สวัสดีค่ะ คือหนูคุมกำเกิดแบบฝัง แล้วครบกำหนดถอดเมื่อวันที่10มินายนที่ผ่านมาแต่หนูก็ยังไม่ได้เอาออก และหนูได้มี พสพ. กับแฟนแบบไม่ได้ป้องกันเมื่อวันที่8มิถุนายน และได้มามีอะไรกับแฟนหลายครั้งอีกเมื่อวันที่18มิถุนายนที่ผ่านมาแบบไม่ป้องกัน แต่หนูก็ได้มาทานยาคุมฉุกเฉินของเช้าวันที่19 หนูอยากทราบว่ามีโอกาสท้องมั้ยคะ และตอนนี้หนูมีอาการ เหนื่อย เวียนหัว หายใจไม่อิ่ม และรุ้สึกว่ามีอะไรดิ้น หนูอยากรุ้ว่า อาการข้างต้นเกิดขึ้นเพราะยาฝัง หรือยาคุมฉุกเฉินหรือป่าวคะ

เมื่อเกินกำหนดถอดยาฝังคุมกำเนิดออกแล้ว อาจยังมีตัวยาเหลืออยู่ในหลอดยาค่ะ หากไม่ถอดออกก็จะทำให้เกิดผลข้างเคียงจากยาได้ แต่ปริมาณยาไม่สูงพอที่จะมีประสิทธิภาพในการคุมกำเนิดอีกต่อไป ดังนั้น หากมีเพศสัมพันธ์โดยไม่ป้องกัน หรือป้องกันด้วยวิธีที่มีประสิทธิภาพต่ำ ก็จะมีโอกาสตั้งครรภ์ได้สูงกว่าที่ควรจะเป็นนะคะ

ซึ่งยาคุมฉุกเฉินมีประสิทธิภาพต่ำกว่าวิธีคุมกำเนิดมาตรฐานค่ะ แม้จะใช้ครบขนาดและทันเวลาก็ยังมีโอกาสตั้งครรภ์ได้ 15 - 25% ในขณะที่ถ้าผู้ถามไปถอดยาฝังคุมกำเนิดออกตามกำหนดและใส่ยาคุมหลอดใหม่เพื่อคุมกำเนิดด้วยวิธีเดิมต่อ จะมีโอกาสตั้งครรภ์เพียง 0.05% หรือถ้ามีการใช้ถุงยางอนามัยป้องกันอย่างถูกต้องและไม่รั่วซึมหรือฉีกขาด จะมีโอกาสตั้งครรภ์ 2%

อาการที่เกิดขึ้นกับผู้ถามไม่ได้เป็นผลจากฮอร์โมนคุมกำเนิดค่ะ และไม่ใช่อาการที่จำเพาะเจาะจง ดังนั้น หากมีอาการรุนแรงหรือเป็นอยู่นานแล้วไม่ดีขึ้น หรือหากมีความกังวลใจ ก็ควรไปพบแพทย์เพื่อตรวจหาสาเหตุที่แท้จริงและพิจารณาแนวทางรักษาที่เหมาะสมนะคะ

และในกรณีที่ไม่มีประจำเดือนมา ก็ควรตรวจให้แน่ชัดว่าเป็นผลข้างเคียงจากยาฝังที่ยังไม่ถอดออก หรือเกิดจากการตั้งครรภ์ โดยตรวจด้วยชุดทดสอบการตั้งครรภ์ทางปัสสาวะ ในตอนเช้าหลังตื่นนอน ปัสสาวะแรกของวัน ห่างจากวันที่มีเพศสัมพันธ์ครั้งล่าสุดอย่างน้อย 14 วันค่ะ

และควรไปพบสูตินรีแพทย์เพื่อถอดยาฝังคุมกำเนิดออกด้วยนะคะ ในระหว่างนี้ก็ควรงดมีเพศสัมพันธ์ หรือควรใช้ถุงยางอนามัยร่วมด้วยทุกครั้งที่จะมีเพศสัมพันธ์ค่ะ

สวัสดีครับ
โดยปกติแล้วเมื่อครบกำหนดถอดยาคุมแบบฝังออกก็ควรถอดยาคุมออกตามกำหนดครับ เนื่องจากถ้าหากปล่อยยาคุมทิ้งไว้ยาคุมก็อาจจะมีการปล่อยฮอร์โมนที่ไม่สม่ำเสมอออกมาและทำให้เกิดผลข้างเคียงต่างๆตามมาได้โดยไม่ได้ประโยชน์จากการคุมกำเนิดที่ชัดเจนครับ

ส่วนการรับประทานยาคุมฉุกเฉินเองก็อาจมีผลข้างเคียงตามมาได้หลายอย่าง เช่น มีอาการคลื่นไส้ อาเจียน ปวดท้อง ปวดศีรษะ คัดตึงเต้ามนม ตกขาวมากขึ้น เลือดออกกระปริดกระปรอยระหว่างรอบเดือน อาการที่เกิดขึ้นในขณะนี้จึงอาจเป็นส่วนผสมกันทั้งจากนาคุมฉุกเฉินและจากยาคุมที่ยังฝังอยู่ครับ

