โรคภูมิแพ้จากการประกอบอาชีพ เมื่องานที่ทำส่งผลให้คุณเป็นโรคภูมิแพ้

เช็กกันแล้วหรือยัง ว่าสภาพแวดล้อมในที่ทำงานของคุณ เอื้อต่อการเป็นโรคภูมิแพ้หรือไม่
เผยแพร่ครั้งแรก 28 มี.ค. 2017 อัปเดตล่าสุด 17 พ.ย. 2020 เวลาอ่านประมาณ 3 นาที
โรคภูมิแพ้จากการประกอบอาชีพ เมื่องานที่ทำส่งผลให้คุณเป็นโรคภูมิแพ้

เรื่องควรรู้

ขยาย

ปิด

  • โรคภูมิแพ้จากการประกอบอาชีพมีสาเหตุหลักๆ มาจากสิ่งแวดล้อม สุขอนามัย และสารก่อภูมิแพ้ที่ผู้ป่วยต้องคลุกคลีทำงานด้วย
  • ระบบของร่างกายที่ได้ผลกระทบจากการประกอบอาชีพมากที่สุดคือ ระบบทางเดินหายใจและทางผิวหนัง
  • สุขอนามัยที่ไม่สะอาด คืออีกสาเหตุสำคัญที่มักทำให้คนป่วยเป็นโรคภูมิแพ้จากการประกอบอาชีพได้
  • ตัวอย่างอาชีพที่มักจะทำให้เกิดโรคภูมิแพ้มากที่สุดจะได้แก่ ช่างทาสี ช่างเสริมสวย ช่างต่อเฟอร์นิเจอร์ ช่างก่อสร้าง เจ้าหน้าที่โรงงาน
  • การตรวจร่างกายก่อนเริ่มเข้าทำงาน จะทำให้คุณทราบความแข็งแรงของภูมิคุ้มกันในร่างกายตนเอง และทำให้คุณดูแลตนเองได้อย่างถูกต้องยิ่งขึ้น (ดูแพ็กเกจตรวจก่อนเข้างาน ตรวจภูมิแพ้ และภาวะแพ้ได้ที่นี่)

ในยุคปัจจุบัน ผู้คนมักทำงานกันมากกว่า 8 ชั่วโมงต่อวัน ซึ่งในระหว่างเวลาเหล่านั้น เราทุกคนต่างต้องสัมผัสกับเชื้อโรค ฝุ่นละออง แบคทีเรียในอากาศมากมายที่มองไม่เห็น และยังรวมไปถึงสิ่งสกปรกอื่นๆ ที่เราได้สัมผัสโดยไม่รู้ตัวอีก 

ซึ่งท้ายที่สุด ทุกอย่างก็อาจจบลงที่การป่วยเป็นโรคภูมิแพ้

แพ็กเกจที่คุณอาจสนใจ
ตรวจภูมิแพ้และภาวะแพ้วันนี้ ที่คลินิกหรือรพ. ใกล้บ้านคุณ เริ่มต้นที่ 1,376 บาท ลดสูงสุด 69%

จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / จ่ายทีหลังได้ / ผ่อน 0% ได้ / พร้อมแอดมินคอยตอบทุกคำถาม!

ดังนั้น การดูแลตนเองอย่างถูกต้องเพื่อหลีกเลี่ยงปัจจัยที่ทำให้เกิดโรคภูมิแพ้จากการประกอบอาชีพ จึงเป็นอีกสิ่งสำคัญที่คุณควรรู้ เพื่อให้ตนเองห่างไกลจากโรคที่ยากจะรักษาให้หายขาดชนิดนี้

ความหมายของโรคภูมิแพ้จากการประกอบอาชีพ

โรคภูมิแพ้จากการประกอบอาชีพ (Occupational asthma) หมายถึง โรคภูมิแพ้ที่มีต้นเหตุมาจากการรับสารก่อภูมิแพ้ในสถานที่ทำงาน หรืออาชีพของตนเอง ซึ่งไม่ใช่แค่เพียงเรื่องความสะอาดของสถานที่เท่านั้น แต่ยังรวมไปถึงปัจจัยอื่นๆ ด้วย เช่น 

  • ลักษณะของงานที่ทำ 
  • ความเครียดจากการทำงาน 
  • สุขอนามัยของตัวคุณเอง และเพื่อนร่วมงานด้วย

