กินยาคุมเมโลเดีย เวลามีประจำเดือนจะปวดไมเกรนประจำ ถ้าเปลี่ยนยาคุมอาการปวดจะหายหรือไม่ค่ะ

ไม่แน่ใจว่าอาการปวดศีรษะไมเกรนของผู้ถาม เป็นชนิดที่มีอาการเตือน (Migraine with aura) เช่น เห็นแสงวาบ เห็นจุดดำ ๆ หรือรู้สึกซ่าในบริเวณใบหน้าและมือ หรือไม่คะ?

หากเป็นไมเกรนชนิดที่มีอาการเตือน ไม่ควรใช้ยาคุมชนิดฮอร์โมนรวมนะคะ เนื่องจากไมเกรนชนิดนี้มีความเสี่ยงของการเกิดโรคหลอดเลือดสมองชนิดสมองขาดเลือด (Ischemic Stroke) และการใช้ยาคุมที่มีฮอร์โมนเอสโตรเจนร่วมด้วยจะยิ่งเพิ่มความเสี่ยงดังกล่าวให้มากขึ้นค่ะ

ตามแนวทางคุมกำเนิดของ US CDC 2016 แนะนำให้ผู้ป่วยไมเกรนชนิดที่มีอาการเตือน ใช้การคุมกำเนิดด้วยวิธีที่ไม่มีการใช้ฮอร์โมนเอสเตรเจนค่ะ เช่น การใส่ห่วงอนามัยชนิดหุ้มทองแดง, การใส่ห่วงอนามัยชนิดเคลือบฮอร์โมน, ยาฝังคุมกำเนิด, ยาฉีดคุมกำเนิดชนิดที่ฉีดทุก 3 เดือน หรือยาเม็ดคุมกำเนิดชนิดฮอร์โมนโปรเจสตินเดี่ยว (ยาคุมสูตรหญิงให้นมบุตร)
..
..
..
อย่างไรก็ตาม หากอาการปวดศีรษะไมเกรนของผู้ถามเป็นชนิดที่ไม่มีอาการเตือน หากไม่สะดวกจะใช้วิธีคุมกำเนิดอื่น ๆ ที่ไม่มีเอสโตรเจน และต้องการจะรับประทานยาเม็ดคุมกำเนิดชนิดฮอร์โมนรวมต่อ (ยาคุมสูตรปกติ) เพื่อลดอาการปวดศีรษะไมเกรนดังกล่าว แนะนำให้ใช้ยาคุมยี่ห้อที่มีปริมาณเอสโตรเจนน้อยกว่าเมโลเดีย ไปจนถึงยี่ห้อที่มีเอสโตรเจนต่ำสุด หรือหากยังไม่ได้ผล ก็ควรเปลี่ยนเป็นยาคุมชนิดที่ไม่มีเอสโตรเจนแทนนะคะ

ยาคุมเมโลเดียมีปริมาณเอสโตรเจน คือ Ethinylestradiol 30 ไมโครกรัม/เม็ดนะคะ หากต้องการใช้ยาคุมชนิดฮอร์โมนรวมที่มีปริมาณเอสโตรเจนต่ำกว่านี้ ก็จะเป็นยาคุมกลุ่มที่มี Ethinylestradiol ไม่เกิน 20 ไมโครกรัม/เม็ด ซึ่งมีหลายยี่ห้อมากค่ะ ยกตัวอย่างเช่น

1. Minidoz (มินิดอซ) และ Minoz (ไมนอซ) จะมี Ethinylestradiol 15 ไมโครกรัม/เม็ด เป็นยาคุมชนิดฮอร์โมนรวมที่มีปริมาณฮอร์โมนต่ำที่สุดค่ะ เป็นยาคุมสูตร 24/4 (หมายถึง มีเม็ดยาฮอร์โมน 24 เม็ด + เม็ดแป้ง 4 เม็ด)

2. Yaz (ยาส) และ Synfonia (ซินโฟเนีย) จะมี Ethinylestradiol 20 ไมโครกรัม/เม็ด แต่จะมีฮอร์โมนโปรเจสตินตัวเดียวกับที่มีใช้ในเมโลเดีย เป็นยาคุมสูตร 24/4 เช่นเดียวกับในข้อ 1 ค่ะ

3. ยาคุมยี่ห้ออื่น ๆ ที่มี Ethinylestradiol 20 ไมโครกรัม/เม็ด และเป็นยาคุมสูตร 21/7 (หมายรวมทั้งยาคุมแบบ 21 เม็ด และยาคุมแบบ 28 เม็ดที่มีเม็ดยาฮอร์โมน 21 เม็ด + เม็ดแป้ง 7 เม็ดก็ได้) มีหลายยี่ห้อมากค่ะ

ในกรณีของผู้ถาม ยาคุมสูตร 24/4 น่าจะเป็นทางเลือกที่ดีกว่ายาคุมสูตร 21/7 ค่ะ แต่จะเลือกใช้ยี่ห้อใดก็ขึ้นอยู่กับความต้องการหรือข้อจำกัดอื่น ๆ ร่วมด้วย แนะนำให้ปรึกษาเภสัชกรที่ร้านยาใกล้บ้านเกี่ยวกับข้อดีและข้อเสียของแต่ละทางเลือกอีกทีค่ะ

อย่างไรก็ตาม หากแก้ไขปัญหาด้วยการลดปริมาณฮอร์โมนเอสโตรเจนลงแล้ว ยังมีอาการปวดศีรษะไมเกรนมาก ก็ควรใช้ยาคุมชนิดฮอร์โมนโปรเจสตินเดี่ยว หรือวิธีคุมกำเนิดอื่น ๆ ที่ไม่ใช้ฮอร์โมนแทนนะคะ