง่ายๆ คือ
- ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ อย่างน้อยสัปดาห์ละ 3-5 วัน วันละ 30 นาที เพื่อช่วยกระตุ้นการไหลเวียนโลหิต ทำให้หัวใจแข็งแรงและทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ
- หลีกเลี่ยงการสูบบุหรี่ เพราะสารเคมีหลายชนิดในบุหรี่เป็นอันตรายต่อหัวใจและระบบไหลเวียนโลหิต
- ตรวจสุขภาพหัวใจเป็นประจำ จะช่วยให้แพทย์พบปัญหาที่อาจกลายเป็นอันตรายได้ตั้งแต่ในระยะแรกเริ่ม ทำให้การรักษาได้ผลดีและมีประสิทธิภาพมากที่สุด วิธีการตรวจหัวใจที่นิยมมี 2 อย่างคือ ตรวจด้วยคลื่นเสียงสะท้อนความถี่สูง ECHO (Echocardiography) และตรวจสมรรถภาพหัวใจออกกำลังกายขณะออกกำลังกาย EST (Exercise Stress Test)
- รับประทานอาหารที่มีประโยชน์ หลีกเลี่ยงเนื้อสัตว์ติดมัน หรืออาหารฟาสต์ฟู้ดที่อุดมไปด้วยคลอเรสเตอรอลชนิดไม่ดี (Low Density Lipoprotein: LDL) หรือที่เรียกว่า “ไขมันเลว”
- ผ่อนคลายความเครียด หากระดับฮอร์โมนความเครียด เช่น คอร์ติซอล (Cortisol) เพิ่มสูงขึ้น จะส่งผลให้เกิดแนวโน้มที่จะมีพฤติกรรมทำลายสุขภาพ เช่น รับประทานอาหารมากขึ้น สูบบุหรี่มากขึ้น ออกกำลังกายน้อยลง และอาจส่งผลต่อการนอนหลับ และความดันโลหิตอีกด้วย
เริ่มดูแลหัวใจของคุณและคนที่คุณรักตั้งแต่วันนี้ด้วยวิธีที่เราแนะนำ เพื่อให้หัวใจมีความแข็งแรง ทำงานได้มีประสิทธิภาพได้ยาวนาน ที่สำคัญหากมีอาการผิดปกติเกี่ยวกับหัวใจซ้ำๆ บ่อยๆ อย่านิ่งนอนใจ ให้รีบไปพบแพทย์เพื่อรับการตรวจวินิจฉัยจะดีที่สุด
เปรียบเทียบราคาและแพ็กเกจตรวจสุขภาพหัวใจ จากคลินิกและโรงพยาบาลใกล้คุณ และไม่พลาดทุกอัปเดตเรื่องสุขภาพและโปรโมชั่นเมื่อกดดาวน์โหลดแอป iOS และ Android