การกินยาคุมฉุกเฉิน จะทำให้การมาของประจำเดือนผิดปกติหรือไม่

ผลข้างเคียงที่พบได้บ่อยจากการใช้ยาคุมฉุกเฉินมักเป็นอาการที่ไม่รุนแรง ได้แก่ ปวดท้อง มีเลือดออกกะปริดกะปรอย ประจำเดือนมาเร็วหรือช้ากว่าปกติ อาการข้างเคียงเหล่านี้ไม่จำเป็นต้องใช้ยารักษา การรับประทานในช่วงเวลาสั้นๆ นั้นไม่เป็นอันตรายแต่อย่างใด แต่การใช้ยาติดต่อกันเป็นระยะเวลานานๆ นอกจากประสิทธิภาพที่ด้อยกว่า เมื่อเทียบกับการรับประทานยาคุมกำเนิดแบบปกติชนิดเม็ดแล้ว ยังอาจทำให้เกิดความผิดปกติที่รังไข่ เยื่อบุโพรงมดลูก รวมทั้งเพิ่มความเสี่ยงในการเกิดการตั้งครรภ์นอกมดลูกถึง 2% เป็นต้น ดังนั้นการใช้ยานี้จึงควรใช้เมื่อจำเป็นเท่านั้น และไม่แนะนำให้รับประทานเกิน 4 เม็ด หรือ 2 กล่อง ต่อเดือน
หลังจากรับประทานยาคุมฉุกเฉินแล้ว
โดยทั่วไปจะมีประจำเดือนหลังจากรับประทานยาภายในเวลาไม่เกิน 1 สัปดาห์ (หากไม่มี ให้สงสัยว่าตั้งครรภ์ ควรไปพบแพทย์) หลังจากนั้นประจำเดือนของรอบเดือนนั้นจะมาในช่วงเวลาเดิม ในบางรายอาจพบประจำเดือนรอบต่อไปมาช้าหรือเร็วกว่าปกติได้
ยาคุมฉุกเฉินเป็นยาที่ผลิตคิดค้นออกมาเพื่อใช้เฉพาะในเหตุการณ์ฉุกเฉินและจำเป็นเท่านั้น โดยจะเกิดผลดีหากใช้ในทางที่ถูกต้อง ในผู้ที่มีการวางแผนที่จะมีเพศสัมพันธ์ และยังไม่ต้องการมีบุตร สามารถเลือกใช้วิธีการคุมกำเนิดแบบอื่น ที่มีประสิทธิภาพและความปลอดภัยต่อผู้ใช้มากกว่า เช่น การรับประทานยาเม็ดคุมกำเนิดแบบที่รับประทานติดต่อกันทุกวัน การใช้ถุงยางอนามัย การใส่ห่วงอนามัย การใช้ยาคุมกำเนิดชนิดแผ่นแปะเป็นต้น

ขออนุญาตแก้ไขข้อความที่เข้าใจคลาดเคลื่อนนะคะ เพื่อไม่ให้ผู้ถามหรือผู้อ่านอื่น ๆ เข้าใจผิด และเกิดความวิตกกังวลเกินเหตุในการใช้ยาคุมฉุกเฉิน

1. เลือดที่ออกมาภายใน 7 วันหลังรับประทานยาคุมฉุกเฉิน คือ "เลือดกะปริบกะปรอย" ค่ะ อาจมีหรือไม่มีก็ได้ ไม่ว่าจะมีหรือไม่มีเลือดกะปริบกะปรอย ไม่ไ้ด้บ่งชี้ว่ามีการตั้งครรภ์หรือไม่ตั้งครรภ์ค่ะ ดังนั้นไม่ต้องกังวลใจหากพบหรือไม่พบเลือดกะปริบกะปรอยหลังใช้ยาคุมฉุกเฉินนะคะ

2. ยาคุมฉุกเฉินไม่ใช่ยาเร่งประจำเดือนค่ะ ประจำเดือนไม่จำเป็นจะต้องมาภายใน 7 วันหลังรับประทานยา โดยปกติ ประจำเดือนจะมาตามรอบเดิมที่มีค่ะ อาจคลาดเคลื่อนได้เล็กน้อยแต่ก็ไม่กี่วันค่ะ โดยจากผลการศึกษาชี้ว่า มากกว่า 90% ของผู้ใช้ จะมีประจำเดือนมาตรงตามรอบหรือเร็วหรือช้ากว่าปกติไม่เกิน 4 วันนะคะ