ประเภทของภูมิแพ้จากการประกอบอาชีพ

ไม่ว่าคุณจะประกอบอาชีพอะไรก็สามารถเกิดโรคภูมิแพ้ได้ทั้งนั้น แต่จากสาเหตุหลักๆ ที่ทำให้เกิดโรคภูมิแพ้ซึ่งมักจะเกี่ยวข้องกับสารเคมี ฝุ่นละออง มลพิษทางอากาศ เราจึงสามารถจำแนกโรคภูมิแพ้จากการประกอบอาชีพได้ 3 ประเภทดังต่อไป

1. โรคหืดจากการประกอบอาชีพ (Occupational asthma)

มักเกิดจากการสัมผัสสารประกอบโลหะ สารฟอร์มาลดีไฮด์ (Formaldehyde) ซึ่งอยู่ในสีทาบ้าน สารป้องกันปลวกและแมลง หรือเฟอร์นิเจอร์ตกแต่งบ้านที่เป็นไม้ หรือสิ่งทอ

ผู้ที่ป่วยเป็นโรคนี้ส่วนมากมักประกอบอาชีพช่างไม้ ช่างต่อเฟอร์นิเจอร์ ทำงานในโรงงานผลิตวัสดุเคลือบ พนักงานทาสีบ้าน หรือผลิตสีทาบ้าน ส่วนอาการหลักๆ ของโรคจะมีดังต่อไปนี้

2. โรคเยื่อบุจมูกอักเสบจากการประกอบอาชีพ (Occupational rhinitis)

มักเกิดกับผู้ที่ประกอบอาชีพต้องเจอมลพิษในอากาศอยู่เป็นประจำ จนเยื่อบุจมูกเกิดการอักเสบ มีความไวต่อสารก่อภูมิแพ้มากขึ้น และอาจลุกลามไปจนถึงเป็นโรคปอดอักเสบได้

แพ็กเกจที่คุณอาจสนใจ
ตรวจภูมิแพ้และภาวะแพ้วันนี้ ที่คลินิกหรือรพ. ใกล้บ้านคุณ เริ่มต้นที่ 1,376 บาท ลดสูงสุด 69%

จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / จ่ายทีหลังได้ / ผ่อน 0% ได้ / พร้อมแอดมินคอยตอบทุกคำถาม!

ซึ่งในปัจจุบัน ผู้คนเกือบทุกอาชีพต้องเผชิญกับมลพิษทางอากาศที่ย่ำแย่อยู่แล้ว ดังนั้นจึงไม่เพียงแต่ผู้ที่ประกอบอาชีพในโรงงานสารเคมี หรือที่ต้องคลุกคลีกับมูลสัตว์เท่านั้น แต่เราทุกคนสามารถป่วยเป็นโรคเยื่อบุจมูกอักเสบกันได้ทั้งนั้น หากไม่ป้องกันตนเองให้ดี

สำหรับอาการหลักๆ ของโรคเยื่อบุจมูกอักเสบ จะได้แก่

  • คัดจมูก
  • จามบ่อย
  • ไอเรื้อรัง
  • มีเสมหะในลำคอ
  • หลอดลมตีบ
  • มีน้ำมูกไหล
  • ปวดหัว
  • หูอื้อ
  • ตาแฉะ หรือมีน้ำตามากผิดปกติจนน้ำตาไหล
  • ระคายเคืองตา
  • มีผื่นขึ้นตามผิวหนัง

3. โรคผิวหนังอักเสบจากการประกอบอาชีพ (Occupational dermatitis)

เกิดจากผู้ป่วยได้รับสารก่อภูมิแพ้ซึ่งสร้างความระคายเคืองต่อผิวหนัง เช่น สารยางในธรรมชาติ ผงซักฟอก สบู่ แอมโมเนียเปอร์ซัลเฟต (Ammonium Persulphate) สารนิเกิล (Nickel) สารโคบอลต์ (Cobalt) น้ำยาย้อมผม ละอองฝุ่นจากคอนกรีต

กลุ่มผู้ที่เสี่ยงต่อการเกิดโรคผิวหนังอักเสบจากการประกอบอาชีพ จะได้แก่ ช่างเสริมสวย ช่างเครื่องยนต์ ช่างก่อสร้าง บุคลาการทางการแพทย์ พนักงานทำความสะอาด ส่วนอาการหลักๆ ของโรคผิวหนังอักเสบนั้นมีดังต่อไปนี้

