สอบถามค่ะ จะเริ่มกินยาคุมแผงแรก แต่หมดประจำเดือนหลายวันแล้ว ต้องรอให้ประจำเดือนมา 1-5 วัน หรือสามารถกินได้เลย แล้วมีแบบไหนที่ผลข้างเคียงน้อยที่สุดพอแนะนำได้ไหมค่ะ

1. ถ้าไม่มีความเสี่ยงที่จะตั้งครรภ์อยู่ เช่น นับจากวันแรกที่มีประจำเดือนในรอบล่าสุด มาจนถึงปัจจุบัน ไม่เคยมีเพศสัมพันธ์เลย หากต้องการเริ่มใช้ยาคุมรายเดือนก็สามารถทำได้ค่ะ

แต่ต้องงดมีเพศสัมพันธ์ หรือต้องใช้ถุงยางร่วมด้วย ไปจนกว่าจะรับประทานยาคุมชนิดฮอร์โมนรวมติดต่อกันจนครบ 7 วันก่อนนะคะ

และระหว่างที่รับประทานเม็ดยาฮอร์โมนจะไม่มีประจำเดือนมา ดังนั้น การเริ่มใช้ไม่ตรงรอบประจำเดือนปกติ ก็จะทำให้ประจำเดือนรอบนี้เลื่อนช้าออกไปตามลักษณะยาที่ใช้ค่ะ

ดังนั้น อาจรอให้ประจำเดือนมาก่อนจึงค่อยเริ่มใช้ก็ได้นะคะ โดยหากใช้ยาคุมแผงแรกภายใน 5 วันแรกของการมีประจำเดือนก็จะถือว่ามีผลคุมกำเนิดได้ตั้งแต่เม็ดแรกที่รับประทานค่ะ

2. ยาคุมที่มีผลข้างเคียงบางอย่างน้อย อาจพบผลข้างเคียงอย่างอื่นมาแทนค่ะ ซึ่งอาจเป็นสิ่งที่ผู้ใช้ไม่พึงพอใจก็ได้ จึงควรเลือกใช้ตามความเหมาะสม

อย่างไรก็ตาม หากผู้ถามไม่มีโรคประจำตัวหรือข้อจำกัดในการใช้ฮอร์โมน สามารถเลือกใช้ยาคุมยี่ห้อใดก็ได้นะคะ

และยาคุมชนิดฮอร์โมนรวมที่มีจำหน่ายอยู่ในปัจจุบัน ส่วนใหญ่ก็เป็นชนิด "ฮอร์โมนต่ำ" และ "ฮอร์โมนต่ำมาก" ซึ่งมีผลข้างเคียงน้อยอยู่แล้ว ผู้ใช้จึงมักทนผลข้างเคียงจากยาได้ ไม่ต้องกังวลค่ะ

แต่ถ้าผู้ถามมีโรคประจำตัวใดอยู่ หรือไม่มั่นใจว่ามีข้อจำกัดในการใช้ยาคุมหรือไม่ แนะนำให้ไปพบสูตินรีแพทย์เพื่อพิจารณายาคุม หรือวิธีคุมกำเนิดอื่น ๆ ที่เหมาะสมค่ะ

1. หากใช้ยาคุมแผงแรกทันภายใน 5 วันแรกของการมีประจำเดือน ยาคุมจะมีประสิทธิภาพที่จะยับยั้งไข่ที่จะตกในรอบเดือนนั้นได้เลย จึงถือว่ามีผลคุมกำเนิดทันที และสามารถมีเพศสัมพันธ์หลั่งในได้เลยค่ะ

การมีเพศสัมพันธ์ในช่วงที่มีผลคุมกำเนิดจากยาคุมรายเดือน ผู้ใช้จะมีโอกาสตั้งครรภ์ 0.3 - 9% แต่ถ้ารับประทานตรงเวลาสม่ำเสมอ ความเสี่ยงจะค่อนไปทางต่ำ คือ 0.3%

อย่างไรก็ตาม การมีเพศสัมพันธ์ในช่วงที่มีประเดือนอาจทำให้เสี่ยงต่อการติดเชื้อในช่องคลอดและอุ้งเชิงกรานนะคะ

ดังนั้น แม้จะถือว่ามีผลคุมกำเนิดจากยาแล้ว แต่ก็ควรรอให้ประจำเดือนหายดีก่อนจึงค่อยมีเพศสัมพันธ์ค่ะ

2. หากใช้ยาคุมแผงแรกไม่ทัน 5 วันแรกของการมีประจำเดือน ยาอาจยับยั้งไข่ที่จะตกในรอบเดือนนั้นไม่ทันค่ะ จึงควรงดมีเพศสัมพันธ์ หรือควรใช้ถุงยางร่วมด้วย ไปจนกว่าจะรับประทานยาคุมชนิดฮอร์โมนรวมติดต่อกันครบ 7 วันนะคะ

หลังจากนั้น เมื่อมีผลคุมกำเนิดจากยาแล้วก็สามารถมีเพศสัมพันธ์หลั่งในได้ค่ะ