3. อย่างไรก็ตาม ยาคุมฉุกเฉินไม่ใช่วิธีคุมกำเนิดที่มีประสิทธิภาพสูงและแน่นอนเหมือนกับวิธีคุมกำเนิดปกติ ดังนั้นจึงมีโอกาสตั้งครรภ์ได้แม้จะรับประทานเร็วแค่ไหนก็ตามค่ะ ดังนั้น หากประจำเดือนไม่มาตามรอบปกติ แนะนำให้ซื้อชุดทดสอบการตั้งครรภ์มาตรวจในตอนเช้าหลังตื่นนอน ห่างจากวันที่มีเพศสัมพันธ์อย่างน้อย 14 วันนะคะ

4. หากมีความจำเป็น สามารถใช้ยาคุมฉุกเฉินได้ค่ะ การใช้บ่อย ๆ ไม่ได้มีผลให้เกิดการตั้งครรภ์นอกมดลูก, การเกิดมะเร็ง หรือการมีบุตรยากในอนาคตค่ะ แต่จะเพิ่มความเสี่ยงของการตั้งครรภ์โดยไม่จำเป็น เนื่องจากยาคุมฉุกเฉินไม่ใช่วิธีคุมกำเนิดที่มีประสิทธิภาพสูง ดังนั้น การนำมาใช้บ่อย ๆ หรือใช้แทนวิธีคุมกำเนิดปกติ จึงทำให้เสี่ยงต่อการตั้งครรภ์มากขึ้นค่ะ

หยดเลือดซึมหรือเลือดกะปริบกะปรอยที่อาจพบภายใน 7 วันหลังรับประทานยาคุมฉุกเฉิน เป็นเพียงผลข้างเคียงจากยานะคะ อาจมีหรือไม่มีก็ได้ ไม่ว่าจะมีหรือไม่มีเลือดกะปริบกะปรอย ไม่ไ้ด้บ่งชี้ว่ามีการตั้งครรภ์หรือไม่ตั้งครรภ์ค่ะ

ถ้าไม่มีการตั้งครรภ์ ผู้ใช้ยาคุมฉุกเฉินส่วนใหญ่จะมีประจำเดือนมาตรงตามรอบปกติเดิม หรือคลาดเคลื่อนเพียงไม่กี่วันนะคะ ซึ่งประจำเดือนปกติควรจะมีปริมาณมากจนชุ่มผ้าอนามัย 2 - 3 แผ่น/วัน และมาต่อเนื่องกัน 3 - 7 วัน

ดังนั้น ถ้ายังไม่ถึงรอบประจำเดือนปกติของผู้ถาม แนะนำให้รอดูไปก่อนนะคะ

แต่ถ้าไม่มีประจำเดือนมา หรือถ้าไม่มั่นใจว่าเลือดที่ออกมาเป็นประจำเดือนหรือไม่และกังวลว่าจะตั้งครรภ์ สามารถตรวจการตั้งครรภ์ให้ชัดเจนได้ โดยใช้ชุดทดสอบการตั้งครรภ์ทางปัสสาวะ ตรวจในตอนเช้าหลังตื่นนอน ห่างจากวันที่มีเพศสัมพันธ์ครั้งล่าสุดอย่างน้อย 14 วันค่ะ

ถ้าไม่มีการตั้งครรภ์ ผู้ใช้ยาคุมฉุกเฉินส่วนใหญ่จะมีประจำเดือนมาตรงตามรอบปกติเดิม หรือคลาดเคลื่อน (เร็วหรือช้าก็ได้) เพียงไม่กี่วันค่ะ ซึ่งประจำเดือนปกติควรจะมีปริมาณมากจนชุ่มผ้าอนามัย 2 - 3 แผ่น/วัน และมาต่อเนื่องกัน 3 - 7 วันนะคะ

ส่วนเลือดที่เป็นผลข้างเคียงจากยา จะเป็นเพียงหยดเลือดซึมหรือเลือดกะปริบกะปรอย อาจพบภายใน 7 วันหลังรับประทาน หรืออาจไม่พบเลยก็ได้ ไม่ได้สำคัญอะไรค่ะ

ดังนั้น ถ้าผู้ถามไม่มีประจำเดือนมาตามลักษณะที่กล่าวไปข้างต้น แนะนำให้ตรวจการตั้งครรภ์ด้วยชุดทดสอบทางปัสสาวะ ในตอนเช้าหลังตื่นนอน ห่างจากวันที่มีเพศสัมพันธ์ครั้งล่าสุดอย่างน้อย 14 วันนะคะ

และถ้าไม่มีประจำเดือนมาติดต่อกันตั้งแต่ 3 เดือนขึ้นไปทั้งที่ไม่ได้ตั้งครรภ์ หรือถ้ามีปัญหาประจำเดือนมาไม่ปกติอยู่เรื่อย ๆ ควรไปพบสูตินรีแพทย์เพื่อตรวจเพิ่มเติมหาสาเหตุที่แท้จริง และพิจารณาการรักษาที่เหมาะสมค่ะ