  • ผิวหนังมีสีคล้ำและหนาขึ้น
  • มีผื่นแดงหรือผดขึ้นตามตัว หรือแค่บริเวณที่ได้สัมผัสสารก่อภูมิแพ้
  • มีตุ่มน้ำแห้งกรังตามผิวหนัง
  • ผิวเป็นสะเก็ด และมีขุยคล้ายกับผิวแห้ง
  • คันบริเวณผิวหนังที่ได้สัมผัสสารก่อภูมิแพ้ หรืออาจคันทั้งตัว

การป้องกันโรคภูมิแพ้จากการประกอบอาชีพ

นอกเหนือจากประเภทของโรคภูมิจากการประกอบอาชีพด้านบน คุณก็สามารถป่วยเป็นโรคภูมิแพ้ชนิดอื่นๆ ได้อีกเช่นกัน หากไม่รู้จักป้องกันตนเองจากสารก่อภูมิแพ้รอบตัว

คุณสามารถทำตามคำแนะนำต่อไปนี้ เพื่อป้องกันการเกิดโรคภูมิแพ้จากการประกอบอาชีพของตนเอง

  • สวมชุดป้องกันการสัมผัสสารก่อภูมิแพ้ หรือถุงมือ หมวก แว่นตา หน้ากากอนามัยทุกครั้ง
  • หมั่นล้างมือบ่อยๆ
  • ไม่รับประทานอาหารขณะทำงาน
  • เตรียมน้ำยาทำความสะอาดแบบพกพาไว้กับตัว และหมั่นทำความสะอาดโต๊ะทำงานหรือบริเวณที่ตนเองทำงานอยู่เสมอ
  • ไม่วางสิ่งของซึ่งมักเป็นแหล่งสะสมของฝุ่นละออง สิ่งสกปรก หรือเชื้อแบคทีเรียไว้ใกล้ตัว
  • อย่าใส่เสื้อผ้าซ้ำ หรือเสื้อผ้าที่เปียกชื้นไปทำงาน และควรตากเสื้อผ้าไว้ในที่แดดจัดเพื่อฆ่าเชื้อโรค
  • หากในที่ทำงานมีเครื่องปรับอากาศ ควรมีการล้างความสะอาดอยู่เป็นประจำ เพื่อไม่ให้แหล่งรวมของเชื้อโรค
  • ศึกษาสภาพแวดล้อมรอบๆ ที่ทำงานของคุณ ว่ามีบริเวณใดเป็นแหล่งรวมของสารก่อภูมิแพ้บ้าง เพื่อที่คุณจะได้เตรียมตัวรับมือถูก เช่น 
    • ร้านอาหารริมทางใกล้ๆ 
    • มลพิษทางอากาศบริเวณโดยรอบ 
    • ความสะอาดของห้องน้ำ 
    • สุขอนามัยของเพื่อนร่วมงานที่ต้องทำงานใกล้ชิดกับคุณ
  • หมั่นไปพบแพทย์เพื่อตรวจร่างกาย
  • หลีกเลี่ยงอยู่ใกล้กับเพื่อนร่วมงานที่กำลังป่วยเป็นโรคภูมิแพ้ เพราะอาจจะทำให้คุณได้รับเชื้อโรค และสารก่อภูมิแพ้มาก่อนที่จะไปแพร่เชื้อกับคนอื่นต่อไปอีก และควรแนะนำให้เพื่อนร่วมงานที่ป่วยรีบพบแพทย์เพื่อรักษาอาการจั้งแต่เนิ่นๆ
  • หากคุณป่วยเป็นโรคภูมิแพ้ ควรลาป่วยเพื่อไปพบแพทย์ อย่าฝืนมาทำงานเพราะจะทำให้อาการทรุดหนักกว่าเดิม และทำให้ผู้อื่นติดเชื้อโรคจากคุณไปด้วย

โรคภูมิแพ้จากการประกอบอาชีพนั้นรับมือได้ไม่ยาก เพียงแค่ต้องหัดสังเกตว่า ความเสี่ยงต่อการเกิดโรครอบๆ ตัวคุณมีมากเท่าไร มีปัจจัยมากน้อยขนาดไหนที่อาจทำให้คุณเป็นโรคภูมิแพ้ได้ และเตรียมพร้อมรับมือให้ดี

เพราะเรื่องสุขภาพเป็นเรื่องสำคัญที่คุณควรให้ความสำคัญอันดับหนึ่ง อย่าให้ความสำคัญกับงานที่ทำมากเกินไป จนลืมเลือนความแข็งแรงของร่างกายที่มีแต่ตัวคุณเท่านั้นที่จะดูแลมันได้ดีที่สุด

