สมมุติว่าเรากินยาเม็ดแรกวันพฤหัส เราต้องกินยาตามวันไหมค่ะหรือกินเม็ดแรกของแผงค่ะ

ผู้ถามหมายถึงยาคุมแบบ 28 เม็ด ที่มีตัวเลข 1 - 28 ระบุไว้ในแผงยาใช่มั้ยคะ?

ตัวเลข 1 - 28 คือ "ลำดับการใช้" ค่ะ ไม่ใช่ "วันที่ตามปฏิทิน" ดังนั้น ให้เรียงลำดับการรับประทานจากเลข 1, 2, 3,... ไปเรื่อย ๆ จนถึงเม็ดที่ 28 นะคะ

และยาคุมแบบ 28 เม็ด เมื่อใช้หมดแผงแล้วจะต้องต่อยาคุมแผงใหม่ในวันถัดมา ไม่ต้องเว้นว่างเพิ่มอีก หากยาคุมที่ใช้เป็นยาคุมชนิดฮอร์โมนรวม ก็ควรจะมีประจำเดือนมาในช่วงที่เป็น "เม็ดแป้ง" ของแผง ซึ่งอาจมี 7 เม็ด หรือ 4 เม็ด ขึ้นกับยี่ห้อที่ใช้ โดยประจำเดือนมักจะมาหลังใช้ "เม็ดยาฮอร์โมน" หมดไปแล้ว 2 - 3 วัน หรือคลาดเคลื่อนเล็กน้อยค่ะ
..
..
..
และการใช้ยาคุมรายเดือนแผงแรก แนะนำให้ใช้ภายใน 5 วันแรกของการมีประจำเดือนนะคะ เพื่อที่จะได้มั่นใจว่าผู้ใช้ไม่ได้ตั้งครรภ์อยู่ ซึ่งหากใช้ทันช่วงเวลานี้ก็จะถือว่ามีผลคุมกำเนิดได้ตั้งแต่เม็ดแรกที่รับประทานค่ะ สามารถมีเพศสัมพันธ์หลั่งในได้โดยไม่จำเป็นจะต้องใช้ถุงยางอนามัยร่วมด้วย (แต่ควรรอให้ประจำเดือนหายดีก่อนเพื่อไม่ให้เสี่ยงต่อการติดเชื้อในช่องคลอดและอุ้งเชิงกราน)

แต่ถ้าใช้ไม่ทันช่วงเวลาดังกล่าว ก็สามารถใช้ได้หากไม่มีความเสี่ยงที่จะตั้งครรภ์ เช่น นับจากวันที่ประจำเดือนมาวันแรกของรอบล่าสุด มาจนถึงปัจจุบัน ยังไม่มีเพศสัมพันธ์เลย แต่จะต้องรับประทานยาคุมชนิดฮอร์โมนรวมติดต่อกันให้ครบ 7 วันก่อนจึงจะมีผลคุมกำเนิดได้ ในช่วงแรกจึงควรงดมีเพศสัมพันธ์ หรือต้องใช้ถุงยางอนามัยร่วมด้วยไปก่อนนะคะ

ผู้ถามใช้ยาคุมยี่ห้ออะไรคะ เพราะยาคุมแบบ 21 เม็ด จะมีการเรียงลำดับการใช้เป็นวงกลม ไม่มีจุดเริ่มต้นและจุดสิ้นสุดค่ะ จึงไม่มีการระบุว่าเม็ดใดคือ "เม็ดแรกของแผง" นะคะ

ยาคุมแบบ 21 เม็ดจะไม่มี "เม็ดแป้ง" ค่ะ ทุก ๆ เม็ดในแผงคือ "เม็ดยาฮอร์โมน" ทั้งหมด ซึ่งมีตัวยาเดียวกันและปริมาณยาเท่ากัน การรับประทานผิดลำดับหรือไม่ตรงวันที่ระบุไว้ในแผงไม่ได้ลดประสิทธิภาพของยาค่ะ อย่างไรก็ตาม การรับประทานตามลำดับจะช่วยให้ตรวจสอบง่ายกว่า จึงป้องกันการรับประทานซ้ำซ้อนเกินขนาด และช่วยให้แก้ไขได้เร็วหากลืมรับประทานยา

หากผู้ถามใช้ยาคุมแบบ 21 เม็ด สามารถแกะเม็ดยาที่ตรงกับวันที่รับประทานมาใช้ได้เลยค่ะ จะเป็นตำแหน่งใดในแผงก็ได้ เพราะจะมีวันเดียวกันอยู่อย่างละ 3 ตำแหน่ง (ลองดูที่ "วันพฤหัส" ในแผงก็ได้ค่ะ จะมีอยู่ 3 เม็ด สามารถแกะเม็ดใดมาใช้ก็ได้นะคะ) เพราะเมื่อรับประทานเรียงตามลำดับไปเรื่อย ๆ สุดท้ายก็จะมาสิ้นสุดที่เม็ดซึ่งติดกับเม็ดแรกที่เริ่มใช้นั่นเองค่ะ

และเมื่อใช้หมดแผงแล้วจะต้องเว้นว่าง 7 วันก่อนต่อยาคุมแผงใหม่ ซึ่งหากไม่ตั้งครรภ์ก็ควรจะมีประจำเดือนมาในช่วงที่เว้นว่าง โดยมักจะมาหลังใช้ยาหมดไปแล้ว 2 - 3 วัน หรือคลาดเคลื่อนเล็กน้อยค่ะ
..
..
..
ส่วนแนวทางการเริ่มใช้ยาคุมแผงแรก ไม่แตกต่างกันกับยาคุมแบบ 28 เม็ดที่แนะนำไปข้างต้นนะคะ