ภาวะพิษจากโลหะหนัก (Heavy Metal Poisoning) เกิดจากการสะสมของโลหะบางชนิดในร่างกายโดยได้รับผ่านอาหาร น้ำ สารเคมีในอุตสาหกรรม หรือแหล่งอื่นๆ ขณะที่ร่างกายต้องการโลหะหนักบางชนิดในปริมาณเล็กน้อยเท่านั้น เช่น สังกะสี ทองแดง โครเมียม เหล็ก และแมงกานีส แต่หากมีปริมาณมากเกินไปก็อันตราย หากเนื้อเยื่อมีการสะสมของโลหะหนักในปริมาณที่มากเกินจะเกิดภาวะพิษทำให้เนื้อเยื่อเกิดความเสียหายรุนแรงได้ หรือนำไปสู่โรคร้าย เช่น มะเร็ง ได้
สาเหตุของภาวะพิษจากโลหะหนัก
- การทำงานในโรงงานอุตสาหกรรม
- มลภาวะในอากาศและน้ำ
- อาหาร
- ยา
- ภาชนะบรรจุอาหาร จาน และเครื่องครัวที่ไม่เหมาะสม
- การรับประทานสีที่มีส่วนผสมของตะกั่ว
อาการของพิษจากโลหะหนัก
อาการพิษจากโลหะหนักขึ้นกับชนิดของโลหะที่ทำให้เกิดพิษ ถ้าเกิดภาวะพิษฉับพลันจากโลหะหนักคือ การได้รับโลหะหนักปริมาณมากในครั้งเดียว (ตัวอย่างเช่น กลืนของเล่นเข้าไป) จะมีอาการ ดังนี้
ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*
แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท
- มึนงง
- ตัวชา
- อาเจียน
- หมดสติถึงขั้นโคม่า
ส่วนการได้รับโลหะหนักในระยะยาวทำให้เกิดอาการ ดังนี้
- เวียนศีรษะ
- อ่อนแรง
- เหนื่อยเพลีย
- ปวดกล้ามเนื้อ
- ปวดข้อ
- ท้องผูก
การรักษาภาวะพิษจากโลหะหนัก
แพทย์อาจแนะนำให้ตรวจเลือด หรือปัสสาวะเพื่อหาว่า มีภาวะพิษจากโลหะหนักหรือไม่ ถ้าผลตรวจออกมาว่า มีพิษจากโลหะหนัก การรักษาขั้นแรกคือ การหลีกเลี่ยงการสัมผัสโลหะหนักและการรักษาอื่นๆ ได้แก่
- ใช้สารคีเลต (Chelating agents) เช่น ซัคไซเมอร์ (Succimer) ชื่อการค้าคือ คีเมต (Chemet) ซึ่งจะจับกับโลหะหนักและขับออกทางปัสสาวะ
- ล้างท้องเพื่อลดปริมาณโลหะที่กลืนเข้าไป
- ใช้ยาขับปัสสาวะที่เรียกว่า แมนนิทอล (Mannitol) มีชื่อการค้าคือ แอริดอล (Aridrol) หรือออสมิทรอล (Osmitrol) หรือใช้ยาคอร์ติโคสเตียรอยด์ หรือการตรวจเพื่อประเมินการบวมของสมองหรือความดันภายในกระโหลกศีรษะ
- ล้างไต และ/หรือ การรักษาพิเศษอื่นๆ หากมีไตวายร่วมด้วย
การป้องกันภาวะพิษจากโลหะหนัก
วิธีที่อาจช่วยป้องกันพิษจากโลหะหนักได้ มีดังนี้
- สวมหน้ากากและชุดป้องกันหากทำงานในที่ที่มีโลหะหนัก
- โลหะหลายชนิดสะสมในฝุ่นและสิ่งสกปรก ดังนั้นควรทำความสะอาดบ้านให้มากเท่าที่ทำได้
- ให้ความสนใจกับคำเตือนปริมาณตะกั่วในปลาท้องถิ่นที่วางขาย
- ระวังแหล่งที่ทำให้สัมผัสกับสารตะกั่ว
- ตรวจสอบโลหะหนักในฉลากผลิตภัณฑ์ต่างๆ ที่นำกลับบ้าน
หากคุณเป็นคนหนึ่งที่ใช้ชีวิตเสี่ยงต่อการได้รับโลหะหนัก อยู่ในสิ่งแวดล้อมที่ไม่ปลอดภัย หรือมีอาการที่บ่งชี้ว่า อาจได้รับโลหะหนักเข้าแล้ว แนะนำให้ลองตรวจหาภาวะพิษจากโลหะหนัก หากพบจะได้หาทางแก้ไขที่เหมาะสมและปลอดภัยต่อร่างกายต่อไป
ผมกินน้ำในแก้วที่มีสนิมอยู่ก้นแก้ว ไม่ถ่ายมาหลายวันละครับ มันสะสมป่ะครับ ละอันตรายไหม