ดูแพ็กเกจตรวจก่อนเข้างาน ตรวจภูมิแพ้และภาวะแพ้ เปรียบเทียบราคา โปรโมชั่นล่าสุดจากโรงพยาบาลและคลินิกชั้นนำได้ที่นี่ หรือไม่พลาดทุกการอัพเดทแพ็กเกจต่างๆ เมื่อกดเป็นเพื่อนทางไลน์ @hdcoth และกดดาวน์โหลดแอป iOS และ Android


3 แหล่งข้อมูล
กองบรรณาธิการ HD มุ่งมั่นตั้งใจให้ผู้อ่านได้รับข้อมูลที่ถูกต้อง โดยทำงานร่วมกับแพทย์และบุคลากรทางการแพทย์ รวมถึงเลือกใช้ข้อมูลอ้างอิงที่น่าเชื่อถือจากสถาบันต่างๆ คุณสามารถอ่านหลักการทำงานของกองบรรณาธิการ HD ได้ที่นี่
ศ.นพ. เกียรติ รักษ์รุ่งธรรม, โรคภูมิแพ้จากการประกอบอาชีพ (http://allergy.or.th/2016/resources_expert_detail.php?id=102), 17 February 2011.
ภาควิชา โสต นาสิก ลาริงซ์วิทยา คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล, สาเหตุของโรคแพ้อากาศ (ตอนที่ 1) (https://www.si.mahidol.ac.th/sidoctor/e-pl/articledetail.asp?id=197), 8 ตุลาคม 2553.
กองโรคจากการประกอบอาชีพและสิ่งแวดล้อม, โรคผิวหนังอักเสบจากการสัมผัสแบบก่อภูมิแพ้จากการประกอบอาชีพ (http://envocc.ddc.moph.go.th/contents/view/83).

บทความนี้มีจุดประสงค์เพื่อให้ความรู้แก่ผู้อ่าน และไม่สามารถแทนการแนะนำของแพทย์ การวินิจฉัยโรค หรือการรักษาได้ ผู้อ่านควรพบแพทย์เพื่อให้แพทย์ตรวจที่สถานพยาบาลทุกครั้ง และไม่ควรตีความเองหรือวางแผนการรักษาด้วยตัวเองจากการอ่านบทความนี้ ทาง HD พยายามอัปเดตข้อมูลให้ครบถ้วนถูกต้องอยู่เสมอ คุณสามารถส่งคำแนะนำได้ที่ https://honestdocs.typeform.com/to/kkohc7

ผู้เขียนและผู้รีวิวบทความไม่มีส่วนเกี่ยวข้องกับสินค้าหรือบริการที่นำเสนอแต่อย่างใด เว้นแต่จะระบุในเนื้อหา การแนะนำสินค้าและบริการแสดงขึ้นอัตโนมัติจากระบบของเว็บไซต์หรือแอปพลิเคชัน

ขอบคุณที่อ่านค่ะ คุณคิดว่าบทความนี้มีประโยชน์มากแค่ไหนคะ
(1 ดาว - น้อย / 5 ดาว - มาก)

บทความต่อไป
การปฐมพยาบาล (First Aid) คืออะไร
การปฐมพยาบาล (First Aid) คืออะไร

คุณสามารถให้คำจำกัดความได้รึเปล่า

อ่านเพิ่ม
ผดผื่นคัน เป็นอาการของภูมิแพ้หรือไม่
ผดผื่นคัน เป็นอาการของภูมิแพ้หรือไม่

ผื่นคัน ลมพิษ ท้องร่วง ท้องอืด คัดจมูก แน่นหน้าอก อาการแบบไหนคือภูมิแพ้

อ่านเพิ่ม
ทารกมีโอกาสเป็นภูมิแพ้หรือไม่ อาการภูมิแพ้ของทารก เป็นอย่างไร
ทารกมีโอกาสเป็นภูมิแพ้หรือไม่ อาการภูมิแพ้ของทารก เป็นอย่างไร

อาการแพ้ในทารกเกิดขึ้นได้ทั้งจากอาหาร สิ่งแวดล้อม และกรรมพันธ์ุ วิธีการรักษาที่ดีที่สุดคือหลีกเลี่ยงสารก่อภูมแพ้นั้นๆ

อ่านเพิ่ม