กองบรรณาธิการ HD
เขียนโดย
กองบรรณาธิการ HD

จะจัดการกับอาการปวดจากการคลอดลูกอย่างไร

เผยแพร่ครั้งแรก 18 ก.พ. 2018 อัปเดตล่าสุด 17 พ.ย. 2020 เวลาอ่านประมาณ 3 นาที
จะจัดการกับอาการปวดจากการคลอดลูกอย่างไร

จะจัดการกับอาการปวดจากการคลอดลูกอย่างไร

อาการปวดที่เกิดขึ้นจากการคลอดเป็นเรื่องที่หญิงตั้งครรภ์ต้องเผชิญ แต่ก็มีวิธีการหลายวิธีในการบรรเทาอาการปวดที่เกิดขึ้น เช่น การใช้ยาแก้ปวด และการบล็อกหลังขณะคลอดลูกเพื่อให้ส่วนล่างของขาชา ลดความรู้สึกเจ็บปวดลงได้

มีหลายสิ่งที่ต้องนึกถึงหากวางแผนจะตั้งครรภ์ หนึ่งในนั้นก็คือ จะทำอย่างไร หากต้องการจัดการกับอาการปวดที่เกิดขึ้นจากการคลอด?

แพ็กเกจที่คุณอาจสนใจ
ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*

แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท

คุณอาจนับได้ว่ามีอาการปวดเกิดขึ้นกี่ครั้ง แต่เป็นเรื่องยากที่จะทำนายว่าจะมีอาการปวดเกิดขึ้นมากแค่ไหน แต่ละคนจะแตกต่างกัน แม้ว่าคุณจะเคยผ่านมันมาแล้ว แต่ในครั้งนี้ก็อาจแตกต่างจากครั้งก่อนก็ได้ อาการปวดจำนวนมากเกิดขึ้นจากกล้ามเนื้อหดตัวเพื่อเพิ่มแรงให้กับร่างกายของคุณเพื่อให้ทารกคลอดออกมาทางช่องคลอดได้

คุณมีหลายตัวเลือกในการรักษาอาการปวด ดังนั้นให้ปรึกษาแพทย์ไว้ก่อนเพื่อวางแผน แต่อย่างไรก็ตามตัวเลือกนั้นอาจเปลี่ยนไปเมื่อการคลอดเริ่มต้นขึ้น เพราะอาจเป็นการคลอดที่ยากกว่าปกติ หรือแตกต่างไปจากที่คุณและแพทย์คิดไว้ ซึ่งแน่นอนว่าเป็นเรื่องที่ดีที่จะวางแผนไว้ก่อน แต่ก็ถ้าคุณต้องการเปลี่ยนแผนก็สามารถทำได้เช่นกัน

การรักษาโดยวิธีไม่ใช้ยา

หนึ่งในวิธีที่ดีที่สุดที่สามารถทำได้ระหว่างการตั้งครรภ์ก็คือพยายามทำให้ร่างกายเคลื่อนไหวและมีกิจกรรมตลอดเวลา (แต่ต้องได้รับคำแนะนำจากแพทย์แล้วว่ามีความปลอดภัย) เพราะจะทำให้คุณแข็งแรงขึ้นและมีความอดทนมากขึ้น ซึ่งจะมีความสำคัญหากการคลอดของคุณใช้เวลานาน

คุณอาจมีการใช้วิธีของลามาซ โดยวิธีนี้จะช่วยสนับสนุนให้หญิงตั้งครรภ์รู้สึกมั่นใจที่จะคลอดลูก ซึ่งเป็นวิธีทางธรรมชาติ โดยจะให้หญิงตั้งครรภ์ผ่อนคลาย และการใช้เทคนิคหายใจ เพื่อช่วยเบี่ยงเบนความสนใจออกจากความเจ็บปวด

และยังมีวิธีของ Bradley เป็นวิธีที่ต้องอาศัยผู้อื่น (มักเป็นพ่อของเด็ก) เป็นโค้ชในการสนับสนุนการคลอด วิธีนี้จะส่งเสริมให้ไม่ต้องใช้ยาสำหรับการคลอด ยกเว้นว่ามีความจำเป็นต้องใช้ยาจริงๆ โดยวิธีนี้จะมุ่งเน้นที่โภชนาการ การออกกำลังกาย การผ่อนคลาย และเทคนิคการหายใจ แต่มักจะไม่พูดถึงปัญหาที่เกิดขึ้นจากการคลอด คุณอาจต้องพูดคุยกับแพทย์เพื่อเตรียมความพร้อมดังกล่าว

เมื่อการคลอดมาถึง หญิงตั้งครรภ์บางรายอาจพิจารณาเลือกวิธีการอื่นๆ เพื่อช่วยบรรเทาอาการปวด เช่น เดิน นวด พยายามผ่อนคลาย อาบน้ำ เปลี่ยนท่าทาง และฟังเพลง เมื่อคุณต้องการที่จะผ่อนคลาย วิธีการเหล่านี้อาจช่วยได้

แพ็กเกจที่คุณอาจสนใจ
หมดปัญหาเหงื่อออกมากที่มืออย่างถาวร รักษาแล้วมือแห้ง ชีวิตง่ายขึ้น!

จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / เบิกประกันได้ / ผ่อน 0% ได้ / ปรึกษาหมอก่อนผ่าตัดได้ไม่จำกัดครั้ง

การใช้ยา

มียาอยู่ 2 ประเภทที่ช่วยบรรเทาอาการปวดขณะคลอด:

  • ยาแก้ปวด: จะช่วยลดอาการปวด แต่ยังคงมีความรู้สึกปวดอยู่
  • ยาชา: ทำให้คุณชา ซึ่งจะยับยั้งความเจ็บปวดและความรู้สึกอื่นๆ

ยาแก้ปวดบางชนิดออกฤทธิ์ทั้งร่างกาย แต่บางชนิดจะบรรเทาปวดเฉพาะบริเวณ เช่น ที่ช่องคลอด

ยาแก้ปวดและยาชาอื่นๆ จะลดอาการปวดหรือยับยั้งอาการปวดที่บริเวณกว้างขึ้น ระหว่างการคลอดยานี้จะลดอาการปวดหรือทำให้ชาที่บริเวณส่วนล่างของเอวลงไป ซึ่งก็คือการบล็อกหลัง มีอยู่ 3 แบบ ได้แก่ epidural block, spinal block และแบบผสม combined spinal-epidural block

Epidural block

คุณจะได้รับการบล็อกหลังด้วยวิธีนี้ระหว่างการคลอดทางช่องคลอดหรือการผ่าตัดคลอด (cesarean section) โดยแพทย์จะฉีดยาเข้าไปที่ส่วนล่างของร่างกาย ใช้เวลาประมาณ 10-20 นาทีจึงออกฤทธิ์

การบล็อกหลังด้วยวิธีนี้จะช่วยบรรเทาอาการปวดที่เกิดขึ้นตลอดเวลาที่ยายังมีฤทธิ์ โดยสามารถลดความดันโลหิต ทำให้ทารกหัวใจเต้นช้าลงได้ แต่ก็เกิดได้ยาก นอกจากนี้ยังส่งผลต่อความสามารถในการปัสสาวะ คุณอาจจำเป็นต้องใช้สายสวนปัสสาวะ ผลข้างเคียงอื่นๆ ได้แก่:

  • มีไข้
  • คัน
  • ปวดศีรษะหลังจากวันที่คลอดลูก (พบได้น้อย)

Spinal block

แพทย์จะเลือกใช้วิธีการบล็อกหลังแบบนี้ก่อนการทำการผ่าตัดคลอด หรือการคลอดทางช่องคลอด โดยจะฉีดยาเข้าไปที่หลังส่วนล่าง ยามักจะออกฤทธิ์ภายในไม่กี่นาทีและมีฤทธิ์นาน 1-2 ชั่วโมง ผลข้างเคียงที่เกิดขึ้นเหมือนๆ กับการบล็อกด้วยวิธี epidural

แพ็กเกจที่คุณอาจสนใจ
ฝากครรภ์ คลอดบุตรวันนี้ ที่คลินิกหรือรพ. ใกล้บ้านคุณ เริ่มต้นที่ 79 บาท ลดสูงสุด 65%

จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / จ่ายทีหลังได้ / ผ่อน 0% ได้ / พร้อมแอดมินคอยตอบทุกคำถาม!

การบล็อกหลังแบบผสม (combined spinal-epidural block)

การบล็อกหลังแบบผสม เป็นการผสมระหว่างประโยชน์ที่ได้รับจากการบล็อกหลังทั้งสองแบบ ซึ่งจะช่วยบรรเทาอาการปวดได้รวดเร็ว คุณสามารถมีอาการปวดลดลงจากวิธีนี้ได้เท่ากับวิธี epidural block แต่ใช้ขนาดยาต่ำกว่า ในบางครั้งหลังการได้รับการบล็อกด้วยวิธีนี้คุณอาจเดินได้เป็นระยะเวลาสั้นๆ ซึ่งคุณอาจเดินไปเข้าห้องน้ำได้โดยการช่วยเหลือ (ถ้าโรงพยาบาลอนุญาต) ความเสี่ยงจากวิธีนี้ก็เหมือนกับวิธี epidural block

 ยาสงบระงับ (Tranquilizers)

ยาชนิดนี้ไม่ค่อยใช้ในกระบวนการที่เกี่ยวข้องกับการคลอดลูก แต่บางครั้งยานี้จะใช้เพื่อบรรเทาอาการวิตกกังวล ซึ่งจะให้โดยการฉีดเข้ากล้ามเนื้อหรือทางเส้นเลือดดำ โดยจะใช้เวลา 10-20 นาทีจึงจะออกฤทธิ์ ทำให้ผ่อนคลายได้นาน 3-4 ชั่วโมง ยาจะทำให้รู้สึกง่วงนอน และทำให้หลงลืมบางช่วงเวลาขณะคลอดลูกไป และยานี้จะไม่ทำให้อาการปวดหายไปทั้งหมด นอกจากนี้ยาในกลุ่มนี้อาจทำให้ทารกที่คลอดออกมาแล้วง่วงนอนมาก หรือเฉื่อยชาได้