อย่างไรก็ตามอาการที่เกิดขึ้นในขณะนี้ไม่ใช่อาการที่จะบ่งบอกถึงการตั้งครรภ์ได้ครับ แต่ถ้าหากต้องการความมั่นใจหมอก็แนะนำให้ลองตรวจการตั้งครรภ์ยืนยันดูก่อน โดยให้ตรวจห่างจากการมีเพศสัมพันธ์ครั้งสุดท้ายอย่างน้อย 14 วันและใช้ปัสสาวะแรกหลังตื่นนอนตอนเช้าในการตรวจ ก็จะให้ผลตรวจที่เชื่อถือได้ 97-99% ครับ

หลังจากนี้หมอแนะนำให้ไปพบแพทย์เพื่อถอดยาคุมออกก่อนและใช้วิธีการคุมกำเนิดอื่นๆทดแทนจะมีความเหมาะสมมากกว่าครับ

เมื่อมีเพศสัมพันธ์โดยไม่ป้องกันในช่วงที่เกินกำหนดถอดยาฝังคุมกำเนิดออกแล้ว ก็ไม่มีการรับรองว่ายาคุมที่ยังไม่ได้ถอดออกจะมีประสิทธิภาพในการป้องกันการตั้งครรภ์ได้หรือไม่ จึงถือว่าเสี่ยงที่จะตั้งครรภ์ได้มากค่ะ

การใช้ยาคุมฉุกเฉินอาจช่วยลดความเสี่ยงดังกล่าวได้ แต่เนื่องจากประสิทธิภาพที่ไม่สูงนัก จึงถือว่ามีโอกาสตั้งครรภ์ได้อย่างน้อย 15% ตามผลป้องกันของยาคุมฉุกเฉินนะคะ

ในตอนนี้ คงระบุได้ยากว่าการที่ผู้ถามยังไม่มีประจำเดือนมา เป็นเพราะมีการตั้งครรภ์ หรือเป็นเพราะผลข้างเคียงจากยาฝังคุมกำเนิดที่ยังไม่ถอดออก เพราะฉะนั้น แนะนำให้ถอดยาฝังคุมกำเนิดออกโดยเร็วค่ะ และให้ใช้ถุงยางป้องกันทุกครั้งที่มีเพศสัมพันธ์ไปก่อนนะคะ ยังไม่แนะนำให้ใช้ยาคุมรายเดือน

ถ้ารอนานกว่า 1 เดือนหลังถอดยาฝังคุมกำเนิดออกแล้วยังไม่มีประจำเดือนมา หรือถ้ากังวลว่าจะตั้งครรภ์ สามารถใช้ชุดทดสอบการตั้งครรภ์ทางปัสสาวะ ตรวจในตอนเช้าหลังตื่นนอน ปัสสาวะแรกของวัน ห่างจากวันที่มีเพศสัมพันธ์ครั้งล่าสุดอย่างน้อย 14 วันได้ค่ะ

ในช่วงที่เลยกำหนดถอดยาคุมไปแล้วนั้นยาคุมอาจยังมีการปล่อยฮอร์โมนออกมาได้อยู่ แต่มักจะปล่อยฮอร์โมนออกมาในลักษณะที่ไม่สม่ำเสมอซึ่งก็จะทำให้ไม่มีประสิทธิภาพในการป้องกันการตั้งครรภ์แต่จะทำให้มีลักษณะประจำเดือนที่ผิดปกติไปได้ครับ

ในกรณีที่ได้รับประทานยาคุมฉุกเฉินไปแล้วหลัฃมีเพศสัมพันธ์ครั้งล่าสุดจึงถือว่าเป็นวิธีการแก้ไขที่เหมาะสมแล้วเพียงแต่ว่าก็ยังไม่สามารถใช้ยืนยันได้ว่าจะไม่มีการตั้งครรภ์ 100%

ในกรณีนี้หมอแนะนำว่าควรงดการมีเพศสัมพันธ์ไปก่อนและให้ลองตรวจการตั้งครรภ์ยืนยันดูให้แน่ใจ โดยให้ตรวจห่างจากการมีเพศสัมพันธ์ครั้งสุดท้ายอย่างน้อย 14 วันและใช้ปัสสาวะแรกหลังตื่นนอนตอนเช้าในการตรวจ ก็จะให้ผลตรวจที่เชื่อถือได้ 97-99% ครับ

และถ้าตรวจแล้วไม่พบการตั้งครรภ์ก็สามารถเริ่มรับประทานยาคุมแบบรายเดือนได้ทันที โดยจะเลือกรับประทานยาคุมยี่ห้อใดก็ได้เพราะมีประสิทธิภาพในการป้องกันการตั้งครรภ์ได้ใกล้เคียงครับ โดยเมื่อเริ่มรับประทานยาคุมแลเวก็จะต้องงดการมีเพศสัมพันธ์ไปก่อนเป็นเวลาอย่างน้อย 7 วันเพื่อให้ยาคุมออกฤทธิ์ป้องกันการตั้งครรภ์ได้อย่างเต็มที่ก่อน

ส่วนยาคุมแบบฝังที่หมดอายุแลเวก็ควรไปพบแพทย์เพื่อถอดออกให้เร็วที่สุด เพราะยิ่งปล่อยหลอดยาคุมทิ้งไว้นานจะยิ่งมีผลเสียต่อร่างกายมากกว่าที่จะเกิดผลดีครับ