ตรีผลา เป็นพิกัดยาสมุนไพรไทยที่ใช้กันมายาวนาน ประกอบด้วยสมุนไพร 3 ชนิด ได้แก่ สมอไทย (Terminalia chebula Retz.) สมอพิเภก (Terminalia belerica Roxb.) และมะขามป้อม (Phyllanthus emblica Linn.) ในอัตราส่วน 1:1:1 ในตรีผลามีสารสำคัญกลุ่มฟีนอลิก (Phenolic) ซึ่งเป็นสารต้านอนุมูลอิสระปริมาณมาก ถือว่าเป็นสมุนไพรตำรับที่มีสรรพคุณหลากหลาย ปัจจุบันจึงเป็นที่นิยม ทั้งในรูปแบบยารักษาโรค เครื่องดื่มเพื่อสุขภาพ รวมถึงใช้เป็นส่วนผสมในอาหารเสริม เครื่องสำอาง ยาสีฟัน
สรรพคุณของตรีผลา
ตรีผลา มีสรรพคุณดังนี้
- รักษาสมดุลของระบบย่อยอาหาร ช่วยลดกรด และเพิ่มความรู้สึกอยากอาหาร
- กำจัดของเสียออกจากร่างกาย เป็นยาระบาย
- ช่วยขับเสมหะ แก้ไอ แก้เจ็บคอ
- มีฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระที่ช่วยต้านการอักเสบ ชะลอความเสื่อมของเซลล์ จึงช่วยป้องกันและลดความเสี่ยงในการเกิดความดันโลหิตสูง เบาหวาน โรคหัวใจและหลอดเลือด ปวดเข่า รวมไปถึงมะเร็ง
- ออกฤทธิ์ลดระดับน้ำตาลในเลือด
- ช่วยลดระดับไขมันในเลือด ทั้งคอเลสเตอรอล (Cholesterol) ไตรกลีเซอไรด์ (Triglyceride) และไขมันดี (LDL)
- ออกฤทธิ์ต้านเชื้อราและแบคทีเรียที่ก่อให้เกิดโรคผิวหนัง
- ตามทฤษฎีแพทย์แผนไทย ตรีผลาเป็นยาประจำฤดูร้อน ช่วยปรับสมดุลร่างกาย ปรับธาตุต่างๆ ให้ทำงานอย่างปกติ ช่วยกระตุ้นภูมิคุ้มกันของร่างกาย บรรเทาและป้องกันโรคหวัด รวมถึงโรคทางเดินหายใจอื่นๆ
- เมื่อใช้ภายนอกจะช่วยบำรุงผิวพรรณ ทำให้ผิวกระจ่างใส
ตรีผลากับการลดน้ำหนัก
เนื่องจากตรีผลามีสรรพคุณช่วยระบาย ช่วยให้การทำงานของระบบขับถ่ายดีขึ้น มีการขับน้ำและของเสียมากขึ้น จึงส่งผลทำให้น้ำหนักลดลง สอดคล้องกับการทดลองในผู้ป่วยโรคอ้วนที่รับประทานตรีผลาผสมกับมหาหิงคุ์เทียบกับยาหลอก พบว่าน้ำหนักลดลงอย่างมีนัยสำคัญ แต่เพื่อการลดน้ำหนักอย่างมีคุณภาพและยั่งยืน ควรปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการรับประทานอาหาร ออกกำลังกาย และอาจรับประทานตรีผลาเพื่อเป็นส่วนช่วยปรับสมดุลการทำงานของร่างกาย
วิธีการรับประทานตรีผลา
ตรีผลาสามารถใช้ดื่มหรือรับประทานได้หลายแบบ เช่น
- ในรูปแบบน้ำดื่ม ใช้สมอไทย สมอพิเภก และมะขามป้อมสดหรือแห้ง อย่างละ 1 ส่วนเท่าๆ กัน ต้มในน้ำสะอาด ดื่มน้ำต้มครั้งละ 1 แก้ว เวลาเช้าและเย็น จะช่วยให้ระบบขับถ่ายและการระบายของเสียในร่างกายทำงานดีขึ้น
- ยาชนิดเม็ด ลูกกลอน และแคปซูล รับประทานครั้งละ 200-300 มิลลิกรัม สำหรับขับเสมหะและเป็นยาระบาย
- ตำรับอายุรเวท ใช้ผงสมุนไพรตรีผลาผสมน้ำ เนย หรือน้ำผึ้ง รับประทานครั้งละ 1-2 กรัม วันละ 2 ครั้ง สำหรับบำรุงร่างกาย กระตุ้นภูมิคุ้มกัน และเป็นยาระบายอ่อนๆ
ผลข้างเคียงของการใช้ตรีผลา
ในกลุ่มผู้ที่ท้องเสียง่าย หลังจากดื่มหรือรับประทานตรีผลาเข้าไปอาจเกิดอาการท้องเสีย