ยาแก้ปวดโอปิออยด์ (opioids)

แพทย์อาจฉีดยานี้ให้กับคุณทางเส้นเลือดดำเพื่อบรรเทาอาการปวดขณะคลอด ยาจะออกฤทธิ์เร็วภายในไม่กี่นาทีและมีฤทธิ์อยู่ได้นาน 2-6 ชั่วโมง ยานี้จะไม่ทำให้อาการปวดหายไปทั้งหมด และยังทำให้มีอาการง่วงนอนด้วย และยังส่งผลต่อการหายใจของคุณและทารกได้ ยานี้จะถูกให้ในหญิงตั้งครรภ์ที่ไม่ต้องการบล็อกหลังด้วยวิธี epidural แต่ต้องการบรรเทาอาการปวดขณะคลอดด้วยวิธีอื่นๆ

Pudenal block

การบล็อกความเจ็บปวดด้วยวิธีนี้ จะบล็อกความเจ็บปวดที่ช่องคลอดและทวารหนัก ซึ่งใช้เวลา 10-20 นาทีในการออกฤทธิ์ และไม่ค่อยพบผลข้างเคียง แต่วิธีนี้อาจไม่ได้ผลสำหรับบางคน และอาจทำให้เกิดอาการแพ้หรือการติดเชื้อได้ และยังมีผลลดความดันโลหิตด้วย

https://www.webmd.com/baby/guide/pregnancy-pain-relief#1


5 แหล่งข้อมูล
กองบรรณาธิการ HD มุ่งมั่นตั้งใจให้ผู้อ่านได้รับข้อมูลที่ถูกต้อง โดยทำงานร่วมกับแพทย์และบุคลากรทางการแพทย์ รวมถึงเลือกใช้ข้อมูลอ้างอิงที่น่าเชื่อถือจากสถาบันต่างๆ คุณสามารถอ่านหลักการทำงานของกองบรรณาธิการ HD ได้ที่นี่
Dealing with Pain During Childbirth. American Academy of Family Physicians. (https://familydoctor.org/dealing-pain-childbirth/)
Pain relief in labour. NHS (National Health Service). (https://www.nhs.uk/conditions/pregnancy-and-baby/pain-relief-labour/)
Ways to Cope With Labor Pain. Verywell Family. (https://www.verywellfamily.com/ways-to-cope-with-labor-2753069)

บทความนี้มีจุดประสงค์เพื่อให้ความรู้แก่ผู้อ่าน และไม่สามารถแทนการแนะนำของแพทย์ การวินิจฉัยโรค หรือการรักษาได้ ผู้อ่านควรพบแพทย์เพื่อให้แพทย์ตรวจที่สถานพยาบาลทุกครั้ง และไม่ควรตีความเองหรือวางแผนการรักษาด้วยตัวเองจากการอ่านบทความนี้ ทาง HD พยายามอัปเดตข้อมูลให้ครบถ้วนถูกต้องอยู่เสมอ คุณสามารถส่งคำแนะนำได้ที่ https://honestdocs.typeform.com/to/kkohc7

ผู้เขียนและผู้รีวิวบทความไม่มีส่วนเกี่ยวข้องกับสินค้าหรือบริการที่นำเสนอแต่อย่างใด เว้นแต่จะระบุในเนื้อหา การแนะนำสินค้าและบริการแสดงขึ้นอัตโนมัติจากระบบของเว็บไซต์หรือแอปพลิเคชัน

ขอบคุณที่อ่านค่ะ คุณคิดว่าบทความนี้มีประโยชน์มากแค่ไหนคะ
(1 ดาว - น้อย / 5 ดาว - มาก)

บทความต่อไป
อะไรคือสัญญาณการฉีกขาดในภาวะตั้งครรภ์นอกมดลูก?
อะไรคือสัญญาณการฉีกขาดในภาวะตั้งครรภ์นอกมดลูก?

เรียนรู้สัญญาณการตั้งครรภ์นอกมดลูกก่อนที่มันจะฉีกขาด

อ่านเพิ่ม
ทำความเข้าใจกับภาวะตั้งครรภ์ที่ไข่ที่ปฏิสนธิไม่ฝังตัว (Chemical Pregnancy) ใช่หรือไม่ใช่?
ทำความเข้าใจกับภาวะตั้งครรภ์ที่ไข่ที่ปฏิสนธิไม่ฝังตัว (Chemical Pregnancy) ใช่หรือไม่ใช่?

การตั้งครรภ์ที่เร็วเกินไปที่จะยืนยันด้วยวิธีการทางชีวเคมี

อ่านเพิ่ม
อาการปวดของกระดูกหัวเหน่า(Pubic Bone)ในช่วงตั้งครรภ์
อาการปวดของกระดูกหัวเหน่า(Pubic Bone)ในช่วงตั้งครรภ์

แนวประสานกระดูกหัวเหน่ามีความผิดปกติ (Symphysis Pubis Dysfunction)

อ่านเพิ่ม